TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ

Yıl: 2022 Cilt: 21 Sayı: 83 Sayfa Aralığı: 1046 - 1066 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17755/esosder.1064502 İndeks Tarihi: 05-10-2022

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ

Öz:
Bu çalıĢmanın amacı, teknoloji geliĢtirme bölgeleri (TGB)’ne yönelik uygulanan devlet teĢvik ve desteklerinin bu bölgelerde faaliyet gösteren iĢletmeler açısından önemini ve iĢletmelerin bu bölgelerde faaliyette bulunma tercihleri üzerindeki etkisini tespit etmektir. Bu amaç kapsamında Cumhuriyet Teknokent’te faaliyette bulunan 57 firmadan 47’sin e anket uygulanmıĢtır. “Tanımlayıcı bilgiler”, “TGB’lerde faaliyet göstermeyi etkileyen unsurlar”, “TGB’lere sağlanan teĢv ik ve desteklere yönelik görüĢler” olmak üzere üç farklı kategorideki soruların yer aldığı anket formu ile araĢtırmanın amacı kapsamında; akademisyen olan-olmayan, kadın-erkek, TGB dıĢında da faaliyette bulunan-bulunmayan katılımcıların görüĢleri karĢılaĢtırılmıĢ ve anlamlı farklar tespit edilmiĢtir. Ayrıca katılımcıların çoğunun maliyetleri azaltıcı yönde etki eden en önemli destek unsurunun Katma Değer Vergisi (KDV) istisnası olduğu, teĢvik politikalarının en önemli avantajının yeni yatırım düĢüncelerini ortaya çıkarması olduğu, TGB’lerde Ģirket açmayı etkileyen en önemli unsurun sağlanan destekler ve teĢvikler olduğu, teĢvik ve desteklerin vergi yükünü azalttığı, yatırım yapmada kolaylık sağladı ğı ve sermaye ihtiyacını azalttığı yönünde görüĢe sahip olduğu belirlenmiĢtir.
Anahtar Kelime:

EVALUATION OF GOVERNMENT INCENTIVES AND SUPPORT FOR THE BUSINESSES OPERATING IN TECHNOLOGY DEVELOPMENT ZONES: A TECHNOCENT EXAMPLE

