Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım

GÜLSEVİN, GÜRER

Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım

Gürer GÜLSEVİN (Ege Üniversitesi, Türk Dünyası Araştırma Enstitüsü, İzmir, Türkiye)

Turkish Studies (Elektronik)

37 8

Yıl: 2010 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 57 - 76 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım

Öz:

Günümüzde Oğuzcanın lehçeleri ile Oğuzca olmayan lehçeler arasında belirli bazı farklılıklar vardır (Oğuzca gizle- = Diğer lehçelerde yaşur-/caşır-/jasır-, vs.). Bununla birlikte, Oğuzcayı karakterize eden özelliklerden bazıları, Oğuzca olmayan birkaç lehçede de karşımıza çıkmaktadır. Bu bildiride öncelikle Oğuzca unsurun ne demek olduğu, hangi özelliklere Oğuzca özellik denilebileceği gibi sorulara cevap aranacaktır. Daha sonra da Oğuzca olmayan tarihî ve yaşayan Türk lehçelerinde rastlanan Oğuzca unsurlar üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelime:

Oghuz elements in non-oghuz dialects and a theoretical approach to them

Öz:

There are certain differences between the Oghuz dialects and the non-Oghuz ones (Oghuz gizle- = yaşur-/ caşır-/ jasır-, etc. in other dialects). We can, however, see some of the features that characterize Oghuz in several non-Oghuz dialects. In this study, we will try to explain what Oghuz elements are, and which features can be regarded as Oghuz. Then, we will focus on the Oghuz elements in the non- Oghuz ancient and current Turkic dialects.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

BASKAKOV, N.A. (1974): Karaimsko-Russko-Polsiy Slovar, Moskva 1974
BOLATOVA-KAYRA, Şınar-Osman (1995): “Çağdaş Kazak Türkçesiyle Göktürk Yazıtlarındaki Kelime ve Deyimleri Arasındaki Benzerlikler”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1995, Ankara, s.179-191
CLAUSON, Sir Gerard (1972): An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenh-Centruy Turkish, London 1972
ÇELİK, Muhittin (19989: “Kaşgay Türkçesi (Giriş-İnceleme-Metinler-Sözlük)”, İnönü Üniversitesi, Doktora Tezi, 1998
DOERFER, Gerhard (1977): “Khalaj and Its relation to the other Turkic Languages”, TDAY Belleten 1977, s.17-33
DOERFER-TEZCAN Gerhard-Tezcan (1980): Wörterbuch des Chaladsch, Budapest 1980
ECKMANN, Janos (1958): Çağatay Dili Hakkında Notlar, TDAY Belleten 1958, s.115-126
ERCİLASUN, Ahmet Bican (1984): Kutadgu Bilig Grameri -Fiil-, Gazi Üniversitesi Yayımları, Ankara 1984
ERCİLASUN, Ahmet Bican (1991): Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü I, Kültür Bakanlığı Yayımları, Ankara 1991
ERCİLASUN, Ahmet Bican (1996): “Köktürkçe İle Tatar Türkçesi Arasındaki Benzerlikler”, Türk Kültürü Araştırmaları XXXII/1-2 Zeynep Korkmaz’a Armağan, TKAE Ankara 1996, s.143-149
GÜLSEVİN, Gürer (1977): Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, TDK Yayınları, Ankara 1977
GÜLSEVİN, Gürer (2004): “Eski Türk Yazı Dilinde Oğuz Lehçesinin Ses, Şekil ve Sözvarlığı Unsurları", Amancolovskie Çiteniya, Kazakistan (Öskembe) 7-8 Ekim 2004
GÜLSEVİN, Selma (2006): “Karay Türkçesinde Oğuzca Unsurlar”, I. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kurultayı, 9-15 Nisan 2006 Çeşme-İZMİR
HEYET, Cevat (1998): (Çeviren Saime İnal Savi), “Horasan Türkçesi”, Kardeş Ağızlar (Türk Lehçe ve Şiveleri Dergisi), Altıncı Sayı, Ankara 1998, s.6-9.
KAYMAZ, Zeki (2004): “Çağatay Türkçesinde Oğuzca Unsurlar Üzerine”, S. Amancolov Okuvları 2004, Materealdarı, Öskemen 2004, 204-210
KORKMAZ, Zeynep (1972): “Eski Türkçedeki Oğuzca Belirtiler”, Birinci Türk Dili Bilimsel Kurultayı, 1972, (Ankara 1975), s.433-446
KORKMAZ, Zeynep (1973): “Kaşgarlı Mahmut ve Oğuz Türkçesi”, Türk Dili, S.253 (Ekim 1973), Divanu Lügati’t-Türk Özel Sayısı, s.3-19
ÖNER, Mustafa (1998): Bugünkü Kıpçak Türkçesi, TDK. Ankara 1998 ÖNER, Mustafa (2000): “Karay Türkçesinde Eski Unsurlar”, IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, 24-29 Eylül 2000
ÖZTOPÇU, Kurtuluş (2002): Kitab Fi ‘İlm An-Nuşşab, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi, 34, İstanbul 2002
TUNA, Osman Nedim (1984): “Ebi Verdi: İran‟da Bir Türk Diyalekti,” TDAY Belleten 1984, Ankara 1987, s.215-245

APA	GÜLSEVİN G (2010). Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. , 57 - 76.
Chicago	GÜLSEVİN GÜRER Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. (2010): 57 - 76.
MLA	GÜLSEVİN GÜRER Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. , 2010, ss.57 - 76.
AMA	GÜLSEVİN G Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. . 2010; 57 - 76.
Vancouver	GÜLSEVİN G Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. . 2010; 57 - 76.
IEEE	GÜLSEVİN G "Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım." , ss.57 - 76, 2010.
ISNAD	GÜLSEVİN, GÜRER. "Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım". (2010), 57-76.

APA	GÜLSEVİN G (2010). Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. Turkish Studies (Elektronik), 5(1), 57 - 76.
Chicago	GÜLSEVİN GÜRER Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. Turkish Studies (Elektronik) 5, no.1 (2010): 57 - 76.
MLA	GÜLSEVİN GÜRER Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. Turkish Studies (Elektronik), vol.5, no.1, 2010, ss.57 - 76.
AMA	GÜLSEVİN G Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. Turkish Studies (Elektronik). 2010; 5(1): 57 - 76.
Vancouver	GÜLSEVİN G Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım. Turkish Studies (Elektronik). 2010; 5(1): 57 - 76.
IEEE	GÜLSEVİN G "Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım." Turkish Studies (Elektronik), 5, ss.57 - 76, 2010.
ISNAD	GÜLSEVİN, GÜRER. "Oğuzca olmayan Türk lehçelerindeki Oğuzca unsurlar ve bunlara teorik bir yaklaşım". Turkish Studies (Elektronik) 5/1 (2010), 57-76.