YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT

Yıl: 2023 Cilt: 10 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 179 - 197 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17822/omad.2023.239 İndeks Tarihi: 22-03-2023

YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT

Öz:
Bu çalışma Sultan Selim’in yirmi dört yıl şehzade sancağı olarak bulunduğu Trabzon’daki sarayında hizmet eden çeşitli kademelerdeki devlet görevlileri hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Bilindiği üzere şehzadeler sancağa çıktıkları zaman kendilerine ait belli bir bütçe ile merkezdeki saray teşkilatına benzer bir teşkilata sahip olurlar ve devlet idaresini burada öğrenirlerdi. Şehzade sancaklarında görevli olan ve kapı halkı denilen bu kimselerle ilgili çalışmalar son zamanlara kadar azdı. Manisa’da görev yapan şehzadelerin hizmetindeki görevlilerin tespiti önemli bir çalışmada ele alındı. Benzer bir çalışmanın Trabzon’da bulunan şehzadenin kapı halkının tespiti için de yapılması önemlidir. Bu sayede Trabzon’da uzun süre şehzadelik yapan ve bir mücadele sonucu tahta geçen Selim’in şehzadelik yılları hakkında detaylı bilgilere ulaşılacaktır. Şehzade sarayında merkezdeki sarayın bir örneği olarak görevlilerin bulunduğu incelenen bu defterde de tespit edilmiştir. Şayet kısmen yayımlanan defterler tamamen neşredilirse Trabzon’daki şehzade sarayındaki görevlilerin tamamının tespiti mümkün olacaktır.
Anahtar Kelime: Trabzon Şehzade Selim şehzade sancağı

The Princess of Yavuz Sultan Selim in Trabzon Allocation Made to the Kapi People

Öz:
This study has been prepared in order to give information about the state officials at various levels who served in the palace of Sultan Selim in Trabzon, where he was a prince sanjak for twenty-four years. As it is known, when the princes went to the sanjak, they had an organization similar to the palace organization in the center with a certain budget and learned the state administration here. Studies on these people, who were in charge of the Şehzade Sanjaks and called the people of the door, were few until recently. The determination of the officials in the service of the princes working in Manisa was discussed in an important study. It is important to carry out a similar study for the determination of the gate people of the prince in Trabzon. In this way, detailed information will be obtained about the years of princedom of Selim, who was a prince in Trabzon for a long time and took the throne as a result of a struggle. As an example of the palace in the center of the prince's palace, it was determined in this book that there were officials. If the partially published notebooks are fully published, it will be possible to identify the officials in the prince's palace in Trabzon.
Anahtar Kelime: Trabzon Princess Selim şehzade sanjak

