Yıl: 2022 Cilt: 37 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 381 - 402 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16986/HUJE.2020063458 İndeks Tarihi: 14-09-2022

Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik

Öz:
Sosyal etkileşimi tanımlamada kullanılan konuşma çözümlemesi yöntemine olan ilgi son dönemde Türkiye’de artmaya başlamış ve bu yöntem, diğer sosyal bilimler alanlarında olduğu gibi eğitim araştırmalarında da sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Ancak Türkçe alan yazında konuşma çözümlemesi yöntemini ayrıntılı olarak ele alan ve tartışan çalışmaların sayısının oldukça az olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın amacı; konuşma çözümlemesinin ilkelerini tanıtmak, geçerli ve güvenilir bulgular elde edebilmek için veri toplama ve etkileşim çözümleme süreçlerine yönelik ayrıntılı bilgiler sunmak ve bu süreçlerde dikkat edilmesi gereken etik hususları tartışmaktır. Bu çalışmada konuşma çözümlemesinde geçerlik, güvenirlik ve etik konularına odaklanılarak Türkiye’de görece yeni oluşan alan yazına katkıda bulunulması ve bu yöntemle ilgilenen araştırmacıların bilgilendirilmesi de hedeflenmiştir.
Anahtar Kelime:

Conversation Analysis Methodology: Validity, Reliability, and Ethical Issues in Data Collection and Analysis Procedures

Öz:
With a growing interest in integrating conversation analysis (CA) into exploring and understanding social interaction in Turkish context, the CA methodology has recently been employed in the educational research as well as the research in social sciences. Nevertheless, the number of studies in Turkish literature dealing with the methodology thoroughly seems to be rather limited. The aim of the present paper is to introduce the principles of CA, present detailed information about the phases of data collection and interaction analysis to reach valid and reliable results and shed light on the ethical issues to be taken into consideration in these phases. With the present paper focusing on the issues of validity, reliability and ethics in the CA methodology, we also aim to contribute to the existing literature on conversation and interaction analysis in Turkey and guiding researchers exploring social interaction.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aslan, T. (2017). A micro-analytic study of gossip in elderly talk. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Newcastle Üniversitesi, Newcastle Upon Tyne, İngiltere.
  • Atar, C. (2016). The sequential organization and management of teachers’ other-initiation of clarification in second language classroom contexts. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Newcastle Üniversitesi, Newcastle Upon Tyne, İngiltere.
  • Atar, C. (2017). Konuşma çözümlemesi ve uygulamalı dilbilim. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-25.
  • Badem, F. (2018). Interactional resources for restoring understanding of teachers’ instructions in an EFL classroom. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Balaman, U. (2019). Sequential organization of hinting in online task-oriented L2 interaction. Text & Talk, 39(4), 511-534.
  • Bozbıyık, M. (2017). The implementation of VEO in an english language education context: a focus on teacher questioning practices. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Button, G. (1987). Answers as interactional products: Two sequential practices used in interviews. Social Psychology Quarterly, 50(2), 160-171. doi: 10.2307/2786749
  • Can Daşkın, N. (2015). Shaping learner contributions in an EFL classroom: Implications for L2 classroom interactional competence. Classroom Discourse, 6, 33-56.
  • Can Daşkın, N. (2017). A conversation analytic investigation into L2 classroom interaction and informal formative assessment. ELT Research Journal, 6, 4-24.
  • Can Daşkın, N., & Hatipoğlu, Ç. (2019a). Reference to a past learning event as a practice of informal formative assessment in L2 classroom interaction. Language Testing.
  • Can Daşkın, N., & Hatipoğlu, Ç. (2019b). Reference to a past learning event in teacher turns in an L2 instructional setting. Journal of pragmatics, 142, 16-30.
  • Chomsky, N. (1957). Syntactic structures. Berlin: Walter de Gruyter.
  • Aslan, T. (2017). A micro-analytic study of gossip in elderly talk. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Newcastle Üniversitesi, Newcastle Upon Tyne, İngiltere.
  • Atar, C. (2016). The sequential organization and management of teachers’ other-initiation of clarification in second language classroom contexts. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Newcastle Üniversitesi, Newcastle Upon Tyne, İngiltere.
  • Atar, C. (2017). Konuşma çözümlemesi ve uygulamalı dilbilim. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-25.
  • Badem, F. (2018). Interactional resources for restoring understanding of teachers’ instructions in an EFL classroom. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Balaman, U. (2019). Sequential organization of hinting in online task-oriented L2 interaction. Text & Talk, 39(4), 511-534.
  • Bozbıyık, M. (2017). The implementation of VEO in an english language education context: a focus on teacher questioning practices. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Button, G. (1987). Answers as interactional products: Two sequential practices used in interviews. Social Psychology Quarterly, 50(2), 160-171. doi: 10.2307/2786749
  • Can Daşkın, N. (2015). Shaping learner contributions in an EFL classroom: Implications for L2 classroom interactional competence. Classroom Discourse, 6, 33-56.
