TY  - JOUR
TI  - Kaybolan Kültürel Bir Değer: Fuad Paşa Bahçesi
AB  - Osmanlı döneminde İstanbul’da saray ve kasır gibi saltanat yapılarının yanı sıra köşk, konak, yalı gibi sivil konutların bahçelerinde de bitkisel ve mimari elemanlarca zengin tasarımlar uygulanmıştır. Bu tür sivil konutların yüksek estetik değere sahip bahçelerinin çoğu maalesef korunamamıştır. Söz konusu bahçeler yaratıcılarının zevkini ve dönemin sivil konut bahçelerindeki tasarım anlayışını göstermesi bakımından önemlidir. Kaybolan bu tür nitelikli bahçelerden biri; uzun ömrü sayesinde Sultan Abdülaziz, Sultan Abdülhamid, Meşrutiyet ve Cumhuriyet devirlerine şahitlik eden ve çeşitli askeri ve siyasi görevler almış olan Müşir Fuad Paşa’nın, 19. yüzyılın sonlarında İstanbul’un Kadıköy ilçesi Fenerbahçe semtinde inşa ettirmiş olduğu ve kendi adıyla anılan bahçedir. Tarihi antik dönmelere kadar uzanan Fenerbahçe semti II. Abdülhamid döneminde en parlak günlerini yaşayarak halkın rağbet ettiği bir mesire yeri haline gelmiş, yerli ve yabancılardan oluşan semt halkı burada birbirinden güzel bahçeli köşkler içerisinde yaşamışlardır. Bu dönemde Fenerbahçe semtinde yer alan Fuad Paşa’nın bahçesi hem tasarımı, hem inşa süreci, hem de içerisinde gerçekleştirilen etkinlikleri ile hafızalarda yer edinen bir bahçe olmuştur. Her ne kadar Fuad Paşa’nın bahçesi yok olmaktan kurtulamamışsa da bahçe hakkında bilgi veren yazılı kaynaklar, arşiv belgeleri, eski bir fotoğraf, eski bir haritada gösterilen bahçe planı ve semtin eski sakinlerinin anlattıkları doğrultusunda söz konusu bahçenin tasarım özelliklerini, tarihsel süreç içinde geçirdiği değişiklikleri tespit etmek mümkün olmuştur. Böylelikle İstanbul’da Osmanlı dönemine tarihlenen ve bugün mevcut olmayan önemli bir sivil bir konuta ait nitelikli bir bahçenin özelliklerinin literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Yapılan araştırma Fuad Paşa’nın öncelikle bir bahçe inşa ettirdiğini içine ise ihtiyaca yönelik yapılar oluşturduğunu göstermektedir. Bahçenin tasarım özelliklerine baktığımızda ise tamamlanamayan Fuad Paşa Köşkü’nün önünde formal bir bahçe düzeni görülürken bu düzen bahçenin diğer kısımlarında informal bir yapı kazandığı anlaşılmaktadır.
AU  - uğuryol, drahşan
DO  - 10.35674/kent.020062
PY  - 2022
JO  - Kent Akademisi (Online)
VL  - 15
IS  - 3
SN  - 2146-9229
SP  - 1422
EP  - 1438
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1130878
ER  -