Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele  Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve  Eylem Planı

ERDEM, Asime Dilara; Bilgili, Alper

Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı

Asime Dilara ERDEM, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

Alper BİLGİLİ (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Kamu Yönetimi Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Çağdaş Yerel Yönetimler

36 18

Yıl: 2023 Cilt: 32 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 51 - 78 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-03-2023

Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı

Öz:

Sanayi Devriminden bu yana giderek ısınan, nüfus olarak kalabalıklaşan ve yoğun nüfusu doyurabilmek için kaynakları tükenen dünyamızın sorunlarından birisi de iklim değişikliğidir. Sanayi Devrimiyle başlayan süreç, dünyanın kaynaklarını sömürürken aynı zamanda dünyanın iklimini de olumsuz etkilemiş ve sera gazları nedeniyle yerküre ısınmaya başlamıştır. Bu durum iklim değişikliğine ve buna bağlı olarak birçok olumsuz durum yaratmaktadır. Küreselleşmenin de etkisiyle dünyanın küçük bir köye dönüştüğü fikri genel kabul görmüş ve bu durum iklim değişikliğinin küresel bir sorun olduğunun kabul edilmesine ve iklim değişikliği ile topyekûn ama aynı zamanda yerel düzeyde mücadele edilmesini gündeme getirmiştir. İklim değişikliğiyle mücadele kapsamında yerelde yapılacak her şeyin kartopu tekniğiyle büyüyerek dünya için olumlu sonuç vereceğine olan inanç artmaktadır. Bu kapsamda akıllı kent uygulamalarıyla da iklim krizi ile mücadele etmeye çalışılmaktadır. İklim kriziyle mücadele hem değişimin gidişatını azaltma anlamı taşırken hem de iklim krizleri sebebiyle yaşanan doğal afetlerden akıllı kent uygulamalarıyla kentte yaşayan insanların daha az etkilenmeleri sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda çalışmada T.C Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu 2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı incelenecek ve iklim değişikliğiyle mücadele için de katkı sağlayacak stratejiler ile eylemlere değinilecektir. Çalışma iklim değişikliğiyle mücadeleye akıllı kentler açısından baktığı ve bu kapsamda 2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı’na odaklandığı için literatüre katkı sağlamaktadır. 2023 yılının sonuna kadar Plan’da belirlenen eylemlerin gerçekleştirilip gerçekleştirilemediğinin ölçülememesi ise çalışmanın geliştirilebilir yönü olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: Akıllı Kent İklim Değişikliği Strateji Eylem Planı Türkiye.

Tools to Combat Climate Change in Turkey: National Smart Cities Strategy and Action Plan

Öz:

Climate change is one of the problems of our world, which has been heating up since the Industrial Revolution, overcrowding as a population and running out of resources to feed dense populations. The process that began with the Industrial Revolution, while exploiting the world's resources, has also negatively affected the world's climate, and the globe has begun to warm because of greenhouse gases. This situation creates climate change and, by extension, many adverse situations. The idea that the world was transformed into a small village by the influence of globalization was widely accepted, and this led to the recognition that climate change was a global problem and that climate change should be tackled at an all-out but also local level. There is growing belief that everything to do locally as part of the fight against climate change will result positively for the world by growing with the snowball technique. In this scope, local governments are trying to tackle the climate crisis with smart urban practices. While the fight against the climate crisis means making sure the climate returns to normal, and with smart urban practices due to climate crises, people living in the city are less affected. The study will examine the National Smart Cities Strategy and Action Plan 2020-2023 prepared by the Republic of Türkiye Ministry of Environment and Urbanization and address the strategies and actions set out to combat climate change. The study contributes to literature as it looks at the fight against climate change in terms of smart cities and focuses on the National Smart Cities Strategy and Action Plan 2020- 2023. Not measuring whether actions set out in the Plan can be taken by 2023 is determined as the improveable aspect of the study.

Anahtar Kelime: Smart City Climate Change Strategy Action Plan Turkey

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abella, A., Ortiz-de-Urbina-Criado, M. ve De-Pablos-Heredero, C. (2015). “The Reuse of Information in Smart Cities’ Ecosystems”. El Profesional de la Información, 24(6), 838-844. Erişim Adresi: http://dx.doi.org/10.3145/epi.2015.nov.16
Akalın, M. (2013). “Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Nedeniyle Oluşan Doğal Felaketlerin İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:6, (2), 29-43.
Akgül, O. (2022). “COP-27: Kayıp ve Zarar İklim Adaletinin Şafağı Olacak Mı?”, Greenpace. Erişim Adresi: https://www.greenpeace.org/turkey/blog/cop- 27-kayip-ve-zarar-iklim-adaletinin-safagi-olacak-mi/ (08.12.2022).
Armağan, V. (2018). “Dijital Dönüşüm Sürecinde Akıllı Şehirler ve E-Devlet Platformu”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (46), 387- 413.
Ateş, M. ve Erinsel Önder, D. (2019). “‘Akıllı Şehir’ Kavramı ve Dönüşen Anlamı Bağlamında Eleştiriler”, MEGARON, 14(1). 41-50. DOI: 10.5505/MEGARON.2018.45087
Aydın, F. ve Sarptaş, H. (2018). İklim Değişikliğinin Bitki Yetiştiriciliğine Etkisi: Model Bitkiler ile Türkiye Durumu, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 24(3), 512-521.
Aytaç, Ö. (2020). Kentin ve Kentsel Yaşamın Patalojisi, Şehir ve Medeniyet Dergisi, 6(12). 11-36.
Bilici, Z. ve Babahanoğlu, V. (2018). “Akıllı Kent Uygulamaları ve Konya Örneği”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 124-139.
BM 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, https://www.kureselamaclar.org/ (12.12. 2022).
BM 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri/ İklim Eylemi, (t.y). Erişim Adresi: https://www.kureselamaclar.org/amaclar/iklim-eylemi/ (07.12.2022).
Budak, S. ve Sezgin, S. (2021). “COVID-19 ile Mücadelede Akıllı Kent Uygulamalarının Önemi: Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Örneği”. TESAM Akademi Dergisi, 8(2), 521-552. Erişim Adresi: http://dx.doi.org/10.30626/tesamakademi. 933891
Clarke, R. Y. (2013). “Smart Cities and the Internet of Everything: The Foundation for Delivering Next- Generation Citizen Services”, IDC Government Insights. 1-18. Erişim Adresi: https://www.cisco.com/c/dam/en_us/solutions/industries/docs/scc/ioe_citizen_sv cs_white_paper_idc_2013.pdf
COP-27. (t.y). Vision & Mission, Erişim Adresi: https://cop27.eg/#/vision#goals (02.01.2023).
Çakıcı, K. ve Kızılboğa Özaslan, R. (2021). “Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının Akıllı Kent Uygulamalarındaki Karşılığı: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), 209-233.
Çelebi Zengin, E. (2018). “Kent ve Kentlileşme Sarmalında Türkiye”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 84-103.
Demirci, M. (2015). “İklim Değişikliğinin Yerel Bir Sorun Olarak İnşası”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 103-114.
Demirkıran, S., Yücel, M.A., Terzioğlu, M.K., Selvi, A. (2021). “Dijital Dönüşüm Sürecinde Akıllı Yönetişim”. TESAM Akademi Dergisi, 8(2). 489-519.
Gül, A. ve Atak Çobanoğlu, Ş. (2017). “Avrupa’da Akıllı Kent Uygulamalarının Değerlendirilmesi ve Çanakkale’nin Akıllı Kente Dönüşümünün Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı). 1543- 1565.
Hayta, Y. (2016). “Kent Kültürü ve Değişen Kent Kavramı”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 165-184.
Howard, E. (2019). Yarının Bahçe Kentleri. Volkan Atmaca (çev.). Daimon Yayınları.
Kacyira, A. K. (2013). “Addressing the Sustainable Urbanization Challenge”, United Nations | UN Chronicle. Erişim Adresi: https://www.un.org/en/chronicle/article/addressing-sustainable-urbanization- challenge (17.05.2022).
Kaygısız, Ü. ve Aydın, S. Z. (2017). “Yönetişimde Yeni Bir Ufuk Olarak Akıllı Kentler”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18). 56-81.
Keleş, R. (1993). Kentleşme Politikası, 2.Baskı. İmge Kitapevi.
Keleş, R. (2019). 100 Soruda Çevre. 3.Baskı. Yakın Kitapevi.
Lynch, K. (2021). Kent İmgesi, İrem Başaran (çev.). 15. Baskı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2022). 24 Aylık Meteorolojik Kuraklık Haritası, Erişim Adresi: https://mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik- analizi.aspx?d=aylik#sfB (05.06.2022).
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2022a). 2021 Yılı Yağış Değerlendirmesi. Erişim Adresi: https://mgm.gov.tr/FILES/arastirma/yagis- degerlendirme/2021yagisdegerlendirmesi.pdf (06.06.2022).
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2022b). 2021 Yılı İklim Değerlendirmesi. Erişim Adresi: https://mgm.gov.tr/FILES/iklim/yillikiklim/2021-iklim-raporu.pdf (06.06.2022).
Memiş, L. (2018). “Akıllı Teknolojiler, Akıllı Kentler ve Belediye Örgütlenmesinde Dönüşüm”, Yasama Dergisi, (36). 66-92.
Örselli, E. ve Dinçer, S. (2019). “Akıllı Kentleri Anlamak: Konya ve Barcelona Üzerinden Bir Değerlendirme”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(1). 90-110.
Sınmaz, S. (2015). “Enerji Verimliliği Temasının Türkiye Şehir Planlama Sistemine Entegrasyonu: Lapseki Kenti İçin Bir Yaklaşım”. Planlama, 15(2). 195-204. Erişim Adresi: https://www.journalagent.com/planlama/pdfs/PLAN- 08370-RESEARCH_ARTICLE-SINMAZ.pdf
Şengül, R. ve Yüksel Altıntaş, H. (2020). “Akıllı Kentin Bir Bileşeni Olarak Akıllı Ulaşım Uygulamalarının İncelenmesi: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 6(2). 487-502
T.C Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı/ On Birinci Kalkınma Planı (2019). On Birinci Kalkınma Planı 2019-2023. Erişim Adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp- content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf (31.05.2022).
T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2012). İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı 2011-2023. Erişim Adresi: https://webdosya.csb.gov.tr/db/iklim/editordosya/file/eylem%20planlari/Iklim% 20Degisikligi%20Eylem%20Plani_TR.pdf (02.06.2022).
T.C Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2019a). Akıllı Şehir Nedir?. Erişim Adresi: https://www.akillisehirler.gov.tr/akilli-sehir-nedir/ (30.12.2022).
T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2019). 2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. Erişim Adresi: https://www.akillisehirler.gov.tr/wp- content/uploads/EylemPlani.pdf (17.05.2022).
T.C Dışişleri Bakanlığı. (t.y). Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS). Erişim Adresi: https://www.mfa.gov.tr/bm-iklim- degisikligi-cerceve-sozlesmesi.tr.mfa (05.12.2022).
T.C Orman ve Su İşleri Bakanlığı. (t.y1). Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji Belgesi 2013-2023. Erişim Adresi: https://www.tarimorman.gov.tr/CEM/Belgeler/collesme%20belgeleri%20arsiv/S ayfa04/%C3%87%C3%96LLE%C5%9EME_16X23.pdf (02.06.2022).
T.C Orman ve Su İşleri Bakanlığı. (t.y). Ulusal Kuraklık Yönetimi Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2017-2023. Erişim Adresi: https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/Ulusal%20Kurakl%C4%B1k% 20Y%C3%B6netimi%20Strateji%20Belgesi%20ve%20Eylem%20Plan%C4%B 1/Ulusal%20Kurakl%C4%B1k%20Y%C3%B6netimi%20Strateji%20Belgesi% 20ve%20Eylem%20Plan%C4%B1.pdf (01.06.2022).
Topal, A.K. (2004). “Kavramsal Olarak Kent Nedir ve Türkiye’de Kent Neresidir?”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1). 276- 294.
Turan, E.S. (2018). “Türkiye’nin İklim Değişikliğine Bağlı Kuraklık Durumu”, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(1), 63-69.
Türkeş, M. (2012). “Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme”, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1-32.
Uçar, A., Şemşit, S. ve Nergiz, N. (2017). “Avrupa Birliği Akıllı Kent Uygulamaları ve Türkiye’deki Yansımaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(Kayfor 15 Özel Sayısı). 1785- 1798.
United Nations Framework Convention On Climate Change (1992). Erişim Adresi: https://unfccc.int/files/essential_background/background_publications_htmlpdf/a pplication/pdf/conveng.pdf (05.12.2022).
UNFCC (t.y). What is The Kyoto Protocol, Erişim Adresi: https://unfccc.int/kyoto_protocol (07.12.2022).
UNFCC (t.y.1). The Paris Agreement. Erişim Adresi: https://unfccc.int/process- and-meetings/the-paris-agreement/the-paris-agreement (07.12.2022).
United Nations-Climate Action, (t.y). Climate Adaptation. Erişim Adresi: https://www.un.org/en/climatechange/climate- adaptation?gclid=Cj0KCQiA4uCcBhDdARIsAH5jyUmVzuV0bgtGslNWwBei7 us7-9eOwsyI3JPP--gh0YV-qVeybx1X73waAijeEALw_wcB (13.12.2022).
Varol, Ç. (2017). “Sürdürülebilir Gelişmede Akıllı Kent Yaklaşımı: Ankara’daki Belediyelerin Uygulamaları”, Çağdaş Yerel Yönetimler, 26(1). 43-58.
Yılmaz, E. (2019). “Türkiye’de Aylık Sıcaklık ve Aylık Sıcaklık Farklarındaki Eğilimler ve Sıcaklık Eğilim Grupları”, Journal of Human Sciences, 16(2), 392- 427.
Yılmaz, M. (2021). “Akıllı Kent Uygulamalarının Yeşil Ekonomi Açısından Değerlendirilmesi”, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(12). 228-239.

