TY  - JOUR
TI  - 1467’DE MUHAMMED ADLI BİR MÜELLİFİN YAZDIĞI MANZUM SÎRET’TE MÜELLİFİN KİM OLDUĞU MESELESİ
AB  - “Sîret” ya da daha yaygın adıyla “siyer”, Hz. Peygamber’in hayatını  konu alan eserlerin genel adıdır. İlk örnekleri Arap edebiyatında olan  “sîret” / “siyer”, Türk edebiyatında XIV. yüzyıldan itibaren yazılmaya  başlamıştır. Türk  edebiyatında  bilinen  ilk  örnek,  XIV.  yüzyılın  ikinci  yarısında  Darîr  tarafından  manzum-mensur  olarak  kaleme  alınan  Sîretü’n-Nebî’dir. Bugün bilinen ve tamamı manzum olan ilk örnek ise  çalışmaya  konu  olan  ve  XV.  yüzyılda  Muhammed  adlı  bir  müellifin  yazdığı Sîret’tir. Eserde çok sayıda arkaik sözün bulunması onu Türk  dili açısından önemli kılmaktadır. Sîret’in yazıldığı 872 (1467) yılından itibaren pek çok istinsahı ve  taş  baskısı  yapılmıştır. Ancak  bazı  nüshaların  eserin  belli  bölümlerini  kapsaması,  bazılarında  da  eksikler,  kopuklar  ve  eklemeler  olması  hacimlerinde  ve  beyit  sayılarında  derin  farklar  oluşturmuştur. Ayrıca  eserin taş baskılarında baştaki müellifin adının yeri değiştirilmiş, son  kısımdan da çıkarılarak yerine birinci cildin sonuna taş baskıları yapanın adı eklenmiştir. Nüshalardaki bu eksikler, kopuklar ve müdahaleler, başta kütüphane kayıtları olmak üzere kimi çalışmalarda müellifin tespiti konusunda  bazı  yanlış  değerlendirmelere  yol  açmıştır.  Nüshaların  tanıtımını,  bu  yanlış  tespitleri  ve  sebeplerini  önceki  çalışmalarımızda  ele  almıştık.  Kimi  çalışmalarda  da  Sîret’te  “Hz.  Peygamber’in  Vefatı”  bölümünde  geçen  “veli”nin,  müellifin  mahlası  olduğu  üzerinde  durulmuş,  daha de mahlası olduğuna işaret edilmiştir. Başka bir çalışmada da Abdurrahman’ın müellifin adı olduğu söylenmiştir. Eserin tam metin olarak  günümüz harfleri ile üç yayını tespit edilmiştir. Çalışmada bu konular  üzerinde durulacaktır.
AU  - ESİR, Hasan Ali
DO  - 10.32925/tday.2021.65
PY  - 2021
JO  - Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten
VL  - 2
IS  - 72
SN  - 0564-5050
SP  - 133
EP  - 158
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1158163
ER  -