Yıl: 2011 Cilt: 40 Sayı: 190 Sayfa Aralığı: 145 - 166 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği)

Öz:
Bu araştırmanın amacı Sosyal Bilgiler dersi öğretim programının sosyal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin sınıf öğretmenleri ile sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerini değerlendirmektir. Araştırma 2007-2008 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ilinde 94 ilköğretim okulunda görev yapan 631 sınıf öğretmeni, 144 Sosyal Bilgiler öğretmeni olmak üzere toplam 775 öğretmen üzerinde yürütülmüştür. Veriler 21 maddelik beşli Likert tipi bir ölçekle toplanmıştır. Maddeler geçerlik ve güvenirlik analizleri için ilk önce 104 öğretmen üzerinde denenmiştir. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.957, KMO değeri 0.958, Bartlett testi de 12638,030 olarak hesaplanmıştır. Veriler kıdem, branş ve okulun sosyo-ekonomik düzeyi açısından değerlendirilmiştir. Veri analizinde Anova, t testi, KWH, MWU ve LSD testleri kullanılmıştır. Programı, meslekte yeni olan öğretmenler deneyimli olanlardan, Sosyal Bilgiler öğretmenleri de sınıf öğretmenlerinden daha etkili bulmuşlardır. Okulun sosyo-ekonomik düzeyine göre görüşler farklılaşmamıştır. Öğretmenlere konferans, hizmet-içi eğitim seminerlerinin verilmesi ve okulların gerekli fiziksel donanıma kavuşturulması gibi önerilerde bulunulmaktadır
Anahtar Kelime: sosyal bilgiler sosyal bilgiler öğretmenleri ihtiyaç

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları

An assessment of teacher’s opinions on the meeting level of the social needs of the social studies curriculum (sample of Diyarbakır city)

Öz:
The aim of this study is to assess both classroom teachers’ and social studies teachers’ opinions on the meeting level of the social needs of the social studies curriculum. The study was conducted on totally 775 teachers including 631 classroom teachers and 144 social studies teachers who worked in 94 public primary schools in Diyarbakır city centre in 2007-2008 academic year. The data of the study were collected by using a 5-point 21-item Likert type scale. The statements were first piloted using a sample of 104 teachers for reliability and validity analyses. Cronbach Alpha of the scale was found to be 0.957. KMO value was measured to be 0.958 and Bartlett’s test was calculated to be 12638,030. Results were analyzed in terms of seniority, branch and school’s socio-economic level. One way ANOVA, independent group t test, KWH, MWU and LSD tests were used to analyze the data. The teachers who were new at teaching profession found the social studies curriculum more effective than more experienced ones. Social studies teachers found the curriculum more effective than the 4th and 5th grade classroom teachers. No statistically significant differences were found among the groups in terms of school’s socio-economic level. The teachers should have in-service seminars to implement social studies curriculum effectively. Schools are offered to meet the required physical equipment.
Anahtar Kelime: social studies teachers need social studies

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akengin, Hamza ve Tuncel, Gül (2004). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Bir Yöntem Olarak Empatinin Etkililiği” I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı ss.216–221. Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi ve MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü: Ankara.
  • Anar, Erol (1999). İnsan Hakları Küreselleşeme Postmodernizm Yeni Perspektifler. Özgür Üniversite Kitaplığı: 27. Ankara: Takav Matb. Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
  • Aslan, Cengiz Alper ve Gökkaya, A. Kürşat (2004). “Avrupa Birliği’nin Eğitim Politikalarının Sosyal Bilgiler Dersinin Genel Amaçlarına Etkisi” Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (3). 227–244.
  • Atalay, İbrahim (1992). Genel Fiziki Coğrafya. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
  • Bahar, Halil (2007). “Kant ve Eğitim Üzerine” Eğitim Klasikleri incelemeleri (Edt. Bahri Ata ve İkram Bağcı). 47–52. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Bağcı, İkram (2007). “J.J. Rousseau, Emile ve Çocuğun Sosyal Eğitimi” Eğitim Klasikleri incelemeleri (Edt. Bahri Ata ve İkram Bağcı). 31-41. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Başaran, Zeki (2006). Demokratik Yaşamın Gelişmesinde Sosyal Bilgiler Dersinin Rolü ve Önem, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi ), Erzurum.
  • Batır, Betül ve Mater, Barış (2006). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Uygulamalı Çevre Gezilerinin Önemi” II Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı ss.264–270. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Van: Millî Eğitim Basımevi.
  • Cılga, İbrahim (2001). “Demokrasi İnsan Hakları Kültürü ve Çocuk Hakları”. Millî Eğitim Dergisi. Sayı:151 http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/151/cilga.htm Erişim Tarihi: 21.01.2008.
  • Deveci, Handan (2005). “Sosyal Bilgiler Dersinde Gazete Kullanımı”. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET) 4(3).[Elektronik Dergi. .http://www.tojet.net/articles/ 4321.htm. Erişim Tarihi: 15.06.2007.
  • Doğan, İsmail (2001). Vatandaşlık Demokrasi ve İnsan Hakları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Doğanay, Ahmet (2004). “Sosyal Bilgiler Eğitiminin Genel Amaçları Ne Olmalıdır”. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı, ss.204–215. Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi ve MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Dönmez, Cengiz (2003). “Sosyal Bilimler ve Sosyal Bilgiler Kavramı” (Edt. Cemalettin Şahin). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu Sosyal Bilgiler. ss.31–41. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
  • Duman, Tayyip; Karakaya, Necmettin ve Yavuz, Nuri (2001). Vatandaşlık Bilgisi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Ece, Bahriye (2007). İlköğretim Birinci Kademede 2005 Sosyal Bilgiler Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Afyonkarahisar İli Örneği”), Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyonkarahisar.
  • Erden, Münire (2004). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
  • Erkal, Mustafa (1993). Sosyoloji (Toplum Bilimi). İstanbul: Der Yayınları.
  • Ekinci, Arzu (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Yapılandırmacı Yaklaşım Bağlamında Değerlendirilmesi (Eskişehir İli), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.
  • Gezmiş, Can Tekin ve Çarıkçıoğlu Salih (2007). “Çevre Sorunlarıyla Mücadelede Çocukların Bilinçlendirilmesi”. http://cevre.club.fatih.edu.tr/webyeni/konfreweb/konu19.pdf. Erişim Tarihi: 15.07.2007.
  • Gözütok Aslı ve Tekinli Şayan (2006). “Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Dersi Etkinlik Geliştirme, Uygulama ve Değerlendirme Projesi (VATGEP)”. II Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı, ss.65–79, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Van: Millî Eğitim Basımevi.
  • Güler, Ali (2008). Eğitimin Tarihi, Sosyal, Felsefi Temelleri. Ankara: Punto Tasarım.
  • Güven, İsmail (2005). “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Mesleki Gelişim ve Yeterlikleri”. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl 5, Sayı 60. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/ sayi60/icindekiler.htm. Erişim Tarihi:15.08.2007.
  • Hoşgörür, Vural (2007). “Eğitimin Toplumsal Temelleri.” Eğitim Bilimine Giriş (Ed: Özcan Demirel ve Zeki Kaya). ss.129–160. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Karakuş, Fazilet (2006). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yapıcı Öğrenme ve Otantik Değerlendirme Yaklaşımlarının Öğrencilerin Akademik Başarı, Kalıcılık ve Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutumlarına Etkisi, Çukurova Üniversitesi- Sosyal Bilimler Enstitüsü- Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Adana.
