ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI
Yıl: 2022 Cilt: 2 Sayı: 76 Sayfa Aralığı: 76 - 104 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-12-2022
ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI
Öz: Bu makalede Sokrates’in epagoge terimini mantıksal açıdan hangi tür akıl yürütme yöntemi olarak kullandığı üzerine gelişen modern tartışmalar ikincil literatür üzerinden karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Robinson, Santas ve McPherren gibi bazı isimler Aristoteles’in epagoge (tümevarım) kullanımını da içeren geniş bir yorumun Sokrates’te bulunabileceğini iddia ederler. Bu yönüyle onlar tümevarımın ilk kez Sokrates tarafından ortaya koyulduğu iddiasını savunurlar. Diğer taraftan Guthrie, Vlastos ve Ausland gibi bazıları Sokrates’in epagoge kullanımını Sokratik çürütmelerin bir bileşeni olarak Aristoteles’in kullanımını kapsamayan alternatif yönden değerlendirirler. Filozofun epagoge kullanımını net bir biçimde Aristoteles’in tümevarım anlayışından ayrıştırırlar. İlk gruptakiler Platon diyaloglarını ve çeşitli akıl yürütme formlarını öncelerken, ikinciler Ksenophon gibi Sokrates’in diğer takipçilerinin eserlerindeki ve terimin diğer Sokrates öncesi metinlerdeki kullanımlarını ön plana çıkarmaktadırlar. Çalışmada öncelikle iki grubun analizlerine yer verilecek, sonrasında Sokrates’in epagoge kullanımlarının Aristoteles’e olan muhtemel katkıları Ross, Von Fritz ve Helmig gibi Aristoteles uzmanlarının tespitleriyle tamamlanacaktır.
Anahtar Kelime: Socratic Epagoge Usages in Terms of Possible Contributions to Aristotle
Öz: In this article, contemporary philosophical debates about the usage of the term epagoge in Socrates, in terms of which reasoning method it implies with respect to logic, will be exa- mined comparatively through the secondary literature. In this regard, Robinson, Santas and McPherren argue that a broader sense of the term can be found in Socrates, including Aristoteles’ usage of epagoge (induction). Accordingly, they defend the claim that inducti- on was first introduced by Socrates. On the other hand, according to Guthrie, Vlastos and Ausland, Socrates’ usage of the epagoge should be considered as an element of Socratic method, therefore does not include Aristotle’s usage of the term. In this position, Socrates’ usage of epagoge is distinctly distinguished from Aristotle’s understanding of induction. Whereas the first group prioritizes Platonic dialogues and various forms of reasoning; the latter highlight the using of the term in the works of other followers of Socrates such as Xenophon and in other pre-Socratic texts. First we will clarify the arguments of these two sides, then the possible contributions of Socrates’ epagoge usage to Aristotle will be analysed through the interpretations of Ross, Von Fritz and Helmig.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aristoteles, (2010). Metafizik. çev. A. Arslan, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
- Aristotle. (1995).“Categories.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Oxford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 25-70. Princeton: Princeton University Press.
- Aristotle, (1995).“Eudemian Ethics.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Oxford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 4126-4616. Princeton: Princeton University Press.
- Aristotle. (1995). “Metaphysics.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Ox- ford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 3343-3716. Prin- ceton: Princeton University Press.
- Aristotle.(1995). “Posterior Analytics.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Oxford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 263-379. Prin- ceton: Princeton University Press.
- Aristotle. (1995). “Prior Analytics.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Ox- ford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 103-261. Prince- ton: Princeton University Press.
- Aristotle. (1995). “Rhetoric.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Oxford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 4618-4865. Princeton: Princeton University Press.
- Aristotle. (1995). “Topics.” The Complete Works of Aristotle, The Revised Oxford Translation, One Volume Digital Edition içinde, ed. J. Barnes, 381-617. Princeton: Princeton University Press.
- Ausland, Hayden, W. (2002).“Forensic Characteristics of Socratic Argumentation.” Does Socrates Have a Method? Rethinking the Elencus in Plato’s Dialogues and Beyond içinde, ed. Gary Alan Scott, 36-60. Pennsylvania: Pennsylvania State Uni- versity Press, University Park.
- Ausland, Hayden, W. (2012). “Socratic Induction in Plato and Aristotle.” The Develop- ment of Dialectic from Plato to Aristotle içinde, ed. J. L. Fink, 224-250. Cambridge: Cambridge University Press.
- Empiricus Sextus. (1972). “Phyrrhonculuğun Ana Hatları.” Kuşkuculuk içinde, çev. Mustafa Kaya Sütçüoğlu, 41-287. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Engberg-Petersen, T. (1979).“More On Aristotelian Epagoge.” Phronesis, 24, (3- 1979): 301-319.
- Fârâbi, (2008). Kitâbu’l Hurûf-Harfler Kitabı. çev. Ömer Türker, İstanbul: Litera Yayıncılık.
