Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 35 - 42 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33613/antropolojidergisi.1098012 İndeks Tarihi: 05-01-2023
Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi
Öz: Adli vakalarla ilişkilendirilen kemik buluntularının, suçun aydınlatılıp faillerin bulunmasında önemli bir yeri vardır. Olay yerinden elde edilecek antropolojik bulgular yardımıyla DNA çalışmalarının yanı sıra buluntuların ait olduğu bireyin cinsiyet tayini, boy tahmini, yaş tahmini ve soy gibi biyolojik özelliklerinin tespit edilmesi mümkündür. Adli Antropolojinin kullanıldığı bu tür olaylarda, olay yerinde bulunan iskelet buluntularının çıkarılması, toplanması, korunması, aynı zamanda fotoğraf ve çizimle belgelenmesi bireyin kimliği, ölüm nedeni, ölüm zamanı gibi birçok sorunun cevaplanmasına katkı sağlayacaktır. Bu işlemler esnasında doğru müdahalelerin yapılarak iskelet buluntularının mümkün olabildiğince tümüne ulaşılması ve en az hasara uğramış olması meydana gelen adli olayın aydınlatılması ve çözülmesi sürecinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada, olay yeri inceleme timlerinin adli antropolojik delilleri toplarken, olay yerinde yapılması gerekenler ve delillerin korunmasına yönelik yapabilecekleri ile ilgili kontrol listesi oluşturulmuştur. Tekrar edilebilirlik açısından kolaylık sağlaması amacıyla oluşturulan bu listenin, olay yerinde planlı hareket edilmesini sağlaması yanında antropologun olmadığı durumlarda olay yeri inceleme çalışanlarına iskelet buluntularının uygun biçimde toplanması ve taşınması ile ilgili fikir vermesi amaçlanmıştır. Türkiye’de Olay Yeri İnceleme faaliyeti icra eden birimlerin envanterlerinde Adli Antropolojik Bulgu Toplama Kiti bulunmamaktadır. Olay Yeri İnceleme Kitleri tasarlanırken uzak ve ulaşılması zor yerlere elde taşınabilir, fonksiyonel malzemeler içeren ekipmanların bulunması hedeflenmektedir. Bu amaçla çalışmada olaylara müdahaleler esnasında kullanılması için Olay Yeri İnceleme Adli Antropolojik Bulgu Toplama Kiti ve Bulgu Paketleri oluşturulmuştur. Bu kitin adli antropolojik delillerin bulunduğu vakalarda doğru müdahaleleri kolaylaştıracağı, kullanım kolaylığı ve zaman tasarrufu sağlayacağı değerlendirmektedir.
Anahtar Kelime: The collection and evaluation of forensic anthropological evidences
Öz: Bone remains associated with forensic cases have an important place in solving the crime and finding the perpetrator. With the help of anthropological remains that can be found in the crime scene, it is possible to determine the biological characteristics of the victim to whom the remains belong, such as gender determination, age estimation, height estimation and race, as well as DNA studies. In such cases where Forensic Anthropology is used, the excavation, recovery and preservation of bone remains found at the crime scene, as well as documentation of them with photographs and drawings will contribute to answering many questions such as the identity of the individual, the cause of death, and the time of death. During these procedures, making the right interventions and reaching as much as possible of the skeletal finds and having the least damage play an important role in the clarification and resolution of the forensic case. In this study, a checklist has been created for crime scene investigation teams while collecting forensic anthropological evidence as to what to do at the crime scene and what they can do to protect the evidence. This list, which has been created for convenience in terms of repeatability, aims to provide planned action at the crime scene and to give an idea to the crime scene investigators about the appropriate collection and transportation of the skeletal remains in the absence of an anthropologist. There is no Forensic Anthropological Finding Collection Kit in the inventories of the units performing Crime Scene Investigation in Turkey. While the Crime Scene Investigation Kits are designed, the basic principle is to create hand-held, functional equipment containing materials in remote and hard-to-reach places. For this purpose, Forensic Anthropological Evidence Excavation Kit and Evidence Packages for Bones have been created to be used during the interventions to such cases. It is evaluated that this kit will facilitate correct interventions in cases where forensic anthropological evidence is present and will provide ease of use and time savings.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akçığ, Z., ve Pınar, R. (1993). Arkeolojide jeofizik yöntemler. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 8, 13-38. http://www. kulturvarliklari.gov.tr/sempozyum_pdf/arkeometri/08_ arkeometri.pdf
- Akıncıoğlu, N., Hancı, H., Doğan, Y., ve Sevim Erol, A. (2018). Olay yerindeki insan iskeletlerinin sistematik analizi, MASROP E-Dergi, 12(2), 92-100. https://dergipark.org.tr/ en/pub/masrop/issue/40628/470369
- Morse, D., Dailey, R.C., Stoudamire, J., ve Duncan, J. (1984). Forensic archaeology. T. A. Rathbun & J. E. Buikstra (Ed.) içinde, Human identification: Case studies in forensic anthropology (s.53-63). Springfield.
- Bol, S. (2013). Adli vakalara ait iskelet buluntuları için saha prosedürü ve standartları. Polis Bilimleri Dergisi, 15(3) 1-22.
- Çeker, D. (2014). Adli antropolojide perimortem ve postmortem kırıkların ayırımı ve travma analizlerindeki önemi. Antropoloji, (27), 47-64. https://doi.org/10.1501/antro_0000000226
- Çeker, D. (2016). Olay yeri inceleme ve çalışmalarında adli arkeolog ve adli antropologların rolü: Kuzey Kıbrıs ve Türkiye’deki güncel durum. Antropoloji, (32), 13-21. https://doi. org/10.1501/antro_0000000335
- Konyar, E., ve İşcan, M.Y. (2007). Adli gömüler: Ayrım ve belirleme. Adli Bilimler Dergisi, 6(1), 16-22.
- Mehder, Ö. (2019). Adli vakalarda arkeolojik tekniklerin kullanılmasının avantajları. Amisos, 4(6), 85-96. https:// dergipark.org.tr/tr/pub/amisos/issue/46507/583984 Office of the United Nations High Commissioner for Human
- Rights (OHCHR). (2016). The Minnesota Protocol on the investigation of potentially unlawful death. https://www. ohchr.org/sites/default/files/Documents/Publications/ MinnesotaProtocol.pdf
- Royal Anthropological Institute (RAI) (2018). Code of practice for forensic anthropology. https://assets.publishing.service.gov. uk/government/uploads/system/uploads/attachment_ data/file/710249/2018_Code_of_Practice_for_Forensic_ Anthropology.pdf
- Schultz, J. J., ve Tosha L.D. (2008). The contribution of forensic archaeology to homicide investigations. Homicide Studies, 12(4), 399-413. https://doi.org/ 10.1177/1088767908324430
- Solmaz, A. (2008). Kadavralardan elde edilen kemiklerin varyasyonu [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul. http://nek.istanbul.edu. tr:4444/ekos/TEZ/43770.pdf
- Steyn, M., Nienaber, W. C., ve İşcan, M. Y. (2000). Excavation and retrieval of forensic remains. J. A. Siegel (Ed.) içinde, Encyclopedia of forensic sciences (s. 235-242). Academic Press. https://doi.org/10.1006/rwfs.2000.0758
- The Crown Prosecution Service (CPS). (2005). Streamlined forensic reporting guidance and toolkit. https://www.cps.gov.uk/legal- guidance/streamlined-forensic-reporting-guidance-and- toolkit adresinden 07.03.2022’de erişilmiştir.
| APA | Yalçın Sarıbey A, BOSTANCI E (2022). Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. , 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| Chicago | Yalçın Sarıbey Aylin,BOSTANCI ELİF Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. (2022): 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| MLA | Yalçın Sarıbey Aylin,BOSTANCI ELİF Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. , 2022, ss.35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| AMA | Yalçın Sarıbey A,BOSTANCI E Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. . 2022; 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| Vancouver | Yalçın Sarıbey A,BOSTANCI E Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. . 2022; 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| IEEE | Yalçın Sarıbey A,BOSTANCI E "Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi." , ss.35 - 42, 2022. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| ISNAD | Yalçın Sarıbey, Aylin - BOSTANCI, ELİF. "Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi". (2022), 35-42. https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| APA | Yalçın Sarıbey A, BOSTANCI E (2022). Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. Antropoloji, 0(43), 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| Chicago | Yalçın Sarıbey Aylin,BOSTANCI ELİF Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. Antropoloji 0, no.43 (2022): 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| MLA | Yalçın Sarıbey Aylin,BOSTANCI ELİF Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. Antropoloji, vol.0, no.43, 2022, ss.35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| AMA | Yalçın Sarıbey A,BOSTANCI E Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. Antropoloji. 2022; 0(43): 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| Vancouver | Yalçın Sarıbey A,BOSTANCI E Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi. Antropoloji. 2022; 0(43): 35 - 42. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| IEEE | Yalçın Sarıbey A,BOSTANCI E "Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi." Antropoloji, 0, ss.35 - 42, 2022. 10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
| ISNAD | Yalçın Sarıbey, Aylin - BOSTANCI, ELİF. "Adli antropolojik delillerin toplanması ve kıymetlendirilmesi". Antropoloji 43 (2022), 35-42. https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1098012 |
