Yıl: 2022 Cilt: 26 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 335 - 341 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5152/JSSI.2022.1039288 İndeks Tarihi: 14-10-2022

İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye

Öz:
Yayıncılık olgusuyla bütünleşen izleyici kavramı zamanla izleme-dinleme niteliğinin ötesinde birçok farklı ta- nımlamayı bünyesine katmış ve iletişim araştırmalarında önem atfedilen bir kavram halini almıştır. Metodolojik çalışmaların yoğunlaşmaya başlaması neticesinde medya mesajlarının alıcısı durumundaki kitlelerin çözümle- nişi izleyici araştırmaları kapsamında yürütülmüş, bu kavrama dair yeni açılımlar nicel, nitel ve karma araştır- ma yöntemleri ile desteklenmiş ve her bir iletişim araştırma geleneği kendi perspektifinden izleyici çıkarımları yapmıştır. Medya sektörüyle, teknolojik yeniliklerle, sosyo-kültürel faktörlerle ilintili olan izleyici kavramına ek- lemlenen anlamlar bu çalışmanın temel sorunsalı olarak belirmiş ve izleyiciye yönelik paradigma değişikliği- nin yönelimleri teorik düzlemde literatür taraması üzerinden incelenmeye alınmıştır. Bu bağlamda izleyicilerin medya mesajları karşısında konumlanışları, medya kullanım örüntüleri ve kullandıkları medya araçlarının özel- likleri onların tanımlanışında faktör olarak belirmekte, devam eden kadim tartışmada medya mesajları karşısın- da ki pasiflikleri-aktiflikleri dönüşüme uğramakta ve yeni medya ekosisteminin kullanıcıyı önceleyen katılımcı yapısı içerisinde daha fazla içerik çeşitliliğine sahip olan izleyiciler, spesifik ilgileri doğrultusunda hem tüketici hem de üretici olarak dijital platformların önemli bir bileşeni olarak varlıklarını sürdürmektedirler.
Anahtar Kelime:

Searching for the Meaning of the Audience: From the Dilemma of Passive Audience, Active Audience to the User, to the Prosumer

