Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?
Yıl: 2022 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 493 - 503 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5578/flora.20229713 İndeks Tarihi: 24-10-2022
Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?
Öz: Giriş: Kronik hepatit C, siroz, karaciğer kanseri ve ölümle sonuçlanabilen güncel tedaviler ile tamamen iyileşebilen, bir toplum sağlığı sorunudur. Çalışmamızda kronik hepatit C ile ilgili tıp fakültesi öğrencileri ile aile hekimlerinin bilgi düzeyi ve farkındalık durumunun değerlendirilmesi amaçlandı.Materyal ve Metod: Çalışmamız 01.06.2022-01.08.2022 tarihleri arasında, ulaşılabilen tıp fakültesi öğrencileri, aile hekimleri (aile hekimliği uzmanlık öğrencileri ve aile hekimliği uzmanları) arasında, çevrim içi anket kullanılarak yapıldı. Bulgular: Çalışmamıza 536 tıp fakültesi öğrencisi ve 162 aile hekimi alınmıştır. Öğrencilerin 271’i (%50.6) erkek ve yaş ortancası 23.0 (2.0) yıldı. Aile hekimlerinin 84’ü (%51.2) erkek, yaş ortancası 30 (24-68) yıl ve meslekte geçen süre ortancası 14.5 (1-40) yıldı. Öğrenciler soruların %69.2’sini, aile hekimleri ise %73’ünü doğru cevaplamışlardır. Öğrenciler arasında en sık doğru olarak cevaplanan hepatit C’nin bulaş yolları (%97.2) iken en az doğru olarak cevaplananlar ise test istenmesi gereken gruplar (%34.9) ve tedavi ile ilgili bilgiler (%21.9) olmuştur. Aile hekimleri ise hepatit C’nin bulaş yolları ile ilgili soruları yüksek oranda (%99.4) cevaplarken, test istenmesi gereken gruplar (%28) ve hepatit C tedavisi ile ilgili soruları daha az (%29.4) oranda doğru cevaplamıştır. Çok değişkenli analizde, öğrencilerin ortanca bilgi puanını olumlu yönde etkileyen faktörler, erkek cinsiyet (p= 0.019), öğrencinin sınıfı (p= 0.002), infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji stajını almış olmak (p= 0.005) ve gastroenteroloji stajını almış olmak (p= 0.027) olarak saptanmıştır. Aile hekimlerinin ortanca bilgi puanını olumlu yönde etkileyen tek faktör olarak, hocaların çevrim içi sunumlarını dinlemek (p= 0.003) bulunmuştur. Öğrencilerin %67’si ve aile hekimlerinin ise %87.2’si “Anti HCV tarama testi pozitif saptandığında kişiyi nasıl yönlendirirsiniz?’’ sorusuna ‘’İnfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji ya da gastroenterolojiye sevk ederim.’’ diye cevap vermiştir. Sonuç: Çalışmamızda her iki grupta, tarama, tedavi konularında bilgi düzeyinin yetersiz olduğu saptanmıştır. Tıp fakültesi öğrencilerinde, infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji veya gastroenteroloji stajlarını almış olmanın, aile hekimlerinde ise hocaların çevrim içi sunumlarını dinlemenin bilgi düzeyi ile ilişkili olduğu değerlendirildiğinde bu gruplara özel içeriklerin oluşturulması farkındalığın ve bilgi düzeyinin artırılmasında faydalı olabilir.
Anahtar Kelime: Are Family Physicians and Medical Students Aware of Chronic Hepatitis C Infection?
Öz: Introduction: Chronic hepatitis C is a public health problem that can result in cirrhosis, liver cancer, and death, which can be cured with current treatments. In our study, we evaluated the level of knowledge and awareness of medical school students and family physicians about chronic hepatitis C. Materials and Methods: Our study was carried out between 01.06.2022 and 01.08.2022, between the 1st and 6th grade medical students, family physicians (family medicine residents, family medicine specialists) using an online questionnaire. Results: In our study, 536 medical faculty students and 162 family physicians were recruited. Two hundred seventy one (50.6%) of the students were male and the median age was 23.0 (2.0) years. Of the family physicians, 84 (51.2%) were male, the median age was 30 (24-68) years and the median time in the profession was 14.5 (1-40) years. Students answered 69.2% of the questions correctly, and family physicians answered 73% correctly. While the students knew the transmission routes of hepatitis C mostly (97.2%), they got the less information about the testing (34.9%) and treatment (21.9%). Family physicians answered the questions about the transmission routes of hepatitis C with a high rate (99.4%), and the questions about the groups that should be tested (28%) and the questions about the treatment of hepatitis C less correctly (29.4%). In the multivariate analysis, the factors affecting the median knowledge score of the students were male gender (p= 0.019), the student’s class (p= 0.002), having Infectious diseases and clinical microbiology committee (p= 0.005) and gastroenterology committee (p= 0.027). The only factor affecting the median knowledge score of family physicians was the use of online presentations by experts in their fields as a source of information (p= 0.003). 67% of the students and 87.2% of the family physicians answered the question “How do you manage the person when the anti-HCV screening test is positive?” as “I will refer the patient to the infectious diseases and clinical microbiology or gastroenterology”. Conclusion: In our study, it was found that awareness of screening and treatment was low in both groups. Considering that the main factors related to the level of knowledge of medical students are having committee of the gastroenterology and infectious diseases and clinical microbiology, and online presentations of experienced teachers in family physicians, preparing a special content for these groups may be useful in raising awareness and level of knowledge.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Global health sector strategies on, respectively, HIV, viral hepatitis and sexually transmitted infections for the period 2022-2030. Geneva: World Health Organization; 2022.
- Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı. Sağlık Bakanlığı Yayın No:1102, Ankara 2018. Erişim tarihi: 18.08.2022 Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/ depo/birimler/Bulasici-hastaliklar-db/duyurular/Turkiye_Vi ral_Hepatit_Onleme_ve_Kontrol_Programi/Turkiye_Viral_ Hepatit_Onleme_ve_Kontrol_Programi_TR.pdf
- Idilman R, Aydogan M, Oruncu MB, Kartal A, Elhan AH, Ellik Z, et al. Natural history of cirrhosis: changing trends in etiology over the years. Dig Dis 2021;39(4):358-65. https:// doi.org/10.1159/000512746
- Iliaz R, Yuce T, Torun S, Cavus B, Gulluoglu M, Bozaci M, et al. Changing epidemiology of chronic hepatitis C: patients are older and at a more advanced stage at the time of diagnosis. Eur J Gastroenterol Hepatol 2019;31(10):1247-9. https://doi.org/10.1097/MEG.0000000000001406
- World Health Organisation. Guidelines for the care and treatment of persons diagnosed with chronic hepatitis C virus infection 2018.
- Viral Hepatitle Savaşım Derneği, Türkiye viral hepatitler tanı ve tedavi kılavuzu 2017. Available from: https:// www.vhsd.org/tr/article/desc/48317/tu-rkiye-viral-hepatitler-tani-ve-tedavi-kilavuzu-2-7.html (Accessed date: 06.08.2022).
- European Association for the Study of the Liver. EASL recommendations on treatment of hepatitis C: Final update of the series. J Hepatol 2020;73(5):1170-218. https://doi. org/10.1016/j.jhep.2020.08.018
- Sineglazova AV. Hepatitis C awareness among therapists and general practitioners. Survey results. Ter Arkh 2020;92(11):5-12. https://doi.org/10.26442/00403660. 2020.11.000664
- Wade A, Draper B, Doyle J, Allard N, Grinzi P, Thompson A, et al. A survey of hepatitis C management by Victorian GPs after PBS-listing of direct-acting antiviral therapy. Aust Fam Physician 2017;46(4):235-40.
- Homolak J, Tomljanović D, Milošević M, Vražić D, Živković M, Budimir I, et al. A cross-sectıonal study of hepatitis B and hepatitis C knowledge among dental medicine students at the University of Zagreb. Acta Clin Croat 2021;60(2):216- 30. https://doi.org/10.20471/acc.2021.60.02.07
- Düzenli T, Köseoğlu H. Physician awareness of hepatitis C virus among different departments. Clin Exp Hepatol 2020;6(4):354-8. https://doi.org/10.5114/ ceh.2020.102155
- Kayar Y, Kayar NB, Agin M. Chronic hepatitis C infection: How much are physicians aware of? Prz Gastro enterol 2019;14(2):112-20. https://doi.org/10.5114/ pg.2019.8595
- Barutçu S, Yıldırım Ç, Yıldırım AE, Konduk BT, Sayiner ZA, Gülşen MT. Changes in hepatitis C awareness in different disciplines during COVID-19. Turk J Gastroenterol 2022 Aug 10. https://doi.org/10.5152/tjg.2022.21726
- Akkuzu MZ, Sezgin O, Yaraş S, Özdoğan O, Yılmaz İ, Üçbilek E, et al. Patients lost after Anti-HCV-positive finding in a tertiary care university hospital: Increased awareness and action is necessary to eradicate HCV. Sisli Etfal Hastan Tip Bul 2019;22;53(4):366-70. https://doi.org/10.14744/ SEMB.2019.46656
- Şahin AR, Erdoğan A, Gisi K, İspiroğlu M, Ateş S, Okyay RA, et al. Can family physicians have a role in eradication of hepatitis C infection? Turk J Gastroenterol 2020;31(5):393-9. https://doi.org/10.5152/tjg.2020.19913
- İskender G, Mert D, Çeken S, Bahçecitapar M, Yenigün A, Ertek M. Hepatitis C screening and referral for further investigation and treatment in a tertiary care hospital. J Infect Dev Ctries 2020;14(6):642-6. https://doi.org/10.3855/ jidc.12584
- Balaban HY, Dağ O, Alp A, Tseveldorj N, Vahabov C, Göktaş MA, et al. Retrospective evaluation of hepatitis C awareness in turkey through two decades. Turk J Gastroenterol 2021;32(1):88-96. https://doi.org/10.5152/ tjg.2020.19949
- Eren Durmuş M. Buz ağının görünen kısmı: HCV pozitif hastalarda tedaviye ulaşma oranları, hekimlerin yaklaşım ve farkındalıklarının değerlendirilmesi. T.C Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi İç Hastalıkları Kliniği. 2022
- Tozun N, Ozdogan O, Cakaloglu Y, Idilman R, Karasu Z, Akarca U, et al. Seroprevalence of hepatitis B and C virus infections and risk factors in Turkey: A fieldwork TURHEP study. Clin Microbiol Infect 2015;21(11):1020-6. https:// doi.org/10.1016/j.cmi.2015.06.028
- Tosun S. Epidemiology of viral hepatitis in Turkey: A meta-analysis of all published papers. In: Tabak F, Tosun S, editors. Viral hepatitis 2013. Istanbul: Tip Publisher; 2013. p. 27-79.
- Gower E, Estes C, Blach S, Razavi-Shearer K, Razavi H. Global epidemiology and genotype distribution of the hepatitis C virus infection. J Hepatol 2014;61(1Suppl):45-57. https://doi.org/10.1016/j.jhep.2014.07.027
- Razavi H, Waked I, Sarrazin C, Myers RP, Idilman R, Calinas F, et al. The present and future disease burden of hepatitis C virus (HCV) infection with today’s treatment paradigm. J Viral Hepat 2014;21(Suppl1):34-59.