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Celâl-zâde Mustafa. Selim-nâme, haz., A. Uğur, M. Çuhadar, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay, 1990.
  • Gelibolulu Mustafa ‘Âli Efendi. Kitâbü’t-Târih-i Künhü’l-Ahbâr c. I / II, haz., A. Uğur, M. Çuhadar, A. Gül, İ. H. Çuhadar, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay., 1997.
  • İbn Kemal. Tevârih-i Âl-i Osman VII. Defter, haz., Şerafettin Turan, Ankara: TTK Yay., 1991.
  • Şükrî-i Bitlisî. Selîm-nâme, haz., Mustafa Argunşah, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay., 1997.
  • Osmanlı İdarî Teşkilâtının Kaynakları; Şehzâde Dîvânı Defterleri, Manisa Şehzâde Sarayı Dîvânı (1544-1594), haz. F. M. Emecen, Z. Mete, A. Bilgin, Ankara: TÜBA, 2017.
  • Afyoncu, Erhan. “Nişancı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (33) 156-158, İstanbul: TDV Yay., 2007.
  • Altındağ, Ülkü. “Darüssaade”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (9) 1 -3, İstanbul: TDV Yay., 1994.
  • Aydın, Cengiz, Aydın, Gülseren. “Bircendî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (6) 186-187, İstanbul: TDV Yay., 1992.
  • Aydüz, Salim. “Müneccimbaşı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (32) İstanbul: TDV Yay., 2006.
  • Bilgin, Arif. “Matbah-ı Âmire”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (28), 115 -119, Ankara: TDV Yay., 2003.
  • Bostan, Hanefi. “Yavuz Sultan Selim’in Şehzadelik Dönemi (1487-1512)”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 40 (2019): 1-86
  • Demirtaş, Mehmet. Osmanlıda Fırıncılık; Onyedinci Yüzyıl İstanbul Örneği, Ankara: Atıf Yay. 2014.
  • Emecen, Feridun M. “Cihangirliğin Yeniden İnşası: Sahib-Kıran Sultan Selim Han”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, ed. N. A. Günay, Bursa: Gaye, 2018.
  • Emecen, Feridun M. “Selim I”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (36) 407-414, İstanbul: TDV Yay., 2009.
  • Emecen, Feridun M. “Şehzade Divanında Suç ve Ceza”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Mehmet Akif Aydın’a Armağan, 21/ 2 (Özel Sayı) (2015): 39-76.
  • Emecen, Feridun M. İmparatorluk Çağının Osmanlı Sultanları I, İstanbul: İSAM Yay., 2014.
  • Emecen, Feridun M. Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluş ve Yükseliş Tarihi (1600-1600), İstanbul: İş Bankası Yay., 2015.
  • Emecen, Feridun M. Yavuz Sultan Selim, İzmir: Yitik Hazine Yay., 2012. Eroğlu Haldun. “Osmanlılarda Şehzade”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi 36, 480 - 483, İstanbul: TDV Yay., 2010.
  • Eroğlu Haldun. Osmanlı Devleti’nde Şehzadelik Kurumu, Ankara: Akçağ, 2004.
  • Gökbilgin M. Tayyib. XV-XVI. Asırlarda Edirne ve Paşa Livâsı; Vakıflar-Mülkler-Muktaalar, İstanbul: Üçler, 1952.
  • Hinz, W. İslam’da Ölçü Sistemleri, çev. Acar Sevim, İstanbul: Marmara Üni Yay., 1990.
  • İnalcık, Halil. I. Selim, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, ed. N. A. Günay, Bursa: Gaye, 2018.
  • İpşirli, Mehmet, “Kapı Halkı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (24), 343-344, İstanbul: TDV Yay., 2001.
  • Kütükoğlu Mübahat S. Osmanlı’nın Sosyo-Kültürel ve İktisâdî Yapısı, Ankara: TTK Yay., 2018.
  • Kütükoğlu Mübahat S. Osmanlılarda Narh Müessesesi ve 1640 Tarihli Narh Defteri, İstanbul: Enderun, 1983.
  • Merçil, Erdoğan. “Hazinedâr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (17), 141-143, İstanbul: TDV Yay., 1998.
  • Merçil, Erdoğan. “Tevki‘”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (41), 35 -36, İstanbul: TDV Yay., 2012.
  • Sertoğlu, Midhat. Osmanlı Tarih Lügati, İstanbul: Enderun, 1986.
  • Tansel, Selahattin. Sultan II. Bayezit’in Siyasi Hayatı, Ankara: TTK Yay., 2017.
  • Tansel, Selahattin. Yavuz Sultan Selim, Ankara: TTK Yay., 2016.
  • Taş, Kenan Ziya. Osmanlı Lalalık Müessesesi, Isparta: Kardelen, 1999.
  • Uğur, Ahmet, Yavuz Sultan Selim, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay., 1992.
  • Uzunçarşılı, İ. Hakkı. Osmanlı Devleti’nin Saray Teşkilatı, Ankara: TTK Yay., 2014.
  • Ünal, Mehmet A. “Veziriazamın Kapı Halkı”, Lale Devrinde Osmanlı Devleti ve Nevşehir, Ed İ. Gökhan, H. Saraç, A. G. Özcan, Ankara: Kömen, 2018.
APA İnbaşı M (2023). YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. , 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
Chicago İnbaşı Mehmet YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. (2023): 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
MLA İnbaşı Mehmet YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. , 2023, ss.179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
AMA İnbaşı M YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. . 2023; 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
Vancouver İnbaşı M YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. . 2023; 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
IEEE İnbaşı M "YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT." , ss.179 - 197, 2023. 10.17822/omad.2023.239
ISNAD İnbaşı, Mehmet. "YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT". (2023), 179-197. https://doi.org/10.17822/omad.2023.239
APA İnbaşı M (2023). YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, 10(26), 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
Chicago İnbaşı Mehmet YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi 10, no.26 (2023): 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
MLA İnbaşı Mehmet YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, vol.10, no.26, 2023, ss.179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
AMA İnbaşı M YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi. 2023; 10(26): 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
Vancouver İnbaşı M YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi. 2023; 10(26): 179 - 197. 10.17822/omad.2023.239
IEEE İnbaşı M "YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT." Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, 10, ss.179 - 197, 2023. 10.17822/omad.2023.239
ISNAD İnbaşı, Mehmet. "YAVUZ SULTAN SELİM’İN TRABZON’DA ŞEHZADELİĞİ SIRASINDA KAPI HALKINA YAPILAN TAHSİSAT". Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi 10/26 (2023), 179-197. https://doi.org/10.17822/omad.2023.239