Yıl: 2022 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 21 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21547/jss.977414 İndeks Tarihi: 24-10-2022

TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ

Öz:
Nesillerce aktarılması gereken tarihi yapılar, kültürel mirasın önemli bir kısmını oluşturur. Bu mirasların yok olmaması için birden fazla koruma yöntemi vardır. Bütünleme -başka bir deyişle reintegrasyon- koruma yöntemlerinden biridir. Bu yöntem, yapının hasar almış ya da yıkılmış bir bölümünün tamamlanmasıdır. Çeşitli yasal ve yönetsel düzenlemelerle sınırlandırılmıştır. Ancak bu düzenlemelerin yetersiz ve yoruma muhtaç kaldığı durumlar söz konusudur. Böylece uygulama esnasında farklı tercihler yapılmakta ve değişik sonuçlara ulaşılmaktadır. Genel bir yaklaşım saptaması yapmak adına, bu çalışmada bütünleme yöntemi uygulanmış örnekler incelenmiş ve analiz edilmiştir. Örnekler farklı parametrelere göre analiz edilmiştir. Analizler doğrultusunda bir tasarım yaklaşımı belirleme yöntemi önerilmiştir. Çalışma sonucunda dört tip tasarım yaklaşımı belirlenmiş ve örnekler bu yaklaşımlar göre gruplanmıştır. İncelenen örnekler, belirlenmiş tasarım yaklaşımlarına göre gruplandırılmıştır. Çalışma sonucunda örneklerin çoğunda kısmen farklılaşan tasarım yaklaşımı olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Bütünleme Kültürel Miras Mimari Koruma Tasarım Yaklaşımı

PROPOSAL FOR A METHOD FOR EVALUATING REINTEGRATION INTERVENTION IN HISTORICAL STRUCTURES

Öz:
Historical buildings that have to be passed on for generations constitute an important part of the cultural heritage. There are more than one preservation method to prevent these legacies from being destroyed. Integration -in other words, reintegration- is one of the protection methods. This method is the completion of a damaged or destroyed part of the building. It is limited by various legal and administrative regulations. However, there are situations where these regulations are insufficient and need interpretation. Thus, different preferences are made during the application and different results are achieved. In order to determine a general approach, the examples in which the integration method was applied in this study were examined and analyzed. Samples were analyzed according to different parameters. In line with the analyses, a method of determining a design approach has been proposed. As a result of the study, four types of design approaches were determined and the examples were grouped according to these approaches. The samples examined are grouped according to the determined design approaches. As a result of the study, it has been determined that most of the examples have a partially differentiated design approach.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahunbay, Z. (2019). Tarihi çevre koruma ve restorasyon. İstanbul: Yem Yayınları.
  • Atılgan, C. (2016). Ulusal ve uluslararası düzenlemeler ışığında Türkiye’de taşınmaz kültür varlıklarının korunması üzerine bir değerlendirme. Art-Sanat Dergisi, 0(6), 249 - 261. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuarts/issue/24947/263352 adresinden alındı.
  • Baltacı, A. (2018 Haziran), Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, 231-274.
  • Batukan, F. B. (2017). Korumada taşıma yönteminin kültürel hafizaya etkisinin kayseri örnegi üzerinden irdelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
  • Binan, D. 1994. Güzelyurt örneğinde, Kapadokya bölgesi yığma taş konut mimarisinin korunması için bir yöntem araştırması. Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Chitty, G. ve Baker, D. (1999). Managing HistoricSitesand Buildings. Routledge: London, 7- 8.
  • Dağıstan Özdemir, M. (2005). Türkiye’de kültürel mirasın korunmasına kısa bir bakış. Planlama, (31), 20-25.
  • Dal, M. ve Öcal, A. D. (2017). Mardin şehrindeki taştan yapılmış eserlerde görülen bozunmalar. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 19(1), 60-74. doi:10.25092/baunfbed.321027.
  • Ersen, A. (2009). Mimarî korumada otantiklik ve bütünleme sorunu. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi, 1(1), 8-15. https://dergipark.org.tr/tr/pub/restorasyon/issue/43753/537057 adresinden alındı.
  • Ersen, A. (2012). Sir Bernard Feilden 1919-2008 koruma mimarları için anıt bir anı. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi(9), 3-11. https://dergipark.org.tr/tr/pub/restorasyon/issue/48690/619455 adresinden alındı.
  • Eyckmans, E. (2016), Kültürel miras koruma projelerinde sivil toplum kuruluşları-yerel yönetim ilişkilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Kültür Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Göğebakan, Y. (2011). Ülkemizde kültür ve kültür varlıklarının korunmasının mimari ve kent ölçeğinde yansımaları, Malatya, İnonü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(2), 199- 210.
