Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi

Fikriye ÇELİK (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye)
Yeni Medya (Online)
5 0
Yıl: 2022 Cilt: 2022 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 229 - 246 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.55609/yenimedya.1132767 İndeks Tarihi: 27-01-2023

Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi

Öz:
Geleneksel toplum modelinde baskı aracı işlevi gören gözetim; modern dönemde gelişen teknoloji yardımıyla kurumsal nitelik kazanmış, modern çağı izleyen süreçte yeni iletişim teknolojileriyle uğradığı yapısal değişiklik sonucu gündelik hayata eklemlenmiştir. Gözetleme kültüründe görülen dönemsel değişimlerin kullanılan araçlarla ilgisi, gözetimde mekân olgusunu da vurgulamayı gerektirmektedir. Zira “mekân” ve “beden” arasındaki diyalektik ilişki gözetim aracının şeklini tayin etmektedir. Bugün küresel internet ağına bina edilen üçüncü mekânın insanı, kent mekânındaki “gözetim”den daha yoğun ancak rıza eşliğinde gerçekleşen bir “denetim”e tabi tutulmaktır. Foucault’nun “dispositif”inin küresel hegemonya altında kurulan yeni mekânda Bigo’nun “ban-optikon”u üzerinden işlevselliğini koruduğu hakikatine yaslanan bu çalışmada eski ABD Başkanı Donald Trump’a Kongre baskını sonrası yeni iletişim teknolojileri kapılarının kapatılması vakası tartışılmaktadır. Yeni medyanın aracılık ettiği iletişim sürecinde Trump’ın sosyal medya hesaplarının kalıcı olarak kapatılması, kullanım amacıyla yöneldiği diğer iletişim platformlarının küresel uygulama marketlerinden kaldırılması vakasını ötekileştirmeye/dışlamaya/ayırmaya hizmet eden “ban-optikon” ve “deplatforming” kavramlarından yardım alarak anlamlı kılmak çalışmanın amacını teşkil etmektedir. Nitel araştırma yöntemiyle gerçekleşen bu betimsel analizde amorf küresel hegemonyanın Donald Trump’ı sosyal medya üzerinden dünyanın gözü önünde dijital ablukaya alması modern ve sonrası gözetim kültürü etrafında değerlendirilmiştir. Bu bağlamda küresel eşikbekçiliğinin yürütüldüğü ağ mekânında marjinalleştirilerek varlık göstermesi engellenen Trump’ın platformsuzlaştırma stratejisi başta olmak üzere kullanılan yeni teknikler sonucunda sesinin kesildiği, suskunluk yaptırımıyla karşılaştığı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime: Ban-optikon Sosyal Medya Panoptikon Deplatforming Donald Trump

Evaluation of Global Hegemony in the Post-Panoptic World on Social Media: A Descriptive Analysis of the Donald Trump Case

Öz:
Surveillance, which functions as a means of oppression in the traditional social model, has gained an institutional character with the developing technology in the modern period and has been integrated into daily life as a result of the structural changes it has undergone with new communication technologies. The relationship between the periodic changes in the surveillance culture and the oppression apparatuses necessitates emphasizing the space phenomenon in surveillance. Because the dialectical relationship between “space” and “body” determines the surveillance apparatus. Today, the network society are subject to a more intense but consensual control than the surveillance in the urban space. In this study, which is based on the fact that Foucault’s “dispositif” maintains its functionality over Bigo’s “ban-opticon” in the new space established with global hegemony, the case of closing the new communication technologies after the congressional raid to former US President Donald Trump is discussed. The purpose of the study is to understand the case of the permanent closure of Trump’s social media accounts and the removal of other communication platforms from the global application, with the help of the concepts of “ban-opticon” and “deplatforming”, which serve to marginalize. In this descriptive analysis, the amorphous global hegemony’s digital blockade of Trump over social media in front of the world was evaluated in the context of modern and post-modern surveillance culture. In this context, it has been concluded that sanctions have been imposed on Trump, whose voice has been silenced by being marginalized as a result of the new techniques used, especially the deplatformization strategy, in the network space where global gatekeeping.
Anahtar Kelime: Ban-opticon Social Media Panopticon Deplatforming Donald Trump

