Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*
Yıl: 2021 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 331 - 358 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 İndeks Tarihi: 01-10-2022
Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*
Öz: Öz: Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarılarının düzeyini ve bu düzeyin bağımsız değişkenlere göre anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Araştırmanın amacını gerçekleştirebilmek için nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Diyarbakır ili Ergani ilçesinde bulunan MEB’e bağlı resmi bağımsız anaokullarına devam eden 57-68 aylık (N:561) çocuk ve bu çocukların öğretmenleri (N:33) oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen 57-68 aylık 446 çocuk ve 33 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak araştırmacı tarafından hazırlanan “Demografik Bilgi Formu” ve çocukların okul kaygılarını belirlemek için “Okul Kaygısı Ölçeği-Öğretmen Formu” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız gruplar t Testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; araştırmaya katılan çocukların düşük düzeyde okul kaygısı yaşadığı belirlenmiştir. Çocukların okul kaygıları ile bağımsız değişkenler arasında anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Investigation of school anxieties of 57-68 months old children continuing pre-school education
Öz: The aim of this study is to determine the level of school anxiety of 57-68 months old children who continue preschool education and whether this level differs significantly according to independent variables. In the research, relational scanning model that is one of the quantitative research methods, was used. The population of the study consists of (N:561) children that are 57-68 months old and attend official independent kindergartens affiliated to MEB (Ministry of Education) in Diyarbakır's Ergani district in the 2019-2020 academic year and (N:33) teachers of these children. The sample of the study consists of 446 children that are 57-68 months old and selected by using the random sampling method, and their 33 teachers. "Demographic Information Form" prepared by the researcher and “School Anxiety Scale-Teacher Form” to measure school anxiety were used as data collection tools in the research. Descriptive statistics, independent t-Test, the one-way analysis of variance (ANOVA) were chosen and the SPSS statistics program was used for analyzes. As a result of the study, it was determined that the children included in the sample experiences low school anxiety. It was determined that there are significant differences between children's school anxiety and independent variables.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adams, D., Simpson, K. & Keen, D. (2018). School-related anxiety symptomatology in a community sample of primary-school-aged children on the autism spectrum. Journal of school psychology,70, 64-73. doi: 10.1016/j.jsp.2018.07.003
- Akgün, A. Gönen, S. ve Aydın, M. (2007). İlköğretim fen ve matematik öğretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299. 12 Ocak 2020 tarihinde http://static.dergipark.org.tr/article-download/imported/ 5000068076 /5000063140.pdf? adresinden erişildi.
- Alisinanoğlu, F. ve Ulutaş, İ. (2000). Çocuklarda kaygı ve bunu etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 145, 15-19. 19 Ekim 2019 tarihinde http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/ dergiler/ Milli_Egitim_Dergisi /145/alisinanoglu.htm adresinden erişildi.
- Alisinanoğlu, F. ve Ulutaş, İ. (2003). Çocukların kaygı düzeyleri ile annelerinin kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 28(128), 65-71. 13 Ekim 2019 tarihinde http://213.14.10.181 /index.php/EB/article/view/5135/1217 adresinden erişildi.
- Antony, M. M. & Swinson, R. P. (2000). The shyness and social anxiety workbook: Proven techniques for overcoming your fears. Oakland: New Harbinger Publications.
- Astor, R. A., Benbenishty, R., Zeira, A., & Vinokur, A. (2002). School climate, observed risky behaviors, and victimization as predictors of high school students' fear and judgments of school violence as a problem. Health Education and Behavior, 29(6), 716−736. doi: 10.1177/109019802237940
- Austin, V. L. & Sciarra, D. T. (2010). Children and adolescents with emotional and behavioral disorders. UK: Pearson.
- Azkeskin, K., Güven, G., Güral, M., & Sezer, T. (2013). Parenting styles: parents with 5-6 year old children. Journal of Educational and Instructional Studies in the World, 3(1), 74-82. 10 Ocak 2020 tarihinde https://avesis.marmara.edu.tr/yayin/56c597bd-86f8-4b55-8439-83a9ea0eb14d/ parenting-styles-parents-with-5-6-year-old-children adresinden erişildi.
- Beck, A. T. ve Emery, G. (2006). Anksiyete bozuklukları ve fobiler. (Çev. V. Öztürk). İstanbul: Litera Yayıncılık. (Eserin orjinali 2005’te yayımlandı).
