TY  - JOUR
TI  - Reaktif boyarmadde fonksiyonelliğinin kumaşların boyanma davranışlarına ve çevreye etkilerinin incelenmesi
AB  - Dünyada en çok tercih edilen doğal lif olan pamuğun boyanmasında en yaygın olarak reaktif boyarmaddeler kullanılır. Bu boyaların geniş renk gamı, parlak renkler ve farklı şekillerde uygulanabilme gibi birçok avantajı olmasına rağmen hidrolize olarak boyarmadde özelliğini kaybetmesi, hidrolizatın flottede ve lif yüzeyinde kalması ve bunların uzaklaştırılması için  uzun zaman ve maliyet gerektiren yıkama işlemleri yapılmasını gerektirmesi gibi dezavantajları vardır. Reaktif boyamada çevreci üretim yapılması gerekliliği farkındalığı ile çözüm yollarından biri boyarmadde modifikasyonları ile çevresel etkilerinin azaltılması olmuştur. Bu çalışmada bu amaçla geliştirilen farklı fonksiyonel grup sayısına sahip boyarmaddelerin pamuklu kumaşları boyama davranışları ve  yıkama atık su çözeltilerinin özellikleri incelenmiştir. Mono-, bi-ve tri-fonksiyonel grup sayısına sahip reaktif boyarmaddeler ile boyanan kumaşların boyanma davanışları renk koordinatları ve renk kuvvetleri ile incelenmiştir. Reaktif yıkama işlemlerinin tüm banyolarının atık sularının absorbans ve transmitans ölçümleri yapılmıştır. Aynı konsantrasyonda boyarmadde kullanılmasına rağmen tri-fonksiyonel boyarmadde ile yapılan boyamalardan diğerlerine göre daha yüksek renk derinliği alınırken, haslık değerlerinin diğerleri ile benzer olduğu görülmüştür. Tri-fonksiyonel reaktif yıkama banyolarının tümü, birincisi hariç, diğerlerinden daha yüksek geçirgenlik değerlerine sahipti. Bu durumun, söz konusu boyarmaddenin diğerlerine göre daha yüksek oranda life fiksesi ile açıklanabileceği düşünülmüştür. Ayrıca tri-fonksiyonel yıkama atık sularının kademeli olarak artan transmitans değerleri son atık su banyolarının tekrar kullanım kapasitesini arttırarak veya yıkama banyo sayısını azaltarak sürdürülebilirliğe katkı sağlayacağı şeklinde yorumlanmıştır.
AU  - çalışkan, naime
AU  - Toprak-Cavdur, Ph.D. Tuba
AU  - ANIS, Pervin
DO  - 10.17341/gazimmfd.1034583
PY  - 2023
JO  - Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi
VL  - 38
IS  - 3
SN  - 1300-1884
SP  - 1689
EP  - 1698
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/1159588
ER  -