Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi

Tezel, Ayfer; OZTURK EYIMAYA, Aslihan; Zengin, Humeyra; Digrak, Ebru

Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi

Ebru DIĞRAK, (. İzmir Ekonomi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fa- kültesi Hemşirelik Bölümü, İzmir, Türkiye)

Hümeyra ZENGİN, (Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Aslıhan ÖZTÜRK, (Ankara Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara , Türkiye)

Ayfer TEZEL (. Ankara Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşi- relik Bölümü, Ankara , Türkiye)

Sağlık ve Toplum

19 6

Yıl: 2022 Cilt: 32 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 203 - 209 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-10-2022

Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: İlköğretim okullarında uygulanan okul sağlığı hemşireliği uygulamaları hakkında öğretmenlerin bilgilerini ve görüşlerini de- ğerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte yapılan çalışma Ankara ilinde olan üç ilköğretim okulunda araştırmaya katılmayı kabul eden 63 öğretmen- le yürütülmüştür. Araştırmanın yapıldığı okullarda Mart-Nisan-Ma- yıs 2017 tarihleri arasında öğrencilere okul sağlığı hemşireliği kapsamında uygulamalar yapılmış ve uygulamalar bittikten sonra öğretmenlere anket yapılmıştır. Araştırmanın verileri 35 sorudan oluşan anket formu ile toplanmıştır. Bulgular: Öğretmenlerin çoğu okul sağlığı hemşiresinin sağlık tara- maları yapması (%100), sağlık eğitimleri düzenlemesi (%90,5), risk altındaki çocukları belirlemesi (%85,7), aileler ile işbirliği içinde sağlığı koruma ve geliştirme planlamaları (%84,1) gibi görevlerini bilirken, okul personelinin sağlık durumu ile ilgilenmesi (%28,6), okul çevresi düzenlemesi yapması (%20,6) gibi görevleri çok azı bilmektedir. Sonuç: Öğretmenlerin okul sağlığı hemşireliği görevleri ile ilgili bilgi durumlarının yetersiz olduğu belirlenmiş ve okulda okul sağ- lığı hemşiresine gereksinim olduğunu ifade etmişlerdir. Bu nedenle okul sağlığı ekibinin oluşturulması için hemşire istihdam edilmesi ile ilgili gerekli düzenlemelerin yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Evaluation of School Health Nursing Practice from Teachers’ Perspective

Öz:

Objective: This study was conducted to evaluate teachers’ knowle- dge and opinions about school health nursing practices in primary schools. Method: The descriptive study was conducted with 63 teachers who agreed to participate in the study in three primary schools in Ankara. School health nursing practices were applied to students between March-April-May 2017 at the schools where the study was conduc- ted, and a questionnaire was applied to the teachers after the imp- lementation of the practices were completed. The data of the study were collected by a questionnaire form consisting of 35 questions. Findings: While most teachers know the duties of school health nur- se such as conducting health screenings (100%), organizing health education, (90,5%), to identify children at risk (85,7%), planning health protection and development in cooperation with families (84,1%) and few know such tasks as shool staff health care (28,6%) and school environment arrangements (20,6%). Conclusion: It was determined that the knowledge of the teachers about their school health nursing duties was insufficient and they stated that there was a need for a school health nurse at school. For this reason, it is recommended to make the necessary arrangements for the employment of nurses in order to form a school health team.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

