Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi
Yıl: 2022 Cilt: 57 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2039 - 2059 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 İndeks Tarihi: 01-10-2022
Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi
Öz: Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı, sağlık hizmetlerinin kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla her geçen gün artmaktadır. Tıbbi hatalar, hastalarda morbidite ve mortaliteye neden olarak sağlık hizmetlerinin kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli bir etkendir. Bununla birlikte bir tıbbi hata sadece hastaların sağlığının olumsuz yönde etkilenmesiyle sonuçlanmaz. Ayrıca bakım maliyetlerinin yükselmesi, sağlık personelinin suçlanması, davalar, sağlık kurumuna olan güvenin azalması gibi birçok olumsuz duruma da neden olur. Dijital hastaneler ise bilgi ve iletişim teknolojilerinin yoğun olarak kullanıldığı hastaneler olup bu hastanelerde kullanılan sistemlerin tıbbi hataları önlemesi/azaltması beklenilir. Bu araştırma kapsamında kâğıtsız hastane olarak da ifade edilen EMRAM Seviye-7 dijital hastanelerde kullanılan bilgi ve iletişim sistemlerini kabul durumu ve tıbbi hata algısı arasındaki ilişkiler demografik değişkenlerde dikkate alınarak doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi ile incelenmiştir. Bu sistemleri aktif olarak kullanan 463 hemşireden elde edilen veriler analiz edilmiş. Yapılan analizler sonucunda hemşirelerin kullandıkları sistemi yararlı bulduğu, sistemin kullanımının kolay olduğu, iş yüklerini azalttığı ancak anlaşılır olmadığı yönünde görüş belirttikleri belirlenmiştir. Ayrıca sistemin verimliliklerini artırdığı ve çalışma performanslarını olumlu yönde etkilendiği algısına sahip oldukları tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adams, D. A., Nelson, R. R. ve Todd, P. A. (1992). Perceived Usefulness, Ease of Use, and Usage of Information Technology: A Replication. MIS Quarterly, 16(2), 227-247. doi:10.2307/249577
- Akca, N. ve Yılmaz Işıkhan, S. (2017). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İş Değerleri ve Kariyer Seçimlerinin Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile Değerlendirilmesi. İşletme Bilimi Dergisi, 5(1), 49-70. doı: 10.22139/jobs.289552
- Al-Somali, S. A., Gholami, R. ve Clegg, B. (2009). An Investigation into the Acceptance of Online Banking in Saudi Arabia. Technovation, 29(2), 130-141. doi:10.1016/j.technovation.2008.07.004
- Alpar, R. (2021). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Altıntaş, F. F. (2021). Ekonomik Özgürlük ile Lojistik Performans Boyutları Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon ile Ölçülmesi. EKEV Akademi Dergisi, 25(86), 307-328.
- Axelsson, L., Bjorvell, C., Mattiasson, A.-C. ve Randers, I. (2006). Swedish Registered Nurses’ Incentives to Use Nursing Diagnoses in Clinical Practice. Journal of Clinical Nursing, 15(8), 936-945. doi:10.1111/j.1365-2702.2006.01459.x
- Burton-Jones, A. ve Hubona, G. S. (2006). The Mediation of External Variables in The Technology Acceptance Model. Information & Management, 43(6), 706-717. doi:10.1016/j.im.2006.03.007
- Bülbül, Ş. ve Giray, S. (2012). İş ve Özel Yaşam (İş Dışı Yaşam) Memnuniyeti Arasındaki İlişki Yapısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi. Anadolu University Journal of Social Sciences, 12(4), 101-116. Erişim adresi: https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php
- Chaudhry, B., Wang, J., Wu, S., Maglione, M., Mojica, W., Roth, E., … Shekelle, P. G. (2006). Systematic Review: Impact of Health Information Technology on Quality, Efficiency, and Costs of Medical Care. Annals of Internal Medicine, 144(10), 742-771.