- Beck, J. S. & Beck, A. T. (2011). Cognitive therapy: Basics and beyond (Second Edition). New York: Guilford Press.
- Bellibaş, E., Büküşoğlu, N. ve Erermiş, S. (2005). Ayrılma anksiyetesi bozukluğu tanılı bir grup çocukta mizaç özellikleri. Ege Tıp Dergisi, 44(1), 39-44. 23 Aralık 2019 tarihinde http://static.dergipark.org.tr/article-download/09c0/f53b/40be/imp-JA79GT34VK-0.pdf adresinden erişildi.
- Berksun, E. (2003). Anksiyete ve anksiyete bozuklukları. İstanbul: Turgut Yayıncılık.
- Blake, S., Bird, J., & Gerlach, L. (2007). Promoting emotional and social development in schools. India: Sage Publications.
- Budak, S. (2000). Psikoloji sözlüğü (5. baskı). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- Cole, M. & Cole, S. (2001). The development of children. US: Worth Publishers.
- Cook, L. C. & Kearney, C. A. (2014). Parent perfectionism and psychopathology symptoms and child perfectionism. Personality and Individual Differences, 70, 1-6. doi: 10.1016/j.paid.2014.06. 020
- Craske, M. G. & Glover, D. (2000). Anxiety disorders. In d. glover, women’s health: A behavioral medicine approach. Oxford: Oxford University Press.
- Çebi, Ş. (2017). 60-72 aylık çocukların davranış sorunlarını ve kendilik algılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 476017)
- Çetin, B. (2019). Geniş ve çekirdek ailede yaşayan okul öncesi çocukların sosyal beceri düzeyleri ve davranış sorunları açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 543574)
- Dağlar, K. (2016). Okul öncesi çocuklarda anksiyete belirtileri ile annelerinin bağlanma biçimleri ve ayrılık anksiyeteleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 425054)
- De Vellis, R.F. (2012). Scale development: Theory applications (3rd edn). Thousand Oaks, California: Sage.
- Dick-Niederhauser, A. & Silverman, W. K. (2006). Separation anxiety disorder. Fisher, J. E. & O'Donohue, W.T. (Eds.), Practitioner’s guide to evidence-based psychotherapy (pp. 627-633). Boston MA: Springer
- DSM-V (2014). Amerikan psikiyatri birliği (APA) tanı ölçütleri başvuru el kitabı (Çev. E. Köroğlu). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
- Dunn, J. A. (1969). The ınvestigation of children’s school anxiety: A theory, procedure, and results. Presented in Symposium at Western Psychological Association Meeting. Vancouver, British Colombia.
- Dursun, A. (2010). Okul öncesi dönemdeki çocukların davranış problemleriyle anne baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 265502)
- Edwards, S. L., Rapee, R. M., Kennedy, S. J., & Spence, S. H. (2010). The assessment of anxiety symptoms in preschool-aged children: the revised preschool anxiety scale. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 39(3), 400-409. doi: 10.1080/15374411003691701
- Egger, H. L., Costello, J. E., & Angold, A. (2003). School refusal and psychiatric disorders: A community study. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 42(7), 797- 807. doi: 10.1097/01.chi.00000468 65.56865.79.
- Erermiş, S., Bellibaş, E., Özbaran, B., Büküşoğlu, N. D., Altıntoprak, E., Bildik, T. ve Çetin, S. K. (2009). Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1), 14-21. 9 Kasım 2019 tarihinde http://www.turkpsikiy atri.com/ c20s1/14-21.pdf adresinden erişildi.
- Esbjørn, B. H., Caspersen, I. D., Sømhovd, M. J., Breinholst, S. & Reinholdt-Dunne, M. L. (2014). Exploring the contribution of parental perceptions to childhood anxiety. Scandinavian Journal of Child and Adolescent Psychiatry and Psychology, 2(3), 115-123. 5 Şubat 2020 tarihinde https://exeley.mpstechnologies.com/exeley/journals/sj_child_adolescent_psychiatry_psyc hology/2/3/pdf/10.21307_sjcapp-2014-016.pdf adresinden erişildi.
- Fraenkel, J. R. & Wallen, M.E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed.). New York: McGraw-Hill.
- Foxman, P. (2004). The worried child: Recognizing anxiety in children and helping them heal. Alameda, CA: Hunter House Inc.