APA	ERDEM A, Bilgili A (2023). Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. , 51 - 78.
Chicago	ERDEM Asime Dilara,Bilgili Alper Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. (2023): 51 - 78.
MLA	ERDEM Asime Dilara,Bilgili Alper Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. , 2023, ss.51 - 78.
AMA	ERDEM A,Bilgili A Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. . 2023; 51 - 78.
Vancouver	ERDEM A,Bilgili A Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. . 2023; 51 - 78.
IEEE	ERDEM A,Bilgili A "Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı." , ss.51 - 78, 2023.
ISNAD	ERDEM, Asime Dilara - Bilgili, Alper. "Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı". (2023), 51-78.

APA	ERDEM A, Bilgili A (2023). Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. Çağdaş Yerel Yönetimler, 32(1), 51 - 78.
Chicago	ERDEM Asime Dilara,Bilgili Alper Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. Çağdaş Yerel Yönetimler 32, no.1 (2023): 51 - 78.
MLA	ERDEM Asime Dilara,Bilgili Alper Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. Çağdaş Yerel Yönetimler, vol.32, no.1, 2023, ss.51 - 78.
AMA	ERDEM A,Bilgili A Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. Çağdaş Yerel Yönetimler. 2023; 32(1): 51 - 78.
Vancouver	ERDEM A,Bilgili A Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı. Çağdaş Yerel Yönetimler. 2023; 32(1): 51 - 78.
IEEE	ERDEM A,Bilgili A "Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı." Çağdaş Yerel Yönetimler, 32, ss.51 - 78, 2023.
ISNAD	ERDEM, Asime Dilara - Bilgili, Alper. "Türkiye’de İklim Değişikliğiyle Mücadele Araçları: Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı". Çağdaş Yerel Yönetimler 32/1 (2023), 51-78.