TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl: 2023 Cilt: 52 Sayı: Özel Sayı 1 Sayfa Aralığı: 462 - 468 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-08-2023

TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:
Üzümün sofralık, kurutmalık, şaraplık-şıralık ve cevizli sucuk, pekmez, köfter gibi gastronomik lezzetler şeklinde değerlendirilmesine ek olarak yapraklarının salamuralık olarak kullanılması çok yaygın kullanılan değerlendirme şekillerindendir. Salamura yaprak üretimi yüzyıllardır uygulanmaktadır. Araştırmada, Ankara Üniversitesi Kalecik Bağcılık Araştırma ve Uygulama İstasyonu’ndaki koleksiyon bağında bulunan Narince, Sultani Çekirdeksiz, Tekirdağ Çekirdeksizi, Yapıncak ve Emir çeşitlerinin fiziksel özellikleri, duyusal karakteristikleri ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Toplanan yapraklar %10 tuz ve %0.25 sitrik asit içeriği ile salamura yapılmıştır. Standart iç malzemesi ile hazırlanmış, aynı süre ve pişirme tekniği uygulanmış yaprak sarma ve salamura yapraklar, Ticari Narince ve Ticari Sultani Çekirdeksiz çeşitlerinin kontrol olduğu, 9 panelistin katılımı ile duyusal analize tabi tutulmuştur. Fiziksel analiz sonuçlarında; yaprak en uzunlukları 12.3-14.7 cm, boy uzunlukları 9.4-10.2 cm, yaprak büyüklükleri 128.9-179 cm² arasında değişmektedir. Duyusal analizde en yüksek beğenilen çeşit (%89.1) Tekirdağ Çekirdeksizi olmuştur. Kalite analizlerinde taze ve salamura yaprak için ayrı ayrı pH (taze:3.14-3.24, salamura:3.03-3.13), titrasyon asitliği (taze:1.95- 2.08, salamura:1.31-1.8), kül miktarı (taze:%0.48-1.57, salamura: %3.06-5.95), kuru madde miktarı (taze:%18.30-24.63, salamura:%14.07-25.87), protein miktarı (taze:3.07-5.32 g, salamura:3.06-4.29 g), toplam diyet lif miktarı (taze:12.06- 14.01 g 100 g⁻¹, salamura:10.06-10.67 g 100 g⁻¹) ve fenolojik bileşik (taze:1780-3130 mg GAE 100 g⁻¹, salamura:1110- 2250 mg GAE 100 g⁻¹) miktarları belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Salamura yaprak fiziksel özellikler duyusal analiz kalite analizleri

EVALUATION OF VINE LEAVES USED AS COMMERCIAL SIZE IN TURKEY FOR PHYSICAL, SENSORY AND QUALITY PROPERTIES

Öz:
In addition to the gastronomic tastes of grapes, such as dried grape, wine, grape juice and walnut sausage, molasses, kofter, it is one of the most widely used in brine. The production of brine leaves has been practiced for centuries. Our research is on the evaluation of physical properties, sensory and quality characteristics of Narince, Sultani Cekirdeksiz, Tekirdag Cekirdeksizi, Yapincak and Emir cultivars in the collection vineyard at Ankara University Kalecik Viticulture Research and Application Station. Collected leaves were brined with 10% salt and 0.25% citric acid content. Stuffed grapevine leaves, prepared with standard stuffing and using the same cooking technique, were subjected to sensory analysis with the participation of 9 panelists, of whom commercial Narince and commercial Sultani Çekirdeksiz cultivars were controlled. In the physical analysis; leaf width varies between 12.3-14.7 cm, lengths of 9.4-10.2 cm, leaf sizes between 128.9-179 cm². In the sensory analysis, the most liked variety (89.1%) was Tekirdağ Çekirdeksiz. In quality analysis, pH (fresh: 3.14-3.24, brine: 3.03-3.13), titration acidity (fresh: 1.95-2.08, brine: 1.31-1.8), ash content (fresh: 0.48-1.57%, brine: 3.06-5.95%), dry matter content (fresh: 18.30-24.63%, brine: 14.07-25.87%), protein (fresh: 3.07-5.32 g, pickled: 3.06-4.29 g), total dietary fiber (fresh: 12.06-14.01 g 100 g⁻¹, brine: 10.06-10.67 g 100 g⁻¹) and phenological compound (fresh: 1780-3130 mg GAE 100 g⁻¹, brine: 1110-2250 mg GAE 100 g⁻¹) for fresh and pickled leaves separately were determined.
Anahtar Kelime: Brined leaves physical properties sensory analysis quality analysis

