Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı

Yazgı, Halil; UYANIK, M. Hamidullah; AYYILDIZ, Ahmet; OZDEN, KEMALETTIN; ERTEK, Mustafa; KİREÇCİ, Ekrem; KILIÇ, SELÇUK

Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı

Halil YAZGI, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

M. Hamidullah UYANIK, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Mustafa ERTEK, (Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Ankara, Türkiye)

Selçuk KILIÇ, (Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Ankara, Türkiye)

Ekrem KİREÇCİ, (Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu, Kahramanmaraş, Türkiye)

Kemalettin ÖZDEN, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Ahmet AYYILDIZ (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Mikrobiyoloji Bülteni

6 0

Yıl: 2011 Cilt: 45 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 67 - 74 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı

Öz:

Francisella tularensis tarafından oluşturulan tularemi, ülkemizde yeniden önem kazanan hastalıklardan biri haline gelmiştir. Enfeksiyon insana, enfekte hayvanların doku ve ürünleri ile temas ve kontamine su ve gıdaların tüketilmesi ile bulaşır. Son yıllarda Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden, özellikle de Marmara ve Batı Karadeniz bölgelerinden artan oranlarda olgular ve epidemiler rapor edilmektedir. Kuzey Doğu Anadolu bölgesinde yer alan Erzurum, tarım ve özellikle büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yaygın olduğu bir ilimizdir. Daha önce bölgemizden tularemi olgusu bildirimi yapılmamış ve seroprevalans ile ilgili herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada, Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan kişilerde tularemi seropozitifliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya tularemi için risk grubunda yer alan (çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşan) 134 erkek (yaş ortalaması: 36.2, yaş aralığı: 17-75 yıl), 106 kadın (yaş ortalaması: 39.1, yaş aralığı: 16-77 yıl) olmak üzere toplam 240 gönüllü dahil edilmiştir. Serum örneklerinde F.tularensis’e özgül antikorlar, lam aglütinasyonu (BD, ABD) ve Serazyme ELISA (anti-F.tularensis IgG/IgA/IgM, Seramun, Almanya) yöntemleri ile araştırılmıştır. Bu testler ile pozitif sonuç veren serum örnekleri, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı (RSHMB) Ulusal Tularemi Tanı Referans Laboratuvarında yerli suştan hazırlanmış antijen kullanılarak F.tularensis mikroaglütinasyon testi (MAT) ile de çalışılmıştır. MAT ile pozitiflik saptanan serum örneklerinde, çapraz reaksiyon varlığını değerlendirmek için Brucella ve Salmonella’ya karşı oluşmuş antikor araştırılmıştır. Çalışmaya alınan 240 gönüllünün 71 (%29.6)’inde lam aglütinasyon testi (LAT) ile pozitiflik saptanırken, 5 (%2.1) örnek ELISA ile total antikorlar yönünden pozitif bulunmuştur. LAT pozitif 71 örneğinin 21’inde 1/20-1/40, dördünde ise 1/80- 1/160 titrelerde olmak üzere toplam 25’inde MAT ile F.tularensis antikor pozitifliği belirlenmiştir. Ancak MAT pozitif tüm örneklerin (n= 25) Brucella ve/veya Salmonella testleri ile de pozitif sonuç verdiği izlenmiştir. MAT ve ELISA pozitifliği karşılaştırıldığında; MAT ile 1/40 titrede pozitiflik saptanan dört serum örneğinden biri ve ≥ 1/80 titrede pozitiflik saptanan dört örneğin hepsi ELISA ile pozitif sonuç vermiştir. MAT ile çapraz reaksiyon oranının çok yüksek olması nedeniyle, duyarlılığı daha yüksek olan ELISA ile pozitif bulunan beş birey tularemi yönünden seropozitif (%2.1) olarak değerlendirilmiştir. Bu bireylerin (dört kadın, bir erkek; yaş aralığı: 27-38 yıl) dördünün Alaca, birinin ise bu köye komşu olan Tebrizcik köyünde yaşadığı; hepsinin hayvan besiciliğiyle uğraştığı ve ikisinin aynı zamanda çiftçilik yaptığı izlenmiştir. Olguların hiçbirisi fare ya da av hayvanı ile temas veya kene ısırması öyküsü vermemiş; ancak her iki köyde de, klorlanma yapılmayan şebeke suyunun kullanıldığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak çalışmamızın verileri, Erzurum ilinde tarım ve/veya hayvancılıkla uğraşan özellikle kırsal kesimde yaşayan popülasyonun tularemi yönünden risk altında olduğunu vurgulamaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Mikrobiyoloji Viroloji Enfeksiyon Hastalıkları Tropik Tıp Zooloji

