TY  - JOUR
TI  - Kerbelâ Mersiyelerinde Kadın Karakterler: Âsî Dîvânı Örneği
AB  - Türk edebiyatında Kerbelâ Olayı'nı konu edinen edebî eserlerde genellikle Hz. Hüseyin ve beraberinde şehit düşenler anlatılmıştır. Bu elim olaya giden süreçte, olay esnasında ve sonrasında yaşananların hazin izlerini üstlenmek zorunda kalan diğer önemli karakterler ise Kerbelâ kadınları olmuştur. Araştırmalarımız neticesinde Kerbelâ ve kadın konulu çalışmaların oldukça az olduğu görülmüştür. Kerbelâ Olayı’nın anlatıldığı eserlerin özgün bir örneği, Meşhedî Hasan Aga Âsî ( Ö. 1979) tarafından Tebriz’de tertip edilen ve tamamen Kerbelâ mersiyelerinden müteşekkil olan Âsî Dîvânı'dır. Âsî Dîvânı, Kerbelâ Olayı'nda orada olduğu bilinen kadınlar konusunda da oldukça zengin bir muhtevâya sahiptir. Dîvân'da, Hz. Hüseyin'in ve Kerbelâ’da şehit edilenlerin mersiyelerinin yanı sıra Hz. Fâtıma, Ümmü Seleme ve Kerbelâ Olayı'nda yer aldıkları bilinen ehl-i beyt kadınlarından Hz. Zeynep, Gülsüm, Fâtıma Ümmü'l-Benîn, Sekîne, Rubâb, Leylâ gibi karakterlere de yer verilmiştir. Bu mersiyelerde kadın karakterler genellikle ağlayan, feryâd eden ağıt yakan, saldırılar karşısında metanetle birbirlerine destek olan ve ölenlerin arkasından Kur’ân-ı Kerîm okuyan kişiler olarak tasvir edilmiştir. Âsî Dîvânı, Kerbelâ kadınlarının yaşadıklarını oldukça dramatik bir üslupla ortaya koymaktadır. Dîvândaki mersiyeler bazen şehit edilenlerin kendi ağızlarından bazen de Kerbelâ kadınları tarafından söylenmiştir. Hüseyin’in arkasından mersiye okuyanlara şefaatçi olacağına dair düşünce burada Hz. Fâtıma için de kullanılmıştır. Âsî Dîvânı'nın Kerbelâ Olayı'ndaki kadınların yerini, yaşadıklarını ve önemini ortaya koyması bakımından örnek bir eser olduğu kanaatindeyiz. Bu çalışmanın bizden sonraki Kerbelâ ve kadın konulu çalışmalara katkı sağlayacağını ümit etmekteyiz.
AU  - Kurt, Aynur
PY  - 2022
JO  - Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi
VL  - 1
IS  - 28
SN  - 1308-6553
SP  - 413
EP  - 452
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1123805
ER  -