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AA (2021, Ocak 9). Trump kendi sosyal medya platformunu kuracağını açıkladı. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/trump-kendi-sosyal-medya-platformunu-kuracagini-acikladi/2104149.
  • Ali, S., Saeed, M. H., Aldreabi, E., Blackburn, J., De Cristofaro, E., Zannettou, S. ve Stringhini, G. (2021). Understanding the effect of deplatforming on social networks. In 13th ACM web science conference 2021 (WebSci ’21), June 21–25, 2021, Virtual Event, United Kingdom.
  • Althusser, L. (2002). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (Y. Alp ve M. Özışık, Çev.). İletişim Yayınları.
  • Bauman, Z. (2017). Küreselleşme/toplumsal sonuçları (A. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2018). Iskarta hayatlar/modernite ve safraları (O. Yener, Çev.). Can Yayınları.
  • Bauman. Z. ve Lyon, D. (2018). Akışkan gözetim (E. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • BBC News (2021, September 10). Texas passes social media ‘de-platforming’ law. https://www.bbc.com/news/technology-58516155.
  • Bentham, J., P. Pease-Watkin ve Werret, S. (2016). Panoptikon/gözün iktidarı (B. Çoban ve Z. Özarslan, Çev.). Su Yayınları.
  • Bigo, D. (2008). Globalized (in) security/the field and the ban-opticon. In D. Bigo & A. Tsoukala (Editörler), Terror, Insecurity and Liberty/Illiberal practices of liberal regimes after 9/11 (pp. 10-48). Routledge.
  • Corbin, J. ve Strauss, A. (2015). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage.
  • Cumhuriyet (2021, Mayıs 5). Trump’tan dev ‘sosyal medya’ hamlesi: Kendi platformunu kurdu. https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/trumptan-dev-sosyal-medya-hamlesi-kendi-platformunu-kurdu-1833633.
  • CNN TÜRK (2021, Temmuz 10). Trump sosyal medya devlerine dava açıyor. https://www.cnnturk.com/teknoloji/trump-sosyal-medya-devlerine-dava-aciyor.
  • Deleuze, G. (1992). Postscript on the societies of control. October, 59, 3-7.
  • Foucault, M. (1992). Hapishanenin doğuşu (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Kitabevi.
  • Foucault, M. (2007). Cinselliğin tarihi (H. U. Tanrıöver, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2011). Büyük kapatılma (I. Ergüden ve F. Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü (I. Ergüden, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Fuchs, C. (2020). Communication and capitalism: A critical theory. University of Westminster Press.
  • Fukuyama, F. (1989). Tarihin sonu mu?. Dünya Solu/Güz '90, 96-119.
  • Gramsci, A. (1971). Selections from the prison notebooks (Q. Hoare & G. N. Smith, Trans.). Lawrence & Wishart.
  • Giddens, A. (2000). Tarihsel materyalizmin çağdaş eleştirisi (Ü. Tatlıcan, Çev.). Paradigma Yayınları.
  • Giddens, A. (2008). Ulus devlet ve şiddet (C. Atay, Çev.). Kalkedon Yayınları.
  • Han, B.-C. (2016). Şiddetin topolojisi (D. Zaptçıoğlu, Çev.). Metis Yayınları.
  • Han, B.-C. (2020). Psikopolitika /neoliberalizm ve yeni iktidar teknikleri (H. Barışcan, Çev.). Metis Yayınları.
  • Han, B.-C. (2021). Kapitalizm ve ölüm dürtüsü (Ç. Tanyeri, Çev.). İnka Kitap.
  • Hardt, M. ve Negri, A. (2003). İmparatorluk (A. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Harvey, D. (2010). Postmodernliğin durumu (S. Savran, Çev.). Metis Yayınları.
  • Ingram, D. (2021, January 12). Does ‘deplatforming’ work? Trump's most extreme fans will find him, research says. https://www.nbcnews.com/tech/internet/does-deplatforming-work-trump-s-most-extreme-fans-will-find-n1253906.
  • Iyer, P. (2021, January 24). Is deplatforming the answer to countering hate-speech?. https://www.orfonline.org/expert-speak/deplatforming-answer-countering-hate-speech/.
  • Kalelioğlu, E. (2021, Temmuz 5). Donald Trump, ‘Twitter’ın yenilenmiş bir sürümü gibi’ görünen kendi sosyal medya platformunu açtı. https://www.webtekno.com/donald-trump-kendi-sosyal-medya-platformunu-acti-h109491.html.
  • Kemp, S. E., Hort, S., ve Hollowood, J. (2018). Descriptive analysis in sensory evaluation. John Wiley and Sons.
  • Lukács, G. (1971). History and class consciousness (R. Livingstone, Trans.). The Merlin Press.
  • Lyon, D. (2013). Gözetim çalışmaları (A. Toprak, Çev.). Kalkedon Yayınları.
