Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

KURTYILMAZ, YILDIZ; CEYHAN, ESRA; ŞAHAN, Mehmet

doi:10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699

Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıldız Kurtyılmaz, (Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Mehmet Şahan, (Milli Eğitim Bakanlığı Eskişehir Atatürk Güzel Sanatlar Lisesi, Eskişehir, Türkiye)

Esra Ceyhan (Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi

5 2

Yıl: 2022 Cilt: 29 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 116 - 124 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699 İndeks Tarihi: 14-09-2022

Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz:

Amaç: Bu araştırmada üniversite öğrencileri ile geliştirilmiş olan ilişkisel saldırganlık ölçeğinin ergenlik dönemindeki bireylerle geçerlik ve güvenirlik çalışmasını gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın çalışma grubu 856 lise öğrencisinden oluşmuştur. Geçerlik için açımlayıcı faktör analizi ile benzer ölçekler geçerliği, güvenirlik için ise Cronbach alfa ile test-yeniden test yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi sonucunda üç boyut altında toplanan 16 maddelik ölçeğe ulaşılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu ortaya koymuştur. Sonuç: Ölçme aracının ergenlerde de üniversite öğrencileri ile elde edilen yapıya benzer olduğu ortaya konmuştur. İlişkisel saldırganlık ölçeğinin ergenlik döneminde de kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Validity and Reliability Study of Relational Aggression Scale for Adolescents

Öz:

