Yıl: 2022 Cilt: Sayı: Dijitalleşme Özel Sayısı Sayfa Aralığı: 145 - 172 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.46372/arts.1194779 İndeks Tarihi: 09-12-2022

Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması

Öz:
Günümüzde yeni medya alanındaki sanat yapıtlarının yaratılması gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Bu eserler için en geniş kapsamlı ifade yeni medya sanatı olmakla beraber, eserlerin tümü duran bir nesne olarak görmeye alıştığımız klasik, heykel, resim gibi sanat eserleri hareketsizliğinden sıyrılıp zaman kavramıyla bütünleşerek dinamik bir nitelik kazanmaktadır. Araştırma konusu olarak seçilen eser hareketli bir dijital veri heykeli olan Datamonolith’tir. Bu eserin çıkış noktası ise Göbeklitepe’dir. Eserin temelini Göbeklitepe’ye ait görsel veriler oluşturmaktadır. Yürütülen çalışmanın amacı dijital ve mekânsal bir eserin Göbeklitepe üzerinden kurduğu ilişkiyi sorgulayarak, fiziksel ve dijital deneyim ayrımı hakkında detaylı bir görüş elde etmektir. Edinilen bilgiler yeni medyayla günlük yaşamda daha çok yer edinme üzerine gelişme gösteren durumun açtığı tartışma alanına katkı sağlayacaktır. Çalışmada literatür araştırması ve anket çalışması yürütülmüştür. Sonuç olarak fiziksel mekânın dönüştüğü dijital biçiminde iki eserin birbirinden farklı kavramlar ve farklı deneyimler ifade ettikleriyle fiziksel deneyime karşı tutucu bir tavır bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Interpretation of Göbeklitepe in new media art

