TY - JOUR TI - Atasözlerinde metaforların işleyişi AB - Metaforların atasözlerinde nasıl işlediği üzerine yapılan bu çalışma, metafor gibi anlamın örtülmesini sağlayan bir edebi sanatın atasözlerinde neden kullanıldığı sorusuna yanıt getirmeyi amaçlamaktadır. “Seçme” ve “yer değiştirme” işlemi olarak tanımlanan metafor, bir örtmeyi- anlamın örtülmesi- beraberinde getirir ve iletinin karşıdakine hemen, etkili bir şekilde aktarılmasını amaçlayan atasözleri için bu ilginç bir durumdur. Metaforların atasözlerinde kullanım nedenleri, onların bu söz formlarında nasıl işlediklerini de ortaya koymaktadır. Metaforun atasözlerindeki kullanımının şiirdekiyle karşılaştırmalı olarak incelenmesi bu iki alandaki kullanımın birbirinden farklı olduğunu göstermektedir. Atasözlerindeki metaforlar, bir gelenek içinden gelmezler. Denilebilir ki her metafor burada tek kullanımlıktır. Bu nedenle, atasözlerindeki metaforların çözülmesi atasözünün kullanıldığı bağlama -sosyal duruma- göre olacaktır. Atasözlerindeki metaforlar, bir gösteren ve gösterilen ilişkisiyle işlemektedir; ancak burada “gösteren”in işaret ettiği “gösterilen” kümesi klasik şiirde olduğundan çok daha geniştir. Böylelikle atasözlerinde metafor kullanımı bu özlü söz formlarının daha fazla durum için kullanılabilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmaya göre, atasözlerinde metafor kullanımının iki büyük nedeni vardır: biri “söz ekonomisi” ve diğeri “etkinin güçlendirilmesi”. AU - ERDEM, Servet PY - 2010 JO - Milli Folklor Dergisi VL - 11 IS - 88 SN - 1300-3984 SP - 33 EP - 37 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/113778 ER -