Yıl: 2020 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 14 - 27 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 11-01-2023

Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği

Öz:
Kamusal dış mekânlar olarak da tanımlanan kent parkları tasarlanırken, tüm bireylerin eşit haklara sahip olduğu düşüncesi esas alınmalı ve engelli bireylerin kent parklarının içinde yer alan tüm mekânlara kolaylıkla erişebilmesi sağlanmalıdır. Bu araştırmanın amacı, Çankırı kentinde bulunan Recep Tayyip Erdoğan Parkı’nın engelli bireyler için ulaşılabilirliğinin araştırılmasıdır. Araştırma kapsamında; park girişi, yaya ve araç yolları, merdivenler ve rampalar, otoparklar, çocuk oyun alanları, spor kompleksleri ve fitness alanı, kafeterya/restoran, engelsiz yaşam merkezi, hizmet alanları, açık hava sineması ve çim amfi, kent mobilyaları (oturma birimleri, çöp kutuları, çeşmeler, aydınlatma elamanları) ve bitki materyali ulusal standartlar ve evrensel tasarım ilkeleri kapsamında irdelenmiştir. Özellikle standartların göz ardı edildiği mekânlarda ise kullanım sorunları saptanmış, peyzaj mimarlığı meslek disiplini kapsamında değerlendirilerek alana özgü öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelime: Evrensel tasarım peyzaj tasarımı ergonomi peyzaj erişilebilirliği.

Design for Disabilities in Public Outdoor Space: A Case of Recep Tayyip Erdoğan Urban Park in Çankırı

Öz:
When designing urban parks, which are also defined as public outdoor spaces, the idea that all individuals have equal rights should be taken as a basis, and disabled individuals should be provided with easy access to all spaces within urban parks. The aim of this research is to investigate the accessibility of Recep Tayyip Erdogan Park in Çankırı city for disabled individuals. Within the scope of this research; park entrance, pedestrian and vehicle roads, stairs and ramps, car parks, children’s playgrounds, sports complexes and fitness area, cafeteria/restaurant, barrier-free living center, service areas, open air cinema and grass amphitheatre, urban furniture (seating units, garbage cans, fountains, lighting elements) and plant materials were evaluated with respect to the national standards and the universal design principles. Especially in the places where the standards are ignored, usage problems were identified and field-specific suggestions were made by evaluating them within the scope of the landscape architecture professional discipline.
Anahtar Kelime: Universal design landscape design ergonomics landscape accessibility.

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonim, 2011. Yerel Yönetimler İçin Ulaşılabilirlik Temel Bilgiler Teknik El Kitabı. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Genel Yayın No: 49, Anıl Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara.
  • Anonim, 2020. Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni 2020 Mart. T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Anonymous, 2013. Accessibility Design Guide: Universal Design Principles for Australia’s Aid Program. A Companion Volume to Development for All: Towards a Disability-Inclusive Australian Aid Program 2009-2014. Australian Government (AusAID). Edited by Clarity Communications, Designed by GRi.D Communications, Printed by Blue Star Print, Canberra, Australia.
  • Aslaksen, F., Bergh, S., Bringa, O.R., Heggem, E.K., 1997. Universal Design Planning and Design for All. Cornell University ILR School, Oslo, Norway. Çankırı Belediyesi, 2020a. Kent rehberi/coğrafi yapı. http://www.cankiri.bel.tr/sayfa-16/cografi-yapi.php. (erişim 10.08.2020).
  • Çankırı Belediyesi, 2020b. Recep Tayyip Erdoğan Parkı. http://www.cankiri.bel.tr/sayfa-388/recep-tayyiperdogan-parki.php. (erişim 10.08.2020).
  • D’souza, N., 2004. Is universal design a critical theory?, in: Keates, S., Clarkson, J., Langdon, P., Robinson, P. (Eds.), Designing a More Inclusive World. Chapter 1. Publisher Springer-Verlag, London, pp. 3-9.
  • DEV, 2020. Engelsiz şehir tasarım raporu. Dünya Engelliler Vakfı (DEV). http://www.devturkiye.org/Projeler/Engelsiz-SehirPlanlamasi/Engelsiz-Sehir-Tasarim-Raporu/ (erişim 10.08.2020).
  • Iwarsson, S., Ståhl, A., 2003. Accessibility, usability and universal design-positioning and definition of concepts describing person-environment relationships. Disability and Rehabilitation 25(2), 57-66.
  • Kuter, N., Çakmak, M., 2017. Kamusal dış mekânlarda engelliler için tasarım: Ankara, Seğmenler Parkı örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi 3(2), 93-110.
  • Resmi Gazete, 2005. Özürlüler ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun. Kabul Tarihi: 1.7.2005. Kanun No. 5378. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/07/2005 0707-2.htm (erişim: 10.08.2020).
  • Rodman, D., 2009. Universal Design Guidelines for Outdoor Spaces: Plan and Design for Choice. Publishing: City of Pitt Meadows and the District of Maple Ridge, British Columbia.
  • Sirel, A., Sirel, Ü., 2005. Kamusal Dıș Mekânlarının Tasarımında Aydınlatma Boyutu: Edirne’de Hürriyet Meydanı (Parkı) ile İlgili Bir Araştırma. In, III. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu ve Sergisi, 23- 25 Kasım, Ankara, pp. 29-36.
  • Story, M.F., 1998. Maximizing usability: The principles of universal design. Assistive Technology 10 (1), 4-12.
  • Story, M.F., 2011. The principles of universal design, in: Wolfgang F. E., Korydon H. Smith (Eds.), Universal Design Handbook. Second Edition. Chapter 4. The McGraw-Hill Companies, Inc., US, pp. 4.3-4.12.
  • Story, M.F., Mueller, J.L., Mace, R.L., 1998. The Universal Design File: Designing for People of All Ages and Abilities. Institution: North Carolina State Univ., Raleigh. Center for Universal Design. ERIC Processing and Reference Facility,USA.
  • Tandoğan, O., 2017. Evrensel tasarım kavramı ve kentsel peyzaj ile ilgili örnekler üzerinden değerlendirilmesi. Artium 5(2), 51-66.
  • Ter, Ü., Erdoğan, E., Kuter, N., 2016. Yaşlılık ve kamusal dış mekan tasarımı, in: Velittin Kalınkara (Ed.), Yaşlılık: Disiplinlerarası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler. Bölüm: XIX. Yayın No: 1520. Sosyal Çalışmalar No: 012. 1. Basım. Mayıs 2016. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. LTD. ŞTİ, Ankara, pp. 453-488.
  • WHO, 2011. World report on disability. The World Bank, World Health Organization (WHO): 24p. http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/r eport/en/ (erişim 10.08.2020).
APA KUTER N, Çapraz M (2020). Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. , 14 - 27.
Chicago KUTER N.,Çapraz M.N. Erciyez Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. (2020): 14 - 27.
MLA KUTER N.,Çapraz M.N. Erciyez Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. , 2020, ss.14 - 27.
AMA KUTER N,Çapraz M Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. . 2020; 14 - 27.
Vancouver KUTER N,Çapraz M Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. . 2020; 14 - 27.
IEEE KUTER N,Çapraz M "Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği." , ss.14 - 27, 2020.
ISNAD KUTER, N. - Çapraz, M.N. Erciyez. "Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği". (2020), 14-27.
APA KUTER N, Çapraz M (2020). Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 6(1), 14 - 27.
Chicago KUTER N.,Çapraz M.N. Erciyez Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi 6, no.1 (2020): 14 - 27.
MLA KUTER N.,Çapraz M.N. Erciyez Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, vol.6, no.1, 2020, ss.14 - 27.
AMA KUTER N,Çapraz M Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi. 2020; 6(1): 14 - 27.
Vancouver KUTER N,Çapraz M Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi. 2020; 6(1): 14 - 27.
IEEE KUTER N,Çapraz M "Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği." Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 6, ss.14 - 27, 2020.
ISNAD KUTER, N. - Çapraz, M.N. Erciyez. "Kamusal Dış Mekânda Engelliler İçin Tasarım: Çankırı, Recep Tayyip Erdoğan Kent Parkı Örneği". Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi 6/1 (2020), 14-27.