Yıl: 2022 Cilt: 9 Sayı: Özel Sayı Sayfa Aralığı: 178 - 185 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17568/ogmoad.1088765 İndeks Tarihi: 13-01-2023

Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması

Öz:
şimşiri (B. sempervirens L.) gövde odununun anatomik özellikleri, rutubet miktarı, yoğunluk değerleri, liflere paralel basınç direnci, renk parametreleri ve yüzey pürüzlülük değerleri belirlenmiştir. Araştırma materyali Trabzon’un Çaykara ilçesinden alınmıştır. Gövde odunu, gerçekleştirilecek testler için kesilerek deney örnekleri elde edilmiş ve deney örnekleri hava kurusu hale gelinceye kadar iklimlendirme odasında bekletilmiştir. Testler, ilgili standartlara göre gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde Anadolu şimşiri odununun dağınık traheli olduğu, hava kurusu yoğunluk değerinin 0,94 g/cm3 ve “ağır ağaçlar” sınıfında yer aldığı, liflere paralel basınç direncinin 70,64 N/mm2 ve “basınç direnci büyük ağaçlar sınıfında” yer aldığı belirlenmiştir. Yüzey pürüzlülük parametrelerine ait sonuçlara göre şimşir odununun radyal yüzeyinin teğet yüzeyden daha pürüzlü olduğu; renk parametrelerine ait sonuçlara göre teğet yüzeyinin radyal yüzeyden daha açık renkte olduğu ve her iki yüzeyin sarı renk tonunda olduğu belirlenmiştir. Çalışmak için sert bir oduna sahip olan Anadolu şimşiri odunu süs eşyası, alet sapları, kaşık, tarak, tavla pulu, cetvel, müzik aleti parçaları üretiminde, oymacılık, tornacılık ve kakmacılıkta yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemiz ormancılığında odun dışı orman ürünü olarak alternatif tıp alanında ve süs bitkisi olarak peyzaj alanında da değerlendirilen şimşir ağaçlarının korunması ve canlılığını sürdürebilmesi için gerekli çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelime: Anadolu şimşiri Buxus sempervirens L. teknolojik özellikler

Investigation of some technological properties of Anatolian boxwood (Buxus sempervirens L.) stem wood

Öz:
In this study, moisture content, density values, compression strength parallel to grain, color parameters and surface roughness values of Anatolian boxwood (B. sempervirens L.) stem wood, which has the hardest wood grown in Turkey, were determined. Research material was obtained from Çaykara district of Trabzon. The stem wood was cut for the tests to be carried out and test samples were obtained and kept in the air-conditioning room until it became air-dry. The tests were carried out according to the relevant standards. When the obtained results are evaluated, it has been determined that Anatolian boxwood has diffuse-porous wood, the air-dry density value is 0.94 g/cm3 and it is in the “heavy woods” class, the compression strength parallel to grain is 70.64 N/mm2 and it is in the “the compression strength is great woods” class. According to the results of the surface roughness parameters, the radial surface of the boxwood is rougher than the tangential surface and according to the results of the color parameters, it was determined that the tangential surface was lighter in color than the radial surface and both surfaces were in yellow hue. Anatolian boxwood, which has a hard wood for working, is widely used in the production of ornaments, tool handles, spoons, combs, backgammon stamps, rulers, musical instrument parts, carving, turnery and inlay. It is suggested that necessary studies should be carried out in order to protect and maintain the vitality of boxwood trees, which are also evaluated as a non-wood forest product in the field of alternative medicine and as an ornamental plant in the landscape in the Turkish forestry sector.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akkemik, Ü., Kaya, Z., 1998. Bartın Yöresinde Doğal Yetişen Adi Şimşir (Buxus sempervirens L.)’in Morfo - lojik, Anatomik ve Palinolojik Özellikleri, Kasnak Me- şesi ve Türkiye Florası Sempozyumu, 21-23 Eylül 1998, İstanbul.