Objectives: It was aimed to conduct the validity and reliability study of the relational aggression scale which was originally developed with university students on adolescents. Materials and Methods: Participants were 856 high school students. For validity exploratory factor analysis and concurrent validity techniques, for reliability Cronbach alpha coefficient and test-retest analysis techniques were utilized. Results: As a result of explanatory factor analysis, a-16-item scale under three dimensions was obtained. Validity and reliability studies indicated that the scale was valid and reliable. Conclusion: The scale was found to have a similar structure also in adolescents compared to university students. It was concluded that relational aggression scale can be used with adolescents.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Prinstein MJ, Boergers J, Vernberg EM. Overt and Relational Aggression in Adolescents: Social-Psychological Adjustment of Aggressors and Victims. J Clin Child Psychol. 2001;30:479-491.
2. Gomes MM. A Concept Analysis of Relational Aggression. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2007;14:510-515.
3. Underwood MK, Galen BR, Paquette JA. Top Ten Challenges for Understanding Gender and Aggression in Children: Why Can’t We All Just Get Along?. Social Development. 2001;10:248-266.
4. Yoon JS, Barton E, Taiariol J. Relational Aggression in Middle School: Educational Implications of Developmental Research. The Journal of Early Adolescence. 2004;24:303-318.
5. Young EL, Boye AE, Nelson DA. Relational Aggression: Understanding, Identifying, and Responding in Schools. Psychology in the Schools. 2006;43:297-312.
6. Crick NR, Grotpeter JK. Relational Aggression, Gender and Social Psychological Adjustment, Child Dev. 1995;66:710-722.
7. Xie H, Swift DJ, Cairns BD, Cairns RB. Aggressive Behaviors in Social Interaction and Developmental Adaptation: A Narrative Analysis of Interpersonal Conflicts During Early Adolescence. Social Development. 2002;11;205-224.
8. Archer J, Coyne SM. An Integrated Review of Indirect, Relational, and Social Aggression. Pers Soc Psychol Rev. 2005;9:212-230.
9. Björkqvist K, Lagerspetz KM, Kaukiainen A. Do Girls Manipulate and Boys Fight? Developmental Trends in Regard to Direct and Indirect Aggression. Aggressive Behav. 1992;18:117-127.
10. Kaukiainen A, Björkqvist K, Lagerspetz K, Österman K, Salmivalli C, Rothberg S, Ahlbom A. The Relationships Between Social Intelligence Empathy and Three Types of Aggression. Aggressive Behavior. 1999;25:81-89.
11. Collins WA. Relationships and Development during Adolescence: Interpersonal Adaptation to Individual Change. Personal Relationships. 1997;4:1-14.
12. Bornstein MH, Jager J, Steinberg LD. Adolescents, Parents, Friends/ Peers: A Relationships Model. In: Weiner IB, Lerner RM, Easterbrooks MA, Mistry J, eds. Handbook of Psychology vol. 6 Developmental Psychology. New Jersey; John Wiley & Sons, Incorporated. 2012:393- 433.
13. Meeus W, Iedema J, Maassen G, Engels R. Separation–Individuation Revisited: On the Interplay of Parent–Adolescent Relations, Identity and Emotional Adjustment in Adolescence. J Adolesc. 2005;28:89- 106.
14. Scott SK, Saginak KA. Adolescence: Emotional and Social Development. In: Capuzzi D, Stauffer MD, eds. Human Growth and Development Across The Lifespan: Applications For Counselors. New Jersey; John Wiley & Sons, Incorporated. 2016:374-414.
15. Sullivan TN, Farrell AD, Kliewer W. Peer Victimization in Early Adolescence: Association between Physical and Relational Victimization and Drug Use Aggression and Delinquent Behaviors among Urban Middle School Students. Dev Psychopathol. 2006;18:119-137.
16. Geiger TC, Zimmer-Gembeck MJ, Crick NR. The Science of Relational Aggression. In: Moretti MM, Odgers CL, Jackson MA, eds. Girls and Aggression. Perspectives in Law & Psychology vol 19. Boston; MA; Springer. 2004:27-40.
17. Crick NR, Casas JF, Mosher, M. Relational and Overt Aggression in Preschool. Dev Psychol. 1997;33:579-588.
18. Karakuş A. Okul Öncesi Sosyal Davranış Ölçeği Öğretmen Formu’nun Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2008; Marmara Üniversitesi: İstanbul. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
19. Şen M. 3-6 Yaş Grubu Çocukların Sosyal Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2009; Hacettepe Üniversitesi: Ankara. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
20. Kurnaz A, Kapçı E. Adaptation Studies of the Aggression and Victimization Scales for Elementary School Children. J Cogn Behav Psychother Res. 2013;2:106-115.
21. Pişkin M, Ayas T. Akran Zorbalığı Ölçeği: Çocuk Formu, Akademik Bakış Dergisi. 2011;23:1-12.
22. Ayas T, Pişkin M. Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formu, Akademik Bakış Dergisi. 2015;50:316-324.
23. Dölek N. Öğrencilerde Zorbaca Davranışların Araştırılması ve Bir Önleyici Program Modeli. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2002; Marmara Üniversitesi: İstanbul. (Yayımlanmamış Doktora Tezi)
24. Olweus DA. The Revised Olweus Bully/Victim Questionnaire, British Journal of Educational PsychologyJournal of Adolescent Health. 1996; University of Bergen: Norway.
25. Gültekin Z. Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2003; Hacettepe Üniversitesi: Ankara. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
26. Mynard H, Joseph S. Development of the Multidimensional Peer Victimization Scale. Aggressive Behavior. 2000;26:169-178.
27. Pekel N. Akran Zorbalığı Grupları Arasında Sosyometrik Statü, Yalnızlık ve Akademik Başarı Durumlarının İncelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2004; Hacettepe Üniversitesi: Ankara. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
28. Ersan C. Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Saldırganlık Düzeylerinin Duygu İfade Etme ve Duygu Düzenleme Açısından İncelenmesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2017; Pamukkale Üniversitesi: Denizli. (Yayımlanmamış Doktora Tezi)
29. Crick NR, Casas JF, Nelson DA. Toward A More Comprehensive Understanding of Peer Maltreatment: Studies of Relational Victimization. Current Directions in Psychological Science. 2002;11:98-101.
30. Brechwald WA, Prinstein MJ. Beyond Homophily: A Decade of Advances in Understanding Peer Influence Processes. J Res Adolescence. 2011;21:166-179.
31. Collins WA, Laursen B. Parent-Adolescent Relationships and Influences. In: Lerner RM, Steinberg L, eds. Handbook of Adolescent Psychology. New Jersey; John Wiley & Sons, Inc. 2004:331-361.
32. Berndt TJ. Children’s Friendships: Shifts over a Half-Century in Perspectives on their Development and their Effects. Merrill-Palmer Quart. 2004;50:206-223.
33. Kurtyılmaz Y, Can G, Ceyhan AA. Relationships Among Relational Aggression and Self Esteem, Social Connectedness and Social Anxiety Levels of University Students. Turkish Psychological Counseling and Guidance Association. 2017;7:33-52.
34. Kurtyılmaz Y, Can G, Ceyhan AA. Üniversite Öğrencilerinin Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlığın Değerlendirilmesine İlişkin Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Kitapçığı. 2011: 390-391.
35. Can S. Aggression Questionnaire Adlı Ölçeğin Türk Popülasyonunda Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Haydarpaşa Eğitim Hastanesi. 2002; GATA: İstanbul. (Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi)
36. Kiper İİ. Saldırganlık Türlerinin Çeşitli Ekonomik, Sosyal ve Akademik Değişkenlerle İlişkisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1984; Ankara Üniversitesi: Ankara. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
37. Karataş Z. Anger And Aggressıon On Hıgh School Students, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2008;17:277-294.
38. Donat BS. Çocuk ve Ergenlerde Şiddet ve Saldırganlığın Önlenmesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2011; Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir. (Yayımlanmamış Doktora Tezi)
39. Köklü N, Büyüköztürk Ş, Çokluk O. Sosyal Bilimler İçin İstatistik. Ankara; Pegem A Yayıncılık; 2007.
40. Stevens JP. Exploratory and Confirmatory Factor Analysis. In: Stevens JP, ed. Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences. Mahwah, NJ; Lawerence Erlbaum Associates. 1996:362-392.
41. Watkins MW. Exploratory Factor Analysis: A Guide to Best Practice. Journal of Black Psychology. 2018;44:219-246.
42. Büyüköztürk Ş. Actoranalysıs: Basıc Concepts And Usıng To Development Scale, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 2002;32:470-483.
43. Costello AB, Osborne J. Best Practices in Exploratory Factor Analysis: Four Recommendations for Getting the Most from Your Analysis. Practical Assessment Research and Evaluation. 2005;10:1-9.
44. Conway JM, Huffcutt AI. A Review and Evaluation of Exploratory Factor Analysis Practices in Organizational Research. Organizational Research Methods. 2003;6:147-168.
45. Kline TJB. Psychological Testing: A Practical Approach to Design and Evaluation. Thousand Oaks, CA; Sage Publications Inc. 2005.