Öz:
Nowadays, artists are creating new media artworks that are becoming more and more popular. Mentioned works are classified as new media art. However, they are different from classical artworks (sculptures, paintings, etc.) that we are used to seeing as static objects because they integrate with time and thus acquire a dynamic quality. The Datamonolith, a moving digital data sculpture inspired by Göbeklitepe and based on images from it, is the subject of this research. The aim of the study is to question the relationship between the Datamonolith and Göbeklitepe and to obtain a detailed view of the distinction between physical-digital experiences. The information will contribute to the field of discussion opened by the situation that is developing with the new media gaining more space in daily life. The study included a literature review and a survey. In conclusion, the two artworks express different concepts and therefore convey different meanings and experiences.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akgülgil Mutlu, N. G. (2018). Yeni medya sanatı üzerine fenomenolojik bir çalışma (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Albayrak, A. (2015). Dijital sanatı anlamak: Miguel Chevalier, Peter Kogler ve NOHlab’ın işleri üzerinden bir değerlendirme. E. Turgut, A. Ziyai, B. Karabey, B. A. Akın ve O. Tekin (Ed.), 21. uluslararası sanat sempozyumu sanat, gerçeklik ve paradoks (1. baskı) (s. 19-29). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Başgelen, N. (2015, 30 Mayıs). Nevali Çori/Veba Vadisi’nden Göbeklitepe’nin dilek ağacına Klaus Schmidt. Aktüel arkeoloji. https://aktuelarkeoloji.com.tr/kategori/arkeoloji/klaus-schmidt
  • Başlar, G. (2013). Yeni medyanın gelişimi ve dijitalleşen kapitalizm. M. Akgül, U. Çağlayan, E. Derman, A. Özgit, M. Toprakçı, R. Uyar, O. Oral, Ş. Akbunlar, T. F. Kasalak, E. Sezgin, F. Yücel, H. Akar ve U. Ercan (Ed.), XV. Akademik bilişim konferansı bildirileri (1. baskı) (s. 775-784). https://ab.org.tr/ab13/kitap/eski/247.pdf
  • Bulunmaz, B. (2014). Yeni medya eski medyaya karşı: savaşı kim kazandı ya da kim kazanacak?. Karadeniz Teknik Üniversitesi iletişim araştırmaları dergisi, 4(7), 22-29.
  • Collins, A. (2016). Göbeklitepe ve tanrıların doğuşu (1. baskı) (Çev. L. Tonguç Basmacı). Alfa.
  • Cook, S. ve Graham, B. (2010). Rethinking curating art after new media (1. baskı). MIT.
  • Çakmak, F. Ç. (2014). İnanç turizminin turistik destinasyon pazarlamasındaki yeri ve önemi: Göbeklitepe örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Çokokumuş, B. (2012). Dijital ortamda kültür ve sanat. International journal of new Trends in arts, sports & science education, 1(3), 51-66.
  • Dinç, M. A. ve Dinçer, Z. (2019). Yeni medyada temsili anlamlandırmak. Dördüncü kuvvet uluslararası hakemli dergi, 2(1), 91-102. https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.546223
  • Duygun, G. (2010). Mekânın dijital teknoloji ile arasındaki ilişki: İnteraktif yüzeyler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
  • Göbeklitepe Project. (2010). Pillar 43 in Building D displays low reliefs of different animals, insects and an ithyphallic human figure [Fotoğraf]. UNESCO. https://whc.unesco.org/en/list/1572/gallery/
  • Göbeklitepe Project. (2013). Aerial view of Göbeklitepe in 2013 [Fotoğraf]. UNESCO. https://whc.unesco.org/en/documents/165836
  • Göler, M. ve Kurt, A. (2017). Anadolu’da ilk tapınak: Göbeklitepe. Cumhuriyet ilahiyat, 21(2), 1107-1138. https://doi.org/10.18505/cuid.334942
  • Küçük, Y. (2012). T biçimli dikili taş [Fotoğraf]. DAI.
  • Lovejoy, M. (2004). Digital currents art in the electronic age (2. baskı). Routledge.
  • Lefebvre, H. (2016). Mekânın üretimi (2. baskı) (Çev. I. Ergüden). Sel.
  • Mancı, A. R. (2021). Antik yerleşimlerin somut olmayan kültürel miras açısından değerlendirilmesi: Göbeklitepe örneği. Safran kültür ve turizm araştırmaları, 4(2), 274-284. https://dergipark.org.tr/tr/pub/saktad/issue/64807/893665
  • Manovich, L. (2001). The language of new media (1. baskı). MIT.
  • Maya, D. (2018, 7 Kasım). Nedir bu Yeni Medya Sanatı dedikleri. Şalom. https://www.salom.com.tr/koseyazisi/108572/nedir-bu-yeni-medya-sanati-dedikleri
  • Ouchhh. (2022, 10 Eylül). DATAMONOLITH_AI / Architectural data sculpture installation. https://ouchhh.tv/AI-DATAMONOLITH-1
  • Özcan, E. S. (2014). Dünyanın en eski ve en büyük tapınma alanı: Göbeklitepe. Bilim ve teknik, 560, 30-39. https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=47&sayiid=849&yil=2014&ay=7&mod=tum
  • Saygılı, R. (2015). Dilsiz Türkiye siyasi haritası [Grafik]. Coğrafya Harita. http://cografyaharita.com/haritalarim/4jturkiye-dilsiz-siyasi-haritasi.png
  • Schmidt, K. (2007). Taş çağı avcılarının gizemli kutsal alanı Göbeklitepe – En eski tapınağı yapanlar (1. baskı) (Çev. R. Aslan). Arkeoloji ve sanat.
  • Ünal, A. (2020). Turistlerin destinasyon seçimlerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma: Göbeklitepe örneği. Journal of tourism theory and research, 6(2), 130-139. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jttr/issue/54411/686617
  • Yalçın, T. (2011). Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’de Yukarı Mezopotamya’da küçük taş eserler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
APA Albayrak D, KURAK ACICI F (2022). Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. , 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
Chicago Albayrak Demet,KURAK ACICI FUNDA Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. (2022): 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
MLA Albayrak Demet,KURAK ACICI FUNDA Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. , 2022, ss.145 - 172. 10.46372/arts.1194779
AMA Albayrak D,KURAK ACICI F Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. . 2022; 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
Vancouver Albayrak D,KURAK ACICI F Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. . 2022; 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
IEEE Albayrak D,KURAK ACICI F "Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması." , ss.145 - 172, 2022. 10.46372/arts.1194779
ISNAD Albayrak, Demet - KURAK ACICI, FUNDA. "Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması". (2022), 145-172. https://doi.org/10.46372/arts.1194779
APA Albayrak D, KURAK ACICI F (2022). Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online), (Dijitalleşme Özel Sayısı), 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
Chicago Albayrak Demet,KURAK ACICI FUNDA Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online) , no.Dijitalleşme Özel Sayısı (2022): 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
MLA Albayrak Demet,KURAK ACICI FUNDA Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online), vol., no.Dijitalleşme Özel Sayısı, 2022, ss.145 - 172. 10.46372/arts.1194779
AMA Albayrak D,KURAK ACICI F Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online). 2022; (Dijitalleşme Özel Sayısı): 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
Vancouver Albayrak D,KURAK ACICI F Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması. ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online). 2022; (Dijitalleşme Özel Sayısı): 145 - 172. 10.46372/arts.1194779
IEEE Albayrak D,KURAK ACICI F "Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması." ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online), , ss.145 - 172, 2022. 10.46372/arts.1194779
ISNAD Albayrak, Demet - KURAK ACICI, FUNDA. "Yeni medya sanatında Göbeklitepe’nin yorumlanması". ARTS: Artuklu sanat ve beşeri bilimler dergisi (Online) Dijitalleşme Özel Sayısı (2022), 145-172. https://doi.org/10.46372/arts.1194779