Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri

koç, zeliha; KAVALALI ERDOĞAN, TUĞBA

Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri

Tuğba KAVALALI ERDOĞAN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fa- kültesi, Samsun, Türkiye)

Zeliha KOÇ (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fa- kültesi, Samsun, Türkiye)

Sağlık ve Toplum

11 6

Yıl: 2022 Cilt: 32 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 75 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-10-2022

Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri

Öz:

Kuram, kavramlara anlam katan ve çeşitli yönlerden düşünülme- sini sağlayan ve kavramlar arasında ilişki kuran bir sistematiktir. Gelişim kuramları ve psikososyal kuramlar da hem hemşirelik uy- gulamalarında bilgi kaynağı olmuş hem de hemşirelik kuramlarının gelişmesine yardımcı olmuştur. Gelişim kuramları, bireyin çeşitli yönlerini ele alarak yaşam boyunca sergileyeceği davranışlarının nedenlerini açıklayabilmek için geliştirilmiş olan farklı boyuttaki teorilerin tümüdür. Birey ve ailesine holistik ve hümanistlik bir hem- şirelik bakımı sunabilmek için birey ve ailesinin içinde bulunduğu gelişim döneminin belirlenmesi ve bu doğrultuda uygun yaklaşım geliştirilmesi son derece önemlidir. Hemşirelik bakımının planlama- sında, uygulamasında ve değerlendirilmesinde gelişim kuramlarının kullanımı, sunulan hemşirelik bakımının kalitesini de yükseltecektir. Bu derlemenin amacı, birey ve ailesine yaşamlarının her döneminde bakım veren hemşirelere, bireyin içinde bulunduğu yaşam dönemine göre uygun bakım verebilmesini sağlamak için bazı gelişim kuram- larını ele alarak yol göstermektir.

Anahtar Kelime:

The Role of Development Theories in Nursing Care

Öz:

Theory refers to systematics that adds meaning to concepts and ma- kes them be thought in various aspects and correlates concepts with each other. Development theories and psychosocial theories have been sources of information in nursing practices and helped with development of nursing theories. Developmental theories are all the- ories of different dimensions that have been developed to explain the reasons for the behaviours that an individual will exhibit throughout life by addressing various aspects. To provide holistic and huma- nistic nursing care to the individual and his/her family, it is critical to determine the developmental period of the individual and his/her family and develop an appropriate approach in this direction. Use of development theories in planning, implementation and evaluation of nursing care will also improve the quality of nursing care offered. The purpose of this review is to guide the nurses who care for the individual and their families in every period of their lives by consi- dering some developmental theories in order to ensure that they can provide appropriate care according to the individual’s life period.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1.Balakas K, Developmental Theories. (In): Potter P, Perry AG, Stocket PA, Hall AM (Ed), Fundamentals of nursing, 8th edn. Elsevier Mosby, 2013; 130-139.
2.Berman A, Snyder S, Frandsen G, Concepts of Growth and Development, Kozier&Erb’s Fundamentals of Nursing Concepts, Process and Practice; Pearson, Press: United States of America, 2016; 312-328.
3.Taylor L, Lillis C, LeMone P, Lynn P, Developmental Concepts, Fundamentals of Nursing The Art and Sciene of Nursing Care, Press: Chinia, 2011; 358-373.
4.Yiğit R., Çocukluk Dönemlerinde Büyüme ve Gelişme, Sistem Ofset Basın Yayın Sanayi Ltd, Şti, Ankara, 2009, 44-69.
5.Törüner EK, Büyükgönenç L, Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları, Göktuğ Yayıncılık, Ankara, 2012, 37-49.
6.Eremie M, Ubolum W. Review of psychoanalytic approach to Counselling. International Journal Innovative Psychology and Social Development, 2016; 4(2): 22-25.
7.Yılmaz Esencan T, Ratfish G. Psikoseksüel gelişim kuramının kadın hastalıkları ve doğum hemşireliği alanına yansımaları, KASHED 2017; 3(2): 68-82.
8. Şen S. Erik Erikson’un birey ve din anlayışı, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2015.
9.Orhan R, Ayan S. Psikomotor ve gelişim kuramları açısından spor pedagojisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2018; 8(2): 523-540.
10. Gould, RL. The phases of adult life: A study in developmental psychology. American Journal of Psychiatry, 1972; 129(5):521-531.
11. Ahmad S, Ch, A.H, Batool, A, Sittar, K, Malik, M. Play and cognitive development: formal operational perspective of Piaget’s theory. Journal of Education and Practice, 2016; 7(28): 72-79.
12. Gürses İ, Kılavuz MA. Kuşakların ahlâkî değerleri birlikte öğrenmesi: Kohlberg’in ahlâkî gelişim kuramı açısından bir değerlendirme. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2016; 25(1): 97-117.
13. Lefman T, Combs-Orme T. Early brain development for social work practice: ıntegrating neuroscience with piaget’s theory of cognitive development. Journal Of Human Behavior In The Social Environment, 2013; 23: 640-647.
14. Iqbal S, Khanam A, Dogar AH. A Comparative study of moral development of students from private schools and deeni madrasah. Journal of Research & Reflections in Education (JRRE), 2017; 11(2): 113-123.
15. Zhang Q, Zhao H. An analytical overview of Kohlberg’s theory of moral development in college moral education in mainland China. Open Journal of Social Sciences, 2017; 5(8): 151.
16. Carmichael CL, Schwartz, AM, Coyle MA, Goldberg MH. A Classroom activity for teaching kohlberg’s theory of moral development. Teaching of Psychology, 2019; 46(1): 80-86.
17. Çoban Gİ, Türer S. Ahlaki gelişim ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014; 3(3): 948-958.
18. Gümüş E, Kohlberg’in ahlaki gelişim kuramına göre ortaokul öğrencilerinin ahlaki gelişim düzeyi ile cinsiyet ile cinsiyet rollerinin incelenmesi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2015.
19. Kalkavan F, Üniversite öğrencilerinin çocukluk çağı travmalarının ahlaki gelişim yeteneklerine etkilerinin incelenmesi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2018.
20. Çam Z, Çavdar D, Seydooğulları S, Çok F. Ahlak gelişimine klasik ve yeni kuramsal yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2012; 12(2): 111-122.
21. McLeod-Sordjan, R. Evaluating moral reasoning in nursing education. Nursing Ethics, 2015; 21(4): 473-483.
22. Jardine, M. M., Viljoen, H. G. Fowler’s theory of faith development: An evaluative discussion. Religious Education, 1992; 87(1): 74-85.
23. White L, Duncan G ve Baumle W, Life Span Development, Foundations of Basic Nursing, 3rd edition, Delmar Cengage Learning, 2011: 199-225.
24. Ho, J. Q., Nguyen, C. D., Lopes, R., Ezeji-Okoye, S. C., Kuschner, W. G. Spiritual care in the intensive care unit: a narrative review. Journal of intensive care medicine, 2018; 33(5), 279-287.
25. Aşiret, G. D., & Okatan, C. Hipertansiyon Hastalarının İlaç Uyum Düzeyleri İle Spirütüel İyi Oluşları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Turk J Cardiovasc Nurs, 2019;10(23):122-128.
26. Doğu Kökcü, Ö., Kutlu, Ö. Kardiyovasküler Sistem Hastalıklarında Spiritüel Bakım. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2020; 36(1): 53-59
27. Meng Q, Xu Y, Shi R, Zhang X, Wang S, Li K, Effect of religion on hypertension in adult Buddhists and residents in China: A cross-sectional study. Sci Rep 2018; 8: 8203.

APA	KAVALALI ERDOĞAN T, koç z (2022). Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. , 75 - 86.
Chicago	KAVALALI ERDOĞAN TUĞBA,koç zeliha Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. (2022): 75 - 86.
MLA	KAVALALI ERDOĞAN TUĞBA,koç zeliha Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. , 2022, ss.75 - 86.
AMA	KAVALALI ERDOĞAN T,koç z Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. . 2022; 75 - 86.
Vancouver	KAVALALI ERDOĞAN T,koç z Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. . 2022; 75 - 86.
IEEE	KAVALALI ERDOĞAN T,koç z "Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri." , ss.75 - 86, 2022.
ISNAD	KAVALALI ERDOĞAN, TUĞBA - koç, zeliha. "Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri". (2022), 75-86.

APA	KAVALALI ERDOĞAN T, koç z (2022). Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. Sağlık ve Toplum, 32(2), 75 - 86.
Chicago	KAVALALI ERDOĞAN TUĞBA,koç zeliha Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. Sağlık ve Toplum 32, no.2 (2022): 75 - 86.
MLA	KAVALALI ERDOĞAN TUĞBA,koç zeliha Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. Sağlık ve Toplum, vol.32, no.2, 2022, ss.75 - 86.
AMA	KAVALALI ERDOĞAN T,koç z Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. Sağlık ve Toplum. 2022; 32(2): 75 - 86.
Vancouver	KAVALALI ERDOĞAN T,koç z Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri. Sağlık ve Toplum. 2022; 32(2): 75 - 86.
IEEE	KAVALALI ERDOĞAN T,koç z "Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri." Sağlık ve Toplum, 32, ss.75 - 86, 2022.
ISNAD	KAVALALI ERDOĞAN, TUĞBA - koç, zeliha. "Gelişim Kuramlarının Hemşirelik Bakımındaki Yeri". Sağlık ve Toplum 32/2 (2022), 75-86.