İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi

Parlak Arslan, Hilal; KOÇLAR ORAL, GÜL

doi:10.17341/gazimmfd.1010262

İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi

Hilal PARLAK ARSLAN, (İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Gul Koclar ORAL (İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi

16 2

Yıl: 2023 Cilt: 38 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1769 - 1780 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17341/gazimmfd.1010262 İndeks Tarihi: 23-03-2023

İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi

Öz:

Dünya nüfusunun ve sanayileşmenin hızla artmasıyla konut üretimi de hızla artmıştır. Çok sayıda ve yoğun biçimde üretilen konutların, bulundukları iklim bölgesinin özelliklerinin göz ardı edilerek tasarlanması ve kullanım sürecinde konfor koşullarını sağlama çabası, enerji ve çevre sorunlarının artmasında önemli etkenlerdir. Yerleşilen bölgenin iklim özellikleri düşünülerek yapılan iklimsel tasarım, binaların iklimle uyumlu ve enerji etkin olarak tasarlanmasını amaçlamaktadır. İklimsel tasarımda etkili olan parametreler başlıca; dış çevreye ilişkin iklimsel koşullar ile yer, yönlendiriliş durumu, bina formu, hacim organizasyonu, bina kabuğu (cephe), doğal havalandırma, doğal aydınlatma, güneş kontrolü gibi yapma çevreye ilişkin parametreler olarak ele alınmaktadır. Tasarıma ait veriler her zaman iklimsel tasarım parametrelerinin ideal şekilde uygulanmasına olanak vermeyebilir. Tasarım süreci çok sayıda kriterin gözetildiği yinelemeli bir süreçtir. Bu kriterler arasında seçim yapabilmek için, alternatiflerin tanımlanması ve eş zamanlı olarak analiz edilebilmesi için destek sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Konutlarda harcanan enerjinin büyük kısmı iç ve dış çevreyi birbirinden ayırması nedeniyle önemli bir tasarım parametresi olan konut cepheleri aracılığı ile olmaktadır. Bu açıdan bu çalışmada, daha az enerji harcayarak üretilen ve kullanılan binaların oluşturduğu kentlerde yaşayabilmek amacıyla, optimum cephe tasarım çözümlerini üretebilen karar destek sistemi modelinin oluşturulması için hassasiyet analizi aşamasının gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Kelime: Hassasiyet Analizi Enerji Etkin Cephe İklimsel Tasarım Konut

Sensitivity analysis of facade design parameters in residential buildings in the context of climatic design

Öz:

Housing production has increased rapidly, with the rapid increase of the world population and industrialization. Designing houses, which are produced in large numbers and intensively, by ignoring the characteristics of the climatic region is effective in the increase of energy and environmental problems. The climatic design, which is made by considering the climatic characteristics of the inhabited region, aims to design the buildings climate responsive and energy efficient. The parameters that are effective in climatic design are mainly; climatic conditions related to the external environment and parameters related to the built environment such as location, orientation, building form, space organization, building envelope (facade), natural ventilation, natural lighting, solar control. Considering that design parameters related to the built environment may have limiting effects on climatic design, the design process becomes an iterative process in which many criteria are observed. In order to choose between these criteria, support systems are needed to identify alternatives and analyze them simultaneously. Most of the energy consumed in houses is through the façades, which is an important design parameter as it separates the interior and exterior environment from each other. In this study, it is aimed to carry out the sensitivity analysis stage in order to create a decision support system model that can produce optimum facade design solutions in order to reduce energy consumption.

Anahtar Kelime: Climatic design residential buildings energy efficient facade energy modelling sensitivity analysis