- Wade AJ, Veronese V, Hellard ME, Doyle JS. A systematic review of community based hepatitis C treatment. BMC Infect Dis 2016;16(1):1-8. https://doi.org/10.1186/s12879- 016-1548-5
- Kattakuzhy S, Gross C, Emmanuel B, Teferi G, Jenkins V, Silk R, et al. ASCEND Providers. Expansion of treatment for hepatitis c virus ınfection by task shifting to community-based nonspecialist providers: A nonrandomized clinical trial. Ann Intern Med 2017;167(5):311-8. https://doi.org/10.7326/ M17-0118
- Viral Hepatitler Eğitimci Rehberi Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1163, Ankara 2020. Available from: https://hsgm.saglik. gov.tr/depo/birimler/Bulasici-hastaliklar-db/hastaliklar/ Hepatit_C/rehber/viral_hepatitler_egitimci_rehberi.pdf (Accessed date: 18.08.2022).
| APA | NAZLI A, Sertçelik A, kahraman h, Erdem H, Tasbakan m, Mermer S, CAGLAYAN D, Erdem kıvrak E (2022). Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. , 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| Chicago | NAZLI ARZU,Sertçelik Ahmet,kahraman hasip,Erdem Huseyin Aytac,Tasbakan meltem,Mermer Sinan,CAGLAYAN DERYA,Erdem kıvrak Esra Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. (2022): 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| MLA | NAZLI ARZU,Sertçelik Ahmet,kahraman hasip,Erdem Huseyin Aytac,Tasbakan meltem,Mermer Sinan,CAGLAYAN DERYA,Erdem kıvrak Esra Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. , 2022, ss.493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| AMA | NAZLI A,Sertçelik A,kahraman h,Erdem H,Tasbakan m,Mermer S,CAGLAYAN D,Erdem kıvrak E Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. . 2022; 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| Vancouver | NAZLI A,Sertçelik A,kahraman h,Erdem H,Tasbakan m,Mermer S,CAGLAYAN D,Erdem kıvrak E Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. . 2022; 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| IEEE | NAZLI A,Sertçelik A,kahraman h,Erdem H,Tasbakan m,Mermer S,CAGLAYAN D,Erdem kıvrak E "Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?." , ss.493 - 503, 2022. 10.5578/flora.20229713 |
| ISNAD | NAZLI, ARZU vd. "Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?". (2022), 493-503. https://doi.org/10.5578/flora.20229713 |
| APA | NAZLI A, Sertçelik A, kahraman h, Erdem H, Tasbakan m, Mermer S, CAGLAYAN D, Erdem kıvrak E (2022). Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 27(3), 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| Chicago | NAZLI ARZU,Sertçelik Ahmet,kahraman hasip,Erdem Huseyin Aytac,Tasbakan meltem,Mermer Sinan,CAGLAYAN DERYA,Erdem kıvrak Esra Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi 27, no.3 (2022): 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| MLA | NAZLI ARZU,Sertçelik Ahmet,kahraman hasip,Erdem Huseyin Aytac,Tasbakan meltem,Mermer Sinan,CAGLAYAN DERYA,Erdem kıvrak Esra Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, vol.27, no.3, 2022, ss.493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| AMA | NAZLI A,Sertçelik A,kahraman h,Erdem H,Tasbakan m,Mermer S,CAGLAYAN D,Erdem kıvrak E Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi. 2022; 27(3): 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| Vancouver | NAZLI A,Sertçelik A,kahraman h,Erdem H,Tasbakan m,Mermer S,CAGLAYAN D,Erdem kıvrak E Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi. 2022; 27(3): 493 - 503. 10.5578/flora.20229713 |
| IEEE | NAZLI A,Sertçelik A,kahraman h,Erdem H,Tasbakan m,Mermer S,CAGLAYAN D,Erdem kıvrak E "Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?." Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 27, ss.493 - 503, 2022. 10.5578/flora.20229713 |
| ISNAD | NAZLI, ARZU vd. "Aile Hekimleri ve Tıp Fakültesi Öğrencileri Kronik Hepatit C İnfeksiyonunun Farkında Mı?". Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi 27/3 (2022), 493-503. https://doi.org/10.5578/flora.20229713 |