  • Gültekin, N. T. (2001)."Türkiye'de taşınmaz kültür varlıklarını koruma sürecinde yaşanan açmazlar”, TAÇ Vakfı'nın 25.yılı anı kitabı, Türkiye'de risk altındaki doğal ve kültürel miras. İstanbul: Türkiye Anıt ve Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı.
  • ICOMOS (1999). Geleneksel Mimari Miras Tüzüğü (Uygulama ilkeleri; 1.4.). Erişim tarihi: 03.12.2020,http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0464062001536913566. pdf adresinde alındı.
  • İnan Ocak, Z. ve Tanyeli, G. (2019). Amasya Bimarhanesi’nin tamamlanamayan taçkapısı. METU Journal of the Faculty of Architecture, 36(2), 221-246. doi: 10.4305/METU.JFA.2019.2.4
  • Korumaz S. A. (2015). Kültürel miras yönetiminde karar destek sistemlerinin kullanımına yönelik bir model önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Kılıç, E. C. (2015). Tarihi yapılar için yeniden işlevlendirme kriterleri ve ali paşa hanı örneklemesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kıncaıd, D. (2002). Adapting buildings for changing uses guidelines for change of use refurbishment. Taylor & Francis Group: London.
  • Kültür Bakanlığı (1999), Taşınmaz Kültür Varlıklarının Gruplandırılması, Bakım ve Onarımları. Erişim tarihi: 06.02.2021, https://teftis.ktb.gov.tr/TR-263743/660-nolu-ilke- karari-tasinmaz-kultur-varliklarinin-grup-.html adresinden alındı.
  • Neuman, W. L. (2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: nicel ve nitel yaklaşımlar I II. Cilt 5, İstanbul: Yayın Odası.
  • Özel, S. (1998). Uluslararası alanda kültür varlıklarının korunması. İstanbul: Alkım Yayınları.
  • Resuloğlu, S. (2005). Koruma olgusu ve kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurullarının yaklaşımları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Soto-Martin, O., Fuentes-Porto, A., Martin-Gutierrez, J. (2020). A Digital reconstruction of a historical building and virtual reintegration of mural paintings to create an interactive and ımmersive experience in virtual reality. Universidad de La Laguna, 38206 San Cristóbal de La Laguna: İspanya.
  • Sönmez, İ., Karagözoğlu, T. ve Karagözoğlu, F. (1985). Taşınır taşınmaz eski eserler hukuku. Ankara: Hukuk Merkezi Yayınları.
  • Uğurlu, E. ve Böke, H. (2009). Tarihi yapıların özgün değerleri ile korunması. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi, 1(2), 17-19. https://dergipark.org.tr/tr/pub/restorasyon/issue/44023/542317 adresinden alındı.
  • Venedik Tüzüğü, (1964). Erişim tarihi: 18.11.200, http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0243603001536681730.pdf adresinden alındı.
  • Zakar,L. (2018). Tarihi binalara ek bina tasarımında yapısal bütünleştirme performansını değerlendirmek için bir model önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Zeren, M. T. (2010). Tarihi çevrede yeni ek ve yeni yapı olgusu. Yalın Yayıncılık, İstanbul.
  • Http 1. http://www.prewettbizley.com/graham-bizley-blog/dollgast (Erişim tarihi: 10.12.2020).
  • Http 2. http://sanfranciscohistory.blogspot.com/2011/03/fairmont-1906-1947.html?m=1 (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 3. https://www.insider.com/famous-buildings-rebuilt-after-devastating-events-2019-4 (Erişim tarihi: 10.12.2020).
  • Http4. https://en.wikipedia.org/wiki/White_House#Early_use,_the_1814_fire,_and_rebuilding (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 5. http://www.selcuklumirasi.com/architecture-detail/alay-han (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 6. http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2019204.pdf (Erişim tarihi: 10.12.2020).
  • Http 7. https://silo.tips/download/tc-maltepe-nverstes-fen-blmler-enstts-galata-kules- hazirlayan-mmar-dem-paker
  • Http 8. http://anitsal.com/proje/18/%E2%80%A2%20%C4%B0stanbul%20- %20%20Beylerbeyi%20Camii%20R%C3%B6l%C3%B6ve-Restit%C3%BCsyon- Restorasyon%2 (Erişim tarihi: 10.12.2020).
  • Http 9. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/508348 (Erişim tarihi: 18.12.2020).
  • Http 10. https://gazianteproloveveanitlar.ktb.gov.tr/TR-180203/tut-camii-restorasyonu- gap.html (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 11. https://arquitecturaviva.com/works/civic-center-cristalleries-planell-1-9 (Erişim tarihi: 18.12.2020).
  • Http 12. https://www.freshpalace.com/2013/02/07/maison-roduit-in-chamoson-switzerland- by-savioz-fabrizzi-architecte#24516 (Erişim tarihi: 18.12.2020).
  • Http 13. https://www.donaldinsallassociates.co.uk/projects/blencowe-hall/ (Erişim tarihi: 10.12.2020).
  • Http 14. https://www.archilovers.com/projects/273064/museo-nell-ex-chiesa-dell- annunziata.html#info (Erişim tarihi: 10.12.2020).
  • Http 15. https://www.revistaad.es/arquitectura/galerias/santa-catalina-de- badaya/7585?image=60c75c05abe24d373f52296e (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 16. https://www.archdaily.com/72192/kolumba-musuem-peter-zumthor (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 17. https://www.designboom.com/architecture/aleaolea-church-vilanova-de-la-barca-08- 14-18/ (Erişim tarihi: 16.12.2020).
  • Http 18. https://www.archilovers.com/projects/103642/huge-skylight-church.html#images (Erişim tarihi: 30.12.2021).
  • Http 19. https://www.archdaily.com/573012/conservation-restoration-and-adaptation-of- church-st-paraskeva-te-architects (Erişim tarihi: 29.12.2021).
  • Http 20. http://www.archipicture.eu/Architekten/Norway/Fehn%20Sverre/Fehn%20Sverre%20- %20Hedmark%20Museum%20Hamar%201.html (Erişim tarihi: 30.12.2021).
  • Http 21. https://www.medieval.eu/matrera-castle-vilharigues-tower/ (Erişim tarihi: 29.12.2021).
  • Http 22. https://www.archilovers.com/projects/74479/astley-castle.html (Erişim tarihi: 29.12.2021).
  • Http 23. https://divisare.com/projects/223671-opus-5-luc-boegly-ecole-de-musique-maurice- durufle (Erişim tarihi: 29.12.2021).
  • Http 24. https://www.rhcl.nl/nl/ontdekken/blog-overzicht/de-scheur-van-het-rijksarchief (Erişim tarihi: 29.12.2021).
  • Http 25. https://divisare.com/projects/247055-Giuseppe-detto-Mao-Benedetti-Progetto-di- restauro-e-valorizzazione-del-casale-rurale-prossimo-al-complesso-archeologico-delle- cosiddette-Terme-di-Tito (Erişim tarihi: 29.12.2021).
  • Http 26. https://archello.com/project/canadian-museum-of-nature (Erişim tarihi: 30.12.2021).
APA HALAÇ H, BAŞER E, Gülşen M, Fedakar B (2022). TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. , 1 - 21. 10.21547/jss.977414
Chicago HALAÇ Hicran Hanım,BAŞER EBRU,Gülşen Merve,Fedakar Burak TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. (2022): 1 - 21. 10.21547/jss.977414
MLA HALAÇ Hicran Hanım,BAŞER EBRU,Gülşen Merve,Fedakar Burak TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. , 2022, ss.1 - 21. 10.21547/jss.977414
AMA HALAÇ H,BAŞER E,Gülşen M,Fedakar B TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. . 2022; 1 - 21. 10.21547/jss.977414
Vancouver HALAÇ H,BAŞER E,Gülşen M,Fedakar B TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. . 2022; 1 - 21. 10.21547/jss.977414
IEEE HALAÇ H,BAŞER E,Gülşen M,Fedakar B "TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ." , ss.1 - 21, 2022. 10.21547/jss.977414
ISNAD HALAÇ, Hicran Hanım vd. "TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ". (2022), 1-21. https://doi.org/10.21547/jss.977414
APA HALAÇ H, BAŞER E, Gülşen M, Fedakar B (2022). TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 1 - 21. 10.21547/jss.977414
Chicago HALAÇ Hicran Hanım,BAŞER EBRU,Gülşen Merve,Fedakar Burak TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21, no.1 (2022): 1 - 21. 10.21547/jss.977414
MLA HALAÇ Hicran Hanım,BAŞER EBRU,Gülşen Merve,Fedakar Burak TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.21, no.1, 2022, ss.1 - 21. 10.21547/jss.977414
AMA HALAÇ H,BAŞER E,Gülşen M,Fedakar B TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 21(1): 1 - 21. 10.21547/jss.977414
Vancouver HALAÇ H,BAŞER E,Gülşen M,Fedakar B TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 21(1): 1 - 21. 10.21547/jss.977414
IEEE HALAÇ H,BAŞER E,Gülşen M,Fedakar B "TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, ss.1 - 21, 2022. 10.21547/jss.977414
ISNAD HALAÇ, Hicran Hanım vd. "TARİHİ YAPILARDA BÜTÜNLEME MÜDAHALESİ DEĞERLENDİRİLMESİNDE YÖNTEM ÖNERİSİ". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21/1 (2022), 1-21. https://doi.org/10.21547/jss.977414