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. International Energy Agency [IEA]. Key world energy statistics 2021. https://www.iea.org/reports/key-world-energy-statistics-2021/energy- efficiency. Erişim tarihi Mart 14, 2022.
2. Berköz, E., Küçükdoğu, M., Yılmaz, Z., ve diğerleri, Enerji Etkin Konut ve Yerleşme Tasarımı, TÜBİTAK İNTAG201, İstanbul, 1995.
3. Tavares, P.F.A.F., Martins, A.M.O.G., Energy efficient building design using sensitivity analysis. A case study. Energy and Buildings, 39 (1), 23–31, 2007.
4. Attia S, Gratia E, De Herde A, Hensen JLM., Simulation-based decision support tool for early stages of zero-energy building design. Energy Build, 49, 2–15, 2002.
5. Hopfe, C. J., & Hensen, J. L. M., Uncertainty analysis in building performance simulation for design support. Energy and Buildings, 43 (10), 2798–2805, 2011.
6. Saltelli, A., Tarantola, F., Campolongo, F., Ratto, M., Sensitivity Analysis in Practice: A Guide to Assessing Scientific Models, John Wiley & Sons Ltd., 2004.
7. Lam, J.C and Hui, S.C.M., Sensitivity analysis of energy performance of office buildings. Building and Environment, 31 (1), 27-39, 1996.
8. Tian, W., A review of sensitivity analysis methods in building energy analysis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 20 (0), 411-419, 2013.
9. Nguyen, A. T., Sustainable housing in Vietnam: climate responsive design strategies to optimize thermal comfort. Doktora Tezi, Liege Üniversitesi, Liege, Belçika, 2013.
10. Yıldız, Y., Korkmaz, K., Göksal Özbalta, T., & Durmuş Arsan, Z. An approach for developing sensitive design parameter guidelines to reduce the energy requirements of low-rise apartment buildings. Applied Energy, 93, 337–347, 2012.
11. Gercek, M., Arsan, Z.D., Energy and environmental performance-based decision support process for early design stages of residential buildings under climate change, Sustainable Cities and Society, 48, 101580, 2019.
12. Altensis. Design Builder Yazılımı. https://www.altensis.com/hizmetler/designbuilder-software/ Erişim tarihi Ağustos 19, 2021.
13. Energy Plus, https://energyplus.net/weather- location/europe_wmo_region_6/TUR//TUR_Izmir.172180_ IWEC. Erişim tarihi Aralık 15, 2021.
14. Ulukavak Harputlugil, G., Enerji Performansı Öncelikli Mimari Tasarım Sürecinin İlk Aşamasında Kullanılabilecek Tasarıma Destek Değerlendirme Modeli, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2009.
15. Şenel Solmaz, A., Bina Enerji Performansını Geliştirmede Optimum Çözüm Belirlemeye Yönelik Simülasyon ve Çok Amaçlı Optimizasyon Tabanlı Bir Karar Destek Modeli, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2015.
16. Saltelli, A., Ratto, M., Tarantola, S., Campolongo, F., Sensitivity Analysis Practices: Strategies for Model Based Inference, Reliability Engineering and System Safety, 91, 1109-1125, 2006.
17. Hansen, H. T. R., Sensitivity Analysis as a Methodical Approach to the Development of Design Strategies for Environmental Sustainable Buildings, PhD Thesis, Department of Architecture and Design and Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Science and Medicine, Aalborg University, Denmark, 141-199, 2007.
18. Nguyen, A. T., Reiter, S., A performance comparison of sensitivity analysis methods for building energy models. Building Simulation, 8 (6), 651-664, 2015.
19. Tian, W., A review of sensitivity analysis methods in building energy analysis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 20, 411-419, 2012.
20. Zhang, Y., Korolija, I., Performing complex parametric simulations with jEPlus, SET2010-9th International Conference on Sustainable Energy Technologies, Shangai-China, 24-27 Ağustos, 2010.
21. Zhang Y., Jankovic L., JEA, An Interactive Optimisation Engine for Building Energy Performance Simulation, IBPSA Building Simulation 2017, San Francisco-USA, 7-9 Ağustos, 2017.
22. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü. İllerimize Ait Genel İstatistik Verileri. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler istatistik.aspx?k=undefined&m=SAMSUN. Erişim tarihi Ağustos 10, 2021.
23. Crawley, D., A., Lawrie, L., Climate Files. climate.onebuilding.org. Erişim tarihi Ekim 01, 2021.
24. Türkiye İstatistik Kurumu. Gösterge Uygulaması. https://biruni.tuik.gov.tr/ilgosterge/?locale=tr. Erişim tarihi Ekim 05, 2019.
25. T.C. Resmi Gazetesi (2010). Binalarda Enerji Performansı Ulusal Hesaplama Yöntemine Dair Tebliğ (No: YİG/2010-02), 27778. https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2010/12/20101207M1-1.htm
26. SimLab, http://simlab.jrc.ec.europa.eu/, Simlab version 2.2 reference manual, European Commission -IPSC, 2008.

APA	Parlak Arslan H, KOÇLAR ORAL G (2023). İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. , 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
Chicago	Parlak Arslan Hilal,KOÇLAR ORAL GÜL İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. (2023): 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
MLA	Parlak Arslan Hilal,KOÇLAR ORAL GÜL İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. , 2023, ss.1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
AMA	Parlak Arslan H,KOÇLAR ORAL G İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. . 2023; 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
Vancouver	Parlak Arslan H,KOÇLAR ORAL G İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. . 2023; 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
IEEE	Parlak Arslan H,KOÇLAR ORAL G "İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi." , ss.1769 - 1780, 2023. 10.17341/gazimmfd.1010262
ISNAD	Parlak Arslan, Hilal - KOÇLAR ORAL, GÜL. "İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi". (2023), 1769-1780. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1010262

APA	Parlak Arslan H, KOÇLAR ORAL G (2023). İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 38(3), 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
Chicago	Parlak Arslan Hilal,KOÇLAR ORAL GÜL İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 38, no.3 (2023): 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
MLA	Parlak Arslan Hilal,KOÇLAR ORAL GÜL İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol.38, no.3, 2023, ss.1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
AMA	Parlak Arslan H,KOÇLAR ORAL G İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2023; 38(3): 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
Vancouver	Parlak Arslan H,KOÇLAR ORAL G İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2023; 38(3): 1769 - 1780. 10.17341/gazimmfd.1010262
IEEE	Parlak Arslan H,KOÇLAR ORAL G "İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi." Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 38, ss.1769 - 1780, 2023. 10.17341/gazimmfd.1010262
ISNAD	Parlak Arslan, Hilal - KOÇLAR ORAL, GÜL. "İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi". Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 38/3 (2023), 1769-1780. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1010262