Yıl: 2021 Cilt: 2 Sayı: 72 Sayfa Aralığı: 73 - 93 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32925/tday.2021.63 İndeks Tarihi: 02-03-2023

HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL

Öz:
Bu makale ile okuyucuya sunulan metin, Hemdemî’nin Fihrist-i Şâhân’ının yeni bir nüshası ve zeylinden oluşmaktadır. Müellif, ismini veya mahlasını belirtmemiştir. Millî Kütüphane’de bulunan yazma bir esmayıhüsna metninin arkasında 35b-39b varakları arasında yer almaktadır. Osmanlı tarihi yazımında, Fihrist-i Şâhân gibi yazarı belirtilmeyen veya bilinmeyen ve bugün anonim Tevârih-i Âl-i Osman olarak nitelenen, manzum ve mensur birçok tarihî metin bulunmaktadır. Yazarı bilinmeyen bu zeyil, Hemdemî’nin IV. Mehmed ile biten metninin ardından II. Süleyman, II. Ahmed, II. Mustafa ve III. Ahmed Han dönemlerini manzum olarak işlemektedir. Metin yarım bırakılmışa benzemektedir. Bu çalışmayla ilk kez neşredilen metin, Cumhuriyet Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Mehmet Arslan tarafından yayımlanan nüshayla karşılaştırılmış ve aradaki nüsha farkları dipnotlar ile belirtilmiştir.
Anahtar Kelime: Fihrist-i Şâhân Solakzade Hemdemî popü- ler tarih Osmanlı padişahları zeyil

A NEW ANONYMOUS ADDITION TO HEMDEMI’S FIHRIST-I ŞÂHÂN

Öz:
The text presented to the reader with this article consists of a new copy and an addendum of Hemdemî’s Fihrist-i Şâhân. The author did not specify his name or pseudonym. The manuscript in the National Library is located after an Esmai’l-Husna text, between the folios 35b-39b. In Ottoman historiography, there are many historical texts such as Fihrist-i Şâhân, whose author is not known or specified and thus described as Anonymous Tevârih-i Âl-i Osman today, in verse and prose. In this addendum, the author of which is unknown, after Hemdemî’s text on Mehmed IV, the periods of Suleiman II, Ahmed II, Mustafa II and Ahmed Khan II are written in verse and this text seems to have been left unfinished. The text, that has been published for the first time thanks to this study, is compared with the one published by Prof. Dr. Mehmet Arslan, and the differences are given in footnotes.
Anahtar Kelime: Fihrist-i şahân Solakzade Hemdemî popular history Ottoman sultans additional

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arslan, M. (2011). Edebiyatımızda fihrist-i şâhânlar ve Sivaslı Ahmed Hamdî’nin Fihrist-i Âl-i Osman’ı. Kültür tarihimizde Sivaslı bir aile: Sarıhatipzâdeler (ed. A. Yıldız) içinde s. 143-156. Sivas: Buruciye.
  • Arslan, M. (2019). Osmanlı padişahlarının manzum tarihçeleri fihrist-i şahanlar. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Bektaş, E. (2011). Nisârî ve Fihrist-i Şâhânı. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 26, 9-24.
  • Çabuk, V. (1976). Osmanlı padişahlarının manzûm tarihçesi: Fihrist-i Şâhân. Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, XV(1-2), 203-227.
  • Derin, F. Ç. ve Çabuk, V. (1985). Mecmua-i Tevârih, Hüseyin Ayvansarayî. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
  • Everdi, E., Kutlu, M. ve Kara, İ. (1979). Fihrist-i Şâhân. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi içinde Cilt 3, s. 227. İstanbul: Dergâh.
  • Kaçar, M. (2009). Solakzâde Hemdemî’nin Fihrist-i Şâhânı’na Nazir’in zeyli. Tarih Dergisi, 48(2008/2), 29-45.
  • Kadıoğlu, İ. (2004). Solak-zâde Hemdemî Çelebi’nin Fihrist-i Şâhân’ı ve Diyarbekirli şairler Lebib ve Mülhem Efendi’nin zeyilleri. İlmî Araştırmalar Dergisi, 17, 115-131.
  • Kurtoğlu, O. (2003). Solakzade Hemdemî’nin Fihrist-i Şâhânı’na iki zeyl. Diriözler Armağanı-Hatıra Kitabı içinde, s. 317-328. Ankara: Bizim Büro.
  • Manzûm Tevârih-i Âl-i Osman. Millî Kütüphane, 06 Mil. Yz. A 8608-1. Vr. 35b-39b.
  • Özcan, A. (2009). Solakzâde Mehmed Hemdemî. TDV İslâm Ansiklopedisi içinde Cilt 37, s. 370-372. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Solakzade, M. H. Ç. (1271 H/1855). Tarih-i Âl-i Osman Fihrist-i Şahân. İstanbul.
  • Solakzade, M. H. Ç. (1297 H/1880). Solakzâde tarihi. İstanbul: Mahmut Bey Matbaası.
  • Tören, H. (2001). Sedd-i İskenderî (inceleme-metin). Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • Ülken, H. Z. (1935). Uyanış devrinde tercümenin rolü. İstanbul: Vakit Gazete-Matbaa-Kütüphanesi.
  • Ülken, H. Z. (1966). Türkiye’de çağdaş düşünce tarihi, I. İstanbul: Ahmet Sait Matbaası.
APA Delice H, Yüksel H (2021). HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. , 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
Chicago Delice Hacı İbrahim,Yüksel Hasan HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. (2021): 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
MLA Delice Hacı İbrahim,Yüksel Hasan HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. , 2021, ss.73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
AMA Delice H,Yüksel H HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. . 2021; 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
Vancouver Delice H,Yüksel H HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. . 2021; 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
IEEE Delice H,Yüksel H "HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL." , ss.73 - 93, 2021. 10.32925/tday.2021.63
ISNAD Delice, Hacı İbrahim - Yüksel, Hasan. "HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL". (2021), 73-93. https://doi.org/10.32925/tday.2021.63
APA Delice H, Yüksel H (2021). HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, 2(72), 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
Chicago Delice Hacı İbrahim,Yüksel Hasan HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten 2, no.72 (2021): 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
MLA Delice Hacı İbrahim,Yüksel Hasan HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, vol.2, no.72, 2021, ss.73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
AMA Delice H,Yüksel H HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten. 2021; 2(72): 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
Vancouver Delice H,Yüksel H HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten. 2021; 2(72): 73 - 93. 10.32925/tday.2021.63
IEEE Delice H,Yüksel H "HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL." Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, 2, ss.73 - 93, 2021. 10.32925/tday.2021.63
ISNAD Delice, Hacı İbrahim - Yüksel, Hasan. "HEMDEMÎ’NİN FİHRİST-İ ŞÂHÂN’INA YAZILAN YENİ BİR ZEYİL". Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten 2/72 (2021), 73-93. https://doi.org/10.32925/tday.2021.63