- Demiray, T. ve Babaoğlu, E. (2021). Hemşirelerin Elektronik Ortamda Uygulanan Bakım Planlarına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi: Nitel Bir Çalışma. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 4(1), 11-17. https://dergipark.org.tr/en/pub/hbd/issue/62127/745694
- Ekiyor, A. ve Gök, G. (2021). Dijital Hastanelerde Elektronik Sağlık Kayıtları. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Scienves Studies, 7(28), 301-312. doı: 10.26728/ideas.417
- Elsayed, L. A., El-Nagger, N. ve Mohamed, N. A. A. (2016). Evolution of Nursing Informatics: A Key to Improving Nursing Practice Evolution of Nursing Informatics: A Key to Improving Nursing Practice. Res. J. Med. Med. 11(x), X-7X. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/308477293_Evolution_of_Nursing_Informatics_A_key_to_Improving_Nursing_Practice
- Erdoğan, D. ve Tokgöz, N. (2020). Bilgi Teknolojileri Dış Kaynak Kullanımı Başarısında Biçimsel ve İlişkisel Yönetişimin Rolü: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma. İzmir İktisat Dergisi, 35(2), 221-239. doi: 10.24988/ije.202035202
- Eriş, H. ve Ilıman, E. (2019). Sağlık Çalışanlarının Hastane Bilgi Sistemi Hakkındaki Görüşleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (16), 301-309. doı: 10.31590/ejosat.566750
- Fossum, M., Alexander, G. L., Ehnfors, M. ve Ehrenberg, A. (2011). Effects of a Computerized Decision Support System on Pressure Ulcers and Malnutrition in Nursing Homes for the Elderly. International Journal of Medical Informatics, 80(9), 607-617. doi:10.1016/j.ijmedinf.2011.06.009
- Gedik, Ö. (2019). Endüstri 4.0’ın Teknoloji Kabul Modeli Çerçevesinde Sağlık Sektörüne Yansımaları: Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
- Golob, T. F. (1986). A Nonlinear Canonical Correlation Analysis of Weekly Trip Chaining Behaviour. Transportation Research Part A: General, 20(5), 385-399. doi:10.1016/0191-2607(86)90006-3
- Gök, G. (2021). Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin Tıbbi Hata Algısına Etkisinin Belirlenmesi. (Doktora Tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
- Grandhi, S. ve Wibowo, S. (2016). Mobile Commerce Adoption in North American Organizations: An Empirical Study of Organizational Factors. Communications of the IBIMA, 2016(2016), 1-17. doı: 10.5171/2016.682007
- Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Kalyoncuoğlu, S. (2018). Tüketicilerin Online Alışverişlerindeki Sanal Kart Kullanımlarının Teknoloji Kabul Modeli ile İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 193-213. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/537027
- Kaushal, R., Shojania, K. G. ve Bates, D. W. (2003). Effects of Computerized Physician Order Entry and Clinical Decision Support Systems on Medication Safety. Archives of Internal Medicine, 163(12), 1409. doi:10.1001/archinte.163.12.1409
- Kaya, Ş., Şimşek, G. ve Okul, T. (2020). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimi ve Bilgi Teknolojileri Yeterliliği İlişkisi: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Örneği. The Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 257-277. doı: 10.21325/jotags.2020.546
- Keleş, B. ve Ova, G. (2020). Gıda Tedarik Zinciri Yönetiminde Bilgi Teknolojileri Kullanımı. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(1), 137-143. doı: 10.25308/aduziraat.695732
- Lee, C.-Y., Tsao, C.-H. ve Chang, W.-C. (2015). The Relationship Between Attitude Toward Using and Customer Satisfaction with Mobile Application Services. Journal of Enterprise Information Management, 28(5), 680-697. doi:10.1108/jeim-07-2014-0077
- Mahler, C., Ammenwerth, E., Wagner, A., Tautz, A., Happek, T., Hoppe, B. ve Eichstädter, R. (2007). Effects of a Computer-Based Nursing Documentation System on the Quality of Nursing Documentation. Journal of Medical Systems, 31(4), 274-282. doi:10.1007/s10916-007-9065-0
- Marangoz, M. ve Aydın, A. E. (2017). Tüketicilerin Giyilebilir Teknoloji Ürünlerini Benimsemesinde Etkili Olan Faktörler: Akıllı Saatler Üzerine Bir Araştırma. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 4(1), 1-20. Erişim adresi: http://www.betadergi.com/patu/yonetim/icerik/makaleler/44-published.pdf
- Menachemi, N. ve Collum. (2011). Benefits and Drawbacks of Electronic Health Record Systems. Risk Management and Healthcare Policy, 4, 47-55. doi:10.2147/rmhp.s12985
- Moody, L. E., Slocumb, E., Berg, B. ve Jackson, D. (2004). Electronic Health Records Documentation in Nursing. Computers, Informatics, Nursing, 22(6), 337-344. doi:10.1097/00024665-200411000-00009
- Mutluay, E. ve Özdemir, L. (2014). Sağlık Bilişim Sistemleri Kapsamında Hemşirelik Bilişiminin Kullanımı. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 22(3), 180-186. doi: 10.17672/fnhd.70723-186.
- O’Cathain, A., Sampson, F. C., Munro, J. F., Thomas, K. J. ve Nicholl, J. P. (2004). Nurses’ Views of Using Computerized Decision Support Software in NHS Direct. Journal of Advanced Nursing, 45(3), 280-286. doi:10.1046/j.1365-2648.2003.02894.x
- Özer, G., Özcan, M. ve Aktaş, S. (2010). Muhasebecilerin Bilgi Teknolojisi Kullanımının Teknoloji Kabul Modeli (TKM) ile İncelenmesi. Journal of Yasar University, 3278- 3293. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jyasar/issue/19131/203019
- Salameh, B., Eddy, L. L., Batran, A., Hijaz, A. ve Jaser, S. (2019). Nurses’ Attitudes Toward the Use of an Electronic Health Information System in a Developing Country. SAGE Open Nursing, 5, 1-8. doi:10.1177/2377960819843711
- Venkatesh, V. ve Davis, F. D. (2000). A theoretical extension of the Technology Acceptance Model: Four longitudinal field studies. Management Science, 46(2), 186-204. doi:10.1287/mnsc.46.2.186.11926
- Yakut, S. G. ve Camkıran, C. (2021). Doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi (OVERALS) ve öğrencilerin iş bulma beklentisi üzerine bir uygulama. Yakut, G. S. (Ed.), Kategorik Verinin Çok Değişkenli Analizi ve Anket Verileri Üzerine Uygulamalar, içinde (s. 59-78). Ankara: Ekin Yayınevi.
- Yılmaz, E. ve Pulatsü, S. (2021). Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile Balıkçıların İç Su Balıkları Avcılığı Konusundaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 38(1), 11-19. doı: 10.12714/egejfas.38.1.02
APA | GÖK G, Ekiyor A (2022). Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. , 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
Chicago | GÖK GÜLHAN,Ekiyor Aykut Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. (2022): 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
MLA | GÖK GÜLHAN,Ekiyor Aykut Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. , 2022, ss.2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
AMA | GÖK G,Ekiyor A Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. . 2022; 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
Vancouver | GÖK G,Ekiyor A Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. . 2022; 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
IEEE | GÖK G,Ekiyor A "Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi." , ss.2039 - 2059, 2022. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
ISNAD | GÖK, GÜLHAN - Ekiyor, Aykut. "Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi". (2022), 2039-2059. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
APA | GÖK G, Ekiyor A (2022). Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 57(3), 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
Chicago | GÖK GÜLHAN,Ekiyor Aykut Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 57, no.3 (2022): 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
MLA | GÖK GÜLHAN,Ekiyor Aykut Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.57, no.3, 2022, ss.2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
AMA | GÖK G,Ekiyor A Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2022; 57(3): 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
Vancouver | GÖK G,Ekiyor A Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2022; 57(3): 2039 - 2059. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
IEEE | GÖK G,Ekiyor A "Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 57, ss.2039 - 2059, 2022. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |
ISNAD | GÖK, GÜLHAN - Ekiyor, Aykut. "Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli Seviye-7 Dijital Hastanelerde Teknoloji Kabul Düzeyinin ve Tıbbi Hata Algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle İncelenmesi". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 57/3 (2022), 2039-2059. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813 |