Tularemia seroprevalence in the risky population living in both rural and urban areas of Erzurum

Öz:

Tularemia which is a zoonotic infection, caused by Francisella tularensis, has become a re-emerging disease in Turkey. Infection is often transmitted to human by handling animal tissues and products, but it is also possible to acquire the disease from contaminated water or food. Recently several cases and epidemics of tularemia have been reported in the northwest areas of Turkey, particularly in Marmara and West Black Sea regions. Erzurum is a city in Eastern Anatolia Region, Turkey and animal husbandry is the main agricultural activity in that area. However, neither tularemia cases were reported from this province nor seroprevalence studies were performed. In this study we aimed to determine F.tularensis antibody seropositivity in the risky population living at both rural and urban area of Erzurum. Blood samples from 240 volunteer subjects (134 male with mean age: 36.2, age range: 17-75 years and 106 female with mean age: 39.1, age range: 16-77 years) whose occupations were farming and animal husbandry, were included in the study. Serum samples were screened for the presence of F.tularensis antibodies by slide agglutination method (BD, USA) and Serazym ELISA kit (anti-F.tularensis IgG/IgA/IgM, Seramun, Germany). The positive samples with those tests were also retested by microagglutination test (MAT) in National Tularemia Reference Laboratory of Refik Saydam Hygiene Center, using antigen prepared in the same laboratory from the local strain. The serum samples were also searched for the presence of Brucella and Salmonella antibodies in terms of cross-reactivity. Seropositivity was detected in 71 (29.6%) out of 240 subjects by slide agglutination test (SAT), whereas only 5 (2.1%) gave positive result for total antibody by ELISA. Twenty-five of the 71 SAT positive samples yielded F.tularensis antibodies by MAT, of which 21 were between 1/20-1/40 and four were between 1/80-1/160 titers. However, all of the MAT positive samples (n= 25) were found reactive in Brucella and/or Salmonella antibody tests. One of the four MAT positive samples with 1/40 titer and all of the four MAT positive samples with ≥ 1/80 titer yielded positive results in ELISA. Since MAT gave very high cross reactive results, the five subjects (2.1%) found positive with ELISA were evaluated as seropositive for tularemia. Of those subjects (four were female, one was male; age range: 27-38 years), four were the inhabitants of the same village, and one from another neighboring village. All of the seropositive subjects were dealing with raising livestock and two were also farming. No history of contact with rat and wild animals or tick bite were detected, however it was noted that non-chlorinated fountain water has been used in both of these villages. In conclusion, our data emphasized that, populations inhabiting especially in rural area and dealing with farming and stock raising in our region are at risk for tularemia.

Anahtar Kelime:

Konular: Mikrobiyoloji Viroloji Enfeksiyon Hastalıkları Tropik Tıp Zooloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Ellis J, Oyston PC, Green M, Titball RW. Tularemia. Clin Microbiol Rev 2002; 15(4): 631-46.
2. Dennis DT. Tularemia, pp: 1649-53. In: Cohen J, Powderly WG (eds), Infectious Disease. 2004, 2nd ed. Elsevier, New York.
3. Choi E. Tularemia and Q fever. Med Clin North Am 2002; 86(2): 393-416.
4. World Health Organization. Guidelines on Tularaemia. Available from: http://www.who.int/csr/resources/ publications/WHO_CDS_EPR_2007_7.pdf
5. Cross JT, Penn RL. Francisella tularensis (Tularemia), pp: 2393-402. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R (eds), Mandell, Douglas and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases. 2000, 5th ed. Churchill Livingstone, New York.
6. Plevnelioğlu KH. Memleketimizde tularemi. Tedavi Kliniği ve Laboratuvarı Derg 1936; 6: 119-35.
7. Karadenizli A, Gurcan S, Kolayli F, Vahaboglu H. Outbreak of tularaemia in Golcuk, Turkey in 2005: report of 5 cases and an overview of the literature from Turkey. Scand J Infect Dis 2005; 37(10): 712-6.
8. Gurcan S. Francisella tularensis and tularemia in Turkey. Mikrobiyol Bul 2007; 41(4): 621-36.
9. Akalin H, Helvaci S, Gedikoglu S. Re-emergence of tularemia in Turkey. Int J Infect Dis 2009; 13(5): 547-51.
10. Helvaci S, Gedikoglu S, Akalin H, Oral HB. Tularemia in Bursa, Turkey: 205 cases in ten years. Eur J Epidemiol 2000; 16(3): 271-6.
11. Gurcan S, Eskiocak M, Varol G, et al. Tularemia re-emerging in European part of Turkey after 60 years. Jpn J Infect Dis 2006; 59(6): 391-3.
12. Sahin M, Atabay HI, Bicakci Z, Unver A, Otlu S. Outbreaks of tularemia in Turkey. Kobe J Med Sci 2007; 53(1-2): 37-42.
13. Leblebicioglu H, Esen S, Turan D, et al. Outbreak of tularemia: a case-control study and environmental investigation in Turkey. Int J Infect Dis 2008; 12(3): 265-9.
14. Barut S, Cetin I. A tularemia outbreak in an extended family in Tokat Province, Turkey: observing the attack rate of tularemia. Int J Infect Dis 2009; 13(6): 745-8.
15. Willke A, Meric M, Grunow R, et al. An outbreak of oropharyngeal tularaemia linked to natural spring water. J Med Microbiol 2009; 58(Pt 1): 112-6.
16. Kaygusuz S, Arikan O, Azkur K, et al. Epidemia of tularemia in Central Anatolia. J Anim Vet Adv 2010; 9(12): 1702-6.
17. Meric M, Sayan M, Dundar D, Willke A. Tularaemia outbreaks in Sakarya, Turkey: case-control and environmental studies. Singapore Med J 2010; 51(8): 655-9.
18. Jacops DS, DeMott WR, Oxley DK (eds), Tularemia diagnostic procedures, pp: 1279-80. In: Laboratory Test Handbook. 2004, 3rd ed. Lexi-Comp, Hudson Ohio.
19. Hornick RB. Tularemia, pp: 787-802. In: Alfred SE, Philip SB (eds), Bacterial Infections of Humans Epidemiology and Control. 1991, Plenum Publishing Co., New York.
20. Foley JE, Nieto NC. Tularemia. Vet Microbiol 2010; 140(3-4): 332-8.
21. T.C. Sağlık Bakanlığı. Bulaşıcı hastalıkların ihbarı ve bildirim sistemi. Standart Tanı Sürveyans ve Laboratuvar Rehberi. S.B. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 2005, Ankara.
22. Dedeoglu Kilinc G, Gurcan S, Eskiocak M, Kilic H, Kunduracilar H. Investigation of tularemia seroprevalence in the rural area of Thrace region in Turkey. Mikrobiyol Bul 2007; 41(3): 411-8.
23. Gedikoğlu S, Göral G, Helvacı S. Bursa’daki tularemi epidemisinin özelllikleri. İnfeksiyon Derg 1990; 4(1): 9-15.
24. Gurcan S, Otkun MT, Otkun M, Arikan OK, Ozer B. An outbreak of tularemia in Western Black Sea region of Turkey. Yonsei Med J 2004; 45(1): 17-22.
25. T.C. Sağlık Bakanlığı. Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıkların (Grup C) İllere Göre Dağılımı, Türkiye, 2005. http://www.saglik.gov.tr/extras/istatistikler/temel2005/tablo-64devam3.htm
26. Koskela P, Herva E. Immunity against Francisella tularensis in northern Finland. Scand J Infect Dis 1982; 14(3): 195-9.
27. Saslaw S, Carlisle HN. Studies with tularemia vaccines in volunteers. IV. Brucella agglutinins in vaccinated and nonvaccinated volunteers challenged with Pasteurella tularensis. Am J Med Sci 1961; 242: 166-72.
28. Splettstoesser WD, Tomaso H, Al Dahouk S, Neubauer H, Schuff-Werner P. Diagnostic procedures in tularaemia with special focus on molecular and immunological techniques. J Vet Med B Infect Dis Vet Public Health 2005; 52(6): 249-61.
29. Syrjala H, Koskela P, Ripatti T, Salminen A, Herva E. Agglutination and ELISA methods in the diagnosis of tularemia in different clinical forms and severities of the disease. J Infect Dis 1986; 153(1): 142-5.
30. Tärnvik A, Berglund L. Tularaemia. Eur Respir J 2003; 21(2): 361-73.
31. Bevanger L, Maeland JA, Naess AI. Agglutinins and antibodies to Francisella tularensis outer membrane antigens in the early diagnosis of disease during an outbreak of tularemia. J Clin Microbiol 1988; 26(3): 433-7.
32. Jenzora A, Jansen A, Ranisch H, Lierz M, Wichmann O, Grunow R. Seroprevalence study of Francisella tularensis among hunters in Germany. FEMS Immunol Med Microbiol 2008; 53(2): 183-9.
33. Koskela P, Salminen A. Humoral immunity against Francisella tularensis after natural infection. J Clin Microbiol 1985; 22(6): 973-9.
34. Bevanger L, Maeland JA, Naess AI. Competitive enzyme immunoassay for antibodies to a 43000-molecularweight Francisella tularensis outer membrane protein for the diagnosis of tularemia. J Clin Microbiol 1989; 27(5): 922-6.
35. Schmitt P, Splettstösser W, Porsch-Ozcürümez M, Finke EJ, Grunow R. A novel screening ELISA and a confirmatory Western blot useful for diagnosis and epidemiological studies of tularaemia. Epidemiol Infect 2005; 133(4): 759-66.
36. Behan KA, Klein GC. Reduction of Brucella species and Francisella tularensis cross-reacting agglutinins by dithiothreitol. J Clin Microbiol 1982; 16(4): 756-7.

