Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri
Yıl: 2019 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 60 - 68 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29050/harranziraat.424007 İndeks Tarihi: 10-10-2022
Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri
Öz: Batman ili meralarının bazı vejetasyon özelliklerinin belirlenmesi amacı ile 2016 yılı Nisan-Haziran aylarında yapılan bu çalışmada modifiye edilmiş tekerlekli lup (halka) metodu kullanılmıştır. Vejetasyon etüdü 33 durakta yapılarak yürütülmüştür. Araştırma sonucunda 52 tanesi baklagil, 35 tanesi buğdaygil ve 115 tanesi de diğer familyalara ait türler olmak üzere toplam 202 tür tespit edilirken, bu türlerin 13 tanesi çoğalıcı, 12 tanesi azalıcı ve 177 tanesi de istilacı tür olarak belirlenmiştir. Araştırma sahasında ortalama bitki ile kaplı alan oranı %81.06, baklagillerin botanik kompozisyondaki ortalama oranı %33.71, buğdaygillerin oranı %27.27 ve diğer familyaların oranı %39.02 olarak tespit edilmiştir. Botanik kompozisyon farklı kalite derecesine sahip türler bakımından değerlendirildiğinde ise; azalıcıların oranı %3.15, çoğalıcıların oranı %6.59 ve istilacı türlerin oranı da %90.26 olarak belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çalışılan tüm meraların “Zayıf”mera durumu sınıfına girmiştir. Mera sağlığı açısından yapılan sınıflamada ise tüm meraların “Sağlıklı”olduğu tespit edilmiştir. Tüm bu sonuçlar dikkate alındığında, Batman ili meralarının derhal ıslah programına dâhil edilmeye ihtiyaç duymaktadır.
Anahtar Kelime: Some characters of rangeland vegetation in Batman province
Öz: This study was conducted to determine some vegetation characters of rangelands in Batman province during the period of april-june in 2016. In the study, modified wheel point method with loop was used. Vegetation study was carried out in 33 station. Totally 202 plant species determined in the study area were categorized in 3 groups: i) 35 species were in family of grasses, ii) 52 species were in leguminosae, and iii) 115 species were in the group of other families. These plant species were also divided into 3 different successional groups: i) 12 species were decreasers, ii) 13 species were increasers, and iii) 177 species were invaders. In the study area, plant coverage rate was 81.06%, average rate of legumes, grasses and other families in the botanical composition were found as 33.71%, 27.27% and 39.02% respectively. The results of the study showed that all of rangeland are “Poor” condition classes. On the other hand, all of rangeland stations were found as “Healthy” in health categories.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Açıkgöz, E. (2001). Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182, Bursa.
- Alay, F., İspirli, K., Uzun, F., Çınar, S., Aydın, İ., & Çankaya, N. (2016). Uzun süreli serbest otlatmanın doğal meralar üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 116-124.
- Anonim, (2005). Toprak ve arazi sınıflaması standartları teknik talimatı. http://www. tarim.gov.tr/Belgeler /Mevzuat/ Talimatlar/ Toprak Arazi Sınıflaması Standartları Teknik TalimativeIlgiliMevzuat_ yeni.pdf [Erişim: 28.03.2018].
- Anonim, (2008). Türkiye’nin Çayır ve Mera Bitkileri Kitabı. Tarım ve Köy işleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. Çayır, Mera, Yem Bitkileri ve Havza Geliştirme Daire Başkanlığı. Ankara.
- Anonim, (2018a). Türkiye İstatistik Kurumu. Tarım İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/ UstMenu.do?metod =kategorist [Erişim: 06.03.2018].
- Anonim, (2018b). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Batman ili 2016 yılı çevre durum raporu. http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/BATMA N_icdr2016.pdf (Erişim tarihi: 04.05.2018).
- Avağ, A., Mermer, A., Yıldız, H., Ünal, E., Urla, Ö., Aydoğdu, M., Dedeoğlu, F., Aydoğmuş, O., Torunlar, H., Tuğaç, M.G., Ünal, S., Mutlu, Z., Özaydın, K.A., Özgöz, M.M., Aksakal, E., Kara, A., Uzun, M., Çakal, Ş., Yıldırım, T., Aksoyak, Ş., Tezel, M., Aygün, C., Kara, İ., Erdoğdu, İ., Sever, L., Atalay, A., Yavuz, T., Avcı M., Çınar, S., İnal, İ., Yücel, C., Cebel, H., Keçeci, M., Başkan, O., Depel, G., Palta, Ç., Çarkacı, A., Karadavut, U., Şimşek, U., Sürmen, M., Odabaşı, G., Gül, D., Koç, A., Erkovan, H.İ., Güllapoğlu, K., Kendir, H., & Şahin, N. (2012). TUBİTAK 106G017 nolu Ulusal Mera Kullanımı ve Yönetim Projesi Sonuç Raporu, Ankara.
- Bilgen, M., & Özyiğit, Y. (2005). Korkuteli ve Elmalı’da bulunan bazı doğal meraların vejetasyon durumlarının belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 261-266.
- Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., İnal, İ., Yücel, C., & Avağ, A. (2014). Hatay ili Kırıkhan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(2): 52-60.
- Çomaklı, B., Fayetörbay, D., & Daşçı, M. (2012). Changing of botanical composition and canopy coverage ratio in rangelands at different altitudes. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1): 17-21.
- Davis, P.H. (1970). Flora of Turkey and East Aegean Islands. Vol: 3, 518-531, University Press, UK: Edinburg.
- Gür, M., & Altın, M. (2015). Trakya Yöresinde Farklı Kullanım Geçmişine Sahip Meraların Florastik Kompozisyonlarının Bazı Özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 30: 60-67.
- Gökkuş, A., Koç, A., & Çomaklı, B. (2000). Çayır-Mer'a Uygulama Kılavuzu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayın No:142, s:139, Erzurum.
- Koç, A., Gökkuş, A., & Altın, M. (2003). Mera durumu tespitınde dünyada yaygın olarak kullanılan yöntemlerin mukayesesi ve Türkiye için bır öneri. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, 36-42, Diyarbakır.
- Koç, A., & Çakal, Ş. (2004). Comparison of some rangeland canopy coverage methods. Int. Soil Congress on Natural Resource Management For Sustainable Development, June (7-10), 41-45, Erzurum.
- Koç, A., & Kadıoğlu, S., (2012). Some vegetation characteristics of an upland rangeland in Eastern Anatolia. Dry Grasslands of Europe: Grazing and Ecosystem Services Proceedings of 9th European Dry Grassland Meeting (EDGM), 19-23 May, 180-185, Prespa, Greece.
- Öztaş, T., Koc, A., & Comaklı, B. (2003). Changes in vegetation and soil properties along a slope on overgrazed and eroded rangelands. Journal of Arid Environments, 55: 93-100.
- Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., & Mermer, A. (2015a). Diyarbakır ili Silvan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerinde bir araştırma. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, (2): 1-7.
- Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., & Mermer, A. (2015b). Diyarbakır ili Eğil ilçesi kıraç meralarının botanik kompozisyonunun belirlenmesi, Türkiye Tarımsal Araştırma Dergisi, (2): 76-82.
- Polat, T., Budak, S., & Akkaya, G. (2018). Adıyaman ili Kuyulu köyü doğal meralarının kuru ot verimi, kalitesi ve botanik kompozisyonu üzerine bir araştırma. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 22(3): 348-354. DOI: 10.29050/harranziraat.315709.
- Töngel, M.Ö., & Ayan, İ. (2005). Samsun ili çayır ve meralarında yetişen bazı Zararlı bitkiler ve hayvanlar üzerindeki etkileri. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1): 84-93.
- Uzun, F., Garipoğlu, A.V., & Algan, D. (2010). Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25(3): 213-222.
- Uzun, F., Garipoğlu, A.V., & Dönmez, H.B. (2015). Mera yabancı otlarının kontrolünde keçilerin kullanımı. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 1(1): 40-50.
- Uzun, F., Alay, F., & İspirli, K. (2016). Bartın ili meralarının bazı özellikleri. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi. (3): 174-183.
- Ünal, S., Karabudak, E., Öcal., M.B., & Koç, A. (2011). Interpretations of vegetation changes of some villages rangelands in Çankırı province of Turkey. Turkish Journal of Field Crops, 16(1): 39-47.
- Ünal, S., Mutlu, Z., Mermer, A., Urla, Ö., Ünal, E., Aydoğdu, M., Dedeoğlu, F., Özaydın, K.A., Avağ, A., Aydoğmuş, O., Şahin, B., & Aslan, S. (2012a). Ankara ili meralarının değerlendirilmesi üzerine bir çalışma. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 21(2): 41-49.
- Ünal, S., Mutlu, Z., Mermer, A., Urla, Ö., Ünal, E., Özaydın, K.A., Avağ, A., Yıldız, H., Aydoğmuş, O., Şahin, B., & Aslan, S. (2012b). Çankırı ili meralarının mera durumu ve sağlığının belirlenmesi üzerine bir çalışma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 131- 135.
- Ünal, S., Mutlu, Z., Urla, Ö., Yıldız, H., Şahin, B. (2013). Evaluation and determination of rangeland vegetation in Kayseri province. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22(2): 86-95.
- Ünal, S., Mutlu, Z., Urla, Ö., Yıldız, H., Aydoğdu, M., Şahin, B., & Aslan, S. (2014). Improvement possibilities and effects of vegetation subjected to long-term heavy grazing in the steppe rangelands of Sivas. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 23(1): 22-30.
- Yavuz, T., Sürmen, M., Töngel, M.Ö., Avağ, A., Özaydın, K., & Yıldız, H. (2012). Amasya mera vejetasyonlarinin bazı özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 181-185.
| APA | seydoşoğlu s, Kökten K (2019). Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. , 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| Chicago | seydoşoğlu seyithan,Kökten Kağan Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. (2019): 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| MLA | seydoşoğlu seyithan,Kökten Kağan Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. , 2019, ss.60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| AMA | seydoşoğlu s,Kökten K Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. . 2019; 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| Vancouver | seydoşoğlu s,Kökten K Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. . 2019; 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| IEEE | seydoşoğlu s,Kökten K "Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri." , ss.60 - 68, 2019. 10.29050/harranziraat.424007 |
| ISNAD | seydoşoğlu, seyithan - Kökten, Kağan. "Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri". (2019), 60-68. https://doi.org/10.29050/harranziraat.424007 |
| APA | seydoşoğlu s, Kökten K (2019). Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 23(1), 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| Chicago | seydoşoğlu seyithan,Kökten Kağan Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 23, no.1 (2019): 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| MLA | seydoşoğlu seyithan,Kökten Kağan Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, vol.23, no.1, 2019, ss.60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| AMA | seydoşoğlu s,Kökten K Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 2019; 23(1): 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| Vancouver | seydoşoğlu s,Kökten K Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 2019; 23(1): 60 - 68. 10.29050/harranziraat.424007 |
| IEEE | seydoşoğlu s,Kökten K "Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri." Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 23, ss.60 - 68, 2019. 10.29050/harranziraat.424007 |
| ISNAD | seydoşoğlu, seyithan - Kökten, Kağan. "Batman mera vejetasyonlarının bazı özellikleri". Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 23/1 (2019), 60-68. https://doi.org/10.29050/harranziraat.424007 |