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Ertürk, A. 2009. Tekirdağ ilinde yetiştirilen Yapıncak üzüm çeşidinin yapraklarında salamura öncesi ve sonrası fungisit kalıntı miktarı. Namık Kemal Üniversitesi Bitki Koruma, Doktora Tezi, Tekirdağ.
  • 2. Anonymous, 1997. Descriptor for grapevine (Vitis spp.). International Plant Genetic Resources Institute, Roma, Italy, 58.
  • 3. Print Book, English 2015. 6. Edition. Publisher RHS Media, Royal Horticultural Society, London.
  • 4. Ünver, A., Ozcan, M., Arslan, D., Akin, A. 2007. The lactic acid fermentation of three different grape leaves grown in Turkey. Journal of Food Processing and Preservation, 31(1):73-82.
  • 5. Cemeroğlu, B. 2007. Gıda analizleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayın No:34. Ankara.
  • 6. AOAC, 1990. Official methods of analysis (15. ed.). Association of official analytical chemists, Inc., Virginia, USA.
  • 7. Singleton, V.L., Rossi, J.J.A. 1965. Colorimetric of total phenolics with phosphomolybdic- phosphotungstic acid reagents. American Journal of Enology and Viticulture 16(3):144-158.
  • 8. Gülcü, M., Demirci, A.Ş. 2011. A research on quality properties of some pickled frape leaves. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty 8(3).
  • 9. Demirhan, Y. 2006. Narince ve sultani çekirdeksiz üzüm çeşitlerinden salamuralık asma yaprağı üretimine gibberellik asit ve humik asit uygulamalarının etkileri. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Ens., Yüksek Lisans Tezi, Konya, 53s.
  • 10.Özcan, B, Köylü, M, Bağdatlıoğlu, N, Noyaner, B. 2004. Çekirdeksiz üzüm çeşidine ait yaprakların alım zamanı ve miktarının kuru üzüm kalitesine olan etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. TAGEM/GY/01/11 /3.3/060, 111:35
  • 11.İç, E, Denli, Y. 1997. Sultani asma yapraklarında salamura yaprak üretimi. Gıda 22(2):105-108.
  • 12.Göktürk Baydar, N., Babalık, Z., Hallaç, Türk, F., Çetin, E.S. 2014. Phenolic composition and antioxidant activities of wines and extracts of some grape varieties grown in Turkey. Tarım Bilimleri Dergisi (Fen) 17(1):67-76.
  • 13.Semerci, G. 2019. Asma fidanı yapraklarının salamuralık olarak değerlendirilme imkanları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Tokat.
  • 14.Babalık, Z., Demirci, T., Aşcı, Ö.A., Baydar, N.G. 2019. Brassinosteroids modify yield, quality, and antioxidant components in grapes (Vitis vinifera cv. Alphonse Lavallée). Journal of Plant Growth Regulation pp:1-10.
  • 15.Güler, A., Candemir, A. 2014. Total phenolic and flavonoid contents, phenolic compositions and color properties of fresh grape leaves. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences (Special Issue: 1):778-782.
  • 16.Cangi, R., Yağcı, A. 2016. Salamuralık asma yaprağı üretimi. Kırsal Kalkınma Dergisi 5:22-23 (www.tkdk.gov.tr/content/file/yayin/dergi/kirsal kalkinma sayi-5.pdf).
APA ovayurt c, SÖYLEMEZOĞLU G (2023). TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 462 - 468.
Chicago ovayurt cagri,SÖYLEMEZOĞLU GÖKHAN TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. (2023): 462 - 468.
MLA ovayurt cagri,SÖYLEMEZOĞLU GÖKHAN TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2023, ss.462 - 468.
AMA ovayurt c,SÖYLEMEZOĞLU G TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2023; 462 - 468.
Vancouver ovayurt c,SÖYLEMEZOĞLU G TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2023; 462 - 468.
IEEE ovayurt c,SÖYLEMEZOĞLU G "TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.462 - 468, 2023.
ISNAD ovayurt, cagri - SÖYLEMEZOĞLU, GÖKHAN. "TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ". (2023), 462-468.
APA ovayurt c, SÖYLEMEZOĞLU G (2023). TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Bahçe, 52(Özel Sayı 1), 462 - 468.
Chicago ovayurt cagri,SÖYLEMEZOĞLU GÖKHAN TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Bahçe 52, no.Özel Sayı 1 (2023): 462 - 468.
MLA ovayurt cagri,SÖYLEMEZOĞLU GÖKHAN TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Bahçe, vol.52, no.Özel Sayı 1, 2023, ss.462 - 468.
AMA ovayurt c,SÖYLEMEZOĞLU G TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Bahçe. 2023; 52(Özel Sayı 1): 462 - 468.
Vancouver ovayurt c,SÖYLEMEZOĞLU G TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Bahçe. 2023; 52(Özel Sayı 1): 462 - 468.
IEEE ovayurt c,SÖYLEMEZOĞLU G "TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ." Bahçe, 52, ss.462 - 468, 2023.
ISNAD ovayurt, cagri - SÖYLEMEZOĞLU, GÖKHAN. "TÜRKİYE’DE TİCARİ BOYUTTA SALAMURALIK OLARAK KULLANILAN ASMA YAPRAKLARININ FİZİKSEL, DUYUSAL VE KALİTE ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ". Bahçe 52/Özel Sayı 1 (2023), 462-468.