Yıl: 2011 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 293 - 321 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar

Öz:
1980 sonrası izlenen ekonomik politikalarla birlikte liberalleşen ve küreselleşenTürkiye ekonomisinin önemli sosyo-mekansal izdüşümlerinden biri desanayileşmenin ülke çeperine yayılması ve “Anadolu Kaplanları” ya da “yerelsanayileşme odakları” olarak anılan sanayi kentlerinin ortaya çıkması olmuştur. Bukentlerin yaşadığı ekonomik dönüşümün anlamı ise toplumsal değişim ve kalkınmaliteratüründe tartışmalıdır. Yaşanan ekonomik dönüşümün mahiyeti yanısıra,sürdürülebilirliği ve sosyal ve beşeri kalkınma açısından etkileri başlıca tartışmakonularıdır. Bu çalışma 1980 sonrası hızlı bir atılım gerçekleştiren, hem ekonomikhem de mekansal anlamda yapısal bir dönüşüm yaşayan ve yeni sanayi kentlerininönemli örneklerinden biri olan Gaziantep’i ele almaktadır. 2008 Aralık ve 2009Nisan aylarını kapsayan süre içinde temsili bir örnekleme dayalı olarakgerçekleştirilen bir alan çalışmasının verilerinden yola çıkarak Gaziantep kentnüfusunun demografik ve sosyo-eonomik özellikleri değerlendirilmektedir.Çalışmanın verileri kentin en önemli sorunları arasında taşradan aldığı yoğun göçe,eğitim düzeyi düşük büyük bir genç nüfusa, yaygın işsizliğe ve güvencesiz, kayıt- dışı istihdama işaret etmektedir.
Anahtar Kelime:

Demographic and socio-economic structure of Gaziantep city population: Notes from a fieldwork

