KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA

YORGANCIOGLU TARCAN, Gamze; KARAHAN, AYÇA; Sebik, Nihat Barış

KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA

Gamze YORGANCIOĞLU TARCAN, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Ayça KARAHAN, (Pamukkale Üniversitesi, Kale Meslek Yüksek Okulu, önetim ve Organizasyon Bölümü, Denizli, Türkiye)

Nihat Barış SEBİK (T.C. Sağlık Bakanlığı Bilkent, Ankara, Türkiye)

Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi

36 7

Yıl: 2023 Cilt: 26 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 207 - 218 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-03-2023

KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA

Öz:

Bu çalışmanın amacı, McElroy ve arkadaşları (2019) tarafından geliştirilen Siberkondri Ciddiyet Ölçeği’nin kısa formunu Türkçeye uyarlamak ve sağlık bilişimi alanında çalışanlar üzerinde geçerlik ve güvenirliğini test etmektir. Çalışmaya Türkiye’de faaliyet gösteren kamu hastanelerinin bilgi işlem bölümlerinde çalışan 215 bilgisayar mühendisi, bilgisayar programcısı, bilgisayar teknikeri ve yazılım mühendisi katılmıştır. Ölçekte bulunan maddelerin faktör yükleri 0,536 ile 0,768 arasında değişmektedir ve açıklanan toplam varyans %72,37 olarak hesaplanmıştır. Gerçekleştirilen doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre CSS-12 ölçeği (Ki-kare/serbestlik değeri: 2,064; RMSEA: 0,071; NFI: 0,916; CFI: 0,954; GFI: 0,929 ve AGFI: 0,915) 4 faktör ve 12 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin içsel tutarlığı 0,80 olarak hesaplanmış ve ölçeğin güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, kısa form Siberkondri Ciddiyet Ölçeği’nin Türkçe versiyonunun kişilerin siberkondri düzeylerini ölçümünde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir

Anahtar Kelime: Siberkondri internet sağlık bilişimi geçerlik güvenirlik.

VALIDITY AND RELIABILITY OF THE SHORT FORM CYBERCHONDRY (CSS-12) SEVERITY SCALE: A SPECIFIC APPLICATION FOR HEALTH INFORMATICS

Öz:

This study aims to translate the short form of the Cyberchondria Severity Scale designed by McElroy et al. (2019) into Turkish and evaluate its validity and reliability among health informatics experts. 215 computer engineers, computer programmers, computer technicians, and software engineers from IT departments of Turkish public hospitals participated in the study. The factor loads of the scale's items ranged between 0.536 and 0.768, and the total variance explained was calculated to be 72.37 percent. According to the results of the confirmatory component analysis, the CSS-12 scale (Chi-square/freedom value: 2.064; RMSEA: 0.071; NFI: 0.916; CFI: 0.954; GFI: 0.929 and AGFI: 0.915) consists of 4 factors and 12 items. Calculating 0.80 for the internal consistency of the scale, it was discovered that it was dependable. These findings demonstrate that the Turkish version of the short form Cyberchondria Severity Scale is a valid and reliable measurement instrument that can be used to assess the level of cyberchondria in individuals.

Anahtar Kelime: Cyberchondry internet health informatics reliability validity.

