Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme
Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 238 - 252 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.48146/odusobiad.785193 İndeks Tarihi: 11-10-2022
Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme
Öz: Bu çalışmada, Türkiye ekonomisinde yüksek teknolojilik mal ihracatı ile inovasyonu temsil eden Ar-Ge harcamaları ve patent başvuru sayıları arasındaki uzun dönemli ilişki incelenmiştir. Çalışmada, 1990-2018 dönemi arasındaki yıllık bazda veriler kullanılmış olup, uzun dönem ilişkisinin tespiti için ARDL Sınır Testi yaklaşımı ve değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisinin tespiti için ise Toda-Yamamoto nedensellik analiz yöntemleri uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, Türkiye ekonomisi için değişkenler arasında uzun dönemli pozitif ilişkinin ve Ar-Ge harcamalarından yüksek teknolojili mal ihracatına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin varlığını ortaya çıkarmıştır. Ayrıca çalışmada; Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojilik mal ihracatına olan etkisinin yapılan patent başvuru sayısına göre daha yüksek boyutlarda ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak Ar-Ge harcamalarının ihracat artırıcı etkisi göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye gibi kronik dış ticaret açığı veren ülkeler için Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla kaynak ayırmanın ülke ekonomilerine büyük katkılar sağlayacağı açıktır.
Anahtar Kelime: An Econometric Analysis on the Relationship Between High-Tech Product Exports and Innovation in Turkey
Öz: In this study, the long-term relationship between high-tech exports of goods and innovation was examined for Turkish economy. In the model, R&D expenditure and patent applications represent innovation. In the study, the ARDL Boundary Test Approach was used to determine the long-term relationship and Toda-Yamamoto causality analysis was used to determine the causality relationship between variables, based on annual data from the period 1990-2018. The results revealed the existence of a long-term positive relationship between variables for the Turkish economy and a unidirectional causality relationship from R&D expenditures towards high-tech exports of goods. According to the results of the analysis, R&D expenditures affect high-tech exports of goods to a higher extent than the patent applications. Considering the export-enhancing effect of R&D expenditures, it would be a great contribution to the economies of countries with chronic foreign trade deficits such as Turkey, to devote more resources to R&D activities.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akel, V. & Gazel, S. (2014). Döviz Kurları İle Bıst Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 44, 23-41.
- Alper, F. Ö. & Alper, A. E. (2017). Karbondioksit Emisyonu, Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi İlişkisi: Türkiye İçin Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Sosyoekonomi 25, no 33, 145-156.
- Becker, S., & Whisler , T. (1967). The innovative organization: A selective view of current theory and research. The Journal of Business, 40(4), 462-469.
- Blind, K., & Jungmittag, A. (2005). Trade and the impact of innovations and standards: the case of Germany and the UK. Applied Economics, 37, 1385–1398.
- Boermans, M. A., & Roelfsema , H. (2015). The Effects of Internationalization on Innovation: Firm-Level Evidence for Transition Economies. Open Economics Review, 26, 333-350.
- Bojnec, Š., & Fertö, I. (2011). Impacts of research and development on manufacturing trade. Original scientific paper, 29(1), s. 65-88.
- Bozkurt, K. (2008). Türk İmalat Sanayisinde Teknolojik Gelişme ve İhracat Performansı. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 45(522), 91-103.
- Braunerhjelm, P., & Thulin, P. (2006). Can Countries Create Comparative Advantages? R&D-expenditures, high-tech exports and country size in 19 OECD-countries, 1981–1999. Working Paper 61.
- Çetin, R. (2016). Yeni Sanayileşen Ülkelerde Ar-Ge Harcamaları ve Yüksek Teknoloji Ürünü İhracatı Arasındaki İlişkinin Panel Veri Analizi Yöntemi İle İncelenmesi. İktisat Fakültesi Mecmuası, 66, 30-43.
- Dereli, D. D. (2019). The Relatıonshıp Between Hıgh-Technology Exports, Patent And Economıc Growth In Turkey. Journal of Business, Economics and Finance, 8(3), 173-180.
- Dünya Bankası. (2019). High-technology exports (current US$). Ağustos 22, 2020 tarihinde https://data.worldbank.org/indicator/TX.VAL.TECH.CD adresinden alındı
- Durmaz, A. & Yıldız, Ü. (2020). The Impact Of Innovatıon In The Process Of Hıgh Technology Exports: An Analysıs On Brıcs Countrıes. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 193-202.
