GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 47 Sayfa Aralığı: 311 - 333 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-11-2022
GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU
Öz: Grafik tasarım hem bilgi üreten hem de bilginin yayılımını sağlayan, ticari, kültürel ve akademik faaliyetlere konu olan kapsamlı bir disiplin olarak bilinmekte ve aynı zamanda evrensel görsel iletişim araçlarından biri olarak kabul edilmektedir. Toplumsal konularda ve kültürlerarası etkileşimlerde zedeleyici ve yıkıcı yönde üretilen bilginin görsel dil yoluyla evrenselleştirilmesi, grafik tasarımın kendi evrenselliğine de zarar vermektedir. Bu sebeple özellikle siyasal iletişim, reklam ve eğitsel ürün alanlarındaki ırkçı, cinsiyetçi ve ideolojik söylemler çağdaş grafik tasarım için bir evrensellik sorunu olarak düşünülmelidir. Tarihsel süreçte grafik tasarımın evrensel hale gelişiyle, ‘kültür farklılığı’ olarak açıklanmaya çalışılan ayrımcı tutum ve davranışların toplum tarafından evrensel olarak kabul edilmesi arasında yakın bir sosyokültürel ilişki söz konusudur. Bu ilişkinin incelenmesi; evrenselcilik sorununun, görsel dilin yaygınlaşması ve görsel kültürün gelişimi üzerinden şekillendirildiğini göstermektedir. Bu çalışma ile; evrenselcilik sorununu grafik tasarımda görsel dil eleştirisi bağlamında tartışmaya açmak amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelime: THE PROBLEM OF UNIVERSALITY IN GRAPHIC DESIGN
Öz: Graphic design is accepted as a comprehensive discipline subject to commercial and academic activities, as well as a universal visual communication tool which produces and transfers knowledge. The universalization of the information produced in a damaging and destructive way in social issues and intercultural communication through graphic design also harms the universality of graphic design itself. The racist and sexist discourses, especially in the fields of political communication, advertising and educational products, should be considered as a problem of universality for contemporary graphic design. There is a close socio-cultural relationship between the universalization of graphic design in the historical process and the universal acceptance of discriminatory approaches, which are tried to be explained as cultural differences by the society. Examination of this relationship; shows that the problem of universalism is shaped by the spread of visual language and the development of visual culture. With this study, it is aimed to open the question of universalism to discussion in the context of visual language criticism in graphic design.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adorno, T., Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. (O. Özügül, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Ambrose, G., Harris, P. (2009). Grafik Tasarımın Temelleri. (M. E. Uslu, Çev.) İstanbul: Literatür Yayıncılık.
- Armstrong, Helen. (2009). Introduction: Revisiting the Avant-Garde.
- Hellen Armstrong (Ed.) Graphic Design Theory: Readings From The Field, s. 9-15. New York: Princeton Architectural Press.
- Barthes, Roland. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (B. Vardar, M. Rifat, Çev.). İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Baudelaire, Charles. (2003). Modern Hayatın Ressamı. (A. Berktay, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Benjamin, Walter. (2015). Teknik Olarak Yeniden-Üretilebilirlik Çağında Sanat Yapıtı. (G. Sarı, Çev.). İstanbul: Zeplin Kitap.
- Berger, John. (1988). O Ana Adanmış. (Y. Salman, M. G. Sökmek, Çev.). İstanbul: Metis.
- Bürger, Peter. (2017). Avangard Kuramı. (Özbek, E. Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Carrier, David. (2008). Preface. A World Art History And Its Objects. Pennsylvania: The Pennsylvania State Universtiy Press.
- Cevizci, Ahmet. (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
- Clifford, J. (2013). Graphic Icons: Visionaries Who Shaped Modern Graphic Design. San Francisco: Peachpit Press.
- Dyer, Richard. (1997). White: Essays on Race and Culture. London: Routledge.
- Flusser, Vilem. (1995). On the Word Design: An Etymological Essay. Design Issues, 11:3, s. 50-53.
- Fry, Tony. (2007). Book Review: The Archeworks Papers. Design Issues, 23:3, s. 88-92.
- Foster, Hal. (1988). Vision and Visuality. Seattle: Bay Press.
- Heller, Steven. (1984). Towards an Historical Perspective. AIGA Journal of Graphic Design, 2:4, s. 5.
- Kurum, M., & Avcı, E. (2014). Radikalizm ve Aşırıcılıktan Terörizme: Siyasal Şiddetin Araçsallaştırılması. Güvenlik Stratejileri, 37-90.
- Leaman, Oliver. (2010). İslam Estetiğine Giriş. (N. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları.
- Margolin, Victor. (1994). Narrative Problems of Graphic Design History. Visible Language, 50/3, s. 233-243.
- Odabaşı, Hatice Aslan. (2006). Grafikte Temel Tasarım. İstanbul: Yorum Sanat Yayınları.
- Özlem, Doğan. (2015) Evrensellik Mitosu, Notos Kitap Yayınevi, İstanbul.
- Papanek, Victor. (1971). Design for the Real World: Human Ecology and Social Change. New York: Pantheon Books.
- Parsa, Alev Fatoş. (2004). İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi.
- Metin Işık (Ed.). Medyada Yeni Yaklaşımlar, s. 215-229. Konya: Eğitim Kitabevi.
- Pater, Ruben. (2016). The Politics of Design: A (Not So) Global Design Manual for Visual Communication. Amsterdam: BIS Publishers.
- Sagmeister, Stefan. (2005). Foreword. How To Be A Graphic Designer Without Losing Your Soul, s. 6-8.
- Şan, Emre. (2020). İmajı Düşünmek. Cogito, 97, 5-16.
- Taşpınar, Şeyda Eraslan. (2017). Görsellerle Kurulan İlişki: Tarihsel ve Eğitimsel Yaklaşım. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 39, 94-115.
- Todorov, Tzvetan. (2010). The Fear of Barbarians: Beyond the Clash of Civilizations. Cambridge: Polity.
- Williams, Raymond. (1977). Marxism and Literature. Oxford: Oxford University Press.
- Yılmaz, Nuh. (2017). İslam'da Resim Yasağı Söylemi: İslami İkonoklazma Tezi'nin Soykütüğü. İstanbul: Doğan Kitap.
- Alazzeh, Diala. (2016): Activists are craftily playing on fears of the Arabic language to draw attention to terrorism hysteria. Erişim: 05.01.2021. https://www.sbs.com.au/language/english/activists-are-craftily-playing-on-fears-of-the-arabic-language-to-draw-attention-to-terrorism-hysteria
- Andersen, Margaret. (2017): Why Can’t the U.S. Decolonize Its Design Education? AIGA Eye On Design. Erişim: 13.04.2021. https://eyeondesign.aiga.org/why-cant-the-u-s-decolonize-its-design-education/
- Heller, Steven. (2016). America's Big Design Problem. Design Observer. Erişim: 15.08.2021. https://designobserver.com/feature/americas-big-design-problem/39439
- Macías, Jose Luis Lopez. (2016). José Luıs López Macías. Poster of Discontent. Erişim: 04.07.2022. http://www.postersofdiscontent.com/2016/jose-luis-lopez-macias.html
- Mollaer, Fırat. (2020). Sosyal Teori (II): Kültür, Kültürelcilik, Kültür Savaşları. Erişim: 10.10.2021. https://www.youtube.com/watch?v=u3N3n1M7M8s&t=871s
- Sasaki, Sali. (2010, Mayıs 19) The role of graphic design in international development. Erişim: 02.11.2021. https://www.ico-d.org/connect/features/post/363.php
- Shaw, Paul. (2020). The Definitive Dwiggins no. 81A—W.A. Dwiggins and “graphic design”: A brief rejoinder to Steven Heller and Bruce Kennett. Erişim: 19.07.2022. https://www.paulshawletterdesign.com/2020/05/the-definitive-dwiggins-no-81a-w-a-dwiggins-and-graphic-design-a-brief-rejoinder-to-steven-heller-and-bruce-kennett/
- Marriam-Webster. Erişim: 01.11.2022. https://www.merriam-webster.com/dictionary/eurocentrism
- Zimmermann, Y., & Alavedra, A. (2013). Thinking Yves Jose Zimmermann. Thinking Form. Erişim: 16.11.2022. https://thinkingform.nyc/2013/04/17/thinking-yves-jose-zimmermann-04-17-1937/
| APA | Aslan M (2022). GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. , 311 - 333. |
| Chicago | Aslan Mert GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. (2022): 311 - 333. |
| MLA | Aslan Mert GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. , 2022, ss.311 - 333. |
| AMA | Aslan M GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. . 2022; 311 - 333. |
| Vancouver | Aslan M GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. . 2022; 311 - 333. |
| IEEE | Aslan M "GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU." , ss.311 - 333, 2022. |
| ISNAD | Aslan, Mert. "GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU". (2022), 311-333. |
| APA | Aslan M (2022). GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. Sanat Yazıları, 0(47), 311 - 333. |
| Chicago | Aslan Mert GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. Sanat Yazıları 0, no.47 (2022): 311 - 333. |
| MLA | Aslan Mert GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. Sanat Yazıları, vol.0, no.47, 2022, ss.311 - 333. |
| AMA | Aslan M GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. Sanat Yazıları. 2022; 0(47): 311 - 333. |
| Vancouver | Aslan M GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU. Sanat Yazıları. 2022; 0(47): 311 - 333. |
| IEEE | Aslan M "GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU." Sanat Yazıları, 0, ss.311 - 333, 2022. |
| ISNAD | Aslan, Mert. "GRAFİK TASARIMDA EVRENSELLİK SORUNU". Sanat Yazıları 47 (2022), 311-333. |
