Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi
Yıl: 2019 Cilt: 60 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 97 - 104 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29185/hayuretim.567009 İndeks Tarihi: 07-11-2022
Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi
Öz: Amaç: Bu çalışmanın amacı, koyun ve keçilerde refah değerlendirmesi amacıyla ANI (Animal Needs Index) 35 L sisteminden geliştirilen protokolü kullanarak küçükbaş hayvancılık işletmelerinin hayvan refah kriterlerine uygunluğunu araştırmaktır. Materyal ve Metot: Çalışma, Van ili Edremit ilçesinde faaliyet gösteren ve tarım bilgi sistemine kayıtlı 100 baş ve üzeri küçükbaş hayvan varlığına sahip 61 adet işletme üzerinde yürütülmüştür. İşletmeler ziyaret edilerek gözlem ve ölçüm yoluyla 7’si barınma, 7’si yapı ve ekipman durumu ve 3’ü hayvan sağlığı ile ilgili olmak üzere 17 farklı parametre dikkate alınmıştır. Bulgular: Söz konusu protokole göre Van ili Edremit ilçesindeki küçükbaş hayvancılık işletmelerinin, barınma koşulları parametrelerinden birim hayvan başına düşen yüzey alanı ve yemlik boyutu dışındaki parametreler bakımından düşük-orta; yapı ve ekipman durumu parametreleri açısından düşük-orta ve hayvan sağlığı parametreleri bakımından da orta-yüksek puan refah kategorilerinde yer aldığı belirlenmiştir. Sonuç: Koyun ve keçilerde refah değerlendirmesi amacıyla ANI 35 L sisteminden geliştirilen protokolün, küçükbaş hayvancılık işletmelerinin hayvan refah kriterlerine uygunluğunu ortaya koymak amacıyla kullanılabileceği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Evaluation of Small Ruminant Enterprises in Terms of Welfare in Edremit District of Van Province
Öz: Objective: The aim of this study was to investigate whether the small ruminant enterprises met animal welfare criteria by using the protocol derived from the ANI (Animal Needs Index) 35 L system to evaluate the welfare of sheep and goats. Material and Methods: The study was carried out on 61 enterprises located in Edremit district of Van province and registered in the agricultural information system, with more than 100 small ruminants. The enterprises were visited and 17 different parameters, including 7 housing, 7 structure and equipment conditions and 3 animal health, were taken into consideration through observation and measurement. Results: According to this protocol, the small ruminant enterprises in Edremit district of Van province were found to be in low-to-medium welfare category in terms of housing conditions parameters, excluding space allowance for each animal and feeder size, in low-to-medium welfare category in terms of parameters of structure and equipment, and in medium-to-high welfare category in terms of parameters of animal health. Conclusion: It was determined that the protocol developed from ANI 35 L system can be used in order to determine the conformity of small ruminant enterprises with animal welfare criteria.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonim. 2013. Bingöl’de küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal durumu ve geliştirme olanakları. Proje Raporu-2013, Referans No: TRB1/2013/DFD/0007. Bingöl İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü. http://investinbingol.gov.tr/tr/files/02016-03-09_10- 51-41-1457513501.pdf (06 Temmuz 2019)
- Antalyalı AA. 2007. Avrupa Birliği ve Türkiye’de Hayvan Refahı Uygulamaları. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı (AB uzmanlık tezi). T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- Anzuino K, Bell NJ, Bazeley KJ, Nicol CJ. 2010. Assessment of welfare on 24 commercial UK dairy goat farms based on direct observations. Veterinary Record 167: 774-780. http://dx.doi.org/10.1136/vr.c5892.
- Bartussek H. 1999. A review of the animal needs ind ex (ANI) for the assessment of animals’ well-being in the housing systems for Austrian proprietary products and legislation. Livestock Production Science 61: 179-192. https://doi.org/10.1016/S0301-6226(99)00067-6.
- Caroprese M, Casamassima D, Rassu SPG, Napolitano F, Sevi A. 2009. Monitoring the on-farm welfare of sheep and goats. Italian Journal of Animal Science 8 (Suppl.1):343-354. https://doi.org/10.4081/ijas.2009.s1.343.