- Fagerberg, J. (1995). Is there a Large-Country Advantage in High-Tech? Working Papers 526.
- Gazel, S. (2017). Bist Sınai Endeksi İle Çeşitli Metaller Arasındaki İlişki: Toda-Yamamoto Nedensellik Testi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 52, 287-299.
- Göçer, İ. (2013). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri. Maliye Dergisi, 165, 215-240.
- Gujarati, Damodar N. & Dawn C. Porter. (2012). Basic Econometrics. (Çev. Ü. Şeneşen ve G. Günlük Şeneşen), Istanbul: Literatür Yayınları.
- Ivus, O. (2010). Do Stronger Patent Rights Raise High-Tech Exports to the Developing World?, Journal of International Economics, 81(1), 38-47.
- Kılıç, C., Bayar, Y., & Özekicioğlu, H. (2014). Araştırma Geliştirme Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı Üzerindeki Etkisi: G–8 Ülkeleri İçin Bir Panel Veri Analiz. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 115-130.
- L.Soete. (1981). A General Test of Technological Gap Trade Theory. Review of World Economics, 117(4), 638–660.
- Landesmann., M., & Pfaffermayr, M. (1997). Technological Competition and Trade Performance. Applied Economics, 29(2), 179-196.
- Meral, Y. (2019). High technology export and high technology export impact on growth. Bussecon Revıew of Fınance & Bankıng, 1(1), 26-31.
- Özsağır, A., & Çütçü, İ. (2015). Inovasyon – Dış Ticaret Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Vektör Hata Düzeltme Modeli İle Türkiye Analizi (1980-2013). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 2, 119-132.
- Pamuk, M. &Bektaş, H. (2014). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 2 (2), 77-90.
- Rafiquzzaman, M. (2002). The Impact of Patent Rights on International Trade: Evidence from Canada. The Canadian Journal of Economics, 35(2), 307-330.
- Rothman, J., Erlich, J., & Teresa, J. (1976). Promoting innovation and change in organizations and communities: A planning manual.
- Sandu, S., & Ciocanel, B. (2014). Impact of R&D and Innovation on high - tech export. Procedia Economics and Finance, 15, 80-90.
- Smith, V., Madsen, E., & Hansen, M. (2002). Do R&D investments affect export performance?, University of Copenhagen, 1-16.
- Toda, H. Y. & Yamamoto, T. (1995). Statistical İnference in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
- Trading Economics. (2019). Research And Development Expenditure (% Of GDP) By Country. Ağustos 22, 2020 tarihinde https://tradingeconomics.com/country-list/research-and-development-expenditure-percent-of-gdp-wb-data.html adresinden alındı.
- Udwadia, F. (1990). Creativity and innovation in organizations: Two models and managerial implications. Technological Forecasting and Social Change, 38(1), 65-80.
- Yıldırım, C. (2016). Patent Başvurusu ve İhracat Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(13), 226-249.
- Yıldırım, E., & Kesikoğlu, F. (2012). Ar-Ge Harcamaları İle İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneğinde Panale Nedensellik Testi Kanıtları. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 32(1), 165-180.
| APA | Sey N, Aydın B (2021). Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. , 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| Chicago | Sey Nurbay,Aydın Bayram Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. (2021): 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| MLA | Sey Nurbay,Aydın Bayram Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. , 2021, ss.238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| AMA | Sey N,Aydın B Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. . 2021; 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| Vancouver | Sey N,Aydın B Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. . 2021; 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| IEEE | Sey N,Aydın B "Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme." , ss.238 - 252, 2021. 10.48146/odusobiad.785193 |
| ISNAD | Sey, Nurbay - Aydın, Bayram. "Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme". (2021), 238-252. https://doi.org/10.48146/odusobiad.785193 |
| APA | Sey N, Aydın B (2021). Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(1), 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| Chicago | Sey Nurbay,Aydın Bayram Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 11, no.1 (2021): 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| MLA | Sey Nurbay,Aydın Bayram Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol.11, no.1, 2021, ss.238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| AMA | Sey N,Aydın B Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2021; 11(1): 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| Vancouver | Sey N,Aydın B Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2021; 11(1): 238 - 252. 10.48146/odusobiad.785193 |
| IEEE | Sey N,Aydın B "Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme." Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11, ss.238 - 252, 2021. 10.48146/odusobiad.785193 |
| ISNAD | Sey, Nurbay - Aydın, Bayram. "Türkiye’de Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve İnovasyon İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme". Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 11/1 (2021), 238-252. https://doi.org/10.48146/odusobiad.785193 |
