TY - JOUR TI - İş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirme süreci için yeni bir model önerisi: Nötrosofik FMEA AB - Risk değerlendirmesinde genel olarak en olası duruma göre karar verilmektedir. Oysa nadiren gerçekleşen sonuçların da bulunması ve herhangi bir riske karşı uygulanan önlemin etkinlik derecesinin ölçülmemesi risk değerlendirmesinde karşılaşılan kararsızlık unsurlarıdır. Literatürde uzman değerlendirmelerindeki belirsizlikleri ele almak için önerilen bulanık mantık temelli çeşitli risk analiz teknikleri bulunmaktadır. Bu çalışma kapsamında da, risk değerlendirme sürecindeki tutarsızlıkları, öznellikleri ve kararsızlıkları ele almak için nötrosofik küme tabanlı Hata Türleri ve Etkileri Analizi (FMEA) literatüre ilk kez önerilmektedir. Önerilen modelde, FMEA yönteminde kullanılan olasılık, şiddet ve tespit edilebilirlik parametrelerinin tanımlanmasında nötrosofik küme tanımında kullanılan doğruluk (T), kararsızlık (I) ve yanlışlık (F) parametrelerine ait üyelik dereceleri kullanılarak bir riske ilişkin uzman değerlendirmesinin farklı boyutları ve riske değerlendirmesine yönelik kararsızlıklar dikkate alınmaktadır. Önerilen yaklaşımda potansiyel hata türleri, hatanın etkisi ve hata türlerinin tespiti için kontrol noktaları belirlenerek bu noktaların koşulları doğruluk derecesi, yanlışlık derecesi ve kararsızlık derecesi dikkate alınarak analiz edilmiştir. FMEA parametrelerine bağlı olarak riskin belirlenmesinde çarpma işlemi yerine Mamdani bulanık çıkarım sistemi kullanılmaktadır. Çalışmada geliştirilen risk değerlendirme yöntemi kimya sektöründe uygulanmıştır. Uygulamadan elde edilen sonuçlar klasik ve bulanık FMEA ile kıyaslanmıştır. Sonuçlar, önerilen yöntemin mevcut yöntemlere göre risk değerlendirmedeki kararsızlıkları ve öznelliğe bağlı belirsizlikleri dikkate almadaki başarısını göstermiştir. AU - KARAMUSTAFA, MERVE AU - CEBI, SELCUK DO - 10.17341/gazimmfd.976297 PY - 2023 JO - Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi VL - 38 IS - 1 SN - 1300-1884 SP - 29 EP - 44 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/1159613 ER -