Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi
Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 20 Sayfa Aralığı: 394 - 415 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20304/humanitas.1119266 İndeks Tarihi: 04-11-2022
Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi
Öz: Bu yazıda “geleneksel” olarak nitelenen ve XV-XVI. yüzyılları ifade eden dönem, toplumsal kurumlarının işleyişinin yanı sıra genel zihniyeti ve bu zihniyetten beslenen kolektif kimliği açısından Osmanlı’nın en yetkin dönemini teşkil etmektedir. Söz konusu dönemi takip eden zamanda dahili ve harici birçok faktörün çözücü, dönüştürücü, tahrip edici etkisiyle Osmanlı sistemi ve zihniyeti değişmeye başlar. Gerçekleşen değişim özellikle idari, mali ve askeri yapılarda daha hızlı ve belirgin gerçekleşmesine karşılık, zihniyette gerçekleşen değişimi fark edebilmek için uzun zamana yayılan bir süreci dikkate almak gerekmektedir. Bu araştırma, özellikle XVII. yüzyıl bağlamında olmak üzere geleneksel Osmanlı zihniyetinin değişim sürecini “öteki” anlayışı üzerinden inceleme amacı içerisindedir. Bu maksatla Osmanlı’nın “ötekisini” temsil eden Avrupalıyı tanımlayan veya niteleyen sözcükler üzerinden zihniyet değişiminin seyri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: The Change of the Perception of the European in the Traditional Ottoman Mentality in The Context of Vocabulary that Denotes the “Other”
Öz: Since the 15th and 16th century, the Ottoman system and mentality has begun to change along with the solvent, transformative and destructive effects of many internal and external factors. Although the change occurred more rapidly and more clearly especially in administrative, financial and military structures, it is necessary to take into account a long- term process in order to realize the change in mentality. This research aims to examine the transformation of the traditional Ottoman mentality, in the context of the 19th century, through the understanding of the “other”. For this purpose, the course of mentality change has been tried to be determined through the words that define or characterize the European, which represents the “other” in the Ottoman Empire.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ahmet Refik (1331). Tarihi simalar. İstanbul: İbrahim Hilmi Matbaası.
- Akıncı, G. (1973). Türk Fransız kültür ilişkileri. Ankara: Sevinç Matbaası.
- Aşıkpaşaoğlu. (1985). Aşıkpaşaoğlu tarihi. (A. N. Atsız, Haz.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Can, M. (2020). Osmanlı Devleti’nde elçi mübadelesi. History Studies, 12(1), 87-102.
- Dadan, A. (2006). XVIII. yüzyılda Osmanlı sefirlerinin Avrupa algısı (kâfirlerin cenneti). Marife, 6(3), 269-281.
- Evliya Çelebi. (1928). Evliya Çelebi Seyahatnâmesi. C 7. İstanbul: Türk Tarih Encümeni.
- Günce, Ş. (2020). Osmanlı Devleti’nde ilk daimi elçilikler ve diplomasiye olan etkileri. OSMED, 6(10), 101-114.
- Linton, A. ve Wagley, C. (1971). Ralph Linton. New York: Columbia University Press.
- Malinowski, B. (1992). Bilimsel bir kültür teorisi. (H. Portakal, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1944).
- Martindale, D. A. (1951). Elements of sociology. New York: Harper Press.
- Martindale, D. A. (1967). National character in the perspective of the social science. Philadelphia: American Academy of Political and Social Science.
- Sumner, G. R. (1927). The Science of society. New Haven: Yale University Press.
- Şirin, İ. (2004). Osmanlı seyahatnâmelerinde Avrupa (1839-1876) (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Tanpınar, A. H. (1976). 19. asır Türk edebiyatı tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitapevi.
- Toynbee, A. J. (1979). A Study of history. Oxford: Oxford University Press.
- Unat, F. R: (1987). Osmanlı sefirleri ve sefaretnameleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi. (1975). Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi sefâretnamesi, (A. Uçman, Haz.). İstanbul: Tercüman Yayınları.
| APA | vatandaş c, VATANDAŞ S (2022). Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. , 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| Chicago | vatandaş celalettin,VATANDAŞ Saniye Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. (2022): 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| MLA | vatandaş celalettin,VATANDAŞ Saniye Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. , 2022, ss.394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| AMA | vatandaş c,VATANDAŞ S Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. . 2022; 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| Vancouver | vatandaş c,VATANDAŞ S Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. . 2022; 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| IEEE | vatandaş c,VATANDAŞ S "Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi." , ss.394 - 415, 2022. 10.20304/humanitas.1119266 |
| ISNAD | vatandaş, celalettin - VATANDAŞ, Saniye. "Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi". (2022), 394-415. https://doi.org/10.20304/humanitas.1119266 |
| APA | vatandaş c, VATANDAŞ S (2022). Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 10(20), 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| Chicago | vatandaş celalettin,VATANDAŞ Saniye Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 10, no.20 (2022): 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| MLA | vatandaş celalettin,VATANDAŞ Saniye Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, vol.10, no.20, 2022, ss.394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| AMA | vatandaş c,VATANDAŞ S Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 10(20): 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| Vancouver | vatandaş c,VATANDAŞ S Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 2022; 10(20): 394 - 415. 10.20304/humanitas.1119266 |
| IEEE | vatandaş c,VATANDAŞ S "Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi." Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 10, ss.394 - 415, 2022. 10.20304/humanitas.1119266 |
| ISNAD | vatandaş, celalettin - VATANDAŞ, Saniye. "Ötekini Niteleyen Sözcükler Bağlamında Geleneksel Osmanlı Zihniyetinde Avrupalı Algısının Değişimi". Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 10/20 (2022), 394-415. https://doi.org/10.20304/humanitas.1119266 |