- Furmark, T. (2000). Social phobia. From epidemiology to brain function. Doctoral Dissertation, Acta University, Uppsala. 2 Aralık 2019 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/ 34766201Social_ Phobia From_Epidemiology_to_Brain_Function adresinden erişildi.
- George, D. & Mallery, P. (2010). Spss for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed). Boston: Allyn & Bacon.
- Greco, L. A. & Morris, T. L. (2002). Paternal child-rearing style and child social anxiety: Investigation of child perceptions and actual father behavior. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 24(4), 259-267. doi: 10.1023/A: 1020779000183
- Grills-Taquechel, A. E., Fletcher, J. M., Vaughn, S. R., Denton, C. A. & Taylor, P. (2013). Anxiety and inattention as predictors of achievement in early elementary school children. Anxiety, Stress & Coping, 26(4), 391–410. doi:10.1080/10615806.2012.691969
- Gülay-Ogelman, H. ve Çiftçi-Topaloğlu, Z. (2014). 4-5 yaş çocuklarının sosyal yetkinlik, saldırganlık, kaygı düzeyleri ile anne-babalarının ebeveyn özyeterliği algısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 14(1). 241-271. 24 Ekim 2019 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/299500783_45_Yas Cocuklar inin_Sosyal_Yetkinlik_Saldirganlik_Kaygi_Duzeyleri_ile_AnneBabalarinin_Ebeveyn_Ozyet erligi_Algisi_Arasindaki_Iliskilerin_Incelenmesi adresinden erişildi.
- Gülay-Ogelman, H. ve Erten-Sarıkaya, H. (2014). 5-6 yaş çocukların sosyal beceri, akran ilişkileri ve okula uyum düzeyleri ile kardeş değişkenleri arasındaki ilişkiler. Akademik Bakış Dergisi, 41. 29 Ekim 2019 tarihinde https://dergipark.org.tr/en/%20download/article-file/383825 adresinden erişildi.
- Göger, G. (2018). Ebeveynlerin kişilik özellikleri ile çocuklarının sosyal beceri ve problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 519954) Greendorfer, S. L. (2002). Socialization process and sport behavior. Horn, T. (Ed.). Advences in sport psychology (2nd ed.), (pp. 377-401). Champaign, IL: Human Kinetics. doi: 10.1123/jsep. 31.4.444
- Gümüş, H. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin sosyal beceri ve okula yönelik öfke düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi, Karabük. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 399373)
- Güngör, H. (2009). Ebeveyn ve öğretmen mükemmeliyetçiliğinin 5-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının algılanan kaygı düzeyini öngörmedeki rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 239591)
- Güngör, H. ve Buluş, M. (2016). Ebeveyn mükemmeliyetçiliğinin 5-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının algılanan kaygı düzeyini öngörmedeki rolü. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 147-159. 15 Aralık 2019 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/399398 adresinden erişildi.
- Hammen, C., Shih, J., Altman, T., & Brennan, P. A. (2003). Interpersonal impairment and the prediction of depressive symptoms in adolescent children of depressed and nondepressed mothers. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 42(5), 571-577. doi: 10.1097/01.CHI. 0000046829.95464.E5
- Hanie, E. H. & Stanard, R. P. (2009). Students with anxiety: the role of the professional school counselor. Georgia School Counselors Association Journal, 16(1), 49–55. 21 Aralık 2019 tarihinde https: //files.eric .ed.gov/fulltext/EJ871914.pdf adresinden erişildi.
- Hirshfeld-Becker, D. R. & Biederman, J. (2002). Rationale and principles for early intervention with young children at risk for anxiety disorders. Clinical Child and Family Psychology Review, 5(3), 161-172. doi: 10.1023/A:1019687531040 Jastrowski-Mano, K. E. (2017). School anxiety in children and adolescents with chronic pain. Pain Research and Management, 2017, 1-9. doi: 10.1155 / 2017/8328174
- Jones, J. D., Lebowitz, E. R., Marin, C. E., & Stark, K. D. (2015). Family accommodation mediates the association between anxiety symptoms in mothers and children. Journal of Child & Adolescent Mental Health, 27(1), 41-51. doi: 10.2989/17280583.2015.1007866
- Karancı, A., Gençöz, F. ve Bozo, Ö. (2011). Psikolojik sağlığımızı nasıl koruruz? II yetişkinlik ve yaşlılık (2. Baskı). Ankara: ODTÜ Yayıncılık
- Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler ve teknikler (26. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kearney, C. A., Cook, L. C., & Chapman, G. (2007). School stress and school refusal behavior. In G. Fink (Ed.), Encyclopedia of stress (2nd edition, pp. 422–425). San Diego, CA: Academic Press. doi: 10.25669/00t5-gdtu
- Kırkıncıoğlu, M. (2003). Çocuk ruh sağlığı. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
- Khan, K. A., Tran, S. T., Jastrowski-Mano, K. E., Simpson, P. M., Cao, Y., & Hainsworth, K. R. (2015). Predicting multiple facets of school functioning in pediatric chronic pain. Clinical Journal of Pain, 31(10), 867–875. doi: 10.1097/AJP.0000000000000181.
- Köknel, Ö. (2000). Bireysel ve toplumsal şiddet (2. Basım). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi. Köyceğiz, M. (2017). Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin iletişim becerileri ve çatışma eğilimleri ile çocuklarının sosyal becerileri ve problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 461532)
- Kutlu, O. ve Bozkurt, M. C. (2003). Okulda ve sınavlarda adım adım başarı. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Küçüködük, C. (2015). 3-5 Yaş arasında ve anaokuluna giden çocuk annelerinin ayrılma kaygısı ve bağlanma biçimleri ile çocuğun davranışları ve ayrılma kaygısı arasındaki ilişki: Bilişsel esnekliğin aracı rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 399648)
- Ladwig R. J. & Khan K. A. (2007). School health. Journal for Specialists in Pediatric Nursing. 12(3), 210- 212. doi: 10.1111/j.1744-6155.2007.00114.x.
- Laurin, J. C., Joussemet, M., Tremblay, R. E. & Boivin, M. (2015). Early forms of controlling parenting and the development of childhood anxiety. Journal of Child and Family Studies, 24(11), 3279-3292. doi: 10.1007/s10826-015-0131-9
- Lavigueur, S., Tremblay, R. E., & Saucier, J. F. (1995). Interactional processes in families with disruptive boys: Patterns of direct and indirect influence. Journal of Abnormal Child Psychology, 23(3), 359-378.
- Layne, A. E., Bernstein, G. A. & March, J. S. (2006). Teacher awareness of anxiety symptoms in children. Child Psychiatry and Human Development, 36(4), 383-392. doi: 10.1007/s10578-006- 00096
- Le Gall, A. (2016). Anksiyete ve kaygı (3. Baskı) (Çev. İ. Yerguz). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. Lincoln, T. M. (2003). Cognitive behavioural treatment of social phobia. Doctoral dissertation, Ph. D. thesis. Christoph Dornier Foundation for Clinical Psychology, Institute Marburg. 2 Aralık 2019 tarihinde https://core.ac.uk/download/pdf/144302283.pdf adresinden erişildi.
- Lyneham, H. L., Street, A. K. Abbott, M. J., & Rapee, R. M. (2008). Psychometric properties of the school anxiety scale-teacher report (SAS-TR). Journal of Anxiety Disorders, 22. 292-300. doi: 10.1016/j.janxdis.2007.02.001
- Martínez-Monteagudo, M. C., Inglés, C. J., Trianes, M. V., & García-Fernández, J. M. (2011). Profiles of school anxiety: differences in social climate and peer violence. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 9(3), 1023-1042. 3 Kasım 2019 tarihinde https://www. researchgate.net/publication/287594666_Profiles_of_school_anxiety_Differences_in_soci al_climate_and_peer_violence adresinden erişildi.
- Maureen, O. H. & Maureen, S. (2004.) Early years child care education: Key issues. Elsevier Limited. United Kingdom. London
- Mayer, D. P. (2008). Overcoming school anxiety: how to help your child deal with separation, tests, homework, bullies, math phobia, and other worries. New York, USA: Amacom.
- McDermott, P. A., Leigh, N. M. & Perry, M. A. (2002). Development and validation of the preschool learning behaviors scale. Psychology in the Schools, 39(4), 353-365. doi: 10.1002/pits.10036
- MEB (2013). Milli eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim programı. Ankara
- Merikangas, K. R., He, J. P., Burstein, M., Swanson, S. A., Avenevoli, S., Cui, L., Benjet, C., Georgiades, K., & Swendsen, J. (2010). Lifetime prevalence of mental disorders in US adolescents: results from the National Comorbidity Survey Replication–Adolescent Supplement (NCS-A). Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 49(10), 980-989. doi: 10.1016/j.jaac.2010.05.017
- Millnar, E. & Walsh, M. (2000). Mental health matters in primary care. Cheltenham: Nelson Thornes.
- Möller, E. L., Majdandžić, M., & Bögels, S. M. (2015). Parental anxiety, parenting behavior, and infant anxiety: Differential associations for fathers and mothers. Journal of Child and Family Studies, 24(9), 2626-2637. doi: 10.1007/s10826-014-0065-7
- Nazlıoğlu, A. G. (2019). Çocuğun ayrılık kaygısı ile annelerinin kaygı düzeyleri ve ebeveynlik tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.8 Kasım 2019 tarihinde http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/ 11655/8876 /10284904.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden erişildi.
- Oktay, A. (2000). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. (2. Baskı). İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
- Özbey, S. (2009). Anaokulu ve anasınıfı davranış ölçeğinin (PKBS-2) geçerlik güvenirlik çalışması ve destekleyici eğitim programının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 227837)
- Özbey, S. ve Alisinanoğlu, F. (2009). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60–72 aylık çocukların problem davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 493-517. 19 Nisan 2020 tarihinde http://www.sosyalarastirmalar. com/cilt2/sayi6pdf /ozbey_alisinan oglu.pdf adresinden erişildi.
- Öztürk, A. (2004). Sosyal kaygıya ilişkin kendini sunma modeli. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 145180)
- Öztürk, M.O. ve Uluşahin, N. A. (2018). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları (15. Baskı). Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
- Pekdoğan, S. (2016). Hikaye temelli sosyal beceri eğitim programının 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 41(183). 305-318. doi: 10.15390/EB.2016.4618
- Sarıçam, H. ve Çetintaş, K. (2015a). Okul kaygısı ölçeği-öğretmen formunu türkçeye uyarlama: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE. 4(2). 41-50. 22 Ekim 2019 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/314254 adresinden erişildi.
- Sarıçam, H. ve Çetintaş, K. (2015b). Çocuklarda okul kaygısı üzerinde ebeveyn tutumlarının açıklayıcı rolü. 13. Ulusal Psikolojk Danışma ve Rehberlik Kongresi, 1154-1157. doi: 10.13140/RG.2.1.4121.4320
- Sarıçam, H. & Özbey, A. (2019). School anxiety and presenteeism in refugee children in Turkey. Global Journal of Guidance and Counseling in Schools: Current Perspectives, 9(2), 067–079. doi: 10.18844/gjgc.v9i2.4427
- Seven, S. (2011). Çocuk ruh sağlığı (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Somers, J. M., Goldner, E. M., Waraich, P., & Hsu, L. (2006). Prevalence and incidence studies of anxiety disorders: a systematic review of the literature. The Canadian Journal of Psychiatry, 51(2), 100-113. doi: 10.1177/070674370605100206
- Sondergaard, D. M. (2012). Bullying and social exclusion anxiety in schools. British Journal of Sociology of Education, 33(3), 355-372. doi: 10.1080/01425692.2012.662824
- Spinrad, T. L., Eisenberg, N., Gaertner, B., Popp, T., Smith, C. L., Kupfer, A., Greving, K., Liew, J., & Hofer, C. (2007). Relations of maternal socialization and toddlers' effortful control to children's adjustment and social competence. Developmental Psychology, 43(5), 1170. doi: 10.1037/0012-1649.43.5.1170
- Stroh, L. K. (1990). Corporate mobility: Factors distinguishing better adjusted from lesswell adjusted children and adolescents. Child Study Journal, 20(1), 19-33. 6 Şubat 2020 tarihinde https://psycnet.apa.org/ record/1990-25033-001 adresinden erişildi.
- Şehirli, N. (2007). Çocuk davranışlarını değerlendirme ölçeği’nin geliştirilmesi ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 207058)
- Şentürk, B. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin genel başarıları, matematik başarıları, matematik dersine yönelik tutumları ve matematik kaygıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 258064)
- Şimşek, H. (2011). Sosyal beceriler grup rehberliği programının sosyal kaygı düzeyine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 296492)
- Tatlı, S. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların anne-babalarıyla ve öğretmenleriyle olan ilişkilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 377714)
- Terzi, E. E. (2009). Anasınıfına devam eden çocuklarda görülen davranış sorunlarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 227827)
- Thomas, S. P. (2010). A novel approach to decreasing bullying. Issues in Mental Health Nursing, 31(9), 551. doi: 10.3109/01612840.2010.506353
- Tosun-Sümer, E. (2008). İlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin ebeveynlerinin sosyal kaygıları ile çocukların sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 226868)
- Sarıçam, H. & Özbey, A. (2019). School anxiety and presenteeism in refugee children in Turkey. Global Journal of Guidance and Counseling in Schools: Current Perspectives, 9(2), 067–079. doi: 10.18844/gjgc.v9i2.4427
- Seven, S. (2011). Çocuk ruh sağlığı (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Somers, J. M., Goldner, E. M., Waraich, P., & Hsu, L. (2006). Prevalence and incidence studies of anxiety disorders: a systematic review of the literature. The Canadian Journal of Psychiatry, 51(2), 100-113. doi: 10.1177/070674370605100206
- Sondergaard, D. M. (2012). Bullying and social exclusion anxiety in schools. British Journal of Sociology of Education, 33(3), 355-372. doi: 10.1080/01425692.2012.662824
- Spinrad, T. L., Eisenberg, N., Gaertner, B., Popp, T., Smith, C. L., Kupfer, A., Greving, K., Liew, J., & Hofer, C. (2007). Relations of maternal socialization and toddlers' effortful control to children's adjustment and social competence. Developmental Psychology, 43(5), 1170. doi: 10.1037/0012-1649.43.5.1170
- Stroh, L. K. (1990). Corporate mobility: Factors distinguishing better adjusted from lesswell adjusted children and adolescents. Child Study Journal, 20(1), 19-33. 6 Şubat 2020 tarihinde https://psycnet.apa.org/ record/1990-25033-001 adresinden erişildi.
- Şehirli, N. (2007). Çocuk davranışlarını değerlendirme ölçeği’nin geliştirilmesi ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 207058)
- Şentürk, B. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin genel başarıları, matematik başarıları, matematik dersine yönelik tutumları ve matematik kaygıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 258064)
- Şimşek, H. (2011). Sosyal beceriler grup rehberliği programının sosyal kaygı düzeyine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 296492)
- Tatlı, S. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların anne-babalarıyla ve öğretmenleriyle olan ilişkilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 377714) Terzi, E. E. (2009). Anasınıfına devam eden çocuklarda görülen davranış sorunlarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 227827) Thomas, S. P. (2010). A novel approach to decreasing bullying. Issues in Mental Health Nursing, 31(9), 551. doi: 10.3109/01612840.2010.506353 Tosun-Sümer, E. (2008). İlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin ebeveynlerinin sosyal kaygıları ile çocukların sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 226868)
| APA | YILMAZ M, ÜNAL M (2021). Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. , 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| Chicago | YILMAZ Mesut,ÜNAL Merve Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. (2021): 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| MLA | YILMAZ Mesut,ÜNAL Merve Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. , 2021, ss.331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| AMA | YILMAZ M,ÜNAL M Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. . 2021; 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| Vancouver | YILMAZ M,ÜNAL M Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. . 2021; 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| IEEE | YILMAZ M,ÜNAL M "Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*." , ss.331 - 358, 2021. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| ISNAD | YILMAZ, Mesut - ÜNAL, Merve. "Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*". (2021), 331-358. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| APA | YILMAZ M, ÜNAL M (2021). Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(2), 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| Chicago | YILMAZ Mesut,ÜNAL Merve Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 5, no.2 (2021): 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| MLA | YILMAZ Mesut,ÜNAL Merve Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, vol.5, no.2, 2021, ss.331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| AMA | YILMAZ M,ÜNAL M Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2021; 5(2): 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| Vancouver | YILMAZ M,ÜNAL M Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2021; 5(2): 331 - 358. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| IEEE | YILMAZ M,ÜNAL M "Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*." Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5, ss.331 - 358, 2021. 10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
| ISNAD | YILMAZ, Mesut - ÜNAL, Merve. "Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygılarının incelenmesi*". Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 5/2 (2021), 331-358. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202152318 |