  • Marx, K. (1909). Capital: A critique of political economy. volume I: Book one: The process of production of capital (S. Moore & E. Aveling, Trans.). Charles H. Kerr & Company.
  • Neumann, E. N. (1998). Kamuoyu/suskunluk sarmalının keşfi (M. Özkök, Çev.). Dost Kitabevi.
  • Okur, M. A. (2015). Gramsci, Cox ve hegemonya: Yerelden küresele, iktidarın sosyolojisi üzerine. Uluslararası İlişkiler, 12(46), 131-151.
  • Ravindranathan, P. (2021, February 2). Social media and the de-platforming dilemma. https://www.bqprime.com/opinion/social-media-and-the-de-platforming-dilemma.
  • Richards, N. M. (2013). The dangers of surveillance. Harvard Law Review, 126, 1934-1965.
  • Robinson, W. I. (1996). Globalization, the world system, and ‘democracy promotion’ in U.S. foreign policy. Theory and Society, 25(5), 615-665.
  • Rogers, R. (2020, January 13). Platforming, deplatforming & replatforming/following extremists around the internet. http://opentranscripts.org/transcript/platforming-deplatforming-replatforming/.
  • Thorbecke, C. (2021, May 25). Critics slam Florida’s law banning big tech ‘de-platforming’ as ‘unconstitutional. https://abcnews.go.com/Technology/critics-slam-floridas-law-banning-big-tech-de/story?id=77891650.
  • TRT Haber (2021, Ocak 8). Kongre baskınında ölenlerin sayısı 5’e yükseldi. https://www.trthaber.com/haber/dunya/kongre-baskininda-olenlerin-sayisi-5e-yukseldi-545303.html.
  • TRT Haber (2021, Temmuz 1). Trump’ın ekibinden yeni sosyal medya uygulaması. https://www.trthaber.com/haber/dunya/trumpin-ekibinden-yeni-sosyal-medya-uygulamasi-592540.html.
  • Vaughan, D. (1992). Theory elaboration: the heuristics of case analysis. In C. Ragin ve H. Becker (Editörler), What is a case? Exploring the foundations of social inquiry (pp. 173-202). Cambridge University Press.
  • Virilio, P. (2003). Enformasyon bombası (K. Şahin, Çev.). Metis Yayınları.
  • Weber, M. (2005). The protestant ethic and the spirit of capitalism (T. Parsons, Trans.). Routledge.
APA ÇELİK F (2022). Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. , 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
Chicago ÇELİK FİKRİYE Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. (2022): 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
MLA ÇELİK FİKRİYE Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. , 2022, ss.229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
AMA ÇELİK F Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. . 2022; 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
Vancouver ÇELİK F Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. . 2022; 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
IEEE ÇELİK F "Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi." , ss.229 - 246, 2022. 10.55609/yenimedya.1132767
ISNAD ÇELİK, FİKRİYE. "Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi". (2022), 229-246. https://doi.org/10.55609/yenimedya.1132767
APA ÇELİK F (2022). Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. Yeni Medya (Online), 2022(13), 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
Chicago ÇELİK FİKRİYE Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. Yeni Medya (Online) 2022, no.13 (2022): 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
MLA ÇELİK FİKRİYE Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. Yeni Medya (Online), vol.2022, no.13, 2022, ss.229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
AMA ÇELİK F Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. Yeni Medya (Online). 2022; 2022(13): 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
Vancouver ÇELİK F Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi. Yeni Medya (Online). 2022; 2022(13): 229 - 246. 10.55609/yenimedya.1132767
IEEE ÇELİK F "Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi." Yeni Medya (Online), 2022, ss.229 - 246, 2022. 10.55609/yenimedya.1132767
ISNAD ÇELİK, FİKRİYE. "Panoptik Sonrası Dünyada Küresel Hegemonyanın Sosyal Medya Üzerinden Değerlendirilmesi: Donald Trump Vakasının Betimsel Analizi". Yeni Medya (Online) 2022/13 (2022), 229-246. https://doi.org/10.55609/yenimedya.1132767
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 5:47

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları