ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER

Didem KAYALI (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Özel Hukuk Anabilim Dalı,Dr. Öğr. Üyesi,)
Türkiye Barolar Birliği Dergisi
49 14
Yıl: 2022 Cilt: 2022 Sayı: 162 Sayfa Aralığı: 251 - 284 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-10-2022

ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER

Öz:
Blokzincir teknolojisinin akıllı sözleşmeler için de kullanılmaya başlanması, hukukun farklı alanlarını etkileyecek önemli bir gelişmedir. Şeffaf, güvenilir, hızlı ve daha az masraflı olarak nitelendirilen akıllı sözleşmelerin uyandırdığı ilgi karşısında mevcut hukuk kurallarının bu sözleşmelerle bağlantılı ihtiyaçlara cevap verip veremeyeceklerinin belirlenmesi elzem hale gelmiştir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar, genellikle, sözleşmeler hukuku prensipleri çerçevesinde akıllı sözleşmelerin hukuki niteliği konusunu ele almaktadır. Ancak, blokzincir teknolojisinin dağıtık yapısı nedeniyle bunlar üzerinde kurgulanan akıllı sözleşmeler, kanunlar ihtilafı ile milletlerarası usul hukuku açısından da incelenmeye muhtaçtır. Bu makalede, karşılaştırmalı hukukta akıllı sözleşmeleri hukuken geçerli ve bağlayıcı bir sözleşme olarak kabul etme doğrultusundaki genel eğilim esas alınarak uygulanacak hukuk ve uyuşmazlık çözümü konuları mevcut hukuki altyapı çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime:

SMART CONTRACTS FROM THE PERSPECTIVE OF PRIVATE INTERNATIONAL LAW

Öz:
The use of blockchain technology also for smart contracts is an important progress which will affect different areas of law. Smart contracts attract attention with their transparent, reliable, fast and less expensive structure and it is now essential to specify whether existing law rules can meet the needs connected to these contracts. The studies made in this context, generally refer to the legal status of smart contracts within the principles of contract law. However, smart contracts based on blockhains need to be examined also from the conflict of laws and international procedural law perspectives because of the distributed structure of blockchain technology. This paper, leaning on the general tendency in comparative law to accept smart contracts as legally valid and binding, evaluates the issues of applicable law and dispute resolution according to the existing legal framework.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Kitaplar
  • Akıncı Ziya, Milletlerarası Özel Hukuk, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2020. Çağlayan Aksoy Pınar, Akıllı Sözleşmelerin Kuruluşu ve Geçerlilik Şartları, B. 2, On İki Levha, İstanbul 2021.
  • Çubukçu Damla Beril, Teknik ve Hukuki Yönleriyle Akıllı Sözleşmeler, Yetkin, Ankara 2021.
  • Demirkol Berk, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 24. Maddesi Çerçevesinde Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk, B. 2, İstanbul 2014.
  • Güngör Gülin, Temel Milletlerarası Özel Hukuk Metinlerinin Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk Konusunda Yakınlık Yaklaşımı, Ankara 2007.
  • Güven Vedat/Şahinöz Erkin, Blokzincir – Kripto Paralar – Bitcoin – Satoshi Dünyayı Değiştiriyor, Kronik, B. 8, İstanbul 2021.
  • Sargın Fügen, Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Anlaşmaları, Ankara 1996.
  • Şanlı Cemal/Esen Emre/Ataman-Figanmeşe İnci, Milletlerarası Özel Hukuk, B. 9, İstanbul 2021.
  • Üstün Ece Su, TBK Kapsamında Geleneksel Sözleşmeler ile Mukayeseli Olarak Akıllı Sözleşmeler – Blokzincir Teknolojisi, Seçkin, Ankara 2021.
  • Makaleler
  • Aleksandrina Mariia, “Transformation of the Principles of International Private Law in the Digital Age”, https://www.shs-conferences.org/articles/shsconf/ pdf/2021/20/shsconf _lisid2021_01003.pdf (15.02.2022).
  • Allen Darcy W.E./Lane Aaron M./Poblet Marta, “The Governance of Blockchain Dispute Resolution”, Harvard Negotiation Law Review, 2019, Vol. 25, No. 1, s. 75-102.
  • Altunışık Remzi, “Bir Veri Toplama Platformu Olarak Crowdsourcing (CS): Mechanical Turk Örneği Üzerinden Bir Literatür Taraması ve Değerlendirme”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 2017, C. 13, S. 13, s. 975-982.
  • Aygün Mesut, “ABD Kanunlar İhtilafı Hukukuna Kuramsal ve Metodolojik Bir Bakış: Çeşitli Teori ve Metotlar, II. Restatement ve Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2016, C. XX, S. 2, s. 129-170.
  • Bagner Hans, “Article I”, Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards: A Global Commentary on the New York Convention (ed. Herbert Kronke, Patricia Nacimiento ve Dirk Otto), Kluwer Law International, The Netherlands 2010, s. 19-36.
  • Bertoli Paolo, “Smart (Legal) Contracts: Forum and Applicable Law Issues”, Blockchain, Law and Governance (ed. Benedetta Cappiello ve Gherardo Carullo), Springer, İsviçre 2021, s. 181-189.
  • Bilgili Fatih/ Cengil Fatih, “Bitcoin Özelinde Kripto Paraların Eşya Niteliği Sorunu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2019, C. XXIII, S. 3, s. 3-23.
  • Chevalier Maxime, “From Smart Contract Litigation to Blockchain Arnitration, a New Decentralized Approach Leading Towards the Blockchain Arbitral Order”, Journal of International Dispute Settlement, 2021, Vol. 12, Issue 4, s. 558-584.
  • Cuccuru Pierluigi, “Beyond Bitcoin: An Early Overview on Smart Contracts”, International Journal of Law and Information Technology, 2017, Vol. 25, No. 3, s. 179-195.
  • Değirmenci Olgun, “Yargılama Makamı için Şüphe, Müdafi için Savunma Nedeni: Adli Bilişim Özet Değer (Hash Value) Kavramı ve Özet Değer Çakışmasının Ceza Muhakemesine Etkileri”, Terazi Hukuk Dergisi, 2018, C. 13, S. 137, s. 120-126.
  • Dell’Erba Marco, “Do Smart Contracts Require a New Legal Framework? Regulatory Fragmentation, Self-regulation, Public Regulation”, https://papers.ssrn.com/ sol3/papers. cfm?abstract_id=3228445 (14.02.2022).
  • Durovic Mateja/ Janssen André, “The Formation of Smart Contracts and Beyond: Shaking the Fundamentals of Contract Law?”, European Review of Private Law, 6-2019, s. 753-772.
  • Durovic Mateja/ Lech Franciszek, “The Enforceability of Smart Contracts”, The Italian Law Journal, 2019, Vol. 05, No. 02, s. 493-511.
  • Garriga Suau Georgina, “Blockchain-Based Smart Contracts and Conflict Rules for Business-to-Business Operations”, Revista Electrónica de Estudios Internacionales, 2021, Issue 41, http://www.reei.org/en/index.php/journal/num41/notes/ blockchain-based-smart-contracts-and-conflict-rules-for-business-to-busin3essoperations (26.01.2022).
  • Gilcrest Jack/ Carvalho Arthur, “Smart Contracts: Legal Considerations” https:// www.researchgate.net/publication/330626140_Smart_Contracts_Legal_Consid erations#fullTextFileContent (18.01.2022).
  • Guillaume Florence, “Aspects of Private International Law Related to Blockchain Transactions”, Blockchains, Smart Contracts, Decentralised Autonomous Organisations and the Law (ed. Daniel Kraus, Thierry Obrist ve Olivier Hari), Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham 2019, s. 49-82.
  • Jaccard Gabriel, “Smart Contracts and the Role of Law”, https://papers.ssrn.com/ sol3/papers.cfm?abstract_id=3099885 (23.02.2022).
  • Karamanlıoğlu Argun, “Concept of Smart Contracts – A Legal Perspective”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2018: 35, s. 29-42.
  • Kel Habil Arda, “Milletlerarası Ticarette Akıllı Sözleşmelerin Uygulanabilirliği”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, S. 2, s. 653-669.
  • Maxwell Winston/ Vannieuwenhuyse Gauthier, “Robots Replacing Arbitrators: Smart Contract Arbitration”, ICC Dispute Resolution Bulletin, 2018, Issue 1, s. 24-33.
  • Mendi Arif Furkan/ Çabuk Alper, “Bitcoin’in Arkasındaki Güç: Blockchain”, GSI Journal Serie C: Advancements in Information Sciences and Technologies, 2018, C.1, S.1, s. 12-23.
  • Mik Eliza, “Blockchains – A Technology for Decentralized Marketplaces”, The Cambridge Handbook of Smart Contracts, Blockchain Technology and Digital Platforms (ed. Larry A. DiMatteo, Michel Cannarsa ve Cristina Poncibo), Cambridge 2019, s. 160-182.
  • Ortolani Pietro, “The Impact of Blockchain Technologies and Smart Contracts on Dispute Resolution: Arbitration and Court Litigation at the Crossroads”, Uniform Law Review, 2019, Vol. 24, s. 430-448.
  • Özyüksel Suna/ Ekinci Mustafa, “Blok Zinciri Teknolojisinin Dış Ticaretteki Etkisinin Örnek Projeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, İşletme, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2020, S. 1, s. 82-101.
  • Rühl, Giesela. “Smart (Legal) Contracts, or: Which (Contract) Law for Smart Contracts?”, Blockchain, Law and Governance (ed.Benedetta Cappiello ve Gherardo Carullo), Springer, İsviçre 2021, s. 159-180.
  • Santosuosso Amedeo, “About Smart Contract Dispute Resolution”, Blockchain, Law and Governance (ed. Benedetta Cappiello ve Gherardo Carullo), Springer, İsviçre 2021, s. 205-213.
  • Sargın Fügen, “Karakteristik Edim Teorisine Eleştirel Bir Yaklaşım”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 50, S. 2, 2001, s. 37-96.
  • Savelyev Alexander, “Contract Law 2.0: ‘Smart’ Contracts as The Beginning of The End of Classic Contract Law”, Information & Communications Technology Law, 2017, Vol. 26, No. 2, s. 116-134.
  • Schmitz Amy J./ Rule Colin, “Online Dispute Resolution for Smart Contracts”, Journal of Dispute Resolution, 2019, No. 2, s. 103-125.
  • Sillanpää Tiffany M., “Freedom to (Smart) Contract: The Myth of Code and Blockchain Governance Law”, IALS Student Law Review, 2000, Vol. 7, Issue 2, s. 38-50.
  • Szabo Nick, “Smart Contracts”, https://www.fon.hum.uva.nl/rob/Courses/ InformationInSpeech/ CDROM/Literature/LOTwinterschool2006/szabo.best.vwh. net/smart.contracts.html (22.11.2021).
  • Szabo Nick, “Smart Contracts: Building Blocks for Digital Markets”, https://www. fon.hum.uva.nl/rob/Courses/InformationInSpeech/CDROM/Literature/LOTwinterschool2006/ szabo.best.vwh.net/smart_contracts_2.html (22.11.2021).
  • Tanrıverdi Mustafa/ Uysal Mevlüt/ Üstündağ Mutlu Tahsin, “Blokzincir Teknolojisi Nedir? Ne Değildir? Alanyazın İncelemesi”, Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2019, C. 12, S. 3, s. 203-217.
  • Tevetoğlu Mete, “Ethereum ve Akıllı Sözleşmeler”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, 12 (1), s. 193-208.
  • Wright Aaron/De Filippi Primavera, “Decentralized Blockchain Technology and The Rise of Lex Cryptographia”, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=2580664 (14.02.2022).
  • İnternet Kaynakları
  • Chamber of Digital Commerce, Smart Contracts: Is the Law Ready? 2018, s. 26, https://digitalchamber.s3.amazonaws.com/Smart-Contracts-Whitepaper-WEB. pdf (04.02.2022), (CDC Whitepaper).
  • Eder Georg, “Digital Transformation: Blockchain and Land Titles”, 2019 OECD Global Anti-Corruption & Integrity Forum, 20-21 March 2019 https://www.oecd.org/corruption/ integrity-forum/academic-papers/Georg%20Eder-%20Blockchain%20 -%20Ghana_verified.pdf (18.01.2022).
  • England and Wales Law Commission, Smart Legal Contracts Advice to Government, November 2021, s. 3-4, https://s3-eu-west-2.amazonaws.com/lawcom-prodstorage- 11jsxou24uy7q/uploads/2021/11/Smart-legal-contracts-accessible.pdf (04.02.2022), (EWLC Advice).
  • Hague Conference of Private International Law, Developments with Respect to PIL Implications of the Digital Economy, March 2022, https://assets.hcch.net/docs/ b06c28c5-d183-4d81-a663-f7bdb8f32dac.pdf (01.03.2022).
  • ISDA/Clifford Chance/R3/SAL, Private International Law Aspects of Smart Derivatives Contracts Utilizing Distributed Ledger Technology, 2020, https://www. isda.org/a/4RJTE/Private-International-Law-Aspects-of-Smart-Derivatives- Contracts-Utilizing-DLT.pdf (03.03.2022).
  • Lesaege Clément/Ast Federico/ George William, Kleros Short Paper v1.0.7 (September 2019), https://kleros.io/whitepaper.pdf (02.03.2022).
  • Rosado Tiago/Vasconcelos André / Correia Miguel, “A Blockchain Use Case for Car Registration”, https://www.gsd.inesc-id.pt/~mpc/pubs/rosado-Blockchain-carregistration. pdf (16.01.2022).
  • Sert Turan, Sorulara Blockchain, Blockchain Türkiye, 2019, https://bctr.org/dokumanlar/ Sorularla _Blockchain_Turan_Sert.pdf (12.12.2021).
  • Türkiye Bilişim Vakfı, Akıllı Sözleşme Raporu 2021, https://bctr.org/dokumanlar/ Akilli _Sozlesme_Raporu.pdf (19.12.2021).
APA Kayali D (2022). ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. , 251 - 284.
Chicago Kayali Didem ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. (2022): 251 - 284.
MLA Kayali Didem ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. , 2022, ss.251 - 284.
AMA Kayali D ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. . 2022; 251 - 284.
Vancouver Kayali D ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. . 2022; 251 - 284.
IEEE Kayali D "ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER." , ss.251 - 284, 2022.
ISNAD Kayali, Didem. "ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER". (2022), 251-284.
APA Kayali D (2022). ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2022(162), 251 - 284.
Chicago Kayali Didem ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2022, no.162 (2022): 251 - 284.
MLA Kayali Didem ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.2022, no.162, 2022, ss.251 - 284.
AMA Kayali D ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2022; 2022(162): 251 - 284.
Vancouver Kayali D ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2022; 2022(162): 251 - 284.
IEEE Kayali D "ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2022, ss.251 - 284, 2022.
ISNAD Kayali, Didem. "ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AKILLI SÖZLEŞMELER". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2022/162 (2022), 251-284.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 4:19

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları