Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma
Yıl: 2022 Cilt: 15 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1052 - 1068 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35674/kent.1023069 İndeks Tarihi: 11-10-2022
Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma
Öz: Küresel bir kriz olan iklim değişikliği ile mücadelede çevresel sürdürülebilirliğin ölçülebilir kılınması önemlidir. Bu hususta başta tüm dünyada olmak üzere bölgesel, ulusal, yerel, kurum ve birey ölçeğinde niceliksel göstergeler sunan ekolojik ayak izi hesaplamalarına ciddi görevler düşmektedir. Bu doğrultuda araştırmanın problemi, “çevre teknolojileriyle ilgili alınan patentler ve yenilenebilir enerji alanında yaşanan ilerlemelerin kişi başına düşen ekolojik ayak izi oranının (büyüklüğünün) azaltılmasına katkı sunmakta mıdır?” şeklinde belirlenmiştir. Araştırmanın amacı ise, dünya nüfusunun %60’ını, küresel gayrisafi yurtiçi hasılanın %80’ini ve küresel ihracatın %75’ini oluşturan G-20 üyesi ülkelerin 1994-2017 yılları aralığında kişi başına düşen ekolojik ayak izi oranları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığının sınamasının yanı sıra çevre teknolojisi patentleri ve yenilenebilir enerji yüzdelerinin kişi başına düşen ekolojik ayak izi oranı üzerindeki etkisinin istatistiksel değerlendirmesini sunabilmektir. Araştırmada belirlenen amaçlara ulaşılabilmesi için veri setleri, sosyal bilimler alanında sıklıkla tercih edilen IBM SPSS Statistics (Versiyon 24) paket programı ile istatistiksel analize tabi tutulmuştur. Normal dağılıma sahip olmayan veri setine non-parametric testlerden Kruskal-Wallis Tek Yönlü Varyans Analizi, Friedman Testi ve Spearman Testleri uygulanmıştır. Uygulanan testler sonucunda ilk olarak, kişi başına düşen ekolojik ayak izi miktarının ortalama değerinin 1994 ve 2017 yılları aralığında birbirine yakın değerler aldığı görülmüştür. İkinci olarak, G-20 üyesi ülkelerin kişi başına düşen ekolojik ayak izi oranlarının birbirinden farklı olduğu anlaşılmakla birlikte en fazla kişi başına düşen ekolojik ayak izi oranına sahip ülkelerin ABD, Kanada, Avustralya, Birleşik Krallık ve Güney Kore olduğu görülmüştür. Üçüncü olarak, çevre teknolojileriyle ilgili alınan patentlerin kişi başına düşen ekolojik ayak izi oranları üzerinde nötr bir etkiye sahip olduğu sonucuna varılırken yenilenebilir enerji alanında yaşanan minimum düzeydeki bir artışın dahi ekolojik ayak izi miktarının azalmasında olumlu düzeyde katkı sağladığı neticesine varılmaktadır.
Anahtar Kelime: An Empirical Study Regarding Effects on Ecological Footprint of Environmental Technology Patents and Renewable Energy on Ecological Footprint
Öz: It is important to make environmental sustainability measurable while fighting against climate change which is currently a global crisis. In this respect, serious tasks are undertaken in the ecological footprint calculations, which provide quantitative indicators on regional, national, local, institutional, and individual scales and especially on a global scale. The problem of this research is: “Do the patents and improvements in renewable energy related to environmental technologies contribute to the reduction of the per capita ecological footprint ratio (size)?”. The aim of the research is to see whether there is a significant difference in the ecological footprint per capita in the range of years 1994-2017 in the G-20 member countries who comprise of the 60% of the world's population, 80% of global GDP and 75% of global exports. It also aims to provide a statistical assessment of the effect of ecological footprint on the percentage of environmental technology and renewable energy patents per capita. Data sets have been subjected to statistical analysis with the IBM SPSS Statistics (Version 24) package program, which is frequently preferred in the field of social sciences to achieve the goals set in the study. Non-parametric tests, Kruskal-Wallis one-way variant Analysis, Friedman Test and Spearman Tests were applied to the data set that does not have a normal distribution. As a result of the tests, it was first observed that the average value of the per capita ecological footprint was similar between 1994 and 2017. Secondly, it was understood that the ecological footprint rates per capita of G-20 member countries differ, but countries with an ecological footprint ratio of most per capita were found to be the United States, Canada, Australia, United Kingdom, and South Korea. Third, it was concluded that the patents obtained for environmental technologies had a neutral effect on the ecological footprint ratios per capita, while a minimum - level increase in renewable energy contributed positively to reducing the number of ecological footprints per capita, even in the field of renewable energy.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akıllı, H.; Kemahlı, F.; Okudan, K.; Polat, F. (2008). Ekolojik Ayak İzinin Kavramsal İçeriği ve Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde Bireysel Ekolojik Ayak İzi Hesaplaması. Akdeniz İİBF Dergisi, 08 (15), 1-25.