  • Karagöz, Sevim Güven; Özdemir, Muhammet ve Özdemir, Olcay (2007). “Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Görüşleri” VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ss.739–743. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Koçak, Kemal (2002). “1998 İlköğretim Okulu Sosyal Bilgiler Programı Genel Amaçlarının (Gerçekleşebilirliği) Değerlendirilmesi.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(1), 133–162.
  • Köçer, Mehmet ve Demir, Selçuk Beşir (2006). “Sosyal Bilgiler Dersi Duyuşsal Amaçların Gerçekleşme Düzeyinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi” II Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı, ss.195–201. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Van: Millî Eğitim Basımevi.
  • Oğuz, Sibel (2007). “M. Condorcet ve Vatandaşlık Eğitimi” Eğitim Klasikleri incelemeleri (Edt. Bahri Ata ve İkram Bağcı). 43–46. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Oktay, Ayşe Sıdıka (2007). “İslam Düşüncesinde Ahlaki Değerler ve Bunların Global Ahlaka Etkileri.” Değerler Eğitimi Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ss.133–143, Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
  • Öcal, Adem (2005). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Deprem Eğitiminin Değerlendirilmesi” Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (25)1, 169–184.
  • Özkan, Hasan Hüseyin (2006). “Popüler Kültür ve Eğitim”. Kastamonu Eğitim Dergisi, (14)1, 29–38.
  • Özcan, Tülin (2002). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Programı Genel Amaçlarının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi (Kilis İlinde Bir Araştırma), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana.
  • Öztürk, Cemil ve Dilek, Dursun (2004). “Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programları” Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Edt. Cemil ÖZTÜRK & Dursun DİLEK). ss.47–81. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Sagay, Nuray (2007). İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Derslerinde Coğrafya Konularının Öğretimi: Problemler- Öneriler, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyonkarahisar.
  • Savaş, Gökhan (2004). “Türk Kültürünün Önemli Bir Unsuru:Türk Dili”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi (l)1. http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/ view/173/173. Erişim Tarihi: 20.10.2007.
  • Sözer, Ersan (1998). “Sosyal Bilgiler Programının Amaçları, İlkeleri ve Temel Özellikleri” Sosyal Bilgiler Öğretimi. (Editör: Gürhan Can). 15- 39. Anadolu Üniversitesi Yayınları, 1064. Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 581. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Web-Ofset Tesisleri.
  • Şimşekli, Yeter ve Ergül, Remziye ve Şanlı, Meral (2001). “İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerine Fen Bilgisi Dersi Kapsamında Verilen Çevre Eğitiminin Çevre ve Çevre Koruma Bilincine Etkisinin İncelenmesi” X. Ulusal Eğitim Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.1592–1596, III. Cilt, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Şirin, Hüseyin. (2005). “Öğrencilerin Sosyal Sorumluluklarının Geliştirilmesinde Öğretmenlerin Rolü” Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (25)1, 301–316.
APA Gömleksiz M, CÜRO E (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). , 145 - 166.
Chicago Gömleksiz Mehmet Nuri,CÜRO Elif Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). (2011): 145 - 166.
MLA Gömleksiz Mehmet Nuri,CÜRO Elif Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). , 2011, ss.145 - 166.
AMA Gömleksiz M,CÜRO E Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). . 2011; 145 - 166.
Vancouver Gömleksiz M,CÜRO E Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). . 2011; 145 - 166.
IEEE Gömleksiz M,CÜRO E "Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği)." , ss.145 - 166, 2011.
ISNAD Gömleksiz, Mehmet Nuri - CÜRO, Elif. "Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği)". (2011), 145-166.
APA Gömleksiz M, CÜRO E (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Milli Eğitim, 40(190), 145 - 166.
Chicago Gömleksiz Mehmet Nuri,CÜRO Elif Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Milli Eğitim 40, no.190 (2011): 145 - 166.
MLA Gömleksiz Mehmet Nuri,CÜRO Elif Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Milli Eğitim, vol.40, no.190, 2011, ss.145 - 166.
AMA Gömleksiz M,CÜRO E Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Milli Eğitim. 2011; 40(190): 145 - 166.
Vancouver Gömleksiz M,CÜRO E Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Milli Eğitim. 2011; 40(190): 145 - 166.
IEEE Gömleksiz M,CÜRO E "Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği)." Milli Eğitim, 40, ss.145 - 166, 2011.
ISNAD Gömleksiz, Mehmet Nuri - CÜRO, Elif. "Sosyal bilgiler dersi öğretim programının toplumsal ihtiyaçları karşılama düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri (Diyarbakır ili örneği)". Milli Eğitim 40/190 (2011), 145-166.