Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi
Yıl: 2022 Cilt: 26 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 116 - 123 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.54308/tahd.2022.50570 İndeks Tarihi: 25-10-2022
Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi
Öz: Amaç: Bu çalışmada, aile hekimlerinin görüşme ve ilişkisel empati becerisinin birinci basamak sağlık hizmetlerinden memnuniyet düzeyine olan etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, Atatürk Üniversitesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı’na bağlı Eğitim Aile Sağlığı merkezlerine kayıtlı hastalarla yapılan kesitsel özellikte bir araştırmadır. Katılımcıların yaş, cinsiyet, meslek, eğitim düzeyi, medeni durum, başvuru nedeni, başvuru sıklığı, aile hekimine kayıtlı olunan süre, bekleme süresi gibi verileri kaydedildi. Daha sonra Consultation and Relational Empathy (CARE) ölçeği ile hastaların hekimlerinden algıladığı empati düzeyi ölçüldü. Hastaların birinci basamak sağlık hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri ise yedi alt boyuttan oluşan (ulaşılabilirlik, süreklilik, kapsayıcılık, eşgüdüm, hizmet memnuniyeti, hekimin kişisel yaklaşımı ve güven) Primary Care Assessment Survey (PCAS) ile ölçüldü. Verilerin analizleri SPSS 22 programı kullanılarak yapıldı. Student-t testi, ANOVA testi, Post Hoc karşılaştırmalarda Tukey’s B testi, Pearson korelasyon testi, ki-kare testi kullanıldı. Anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edildi. Bulgular: Çalışmaya 341 gönüllü katıldı. Yaş ortalamaları 35,2±14,3 yıldı. Katılımcıların %67,2’si (n=229) kadındı. CARE puan ortalaması 38,0±8,9 idi. CARE puanı ile PCAS alt boyut puanlarının tamamı arasında pozitif korelasyon tespit edildi (p<0,05). Hekim ile görüşmeden önceki bekleme süresi arttıkça CARE ve PCAS alt boyutlarının tamamında puan ortalamalarının anlamlı bir şekilde düştüğü görüldü (p<0,05). Ayda bir aile hekimine başvuran katılımcıların yılda bir başvuran katılımcılara göre PCAS skorlarının istatistiksel olarak anlamlı seviyede daha yüksek olduğu saptandı (p<0,05). Sonuç: Bu çalışmada, hastalar tarafından algılanan aile hekimlerinin görüşme ve ilişkisel empati becerisi ile hastaların birinci basamak sağlık hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri arasında korelasyon olduğu görüldü. Hastaların bekleme süresi arttıkça memnuniyet düzeyi ve algılanan empati düzeyi azalmaktaydı. Ayda bir aile sağlığı merkezine başvuranların yılda bir başvuranlara göre daha memnun olduğu görüldü. Buna göre, hekimlerin empati düzeyini artıracak eğitimlerden geçmesi, randevulu hasta kabulü yapılarak bekleme sürelerinin kısaltılması ve sürekliliğin sağlanması birinci basamak sağlık hizmetlerinden duyulan memnuniyeti artıracaktır.
Anahtar Kelime: The Effect of Family Physicians’ Consultation and Relational Empathy Skills on the Level of Satisfaction with Primary Health Care
Öz: Aim: It was aimed to investigate the effect of family physicians’ consultation and relational empathy skills on the level of satisfaction with primary health care services. Methods: This study is a cross-sectional study conducted with patients enrolled in Education Family Health Centers affiliated with Atatürk University Department of Family Medicine. Data were collected on age, gender, profession, education level, marital status, application reason, application frequency, registered time, and waiting time. Consultation and Relational Empathy (CARE) scale was used to measure the empathy that patients perceive from their physicians. Primary Care Assessment Survey (PCAS) with seven sub-dimensions (accessibility, continuity, inclusiveness, coordination, service satisfaction, physician’s personal approach, and trust) was used to measure satisfaction with primary health care services. Data analyzes were performed by SPSS 22 program. Student-t test, ANOVA test, Tukey’s B test, Pearson correlation test, and chi-square test were used in Post Hoc comparisons. The significance level was accepted as p<0,05. Results: 341 volunteers participated in the study. Their mean age was 35,2±14,3 years. 67,2% of the participants (n=229) were women. The mean CARE score was 38,0±8,9. A positive correlation was found between the CARE score and all the PCAS sub-dimension scores (p<0.05). As the waiting time before consultation with the physician increased, it was observed that the mean scores in all CARE and PCAS sub-dimensions decreased significantly (p<0.05). It was found that the PCAS scores of the participants who applied to the family physician once a month were statistically significantly higher than the participants who applied once a year (p<0.05). Conclusion: It was observed that there was a correlation between the consultation and relational empathy skills of family physicians perceived by the patients and the level of satisfaction of the patients with primary health care services. As the patients’ waiting time increased, the satisfaction and perceived empathy decreased. Participants who visit the family health center once a month are more satisfied than those who visit once a year. Accordingly, physicians’ training to increase their empathy level, shortening the waiting times by making appointments of patients and ensuring continuity will increase satisfaction in primary health care services.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Taştan K, Çayır Y, Gürsoy PG, Küçük MÖ. İletişim Türleri. İletişim Temel Prensipleri. Ed. Taştan K. Birinci Baskı. İstanbul, Eğitim Yayınevi, 2021;22-25.
- 2. Dökmen Ü. İletişim Çatışmaları ve Empati. Birinci baskı. İstanbul, Sistem Yayıncılık, 1994; 5-25.
- 3. Ismail K. The psychological care of medical patients: a practical guide. Second edition. London, Clin Med. 2004;4(2):187.
- 4. Hojat M, Louis DZ, Maxwell K, Gonnella JS. The Jefferson Scale of Empathy (JSE): An update. Population Health Matters (Formerly Health Policy Newsletter). 2011;24(2):5.
- 5. Mercer SW, Maxwell M, Heaney D, Watt G. The consultation and relational empathy (CARE) measure: development and preliminary validation and reliability of an empathy-based consultation process measure. Family practice. 2004;21(6):699-705.
- 6. Stock MK, Green L, Kahn N, Phillips R, McCann J, Fryer G. What people want from their family physician. American family physician. 2004;69(10):2310.
- 7. Dikici MF, Kartal M, Alptekin S, Çubukçu M, Ayanoğlu AS, Yarış F. Aile hekimliğinde kavramlar, görev tanımı ve disiplininin tarihçesi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 2007;27(3):412-8.
- 8. Aktürk Z, Dağdeviren N. Aile hekimliğinin kilometre taşları: Millis ve Willard raporları. Türkiye Aile Hekimliği Uzmanlık Derneği Yayınları, İstanbul. 2004;188.
- 9. Anıl OÖ. Görüşme (Konsültasyon) ve İlişkisel Empati Ölçeğinin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Adana, Çukurova Üniversitesi; 2019.
- 10. Safran DG, Kosinski M, Tarlov AR, Rogers WH, Taira DA, Lieberman N, et al. The Primary Care Assessment Survey: tests of data quality and measurement performance. Medical care. 1998:728-39.
- 11. Lağarlı T, Eser E, Baydur H. Birinci Basamak Değerlendirme Ölçeğinin (Primary Care Assessment Tool) hizmetten yararlananlar için Türkçe erişkin sürümünün psikometrik özellikleri. Turk J Public Health 2014;12(3):162-77.
- 12. Eilers GM. Improving patient satisfaction with waiting time. Journal of American College Health. 2004;53(1):41- 8.
- 13. Pala T, Ergin S. İnönü sağlık ocağı bölgesinde hizmet alan kesimin hoşnutluk ve beklentileri. Sağlık ve Toplum. 1999;9(4):3-8.
- 14. Thompson DA, Yarnold PR, Williams DR, Adams SL. Effects of actual waiting time, perceived waiting time, information delivery, and expressive quality on patient satisfaction in the emergency department. Annals of Emergency Medicine. 1996;28(6):657-65.
- 15. Tezcan D, Yücel MH, Ünal UB, Edirne T. Üçüncü basamak sağlık kuruluşunda hasta memnuniyeti. Pamukkale Tıp Dergisi. 2014(1):57-62.
- 16. Şahin S, Özgen D, Özdemir K, Ünsal A. Bir hastanede çalışan hemşirelerin empati ve tükenmişlik düzeylerinin değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi. 2018;10(3):318- 25.
- 17. Saultz JW, Albedaiwi W. Interpersonal continuity of care and patient satisfaction: a critical review. The Annals of Family Medicine. 2004;2(5):445-51.
- 18. Amador JA, Flynn PM, Betancourt H. Cultural beliefs about health professionals and perceived empathy influence continuity of cancer screening following a negative encounter. Journal of behavioral medicine. 2015;38(5):798-808.
- 19. Çetinkaya F, Baykan Z, Naçar M. Yetişkinlerin Aile Hekimliği Uygulaması ile İlgili Düşünceleri ve Aile Hekimlerine Başvuru Durumu. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2013;12(1):49-56.
- 20. Mahfouz A, Al Sharif A, El Gamal M, Kisha A. Primary health care services utilization and satisfaction among the elderly in Asir region, Saudi Arabia. Eastern Mediterranean Health Journal, 2004;10 (3), 365-71.
- 21. Lağarlı T, Eser E, Akdeniz M, ve ark. Bazı aile hekimliği pilot uygulama birimlerinde birinci basamak değerlendirme ölçeği (BDÖ) (Primary Care Assessment Survey) ile sağlık hizmet özelliklerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Public Health. 2011; 9(1): 16-32.
- 22. Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği. https://www. mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=17051& MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 adresinden 05/05/2022 tarihinde indirilmiştir.
- 23. Kim SS, Kaplowitz S, Johnston MV. The effects of physician empathy on patient satisfaction and compliance. Evaluation & the health professions. 2004;27(3):237-51.
- 24. Lelorain S, Brédart A, Dolbeault S, Sultan S. A systematic review of the associations between empathy measures and patient outcomes in cancer care. Psycho-Oncology. 2012;21(12):1255-64.
APA | Şakiroğlu F, Cayir Y (2022). Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. , 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
Chicago | Şakiroğlu Furkan,Cayir Yasemin Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. (2022): 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
MLA | Şakiroğlu Furkan,Cayir Yasemin Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. , 2022, ss.116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
AMA | Şakiroğlu F,Cayir Y Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. . 2022; 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
Vancouver | Şakiroğlu F,Cayir Y Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. . 2022; 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
IEEE | Şakiroğlu F,Cayir Y "Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi." , ss.116 - 123, 2022. 10.54308/tahd.2022.50570 |
ISNAD | Şakiroğlu, Furkan - Cayir, Yasemin. "Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi". (2022), 116-123. https://doi.org/10.54308/tahd.2022.50570 |
APA | Şakiroğlu F, Cayir Y (2022). Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 26(3), 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
Chicago | Şakiroğlu Furkan,Cayir Yasemin Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 26, no.3 (2022): 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
MLA | Şakiroğlu Furkan,Cayir Yasemin Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, vol.26, no.3, 2022, ss.116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
AMA | Şakiroğlu F,Cayir Y Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2022; 26(3): 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
Vancouver | Şakiroğlu F,Cayir Y Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2022; 26(3): 116 - 123. 10.54308/tahd.2022.50570 |
IEEE | Şakiroğlu F,Cayir Y "Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi." Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 26, ss.116 - 123, 2022. 10.54308/tahd.2022.50570 |
ISNAD | Şakiroğlu, Furkan - Cayir, Yasemin. "Aile Hekimlerinin Görüşme ve İlişkisel Empati Becerisinin Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeyine Etkisi". Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 26/3 (2022), 116-123. https://doi.org/10.54308/tahd.2022.50570 |