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Apay, S. E., Gürol, A., Özdemir, S., & Seval, U. (2020). The reliability and validity of the cyberchondria severity scale for the Turkish students. Cukurova University Faculty of Education Journal, 49(1), 430-450.
Bajcar, B., Babiak, J., & Olchowska-Kotala, A. (2019). Cyberchondria and its measurement. The Polish adaptation and psychometric properties of the Cyberchondria Severity Scale CSS-PL. Polish Psychiatry, 53(1), 49–60.
Barbaranelli, C., Lee, C. S., Vellone, E., & Riegel, B. (2015). The problem with cronbach's alpha comment on sijtsma and van der ark (2015). Nursing Research, 64(2), 140-145.
Barke, A., Bleichhardt, G., Rief, W., & Doering, B. K. (2016). The Cyberchondria Severity Scale (CSS): German validation and development of a short form. International Journal of Behavioral Medicine, 23(5), 595-605.
Batigun, A. D., Gor, N., Komurcu, B., & Erturk, I. S. (2018). Cyberchondria Scale (CS): Development, Validity and Reliability Study. Dusunen Adam-Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 31(2), 148-162.
Brown, R. J., Skelly, N., & Chew Graham, C. A. (2019). Online health research and health anxiety: A systematic review and conceptual integration. Clinical Psychology: Science and Practice, 27(2), e12299.
Çetin, İ., & Özhanlı, Y. (2018). Cerrahi hastalarinin sağlik bilgisine ulaşmada internet kullanim özellikleri. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 44-49.
Doğan, T. (2010). Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği’nin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 151-159.
Doherty-Torstrick, E. R., Walton, K. E., & Fallon, B. A. (2016). Cyberchondria: Parsing health anxiety from online behavior. Psychosomatics, 57(4), 390-400.
Fergus, T. A. (2013). Cyberchondria and intolerance of uncertainty: Examining when individuals experience health anxiety in response to internet searches for medical information. Cyberpsychology Behavior and Social Networking, 16(10), 735-739.
Fergus, T. A. (2014). The Cyberchondria Severity Scale (CSS): An examination of structure and relations with health anxiety in a community sample. Journal of Anxiety Disorders, 28(6), 504- 510.
Makarla, S., Gopichandran, V., & Tondare, D. (2019). Prevalence and correlates of cyberchondria among professionals working in the information technology sector in Chennai, India: A cross- sectional study. Journal of postgraduate medicine, 65(2), 87.
Marino, C., Fergus, T. A., Vieno, A., Bottesi, G., Ghisi, M., & Spada, M. M. (2020). Testing the Italian version of the Cyberchondria Severity Scale and a metacognitive model of cyberchondria. Clinical Psychology & Psychotherapy, 27(4), 581-596.
Mathes, B. M., Norr, A. M., Allan, N. P., Albanese, B. J., & Schmidt, N. B. (2018). Cyberchondria: Overlap with health anxiety and unique relations with impairment, quality of life, and service utilization. Psychiatry Research, 261, 204-211.
McElroy, E., Kearney, M., Touhey, J., Evans, J., Cooke, Y., & Shevlin, M. (2019). The CSS-12: Development and validation of a short-form version of the Cyberchondria Severity Scale. Cyberpsychology Behavior and Social Networking, 22(5), 330-335.
McElroy, E., & Shevlin, M. (2014). The development and initial validation of the cyberchondria severity scale (CSS). Journal of Anxiety Disorders, 28(2), 259-265.
Muse, K., McManus, F., Leung, C., Meghreblian, B., & Williams, J. M. G. (2012). Cyberchondriasis: fact or fiction? A preliminary examination of the relationship between health anxiety and searching for health information on the Internet. Journal of anxiety disorders, 26(1), 189-196.
Norr, A. M., Allan, N. P., Boffa, J. W., Raines, A. M., & Schmidt, N. B. (2015). Validation of the Cyberchondria Severity Scale (CSS): Replication and extension with bifactor modeling. Journal of Anxiety Disorders, 31, 58-64.
Selvi, Y., Turan, S. G., Sayin, A. A., Boysan, M., & Kandeger, A. (2018). The Cyberchondria Severity Scale (CSS): Validity and reliability study of the Turkish version. Sleep and Hypnosis (Online), 20(4), 241-246.
Silva, F. G. D., Andrade, R., Silva, I., & Cardoso, A. (2016). Cross-cultural adaptation of the Cyberchondria severity scale for Brazilian Portuguese. Trends In Psychiatry And Psychotherapy, 38, 90-95.
Starcevic, V. (2017). Cyberchondria: challenges of problematic online searches for health-related information. Psychotherapy and Psychosomatics, 86(3), 129-133.
Starcevic, V., & Berle, D. (2013). Cyberchondria: Towards a better understanding of excessive healthrelated internet use. Expert Review of Neurotherapeutics, 13(2), 205-213.
Tuğtekin, U., & Tuğtekin, E. B. (2021). Siberkondri Ciddiyet Ölçeği’nin kısa formunun Türkçeye uyarlanmasi ve öğretmen adaylarinin aşırı çevrim içi bilgi arama davranışları. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(6), 1747-1762.
TÜİK, (2021). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri İstatistikleri [Basın bülteni]. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim- Arastirmasi-2021-37437 Erişim Tarihi: 14.07.2022
Ul Hadia, N., Abdullah, N., & Sentosa, I. (2016). An easy approach to exploratory factor analysis: marketing perspective. Journal of Educational and Social Research.
Uzun, S.U. (2016). Pamukkale Üniversitesi çalışanlarında siberkondri düzeyi ve etkileyen etmenler [Yayımlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
Uzun, S. U., & Zencir, M. (2021). Reliability and validity study of the Turkish version of cyberchondria Severity Scale. Current Psychology, 40(1), 65-71.
Vismara, M., Varinelli, A., Pellegrini, L., Enara, A., & Fineberg, N. A. (2022). New challenges in facing Cyberchondria during the COVID-19 pandemic. Current Opinion in Behavioral Sciences, 101156.
Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.

APA	YORGANCIOGLU TARCAN G, KARAHAN A, Sebik N (2023). KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. , 207 - 218.
Chicago	YORGANCIOGLU TARCAN Gamze,KARAHAN AYÇA,Sebik Nihat Barış KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. (2023): 207 - 218.
MLA	YORGANCIOGLU TARCAN Gamze,KARAHAN AYÇA,Sebik Nihat Barış KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. , 2023, ss.207 - 218.
AMA	YORGANCIOGLU TARCAN G,KARAHAN A,Sebik N KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. . 2023; 207 - 218.
Vancouver	YORGANCIOGLU TARCAN G,KARAHAN A,Sebik N KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. . 2023; 207 - 218.
IEEE	YORGANCIOGLU TARCAN G,KARAHAN A,Sebik N "KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA." , ss.207 - 218, 2023.
ISNAD	YORGANCIOGLU TARCAN, Gamze vd. "KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA". (2023), 207-218.

APA	YORGANCIOGLU TARCAN G, KARAHAN A, Sebik N (2023). KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26(1), 207 - 218.
Chicago	YORGANCIOGLU TARCAN Gamze,KARAHAN AYÇA,Sebik Nihat Barış KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 26, no.1 (2023): 207 - 218.
MLA	YORGANCIOGLU TARCAN Gamze,KARAHAN AYÇA,Sebik Nihat Barış KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, vol.26, no.1, 2023, ss.207 - 218.
AMA	YORGANCIOGLU TARCAN G,KARAHAN A,Sebik N KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2023; 26(1): 207 - 218.
Vancouver	YORGANCIOGLU TARCAN G,KARAHAN A,Sebik N KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2023; 26(1): 207 - 218.
IEEE	YORGANCIOGLU TARCAN G,KARAHAN A,Sebik N "KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA." Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 26, ss.207 - 218, 2023.
ISNAD	YORGANCIOGLU TARCAN, Gamze vd. "KISA FORM SİBERKONDRİ (CSS-12) CİDDİYET ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ: SAĞLIK BİLİŞİMİ ALANINA ÖZEL BİR UYGULAMA". Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 26/1 (2023), 207-218.