APA	Yazgı H, UYANIK M, ERTEK M, KILIÇ S, KİREÇCİ E, OZDEN K, AYYILDIZ A (2011). Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. , 67 - 74.
Chicago	Yazgı Halil,UYANIK M. Hamidullah,ERTEK Mustafa,KILIÇ SELÇUK,KİREÇCİ Ekrem,OZDEN KEMALETTIN,AYYILDIZ Ahmet Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. (2011): 67 - 74.
MLA	Yazgı Halil,UYANIK M. Hamidullah,ERTEK Mustafa,KILIÇ SELÇUK,KİREÇCİ Ekrem,OZDEN KEMALETTIN,AYYILDIZ Ahmet Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. , 2011, ss.67 - 74.
AMA	Yazgı H,UYANIK M,ERTEK M,KILIÇ S,KİREÇCİ E,OZDEN K,AYYILDIZ A Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. . 2011; 67 - 74.
Vancouver	Yazgı H,UYANIK M,ERTEK M,KILIÇ S,KİREÇCİ E,OZDEN K,AYYILDIZ A Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. . 2011; 67 - 74.
IEEE	Yazgı H,UYANIK M,ERTEK M,KILIÇ S,KİREÇCİ E,OZDEN K,AYYILDIZ A "Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı." , ss.67 - 74, 2011.
ISNAD	Yazgı, Halil vd. "Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı". (2011), 67-74.

APA	Yazgı H, UYANIK M, ERTEK M, KILIÇ S, KİREÇCİ E, OZDEN K, AYYILDIZ A (2011). Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. Mikrobiyoloji Bülteni, 45(1), 67 - 74.
Chicago	Yazgı Halil,UYANIK M. Hamidullah,ERTEK Mustafa,KILIÇ SELÇUK,KİREÇCİ Ekrem,OZDEN KEMALETTIN,AYYILDIZ Ahmet Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. Mikrobiyoloji Bülteni 45, no.1 (2011): 67 - 74.
MLA	Yazgı Halil,UYANIK M. Hamidullah,ERTEK Mustafa,KILIÇ SELÇUK,KİREÇCİ Ekrem,OZDEN KEMALETTIN,AYYILDIZ Ahmet Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. Mikrobiyoloji Bülteni, vol.45, no.1, 2011, ss.67 - 74.
AMA	Yazgı H,UYANIK M,ERTEK M,KILIÇ S,KİREÇCİ E,OZDEN K,AYYILDIZ A Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. Mikrobiyoloji Bülteni. 2011; 45(1): 67 - 74.
Vancouver	Yazgı H,UYANIK M,ERTEK M,KILIÇ S,KİREÇCİ E,OZDEN K,AYYILDIZ A Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı. Mikrobiyoloji Bülteni. 2011; 45(1): 67 - 74.
IEEE	Yazgı H,UYANIK M,ERTEK M,KILIÇ S,KİREÇCİ E,OZDEN K,AYYILDIZ A "Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı." Mikrobiyoloji Bülteni, 45, ss.67 - 74, 2011.
ISNAD	Yazgı, Halil vd. "Erzurum merkez ve kırsalında yaşayan riskli gruplarda tularemi seroprevalansı". Mikrobiyoloji Bülteni 45/1 (2011), 67-74.