APA	KURTYILMAZ Y, ŞAHAN M, CEYHAN E (2022). Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
Chicago	KURTYILMAZ YILDIZ,ŞAHAN Mehmet,CEYHAN ESRA Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (2022): 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
MLA	KURTYILMAZ YILDIZ,ŞAHAN Mehmet,CEYHAN ESRA Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2022, ss.116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
AMA	KURTYILMAZ Y,ŞAHAN M,CEYHAN E Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2022; 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
Vancouver	KURTYILMAZ Y,ŞAHAN M,CEYHAN E Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2022; 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
IEEE	KURTYILMAZ Y,ŞAHAN M,CEYHAN E "Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." , ss.116 - 124, 2022. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
ISNAD	KURTYILMAZ, YILDIZ vd. "Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". (2022), 116-124. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699

APA	KURTYILMAZ Y, ŞAHAN M, CEYHAN E (2022). Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 29(2), 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
Chicago	KURTYILMAZ YILDIZ,ŞAHAN Mehmet,CEYHAN ESRA Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 29, no.2 (2022): 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
MLA	KURTYILMAZ YILDIZ,ŞAHAN Mehmet,CEYHAN ESRA Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, vol.29, no.2, 2022, ss.116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
AMA	KURTYILMAZ Y,ŞAHAN M,CEYHAN E Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2022; 29(2): 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
Vancouver	KURTYILMAZ Y,ŞAHAN M,CEYHAN E Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2022; 29(2): 116 - 124. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
IEEE	KURTYILMAZ Y,ŞAHAN M,CEYHAN E "Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 29, ss.116 - 124, 2022. 10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699
ISNAD	KURTYILMAZ, YILDIZ vd. "Arkadaşlık İlişkilerinde İlişkisel Saldırganlık Ölçeğinin Ergenlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 29/2 (2022), 116-124. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2022.77699