  • Can Daşkın, N. (2017). A conversation analytic investigation into L2 classroom interaction and informal formative assessment. ELT Research Journal, 6, 4-24.
  • Can Daşkın, N., & Hatipoğlu, Ç. (2019a). Reference to a past learning event as a practice of informal formative assessment in L2 classroom interaction. Language Testing.
  • Can Daşkın, N., & Hatipoğlu, Ç. (2019b). Reference to a past learning event in teacher turns in an L2 instructional setting. Journal of pragmatics, 142, 16-30.
  • Chomsky, N. (1957). Syntactic structures. Berlin: Walter de Gruyter.
  • Labov, W. (1972). Language in the inner city. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
  • Liddicoat, A. J. (2007). An introduction to conversation analysis. Great Britain: Athenaeum.
  • Markee, N. (2000). Conversation analysis. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. Markee, N. (2013). Emic and etic in qualitative research. In C. Chapelle (Ed.), Encyclopedia of Applied Linguistics, Oxford: Wiley- Blackwell.
  • Mondada, L. (2013). The conversation analytic approach to data collection. In J. Sidnell & T. Stivers (Eds.), The handbook of conversation analysis (pp. 32–56). Chichester: Blackwell publishing.
  • Mondada, L. (2016). Challenges of multimodality: Language and the body in social interaction. Journal of sociolinguistics, 20(3), 336-366.
  • Mondada, L. (2019). Conventions for multimodal transcription. [Çevrim-içi: https://344cc026-c96f-49aa-b4bc- 071b454d3061.filesusr.com/ugd/ba0dbb_986ddd4993a04a57acf20ea06e2b9a34.pdf], Erişim tarihi: 22.09.2020.
  • Muntigl, P., & Zabala, H. L. (2008). Expandable responses: How clients get prompted to say more during psychotherapy. Research on Language and Social Interaction, 41(2), 187-226. doi: 10.1080/08351810802028738
  • Psathas, G. (1994). Conversation analysis: The study of talk-in-interaction. Sage Publications.
  • Sacks, H. (1974). An analysis of the course of a joke's telling in conversation. In R. Baumann & I. Sherzer (Eds.), Explorations in the ethnography of speaking (pp. 337-353). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Sacks, H., Schegloff, E. A., & Jefferson, G. (1974). A simplest systematics for the organization of turn-taking for conversation. Language, 50(4), 696–735. doi: 10.2307/412243
  • Sacks, H. (1984). Notes on methodology. In J. M. Atkinson & J. Heritage (Eds.), Structures of social action: Studies in conversation analysis (pp.21-27). Cambridge: Cambridge University Press.
  • Sacks, H. (1992a). Lectures in conversation. Vol. 1. Oxford: Blackwell.
  • Sacks, H. (1992b). Lectures in conversation. Vol. 2. Oxford: Blackwell.
  • Schegloff, E. (1968). Sequencing in conversational openings. American Anthropologist, 70(6), 1075-1095.Schegloff, E. (1972).
  • Sequencing in conversational openings. In J. Gumperz & D. Hymes (Eds.), Directions in sociolinguistics: The ethnography of communication (pp. 346-380). New York: Holt, Rinehart, and Winston.
  • Schegloff, E. (1979). Identification and recognition in telephone conversation openings. In G. Psathas (Ed.), Everyday language: Studies in ethnomethodology (pp. 23-78). New York: Irvington.
  • Schegloff, E. (1991). Reflections on talk and social structure. In D. Boden & D. Zimmerman (Eds.), Talk and social structure (pp. 44-70). Cambridge: Polity Press.
  • Schegloff, E. (2007). Sequence organization in interaction. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Schegloff, E., & Sacks, H. (1973). Opening up closings. Semiotica, 8, 289-327.
  • Seedhouse, P. (2004). The interactional architecture of the language classroom: A conversation analysis perspective. Malden, MA: Blackwell.
  • Seedhouse, P. (2005). Conversation analysis as research methodology. In K. Richards & P. Seedhouse (Eds.), Applying conversation analysis, (pp. 251-266). Basingstoke : Palgrave Macmillan.
  • Seedhouse, P., & Walsh, S. (2010). Learning a second language through classroom interaction. In P. Seedhouse, S. Walsh & C. Jenks (Eds), Conceptualising learning in applied linguistics, (pp. 127-46). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
  • Sert, O. (2011). A micro-analytic investigation of claims of insufficient knowledge in EAL Classrooms. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Newcastle Üniversitesi, Newcastle Upon Tyne, İngiltere.
  • Sert, O. (2015). Social interaction and L2 classroom discourse. Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Sert, O., & Balaman, U. (2015). Çevrimiçi görev-temelli etkileşimde ortaklaşa bilgi yapılandırmasının konuşma çözümlemesiyle incelenmesi. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, MEUDED, 12(2), 45-72.