  • Aytuğ, B., Görcelioğlu, E., 1987. Gordiyon Kral Meza- rında ağaç malzeme ve mobilya buluntuları. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 37 (1): 1-27
  • Bab, 2000. BAB Bs200Pro Image System Software ISO 9001:2000
  • Bozkurt, Y., Erdin, N., 1990a. Ticarette kullanılan ağaç- larda önemli bazı makroskopik ve mikroskopik özellik - ler. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 40 (4): 33-54.
  • Bozkurt, Y., Erdin, N., 1990b. Ticarette kullanılan ağaç- larda fiziksel ve mekanik özellikler. İstanbul Üniversi- tesi Orman Fakültesi Dergisi, 40 (1): 6-24.
  • Bozkurt, A., Y., Erdin, N., 2000. Odun Anatomisi, İs- tanbul Üniversitesi, Yayın No: 4263, Fakülte Yayın No: 466, İstanbul.
  • CIELAB, 2008. CIE L* a* b* color scale. Applications note-insight on color. Hunter Associates Laboratory, Inc. Reston, VA, 4p. Committee on Nomenclature, 1989. IAWA List of Mic- roscopic Features for Hardwood Identification, IAWA Bulletin, 10: 219-332.
  • Gerçek, Z., 2011. Doğu Karadeniz Bölgesindeki Egzotik Gymnospermae (Açık Tohumlular) Taksonlarının Odun Atlası, Trabzon, Türkiye, KTÜ Basımevi.
  • Hiziroglu, S., 2016. Using wood for violin makers. Food Technology Fact Sheet (FAPC-201), Robert M. Kerr Food & Agricultural Products Center, Oklahoma, USA.
  • Ives, E., 2001. A Guide to Wood Microtomy: Making Quality Microslides of Wood Sections, Ipswich, United Kingdom.
  • Kollmann, F. F. P., Côté Jr., W. A., 1968. Principles of Wood Science and Technology I Solid Wood, Springer- Verlag, Berlin, Heidelberg.
  • Kurtoğlu, A., 2000. Ağaç Malzeme Yüzey İşlemleri 1. Cilt: Genel Bilgiler, Üniversite yayın no: 4262, Fakülte yayın no: 463, İstanbul.
  • Mamıkoğlu, N. G., 2017. Türkiye’nin Ağaçları ve Çalıla- rı, 7. Basım, Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul.
  • Mataracı, T. 2012. Buxus. Bizimbitkiler http://www.bi- zimbitkiler.org.tr (Ziyaret tarihi: 27. 01. 2022).
  • Merev, N., 1998. Doğu Karadeniz Bölgesindeki Doğal Angiospermae Taksonlarının Odun Anatomisi, Trab- zon, Türkiye, KTÜ Basımevi.
  • Merev, N., 2003. Odun Anatomisi ve Odun Tanıtımı, Trabzon, Türkiye: Karadeniz Teknik Üniversitesi Mat- baası.
  • Normand, D., 1972. Manuel d’identification des bois commerciaux, Tome 1, Généralités, Nogent-sur-Marne, France: Gerdat-Ctft.
  • Nishino, Y., Janin, G., Chanson, B., Détienne, P., Gril, J., Thibaut, B., 1998. Colorimetry of wood specimens from French Guiana. Journal of Wood Science, 44 (1): 3-8. https://doi.org/10.1007/BF00521867
  • Piqué, R., Morera, N., Revelles, J., Castells, E., López- Bultó, O., Franch, A., Burjachs, F., 2021. The distri- bution and use of box (Buxus sempervirens L.) in the Northeastern Iberian peninsula during the Holocene. Environmental Archaeology, 26 (2): 179-191, https://doi. org/10.1080/14614103.2018.1515054
  • Topaloğlu, E., Ay, N., Altun, L., 2014. Ekolojik faktörle- rin odun özelliklerine etkisi. Düzce Üniversitesi Orman- cılık Dergisi 10 (1): 84-96.
  • Topaloğlu, E., Ustaömer, D., 2020. Bazı meyve ağaçları gövde odunlarının fiziksel, mekanik ve yüzey özellikle- rinin araştırılması. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknolo- ji Dergisi, 8 (1): 123-136.
  • Türkyılmaz, E., 2005. Anadolu Şimşirinin (Buxus sem- pervirens L.) Bazı Morfolojik ve Fiziksel Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • TS ISO 13061-1, 2021. Türk Standartları Enstitüsü. Odu- nun fiziksel ve mekanik özellikleri – Kusursuz küçük ahşap numunelerin deney yöntemleri - Bölüm 1: Fiziksel ve mekanik deneyler için nem muhtevasının belirlenmesi.
  • TS ISO 13061-2, 2021. Türk Standartları Enstitüsü. Odu- nun fiziksel ve mekanik özellikleri – Kusursuz küçük ahşap numunelerin deney yöntemleri - Bölüm 2: Fizik- sel ve mekanik deneyler için yoğunluğun belirlenmesi.
  • TS ISO 13061-17, 2019. Türk Standartları Enstitüsü. Odunun fiziksel ve mekanik özellikleri – Küçük kusur- suz odun numuneleri için deney yöntemleri – Bölüm 17: Liflere paralel basınç altında nihai gerilimin belirlenmesi.
  • ISO 21920-2:2021. Geometrical product specifications (GPS) — Surface texture: Profile — Part 2: Terms, de- finitions and surface texture parameters. International Organization for Standardization, Geneva, Switzerland.
APA Topaloğlu E, USTAOMER D, Ozturk M, Ay N (2022). Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. , 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
Chicago Topaloğlu Elif,USTAOMER Derya,Ozturk Murat,Ay Nurgül Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. (2022): 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
MLA Topaloğlu Elif,USTAOMER Derya,Ozturk Murat,Ay Nurgül Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. , 2022, ss.178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
AMA Topaloğlu E,USTAOMER D,Ozturk M,Ay N Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. . 2022; 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
Vancouver Topaloğlu E,USTAOMER D,Ozturk M,Ay N Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. . 2022; 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
IEEE Topaloğlu E,USTAOMER D,Ozturk M,Ay N "Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması." , ss.178 - 185, 2022. 10.17568/ogmoad.1088765
ISNAD Topaloğlu, Elif vd. "Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması". (2022), 178-185. https://doi.org/10.17568/ogmoad.1088765
APA Topaloğlu E, USTAOMER D, Ozturk M, Ay N (2022). Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. Ormancılık Araştırma Dergisi, 9(Özel Sayı), 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
Chicago Topaloğlu Elif,USTAOMER Derya,Ozturk Murat,Ay Nurgül Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. Ormancılık Araştırma Dergisi 9, no.Özel Sayı (2022): 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
MLA Topaloğlu Elif,USTAOMER Derya,Ozturk Murat,Ay Nurgül Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. Ormancılık Araştırma Dergisi, vol.9, no.Özel Sayı, 2022, ss.178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
AMA Topaloğlu E,USTAOMER D,Ozturk M,Ay N Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. Ormancılık Araştırma Dergisi. 2022; 9(Özel Sayı): 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
Vancouver Topaloğlu E,USTAOMER D,Ozturk M,Ay N Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması. Ormancılık Araştırma Dergisi. 2022; 9(Özel Sayı): 178 - 185. 10.17568/ogmoad.1088765
IEEE Topaloğlu E,USTAOMER D,Ozturk M,Ay N "Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması." Ormancılık Araştırma Dergisi, 9, ss.178 - 185, 2022. 10.17568/ogmoad.1088765
ISNAD Topaloğlu, Elif vd. "Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens L.) gövde odununun bazı teknolojik özelliklerinin araştırılması". Ormancılık Araştırma Dergisi 9/Özel Sayı (2022), 178-185. https://doi.org/10.17568/ogmoad.1088765