Öz:
One of the important socio-spatial consequences of the liberalization andglobalization of Turkish economy in the aftermath of 1980 has been the expansionof industrialization to the periphery and the emergence of industrial citiesinterchangebly called “Anatolian Tigers” or “local industrialization nodes.” Themeaning of economic transformation experienced by these cities however remainscontroversial in the literature on social change and development. The main subjectof debate focuses on the content of this economic transformation as well as itssustainability and its impact on social and human development. This article focuseson Gaziantep, one of the significant examples of these new industrial citiesexperiencing striking socio-economic and spatial transformations. Based on a fieldwork carried through a city-wide representative sample and conducted betweenthe period of December 2008 and April 2009, this article examines and evaluatesselected demographic and socio-economic indicators of Gaziantep city population.Some of the most significant problems the city faces are mass migration from itsown periphery, a large young population with significantly low levels of education,high levels of unemployment and extensive temporary/informal employment.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ataay, F. (2001). Türkiye Kapitalizminin Mekansal Dönüşümü. Praksis, 2, 53-96.
  • Ayata, S. (2004). Bir Yerel Sanayi Odağı Olarak Gaziantep’te Girişimcilik, Sanayi Kültürü ve Ekonomik Dünya ile İlişkiler. İlhan Tekeli için Armağan Yazılar içinde, derl. S. İlkin, O. Tekelioğlu & M. Güvenç, ss. 559-90. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları,
  • Ayata, S. (1999). Bir Yerel Sanayi Odağı Olarak Gaziantep’te Girişimcilik, Sanayi Kültürü ve Dış Ekonomik Dünya İle İlişkiler, Ekonomide Durum, 6, 85-112.
  • Bademli, R. (1977). Distorted and Lower Forms of Capitalist Production in Underdeveloped Countries:Contemporary Artisan Shops and Workshops in Eskisehir and Gaziantep, Turkey. Unpublished PhD Dissertation. Boston: Massachusetts Institute of Technology.
  • Bazzal, F. (2004). Anadolunun Beş Kaplanı. Capital 1 Aralık http://www.capital.com.tr/haber.aspx?HBR_KOD=1721
  • ESİWEB. (2005). İslami Kalvinistler. Orta Anadolu'da Değişim ve Muhafazakarlık. Berlin, Brüksel, İstanbul: ESİWEB.
  • Demir, Ö., Acar, M. & Toprak, M. (2004). Anatolia Tigers or Islamic Capital: Prospects and Challenges. Middle Eastern Studies, 40 (6), 166-188.
  • Dinçer B., Özaslan, M., Satılmış, E. (1996).İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Ankara: DPT.
  • Dinçer B., Özaslan, M., & Kavasoğlu, T. (2003). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Ankara: DPT.
  • Eraydın, A. (2002) Yeni Sanayi Odakları: Yerel Kalkınmanın Yeniden Kavramsallaştırılması. Ankara: ODTU Mimarlık Fakültesi.
  • Ercan, F. (1999). Sermaye Birikim Sürecinde Bölgesel Kalkınma / Planlama ve Anadolu Sermayesi. Ekonomide Durum, 6, 29-54.
  • Erendil, A. T. (2000). Mit ve Gerçek Olarak Denizli. Toplum ve Bilim, 86, 91-117.
  • Geniş, Ş. & Adaş, E. B. 2009. EKOSEP Göçle Gelenlerin Sosyo-ekonomik Profillerini ve İhtiyaçlarını Tespit Etmeye Yönelik Gaziantep Alan Araştırması Raporu. Gaziantep: Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, ss.181 + iv.
  • Gülalp, H. (1998). Sanayileşme ile Kalkınma Özdeş midir? Azgelişmişliğin Yeni Biçimleri. Sanayi Kongresi ’97, Ankara: TMMOB-MMO, 119-122.
  • HÜNEE. 2006. Türkiye Göç ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması. Ankara: HÜNEE. Işık, O. ve Pınarcıoğlu, M. (1996). Development and Conflict: The Two Faces of Local Transformation- the case of Denizli, Turkey. City-Analysis of Urban Trends, Culture, Theory, Policy and Action 5, 93-70.
  • Köse, A. H. ve Öncü, A. (1998). Dünya ve Türkiye ekonomisinde Anadolu imalat sanayi: Zenginleşmenin mi yoksa yoksullaşmanın mı eşiğindeyiz? Toplum ve Bilim 77, 135-59.
  • Küçüker, C. (1998). Anadolu’da Hızla Sanayileşen Kentler: Denizli Örneği. Ankara: Türkiye Ekonomi Kurumu.
  • Mutluer, M. (2003). Türkiye’de yeni gelişen sanayi odakları: Denizli, Gaziantep, Çorum. Ege Coğrafya Dergisi, 12 (1), 13-27.
  • Özaslan, M. (2006). Spatial Development Tendencies and Emergence of Industrial Districts in Turkey in the post-1980 Era. Ankara: DPT.
  • TUİK. (2005). Turkey’s Statistical Yearly Book. Ankara: TUIK.
  • Temel, A., Özeren, S., Ulu, R. ve Boyar, E. (2002). Denizli ve Gaziantep İlleri İmalat Sanayinin Yapısı. Ankara: DPT.
APA GENİŞ Ş, ADAŞ E (2011). Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. , 293 - 321.
Chicago GENİŞ Şerife,ADAŞ EMİN BAKİ Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. (2011): 293 - 321.
MLA GENİŞ Şerife,ADAŞ EMİN BAKİ Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. , 2011, ss.293 - 321.
AMA GENİŞ Ş,ADAŞ E Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. . 2011; 293 - 321.
Vancouver GENİŞ Ş,ADAŞ E Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. . 2011; 293 - 321.
IEEE GENİŞ Ş,ADAŞ E "Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar." , ss.293 - 321, 2011.
ISNAD GENİŞ, Şerife - ADAŞ, EMİN BAKİ. "Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar". (2011), 293-321.
APA GENİŞ Ş, ADAŞ E (2011). Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 293 - 321.
Chicago GENİŞ Şerife,ADAŞ EMİN BAKİ Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10, no.1 (2011): 293 - 321.
MLA GENİŞ Şerife,ADAŞ EMİN BAKİ Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.10, no.1, 2011, ss.293 - 321.
AMA GENİŞ Ş,ADAŞ E Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2011; 10(1): 293 - 321.
Vancouver GENİŞ Ş,ADAŞ E Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2011; 10(1): 293 - 321.
IEEE GENİŞ Ş,ADAŞ E "Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, ss.293 - 321, 2011.
ISNAD GENİŞ, Şerife - ADAŞ, EMİN BAKİ. "Gaziantep kent nüfusunun demografik ve sosyo-ekonomik yapısı: Saha araştırmasından notlar". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10/1 (2011), 293-321.