  • Sert, O., Bozbıyık, M., Elçin M., & Turan, S. (2015a). Standart hasta-tıp öğrencisi etkileşiminde ön bilgi iddiaları ve etkileşimsel sorunlar. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, 12(2), 73-94.
  • Sert, O., Balaman, U., Can Daşkın, N., Büyükgüzel, S., & Ergül, H. (2015b). Konuşma çözümlemesı̇ yöntemi. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, 12(2), 1-43.
  • Suchman, L., & Jordan, B. (1990). Interactional troubles in face-to-face survey interviews. Journal of the American Statistical Association, 85, 232-241. doi: 10.2307/2289550
  • Sumruk, H. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde etkileşim ve konuşma çözümlemesi yöntemiyle kelime öğretimi: A2 düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Şardağ, M. (2019). Argümantasyon tabanlı bilim eğitiminde biçimlendirici değerlendirme: Bir konuşma çözümlemesi araştırması. Yayınlanmamış Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • ten Have, P. (2007). Doing conversational analysis: A practical guide. London: Sage.
  • Ulutaş Deniz, E. (2018). Eczane içi etkileşimlerin konuşma çözümlemesi yoluyla incelenmesi: Uzmanlık bilgisi gösterimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Waring, H. Z. (2008). Using explicit positive assessment in the language classroom: IRF, feedback, and learning opportunities. The Modern Language Journal, 92(4), 577–594. doi: 10.1111/j.1540-4781.2008.00788.x
APA Girgin U, ACAR Y, Akbaş E, YAVUZ E, ALTAN A, BORAN M, DİNÇER Z, TOR D, MORALI G (2022). Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. , 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
Chicago Girgin Ufuk,ACAR YASEMİN,Akbaş Erdem,YAVUZ Emine,ALTAN Almıla Elif,BORAN Murat,DİNÇER Zeynep ÖLÇÜ,TOR Dürdane LAFCI,MORALI Gürkan Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. (2022): 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
MLA Girgin Ufuk,ACAR YASEMİN,Akbaş Erdem,YAVUZ Emine,ALTAN Almıla Elif,BORAN Murat,DİNÇER Zeynep ÖLÇÜ,TOR Dürdane LAFCI,MORALI Gürkan Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. , 2022, ss.381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
AMA Girgin U,ACAR Y,Akbaş E,YAVUZ E,ALTAN A,BORAN M,DİNÇER Z,TOR D,MORALI G Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. . 2022; 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
Vancouver Girgin U,ACAR Y,Akbaş E,YAVUZ E,ALTAN A,BORAN M,DİNÇER Z,TOR D,MORALI G Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. . 2022; 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
IEEE Girgin U,ACAR Y,Akbaş E,YAVUZ E,ALTAN A,BORAN M,DİNÇER Z,TOR D,MORALI G "Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik." , ss.381 - 402, 2022. 10.16986/HUJE.2020063458
ISNAD Girgin, Ufuk vd. "Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik". (2022), 381-402. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020063458
APA Girgin U, ACAR Y, Akbaş E, YAVUZ E, ALTAN A, BORAN M, DİNÇER Z, TOR D, MORALI G (2022). Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
Chicago Girgin Ufuk,ACAR YASEMİN,Akbaş Erdem,YAVUZ Emine,ALTAN Almıla Elif,BORAN Murat,DİNÇER Zeynep ÖLÇÜ,TOR Dürdane LAFCI,MORALI Gürkan Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 37, no.1 (2022): 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
MLA Girgin Ufuk,ACAR YASEMİN,Akbaş Erdem,YAVUZ Emine,ALTAN Almıla Elif,BORAN Murat,DİNÇER Zeynep ÖLÇÜ,TOR Dürdane LAFCI,MORALI Gürkan Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.37, no.1, 2022, ss.381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
AMA Girgin U,ACAR Y,Akbaş E,YAVUZ E,ALTAN A,BORAN M,DİNÇER Z,TOR D,MORALI G Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 37(1): 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
Vancouver Girgin U,ACAR Y,Akbaş E,YAVUZ E,ALTAN A,BORAN M,DİNÇER Z,TOR D,MORALI G Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 37(1): 381 - 402. 10.16986/HUJE.2020063458
IEEE Girgin U,ACAR Y,Akbaş E,YAVUZ E,ALTAN A,BORAN M,DİNÇER Z,TOR D,MORALI G "Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, ss.381 - 402, 2022. 10.16986/HUJE.2020063458
ISNAD Girgin, Ufuk vd. "Konuşma Çözümlemesi Yöntemi: Veri Toplama ve Çözümleme Süreçlerinde Geçerlik, Güvenirlik ve Etik". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 37/1 (2022), 381-402. https://doi.org/10.16986/HUJE.2020063458