Öz:
The concept of the audience, which is integrated with the broadcasting phenomenon, has included many dif- ferent definitions beyond the quality of watching-listening over time, and has become a concept that is given importance in communication studies. As a result of the intensification of methodological studies, the analy- sis of the audience, which are the receivers of media messages, was carried out within the scope of audience research, new expansions on this concept were supported by quantitative, qualitative and mixed research methods, and each communication research tradition made audience inferences from its own perspective. The meanings added to the concept of audience as a result of the media sector, technological innovations and socio-cultural factors are the main problem of this study. The tendencies of the paradigm change towards the audience have been examined on the theoretical basis through the literature review. The position of the audi- ence in front of the media messages, the media usage patterns and the characteristics of the media tools are an important factor in their definition, and in the ongoing debate, their passivity-activity in front of the media messages is transformed, and they have more content diversity within the participatory structure of the new media ecosystem that prioritizes the user and In line with their specific interests, they continue to exist as an important component of digital platforms, both as consumers and producers.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allor, M. (1988). Relocating the site of audience. Critical Studies in Mass Communication, 5(3), 217-233. [Crossref]
  • Ang, I. (1991). Desperately seeking the audience. Routledge. [Crossref]
  • Aziz, A. (2013). Televizyon ve radyo yayıncılığı: Giriş. Hiperlink Yayınları.
  • Biocca F. A. (2012). Opposing conceptions of the audience: The active and passive hemispheres of mass communication theory. In J. A. Anderson (Ed.). Communication Yearbook 11. Routledge.
  • Bulduklu, Y., & Karaçor, S. (2019). Kitle iletişim kuramları. Çizgi Kitabevi.
  • Fejes, F. (1999). Eleştirel kitle iletişim araştırması ve medya etkileri: Yok olan izleyici sorunu. In M. Küçük (Ed.), Medya İktidar İdeoloji. Bilim ve Sanat Yayın- ları.
  • Fiske, J. (2003). İletişim çalışmalarına giriş. (S. İrvan, Çev.). Bilim Sanat Yayınları.
  • Güngör, N. (2015). Pasif izleyiciden aktif üretici izleyiciye iletişim bilimlerinin serüveni ya da yeni bir paradigmanın ayak sesleri. In F. Aydoğan (Ed.), İletişim Çalışmaları. Derin Yayınları.
  • Işık, M. (2008). Kitle iletişim teorilerine giriş. Eğitim Kitabevi Yayınları.
  • Jenkins, H. (2006). Fans, bloggers and gamers: Exploring participatory culture. New York University Press
  • Jensen, K. B., & Rosengren, K. E. (2005). İzleyicinin peşindeki beş gelenek. (Ş. Yavuz, & Y. Yavuz, Çev.). In Ş. Yavuz (Ed.), Medya ve izleyici bitmeyen tartışma. Vadi Yayınları.
  • Keltie, E. (2017). The culture ındustry and participatory audiences. Macmillan. [Crossref]
  • Laughey, D. (2010). Medya çalışmaları: teoriler ve yaklaşımlar. (A. Toprak, Çev.). Kalkedon Yayınları.
  • McQuail, D. (1983). Mass communication theory: An introduction. Sage.
  • McQuail, D. (1997). Audience analysis. Sage. [Crossref]
  • McQuail, D. (2010). McQuail’s Mass Communication Theory. Sage.
  • McQuail, D. (2013). The media audience: A brief biography - stages of growth or paradigm change. The Communication Review, 16(1-2), 9–20. [Crossref]
  • McQuail, D., & Windahl, S. (2010). İletişim modelleri: kitle iletişim çalışmalarında. (K. Yumlu, Çev.). İmge Kitabevi.
  • Mutlu, E. (1998). İletişim sözlüğü. ARK.
  • Mutlu, E. (1999). Televizyon ve toplum. TRT Yayınları.
  • Napoli, P. M. (2003). Audience economics, media ınstitutions and the audience marketplace. Columbia University Press.
  • OECD, (Nisan 2007). Participative Web: User Created Content (Rapor no: DSTI/ICCP/IE(2006)7/FINAL). Erişim Tarihi: 30 Eylül 2020, https://www.oecd.org/ sti/38393115.pdf
  • Özsoy, A. (2011). Televizyon ve izleyici: Türkiye’de dönüşen televizyon kültürü ve izleyici. Ütopya Yayınevi.
  • Power, P., Kubey, R., & Kiousis, S. (2002). Audience activity and passivity: An historical taxonomy. In W. B. Gudykunst (Ed.), Communication Yearbook. Lawrence Erlbaum Associates. [Crossref]
  • Ross, K., & Nightingale, V. (2003). Media and audiences: New perspectives. Open University Press.
  • Ritzer, G., & Jurgenson, N. (2010). Production, consumption, prosumption: The nature of capitalism in the age of the digital prosumer, Journal of Consu- mer Culture, 10(1), 13–36. [Crossref]
  • Seaman, W. R. (2005). Etkin izleyici kuramı: Anlamsız popülizm’. (Y. Yavuz, Çev.). In Ş. Yavuz (Ed.), Medya ve izleyici bitmeyen tartışma. Vadi Yayınları.
  • Shao, G. (2009). Understanding the appeal of usergenerated media: A uses and gratification perspective. Internet Research, 19(1), 7-25. [Crossref]
  • Smythe, D. W. (1977). Communications: Blindspot of Western Marxism. Canadian Journal of Political and Social Theory/Revue Canadienne de Theorie Politique Etsociale, 1(3), 1-27.
  • Tekinalp, Ş., & Uzun, R. (2013). İletişim araştırmaları ve kuramları. Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Toffler, A. (2008). Üçüncü dalga. (S. Yeniçeri, Çev.). Koridor Yayıncılık.
  • Turow, J. (2009). Media today: An ıntroduction to mass communication. Routledge. [Crossref]
  • Van Dijck, J., & Nieborg, D. (2009). Wikinomics and ıts discontents: A critical analysis of web 2.0 business manifestos. New Media and Society, 11(5), 855- 874. [Crossref]
  • Van Dijck, J. (2013). The culture of connectivity a critical history of social media. Oxford University Press. [Crossref]
  • Webster, J. G. (2014). The marketplace of attention: How audiences take shape in a digital age. The MIT Press. [Crossref]
  • Yaylagül, L. (2014). Kitle iletişim kuramları: Egemen ve eleştirel yaklaşımlar. Dipnot Yayınları.
APA bayraktar r (2022). İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. , 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
Chicago bayraktar recep İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. (2022): 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
MLA bayraktar recep İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. , 2022, ss.335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
AMA bayraktar r İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. . 2022; 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
Vancouver bayraktar r İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. . 2022; 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
IEEE bayraktar r "İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye." , ss.335 - 341, 2022. 10.5152/JSSI.2022.1039288
ISNAD bayraktar, recep. "İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye". (2022), 335-341. https://doi.org/10.5152/JSSI.2022.1039288
APA bayraktar r (2022). İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. Current perspectives in social sciences (Online), 26(3), 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
Chicago bayraktar recep İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. Current perspectives in social sciences (Online) 26, no.3 (2022): 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
MLA bayraktar recep İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. Current perspectives in social sciences (Online), vol.26, no.3, 2022, ss.335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
AMA bayraktar r İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. Current perspectives in social sciences (Online). 2022; 26(3): 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
Vancouver bayraktar r İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye. Current perspectives in social sciences (Online). 2022; 26(3): 335 - 341. 10.5152/JSSI.2022.1039288
IEEE bayraktar r "İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye." Current perspectives in social sciences (Online), 26, ss.335 - 341, 2022. 10.5152/JSSI.2022.1039288
ISNAD bayraktar, recep. "İzleyiciye Yönelik Anlam Arayışı: Pasif İzleyici, Aktif İzleyici İkileminden Kullanıcıya, Üretüketiciye". Current perspectives in social sciences (Online) 26/3 (2022), 335-341. https://doi.org/10.5152/JSSI.2022.1039288