TY  - JOUR
TI  - Ni Tabanlı Bazı Süperalaşımların Foton Etkileşim Özelliklerinin İncelenmesi
AB  - Gelişen teknoloji ile sağlık, nükleer santraller, medikal onkoloji, sanayi ve teknoloji, kontak lensler gibi birçok alanda iyonlaştırıcı radyasyonun kullanımı ve bununla birlikte canlıların radyasyona maruz kalma ihtimalleri artmaktadır. Radyasyonun zararlı etkilerinden korunmanın temel unsurlarından bir tanesi zırhlamadır. Bu çalışmada seçilen 14 Ni tabanlı süperalaşımın (Nimonic 901, Alloy 10, Hastelloy X, Haynes 242, Incoloy 801, Inconel 706, Nasair 100, PWA 1480, X4, Nominal, H282-B, H282-C, 247, MCrAlYHf) gama ve X-ışını radyasyonu zırhlama yetkinlikleri incelenmiş birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Bunun için WinXCOM programı kullanılarak γ ve X ışını zırhlamada önemli parametreler olan kütle soğurma katsayısı (μρ), yarı kalınlık değeri (HVL), etkin atom numarası (Zeff), elektron yoğunluğu (Nel) 1 keV- 100 GeV enerji aralığında üzerinde çalışılan süperalaşımlar için hesaplanmıştır. Ayrıca foton build-up faktörü zırhlama ve radyasyon doz hesaplamalarında önemli bir parametredir. Bu sebeple süperalaşımların maruz kalma buildup faktörleri (EBF) farklı nüfuz etme derinlikleri için (1-40 mfp) 0,015–15 MeV enerji aralığında elde edildi. X4 ve PWA 1480 süperalaşımları için μρ değerleri 0,015 ve 15 MeV foton enerjileri için sırasıyla 74,71 cm2/g-0,033 cm2/g ve 74,50 cm2/g-0,033 cm2/g olarak bulunurken, Zeff değerleri 35,135- 32,322 ve 35,013-32,221aralığında değişmektedir. MCrAlYHf alaşımı için μρ değerleri ve Zeff değerleri sırasıyla 56,79 cm2/g-0,031 cm2/g ve 25.867-26.686 aralığında değişmektedir. Sonuç olarak seçilen numuneler arasından nikel tabanlı X4 ve PWA 1480 süperalaşımları için en büyük μρ ve Zeff değerlerine sahipken, en küçük HVL ve EBF değerine sahiptir. Bu durumda tüm enerji bölgeleri dikkate alındığında hesaplanan parametrelerin tamamının numunelerin kimyasal kompozisyonuna bağlı olduğu ve X4 ve PWA1480 süperalaşımlarının Ni tabanlı süperalaşımlar içinde en üstün radyasyon soğurma kabiliyetine sahip olduğu ve hâlihazırda kullanılan birçok zırh malzemesinden üstün radyasyon soğurma kabiliyetinin olduğu söylenebilir.
AU  - Işık Karadoğan, Zeynep
AU  - KAVAZ, ESRA
AU  - Özdemir, Yüksel
DO  - 10.31202/ecjse.831869
PY  - 2021
JO  - El-Cezerî Journal of Science and Engineering
VL  - 8
IS  - 2
SN  - 2148-3736
SP  - 552
EP  - 566
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1128984
ER  -