- Guthrie, (1971). W. K. C. Socrates. Cambridge: Cambridge University Press.
- Helmig, Christoph. (2012). Forms and Concepts, Concept Formation in the Platonic Tradition. Berlin/Boston: De Gruyter.
- Kenale W. ve Kneale M. (1971). The Development of Logic. Great Britain: Oxford at the Clarendon Press.
- Xeneophon. Memoribilia. (1994).tr. A. L. Bonnette. Ithaca and London: Cornel Univer- sity Press, 1994.
- Laertius, D. (2015). Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri Üzerine. çev. Candan Şentuna, İstanbul: YKY.
- Lutoslawski, W. (1897). Plato’s Logic. London-Newyork-Bombay: Longmans, Green and Co..
- McPherran, Mark, L. (2011).“Santas, Socrates, and Induction.” Socratic, Platonic and Aristotelian Studies: Essays in Honor of Gerasimos Santas içinde, ed. G. Anagtos- topoulos, 53-74. London-New York: Springer.
- Milton, J. R. (1987). “Induction Before Hume.” British Journal of Philosophy and Science 38, (1987): 49-74.
- Peters, F. E. (2004). Antik Yunan Terimleri Sözlüğü. çev. Hakkı Hünler, İstanbul: Pa- radigma Yayınları.
- Platon (2016). Büyük Hippias-Thages. çev. Furkan Akderin, İstanbul: Say Yayınları.
- Platon, (2016). Gorgias, çev. Furkan Akderin, İstanbul: Say Yayınları.
- Platon, (2017). Sokrates’in Savunması. çev. Furkan Akderin, İstanbul: Say Yayınları.
- Robinson Richard, (1941). Plato’s Earlier Dialectic, Ithaca-NewYork: Cornell University Press.
- Ross, W. David.(1957). Aristotle’s Prior and Posterior Analytics, A revisited Text with Introduction and Commentary. Oxford: Clarendon Press.
- Santana. A. (2011). “Reasons and the Problem of Socratic Elenchos.” Socratic, Pla- tonic and Aristotelian Studies: Essays in Honor of Gerasimos Santas içinde, ed. G. Anagnostopoulos, 35-52. Dordrecht-Heidelberg-London-Newyork: Springer.
- Santas, (1999). Grasimos Xeneophon. Socrates, London-New York: Routledge.
- Vlastos, Gregory (1959). Plato’s Protagoras, New Jersey: Prentice-Hall.
- Vlastos, Gregory. (1995).“The Paradox of Socrates.” Studies in Greek Philosophy Gre- gory Vlastos Vol: II Sokrates, Plato and Their Tradition içinde, ed. D. W. Graham, 1-18. Princeton, New jersey: Princeton University Press.
- Vlastos, Gregory, (1991). Socrates, Ironist and Moral Philosopher, Cambridge-New York: Cambridge University Press.
- Von Fritz, K. (1971). “Die Epagoge bei Aristoteles.”, Grundprobleme der antiken Wis- senschaft içinde, ed. K. Von Fritz, Berlin-New York: De Gruyter.
- White N. (2011). “Definition and Elenchus.” Socratic, Platonic and Aristotelian Stu- dies: Essays in Honor of Gerasimos Santas içinde, ed. G. Anagnostopoulos, 19-34. Dordrecht-Heidelberg-London-Newyork: Springer.
- Zeller, Eduard. (2017). Grek Felsefesi Tarihi. çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yayınları.
| APA | AKBAY Y (2022). ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. , 76 - 104. |
| Chicago | AKBAY YUNUS EMRE ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. (2022): 76 - 104. |
| MLA | AKBAY YUNUS EMRE ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. , 2022, ss.76 - 104. |
| AMA | AKBAY Y ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. . 2022; 76 - 104. |
| Vancouver | AKBAY Y ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. . 2022; 76 - 104. |
| IEEE | AKBAY Y "ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI." , ss.76 - 104, 2022. |
| ISNAD | AKBAY, YUNUS EMRE. "ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI". (2022), 76-104. |
| APA | AKBAY Y (2022). ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. Felsefe Dünyası, 2(76), 76 - 104. |
| Chicago | AKBAY YUNUS EMRE ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. Felsefe Dünyası 2, no.76 (2022): 76 - 104. |
| MLA | AKBAY YUNUS EMRE ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. Felsefe Dünyası, vol.2, no.76, 2022, ss.76 - 104. |
| AMA | AKBAY Y ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. Felsefe Dünyası. 2022; 2(76): 76 - 104. |
| Vancouver | AKBAY Y ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI. Felsefe Dünyası. 2022; 2(76): 76 - 104. |
| IEEE | AKBAY Y "ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI." Felsefe Dünyası, 2, ss.76 - 104, 2022. |
| ISNAD | AKBAY, YUNUS EMRE. "ARISTOTELES’E MUHTEMEL KATKILARI BAKIMINDAN SOKRATIK EPAGOGE KULLANIMLARI". Felsefe Dünyası 2/76 (2022), 76-104. |