- Caroprese M, Napolitano F, Mattiello S, Fthenakis GC, Ribo O, Sevi A. 2016. On farm welfare monitoring of small ruminants. Small Ruminant Research 135: 20-25. https://doi.org/10.1016/ j.smallrumres.2015.12.010.
- Ceyhan A, Şekeroğlu A, Ünalan A, Çınar M, Ser bester U, Akyol E, Yılmaz E. 2015. Niğde ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları üzerine bir araştırma. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi 18 (2): 60-68.
- Koçak Ö, Akın PD, Yalçıntan H, Ekiz B. 2015. Besi sı ğırcılığı işletmelerindeki farklı barındırma sistemlerinin hayvan refahı bakımından ANI 35 L/2000 yöntemi ile karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 21 (4): 575-583. DOI: 10.9775/kvfd.2015.12975.
- Koyuncu E, Pala A, Savaş T, Konyalı A, Ataşoğlu C, Daş G, Ersoy İE, Uğur F, Yurtman İY, Yurt HH. 2006. Çanakkale koyun ve keçi yetiştiricileri birliği üyesi keçicilik işletmelerinde teknik sorunların belirlenmesi üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim 47 (1): 21-27.
- Martini A, de Almeida CC, Guilhermino MM, Lotti C. 2015. Evaluation of dairy goat welfare in different production systems in Tuscany. Organic Agriculture 5: 225-234. DOI 10.1007/ s13165- 014-0089-8.
- Napolitano F, DeRosa G, Ferrante V, Grasso F, Braghieri A. 2009. Monitoring the welfare of sheep in organic and conventional farms using an ANI 35 L derived method. Small Ruminant Research 83: 49-57. https://doi.org/10.1016/j.smallrumres.2009.04.001.
- Öztürk S, Tölü C. 2016. Keçi ve koyunlarda tahta, kauçuk ve izgara zemin tercihi. Hayvansal Üretim 57 (2): 28-34.
- SAS Institute Inc. 2005. SAS/STAT User’s Guide: Version 9.3, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
- Ünal HB, Taşkın T, Alkan İ, Yılmaz Hİ, Kandemir Ç. 2017. Küçükbaş hayvancılık iş letmelerinde performansın belirlenmesine ilişkin bir uygulama: İzmir ili örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 14 (03): 9-18.
- Ünal HB, Taşkın T, Kandemir Ç. 2018. Küçükbaş hayvancılıkta yavru ölümlerinin azaltılmasına y önelik barındırma ve yetiştirme uygulamaları. Journal of Animal Production 59 (2): 55-63. DOI: 10.29185/ hayuretim.430488.
APA | Meşe M, Karakus F (2019). Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. , 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
Chicago | Meşe Metin,Karakus Ferda Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. (2019): 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
MLA | Meşe Metin,Karakus Ferda Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. , 2019, ss.97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
AMA | Meşe M,Karakus F Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. . 2019; 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
Vancouver | Meşe M,Karakus F Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. . 2019; 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
IEEE | Meşe M,Karakus F "Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi." , ss.97 - 104, 2019. 10.29185/hayuretim.567009 |
ISNAD | Meşe, Metin - Karakus, Ferda. "Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi". (2019), 97-104. https://doi.org/10.29185/hayuretim.567009 |
APA | Meşe M, Karakus F (2019). Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. Hayvansal Üretim, 60(2), 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
Chicago | Meşe Metin,Karakus Ferda Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. Hayvansal Üretim 60, no.2 (2019): 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
MLA | Meşe Metin,Karakus Ferda Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. Hayvansal Üretim, vol.60, no.2, 2019, ss.97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
AMA | Meşe M,Karakus F Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. Hayvansal Üretim. 2019; 60(2): 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
Vancouver | Meşe M,Karakus F Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi. Hayvansal Üretim. 2019; 60(2): 97 - 104. 10.29185/hayuretim.567009 |
IEEE | Meşe M,Karakus F "Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi." Hayvansal Üretim, 60, ss.97 - 104, 2019. 10.29185/hayuretim.567009 |
ISNAD | Meşe, Metin - Karakus, Ferda. "Van İli Edremit İlçesi Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Refah Açısından Değerlendirilmesi". Hayvansal Üretim 60/2 (2019), 97-104. https://doi.org/10.29185/hayuretim.567009 |