Öz:
The aim of this study is to determine the importance of government incentives and supports for technology development zones (TDZ) for businesses operating in these regions and the effect of businesses on their preferences to operate in these regions. For this purpose, a questionnaire was applied to 47 of the 57 companies operating in Cumhuriyet Teknokent. Within the scope of the research, with the questionnaire form which includes questions in three different categories: “Descriptive information”, “Elements affecting the operation in Technology Development Zones” and “Thoughts on incentives and supports provided to Technology Development Zones”; The opinions of the participants, whether they are academics or not, male or female, and those who operate outside the Technology Development Zones or not, were compared and significant differences were determined. In addition, the most important support factor that reduces the costs of most of the participants is Value Added Tax (VAT) exemption, the most important advantage of incentive policies is that they reveal new investment ideas, the most important factor affecting opening a company in Technology Development Zones is the support and incentives provided, incentives and supports reduce the tax burden. It has been determined that they facilitates investment and reduces the need for capital.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, Resmi Gazete Tarihi: 02/11/1984, Resmi Gazete Sayısı:18563.
  • 3305 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar, Resmi Gazete Tarihi: 19/06/2012, Resmi Gazete Sayısı: 28328.
  • 4691 Sayılı Teknoloji GeliĢtirme Bölgeleri Kanunu, Resmi Gazete Tarihi: 06/07/2001, Resmi Gazete Sayısı: 24454.
  • Açar, F. (2021). Teknoloji GeliĢtirme Bölgelerinde Ġstisna Kazanç Tutarının Tespit Edilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 31, 233-239.
  • Akçomak, Ġ. S., & Kalaycı, E. (2016). Ar-Ge ve Yeniliğin Ölçümü ve Ar-Ge ve Yenilik Anketi Verilerinin AraĢtırmada Kullanılması. (Ed.) Erdil, E. , Pamukçu, M.T. , Ġ.
  • Akçomak S. ve Tiryakioğlu, M., Bilim, Teknoloji, Yenilik: Kavramlar, Kuramlar ve Politika (ss 1-20). Ġstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Akdoğan Gedik, M. (2019). Vergi TeĢvik Araçları ve Yatırımlar: OECD Ülkeleri Ġçin Bir Değerlendirme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(2), 421- 435.
  • Bilgili, A. (2008). Üniversite-Sanayi İşbirliği’nde Teknoparklar: Bursa Ulutek Teknoloji Geliştirme Bölgesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Busom, I. (2000). An Empirical Evaluation of the Effects of R&D Subsidies. Economics of Innovation and New Technology, 9(2), 111-148.
  • Büyüköztürk, ġ. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Çaltekin, M. (2018). Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ile Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde Vergi ve Sosyal Güvenlik Uygulamaları. PKF Accountants & Business Advisers, EriĢim adresi: www.pkfistanbul.com/download/mehmet-caltekin-tgb-arge-vergiuygulama. pdf.
  • Çiloğlu, Ġ. (1997). TeĢvik Sisteminin Değerlendirilmesi. Hazine Dergisi, 8(10), 1-15.
  • Demirli, Y. (2014). Türkiye’de Teknoparklara Yönelik TeĢvikler ve Teknoparkların Bilim ve Teknoloji Kapasitesinin GeliĢimine Katkısı. Maliye Dergisi, 166, 95-115.
  • Duran, M. (1998). Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Politikaları (1968-1998), Ankara: T.C BaĢbakanlık Hazine MüsteĢarlığı Yayını.
  • Görkemli, H. N. (2011). Bölgesel Kalkınmada Teknoparkların Önemi ve Konya Teknopark Önemi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Gül, T. G. & Çakır, S. (2014). Teknoparkalar ve Teknoloji Üretimi: Ġzmir Teknoloji GeliĢtirme Bölgesi Örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi, 9(1), 79-90.
  • Harmancı, M. & Önen, M. Ö. (1999). Dünyada ve Türkiye’de Teknopark ve Teknokent Uygulamaları, Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası Yayını.
  • Hazman, G. G. & Karamıklı, A. (2020). Proje Bazlı Yeni TeĢvik Sisteminin AB TeĢvik Sistemi Ġle KarĢılaĢtırılması, Gümrük Ticaret Dergisi, 7(20), 31-50.
  • http://www.odtuteknokent.com.tr/tr/hakkinda/turkiyedeki-teknokentler (EriĢim tarihi: 20.06.2021).
  • https://www.iasp.ws/our-industry/definitions (EriĢim tarihi: 28.05.2021).
  • https://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/istatistiki-bilgiler/mi0203011501 (EriĢim tarihi: 24.06.2021).
  • Kağızman, H. B. (2008) Türkiye’deki Teknoparklarda Faaliyet Gösteren ĠĢletmelerin Yönetsel Sorunları, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Kalaycı, ġ. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın.
  • Karagöz, Y. (2014). SPSS 21.1 Uygulamalı Biyoistatistik, Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler, Ankara: Nobel Yayınevi.
  • KeleĢ, M. K. & Tunca, M. Z. (2010). Türkiye’deki Teknokentlerin Mevcut Durumunun Ġncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 1-22.
  • KeleĢ, M. K. (2007). Türkiye’de Teknokentler: Bir Ampirik İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
  • KızıltaĢ, M. Ġ., (2006). The Dilemma of Flexibility in The Spatial Development of Science Parks The Case Of Metu-Technopolis, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Tatar Candan, G. & Yurdadoğ, V. (2017). Türkiye’de Maliye Politikası Aracı Olarak TeĢvik Politikaları, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 154-177.
  • Tepe, S. & Zaim, H. (2016). Türkiye ve Dünyada Teknopark Uygulamaları: Teknopark Ġstanbul Örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(29), 19-43.
  • Terzioğlu, E. (2017). Kalkınma Ajansları Tarafından Sağlanan Mali Desteklerin İşletmelerce Muhasebeleştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi, Karabük.
  • Toprak, Y. V. (2018). Türkiye’nin Gelişme Sürecinde Teknoloji Politikaları: Teknoparklar. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Tüleykan, H. (2015). Mali TeĢvik Uygulamalarında Ar-Ge ve Önemi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 231-254.
  • YalçıntaĢ, M. (2014). Üniversite – Sanayi – Devlet ĠĢbirliğinin Ülke Ekonomilerine Etkileri: Teknopark Ġstanbul Örneği, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(10), 83- 106.
  • Yılmaz, N. & Yıldız, E. (2020). Mali TeĢvik Uygulamaları Açısından Zafer Kalkınma Ajansı UĢak Ġli Ġncelemesi, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(2), 499-524.
APA ONOCAK D, KOSE O, ONUT S (2022). TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. , 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
Chicago ONOCAK DERYA,KOSE OMER,ONUT SEFA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. (2022): 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
MLA ONOCAK DERYA,KOSE OMER,ONUT SEFA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. , 2022, ss.1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
AMA ONOCAK D,KOSE O,ONUT S TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. . 2022; 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
Vancouver ONOCAK D,KOSE O,ONUT S TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. . 2022; 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
IEEE ONOCAK D,KOSE O,ONUT S "TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ." , ss.1046 - 1066, 2022. 10.17755/esosder.1064502
ISNAD ONOCAK, DERYA vd. "TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ". (2022), 1046-1066. https://doi.org/10.17755/esosder.1064502
APA ONOCAK D, KOSE O, ONUT S (2022). TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 21(83), 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
Chicago ONOCAK DERYA,KOSE OMER,ONUT SEFA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 21, no.83 (2022): 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
MLA ONOCAK DERYA,KOSE OMER,ONUT SEFA TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.21, no.83, 2022, ss.1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
AMA ONOCAK D,KOSE O,ONUT S TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2022; 21(83): 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
Vancouver ONOCAK D,KOSE O,ONUT S TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2022; 21(83): 1046 - 1066. 10.17755/esosder.1064502
IEEE ONOCAK D,KOSE O,ONUT S "TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 21, ss.1046 - 1066, 2022. 10.17755/esosder.1064502
ISNAD ONOCAK, DERYA vd. "TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE FAALİYETTE BULUNAN İŞLETMELER AÇISINDAN BU BÖLGELERE YÖNELİK SAĞLANAN DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: BİR TEKNOKENT ÖRNEĞİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 21/83 (2022), 1046-1066. https://doi.org/10.17755/esosder.1064502