. Baltag V, Pachyna A, Hall J. Global overview of school health services: data from 102 countries. Health Behavior and Policy Review 2015; 2(4): 268-283.
2. Pekcan H. Okul sağlığı. Kitap: Halk sağlığı temel bilgiler. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara 2015; 440- 471.
3. National Association of School Nurses. Education, licensure, and certification of school nurses. 2016. Erişim Tarihi: 29.07.2018, Erişim Adresi: https://www.nasn. org/advocacy/professional-practice-documents/position- statements/ps-education
4. Leroy Z, C Wallin R, Lee S. The role of school health services in addressing the needs of students with chronic healthconditions. Journal of School Nursing 2017; 33: 64- 72.
5. Özcebe H, Ulukol B, Mollahaliloğlu S, Yardım N, Karaman F. Sağlık hizmetlerinde okul sağlığı kitabı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Yayınları; 2008. Erişim Tarihi: 29.07.2018 Erişim Adresi: http://sbu.saglik.gov.tr/ekutuphane/kitaplar/ okulsagligi.pdf
6. Özcan C, Kılınç S, Gülmez H. Türkiye’de okul sağlığı ve yasal durum. Ankara Medical Journal 2013; 13(2): 71-81.
7. Hemşirelik Yönetmeliği. 2011. Erişim Tarihi 12 Mart 2018. Erişim Adresi: http://www. resmigazete.gov.tr/ eskiler/2011/04/20110419-5.htm.
8. Ulutaşdemir N, Balsak H, Öztürk Çopur E, Demiroğlu N. Halk sağlığı hemşireliğinin bir dalı: okul sağlığı hemşireliği. Türkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics 2016; 2(1): 121-124.
9. Gün İ. Okul Sağlığı. Kitap: Öztürk Y, Günay O, Halk Sağlığı Genel Bilgiler. Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2011; 669-704.
10. Ryan KM. Health promotion of faculty and staff: the school nurse’s role. J Sch Nurs 2008; 24(4): 183-189.
11. Biag M, Srivastava A, Landau M, Rodrigue E. Teachers’ perceptions of full-and part-time nurses at school. J School Nurs 2015; 31: 183-195.
12. Engelke MK, Swanson M, Guttu M. Process and outcomes of school nurse case management for students with asthma. J School Nurs 2014; 30: 196-205.
13. Mastrogiannis D, Deltsidou A, Poulaka MA, et al. Exploring educationalists’ views on the need for school nurses in secondary schools in Greece. British J School Nurs 2013; 8: 303-307.
14. Helminen K, Johnson M, Isoaho H, Tutunen H, Tossavainen K. Fınal assessment of nursıng students ın clınıcal practıce: Perspectives of nursing teachers, students and mentors. J clin nursing 2017; 26(23-24): 4795-4803.
15. Ayaz S. İlköğretim öğretmenlerinin okul sağlığı hemşireliğine ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 1: 42-52.
16. Ardahan M, Erkin Ö. The opinions of private and public school teachers regarding school nurses. J Pak Med Assoc 2018; 68(5): 753-758.
17. National Association of School Nurses the Role of the 21st Century School Nurse (NASN) 2016. Erişim Tarihi 12 Ağustos 2018. Erişim adresi: https://www.nasn. org/ advocacy/professional-practice-documents/position- statements/ps-role
18. Holmes BW, Allison M, Ancona R, et al. Role of the school nurse in providing school health services. Pediatrics 2016; 137(6).
19. Healthy People 2020 2017, Educational And Community- Based Programs. Erişim Tarihi: 12.08.2018. Erişim Tarihi: https://www.healthypeople.gov/2020/topics-objectives/topic/ educational-and-community-based-programs
20. Maughan E, Adams R. Educators’ and parents’ perception of what school nurses do: the influence of school nurse/student ratios. J Sch Nurs 2011; 27(5): 355-363.
21. Altuntaş S, Baykal Ü. Okul hemşirelerinin iş, iş ortamı, rol ve sorumluluklarına yönelik görüşleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2012; 9(1): 43-50.
22. Koçoğlu D, Emiroğlu ON. Okul hemşiresinin okul sağlık tarama programlarındaki rolünün değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2011; 3: 5-19.
23. Perrin JM, Bloom SR, Gortmaker SL. The increase of childhood chronic conditions in the United States. JAMA 2007; 297 (24): 2755 9.
24. Uysal A, Bayık A. Şiddet karşıtı eğitim programının öğrencilerin çatışma çözüm, şiddet eğilimleri ve şiddet davranışlarına yansıması, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12(1): 20-30.
25. Ergül S, Temel AB. The Effects of a nursing smoking cessation ıntervention on military students in Turkey. Int Nurs Rev 2009; 56: 102-108.
26. Güler S, Yöndem ZD. Ergenlik ve cinsel sağlık eğitimi ile ilgili grup rehberliğinin 6.sınıf öğrencilerinin bilgi ve tutumlarına etkisi. Elementary Education Online 2007; 6(1): 2-10.
27. Kitiş Y, Bilgili N. İlköğretim öğrencilerinde el hijyeni ve el hijyeni eğitiminin etkinliğinin değerlendirilmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011; 4(1): 93-102.
28. Binkley CJ, Johnson KW. Application of the PRECEDE- PROCEED Planning Model in Designing an Oral Health Strategy, J Theory Pract Dent Public Health 2014; 16.
29. Cole Renee E, Horacek T. Applying PRECEDE- PROCEED To Develop An Intuitive Eating Nondieting Approach To Weight Management Pilot Program, Journal Of Nutrition Education And Behavior 2009; 41(2): 120-126.
30. Williams SL, Mummery KW. We can do that! collaborative assessment of school environments to promote healthy adolescent nutrition and physical activity behaviors, Health Educatıon Research 2015; 30(2): 272-284.

APA	Digrak E, Zengin H, OZTURK EYIMAYA A, Tezel A (2022). Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. , 203 - 209.
Chicago	Digrak Ebru,Zengin Humeyra,OZTURK EYIMAYA Aslihan,Tezel Ayfer Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. (2022): 203 - 209.
MLA	Digrak Ebru,Zengin Humeyra,OZTURK EYIMAYA Aslihan,Tezel Ayfer Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. , 2022, ss.203 - 209.
AMA	Digrak E,Zengin H,OZTURK EYIMAYA A,Tezel A Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. . 2022; 203 - 209.
Vancouver	Digrak E,Zengin H,OZTURK EYIMAYA A,Tezel A Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. . 2022; 203 - 209.
IEEE	Digrak E,Zengin H,OZTURK EYIMAYA A,Tezel A "Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi." , ss.203 - 209, 2022.
ISNAD	Digrak, Ebru vd. "Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi". (2022), 203-209.

APA	Digrak E, Zengin H, OZTURK EYIMAYA A, Tezel A (2022). Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, 32(2), 203 - 209.
Chicago	Digrak Ebru,Zengin Humeyra,OZTURK EYIMAYA Aslihan,Tezel Ayfer Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum 32, no.2 (2022): 203 - 209.
MLA	Digrak Ebru,Zengin Humeyra,OZTURK EYIMAYA Aslihan,Tezel Ayfer Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, vol.32, no.2, 2022, ss.203 - 209.
AMA	Digrak E,Zengin H,OZTURK EYIMAYA A,Tezel A Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 2022; 32(2): 203 - 209.
Vancouver	Digrak E,Zengin H,OZTURK EYIMAYA A,Tezel A Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 2022; 32(2): 203 - 209.
IEEE	Digrak E,Zengin H,OZTURK EYIMAYA A,Tezel A "Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi." Sağlık ve Toplum, 32, ss.203 - 209, 2022.
ISNAD	Digrak, Ebru vd. "Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Okul Sağlığı Hemşireliği Uygulamasının Değerlendirilmesi". Sağlık ve Toplum 32/2 (2022), 203-209.