- Ansari, M. A.; Haider, S.; Masood, T. (2021). Do Renewable Energy and Globalization Enhance Ecological Footprint: An Analysis of Top Renewable Energy Countries?. Environmental Science and Pollution Research, 28 (6), 6719-6732.
- Apaydın, Ş. (2020). Küreselleşmenin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 5 (1), 23-42.
- Aydın, M. (2020). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Çevre Vergilerinin Çevre Kirliliği Üzerindeki Etkileri: Yapısal Kırılmalı Nedensellik Testinden Kanıtlar. UİİİD-IJEAS, 28, 137-154.
- Barlas, N. (2013). Küresel Krizlerden Sürdürülebilir Topluma Çağımızın Çevre Sorunları. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Chowdhury, M. A. F.; Shanto, P. A.; Ahmed, A.; Rumana, R. H. (2021). Does Foreign Direct İnvestments İmpair The Ecological Footprint? New Evidence From The Panel Quantile Regression. Environmental Science and Pollution Research. 28 (12), 14372-14385.
- Destek, M. A. (2018). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye için İncelenmesi: Stırpat Modelinden Bulgular. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 268-283.
- Global Footprint Network (2021a). https://www.footprintnetwork.org/our-work/ , (Erişim Tarihi: 16.05.2021).
- Global Footprint Network (2021b). https://www.footprintnetwork.org/about-us/ , (Erişim Tarihi: 16.05.2021).
- Global Footprint Network (2021c). https://data.footprintnetwork.org/#/countryTrends?cn=5001&type=BCpc,EFCpc , (Erişim Tarihi: 21.05.2021).
- Global Footprint Network (2021ç). https://data.footprintnetwork.org/#/ , (Erişim Tarihi: 10.11.2021).
- Irshad, H.; Hussain, A. (2017). Analysis of Ecological Efficiency and İts İnfluencing Factors in Developing Countries: Pakistan Institute of Development Economics, Department of Environmental Economics, Working Paper No. 11.
- Kangbuomoi, N.; Bui, Q.; Nimsai, S. (2021). The Effects of Renewable and Nonrenewable Energy Consumption on The Ecological Footprint: The Role of Environmental Policy in BRICS Countries. Environmental Science and Pollution Research, 1-15.
- Kaya, Yasemin (2019). Antroposen ve Ekolojik Güvenlik. 13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Uluslararası Siyaset ve Güvenlik Stratejileri Kamu Yönetimi Politikaları, Gaziantep-Türkiye, 18- 20 Nisan 2019, 132-134.
- Kılınç, E. C. (2021). Ekolojik Ayak İzi-Enerji Ar-Ge Harcamaları İlişkisi: OECD Ülkeleri Örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (2), 527-541.
- Lovelock, J. (2017). Gaia Dünyadaki Yaşama Yeni Bir Bakış. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
- Mızık, E. T.; Avdan, Z. Y. (2020). Sürdürülebilirliğin Temel Taşı: Ekolojik Ayak İzi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6 (2), 451-467.
- Murshed, M.; Elheddad, M.; Ahmed, R.; Bassim, M.; Than, E. T. (2021). Foreign Direct Investments, Renewable Electricity Output, and Ecological Footprints: Do Financial Globalization Facilitate Renewable Energy Transition and Environmental Welfare in Bangladesh?. Asia-Pacific Financial Markets, 1-46.
- Nathaniel, S. P.; Murshed, M.; Bassim, M. (2021). The Nexus Between Economic Growth, Energy Use, İnternational Trade and Ecological Footprints: The Role af Environmental Regulations in N11 Countries. Energy, Ecology and Environment, 1-17.
- OECD Data (2021a). https://data.oecd.org/envpolicy/patents-on-environment-technologies.htm , (Erişim Tarihi: 26.05.2021).
- OECD Data (2021b). https://data.oecd.org/energy/renewable-energy.htm , (Erişim Tarihi: 27.05.2021).
- Özsoy, C. E.; Dinç, A. (2016). Sürdürülebilir Kalkınma ve Ekolojik Ayak İzi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53 (619), 35-55.
- Rapport, D. J. (2000). Ecological Footprints and Ecosystem Health: Complementary Approaches to A Sustainable Future. Ecological Economics, 32, 367-370.
- Sachs, J. D. (2019). Sürdürülebilir Kalkınma Çağı. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Yayınevi.
- Saqib, M.; Benhmad, F. (2021). Does Ecological Footprint Matter for The Shape of the Environmental Kuznets Curve? Evidence from European Countries. Environmental Science and Pollution Research. 28 (11), 13634-13648.
- Solarin, S. A.; Nathaniel. S. P.; Bekun, F. V.; Okunola, A. M.; Alhassan, A. (2021). Towards Achieving Environmental Sustainability: Environmental Quality Versus Economic Growth in A Developing Economy on Ecological Footprint Via Dynamic Simulations of ARDL. Environmental Science and Pollution Research, 28 (14), 17942-17959.
- Şengül, S.; Kıral, G. (2020). İşletme, İktisat ve Sosyal Bilimler için İstatistik (Excel, SPSS, R ve Matlab Uygulamalı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Tosun, E. K. (2019). Sürdürülebilir Kentleşme Kent Modelleri Üzerine Bir İnceleme. Bursa: Dora Yayıncılık.
- Turan, T. (2008). İktisadi Büyüme Teorisine Giriş. İstanbul: Yalın Yayıncılık.
- Ulucak, R. (2018). Çevre Kalitesi Açısından Yakınsama Hipotezine Yeni Bir Bakış: Ekolojik Ayak İzi ve Kulüp Yakınsamaya Dayalı Ampirik Bir Analiz. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (4), 29-38.
- Ulucak, R.; Erdem, E. (2017). Ekonomik Büyüme Modellerinde Çevre: Ekolojik Ayak İzini Esas Alan Bir Uygulama. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35 (4), 115-147.
- Ulusoy, T.; Şen, Ş. (2019). Emisyon Ticareti ve Karbon Emisyonlarının Firma Değerine Olan Etkisi. Turkish Studies Social Sciences, 14 (4), 1827-1840.
- UN (1987). (Ed.: Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future), Oxford: Oxford University Press.
- WWF (2012). Türkiye’nin Ekolojik Ayak İzi Raporu. Ofset Yapımevi.
- Yurtkuran, S. (2020). N11 Ülkelerinde Ekolojik Ayak İzi Yakınsaması: Fourier Durağanlık Testinden Yeni Kanıtlar. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 6 (2), 191-210.
- Zhang, J.; Ma, L. (2021). Urban Ecological Security Dynamic Analysis Based on an İnnovative Emergy Ecological Footprint Method. Environment, Development and Sustainability: A Multidisciplinary Approach to the Theory and Practice of Sustainable Development, 1-29.
| APA | SANATCI AKTAŞ G, BILGILI A (2022). Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. , 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| Chicago | SANATCI AKTAŞ GAYE,BILGILI ALPER Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. (2022): 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| MLA | SANATCI AKTAŞ GAYE,BILGILI ALPER Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. , 2022, ss.1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| AMA | SANATCI AKTAŞ G,BILGILI A Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. . 2022; 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| Vancouver | SANATCI AKTAŞ G,BILGILI A Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. . 2022; 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| IEEE | SANATCI AKTAŞ G,BILGILI A "Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma." , ss.1052 - 1068, 2022. 10.35674/kent.1023069 |
| ISNAD | SANATCI AKTAŞ, GAYE - BILGILI, ALPER. "Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma". (2022), 1052-1068. https://doi.org/10.35674/kent.1023069 |
| APA | SANATCI AKTAŞ G, BILGILI A (2022). Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. Kent Akademisi (Online), 15(3), 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| Chicago | SANATCI AKTAŞ GAYE,BILGILI ALPER Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. Kent Akademisi (Online) 15, no.3 (2022): 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| MLA | SANATCI AKTAŞ GAYE,BILGILI ALPER Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. Kent Akademisi (Online), vol.15, no.3, 2022, ss.1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| AMA | SANATCI AKTAŞ G,BILGILI A Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. Kent Akademisi (Online). 2022; 15(3): 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| Vancouver | SANATCI AKTAŞ G,BILGILI A Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma. Kent Akademisi (Online). 2022; 15(3): 1052 - 1068. 10.35674/kent.1023069 |
| IEEE | SANATCI AKTAŞ G,BILGILI A "Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma." Kent Akademisi (Online), 15, ss.1052 - 1068, 2022. 10.35674/kent.1023069 |
| ISNAD | SANATCI AKTAŞ, GAYE - BILGILI, ALPER. "Çevre Teknolojisi Patentleri ve Yenilenebilir Enerjinin Ekolojik Ayak İzi Üzerindeki Etkilerine İlişkin Ampirik Bir Çalışma". Kent Akademisi (Online) 15/3 (2022), 1052-1068. https://doi.org/10.35674/kent.1023069 |
