Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 748 - 764 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29109/gujsc.1147339 İndeks Tarihi: 23-03-2023

Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi

Öz:
Bu çalışmada, 21/07/2014 tarihinde Diyabakır Lice’ de gerçekleşen tanker kazasının fiziksel etkilerinin modellenmesi amaçlanmıştır. Kazada LPG yüklü tanker, Diyarbakır-Bingöl karayolunun 90'ıncı kilometresinde devrilmiş, 34 kişi hayatını kaybetmiş ve 36 kişi yaralanmıştır. Kazanın modellenmesi, hem kazanın olduğu yaz mevsimi koşullarında hem de örnek seçilen kış mevsimi koşullarında ALOHA yazılımı ve korelasyonlar kullanılarak yapılmıştır. Kaza görgü tanıklarının ifadeleri ve kaza raporlarında belirtilen mesafeler ile modelleme sonuçları karşılaştırılmıştır. Modelleme çalışması sonucu elde edilen tüm fiziksel etki alanları, MARPLOT üzerine taşınarak kazadan etkilenen/etkilenebilecek yapılar, nüfus ortaya konulmuştur. Modelleme sonuçları ile görgü tanıklarının ifadelerindeki kaza sonuçlarının BLEVE(Kaynayan Sıvı Genleşen Buhar Patlaması) fiziksel etkisi üzerinde uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Kazaya karışan tehlikeli maddenin cinsi ve miktarı ile atmosferik koşulların kaza sonuçlarına doğrudan etki ettiği gösterilmiştir. Tehlikeli maddelerin karayolu taşımacılığında yerleşim yerleri içerisinden geçişleri esnasında tüm sürüş ve trafik kurallarına azami derecede riayet edilmesi, mümkün ise güzergâhın nüfus yoğun yerleşim yerleri dışında oluşturulması gerektiği düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: LPG BLEVE Kaza etki modellemesi Korelasyon ALOHA yazılımı

Modeling the Physical Effects of the LPG Tanker Accident That Occurred in Diyarbakır Lice

Öz:
In this study, it was aimed to model the physical effects of the tanker accident that took place in Diyarbakır Lice on 21/07/2014. In the accident, the LPG-laden tanker overturned at the 90th kilometer of the Diyarbakır-Bingöl highway, 34 people lost their lives and 36 people were injured. The modeling of the accident was carried out using ALOHA Software and correlations both in the summer conditions of the accident and in the selected winter conditions. The testimonies of eyewitnesses of the accident and the distances specified in the accident reports were compared with the modeling results. All physical impact areas obtained as a result of the modeling study were moved to MARPLOT, and the structures and population that were/may be affected by the accident were revealed. It was determined that the modeling results and the accident results in the testimonies of eyewitnesses were compatible with the BLEVE (Boiling Liquid Expanding Vapor Explosion). It was shown that the type and amount of the dangerous substance involved in the accident and atmospheric conditions directly affected the consequences of the accident. It is thought that all driving and traffic rules should be obeyed at the highest level during the passage of dangerous goods through residential areas in road transport, and if possible, the route should be created outside the dense populated areas.
Anahtar Kelime: LPG BLEVE Accident impact modeling Correlation ALOHA Software

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] Duan, Z., Ren, T., Ding, G. (2017). Experimental and modeling studies on the transient pressurization inresponse to boiloff vapor recondensation in liquefied gas storage tanks. Experimental Thermal and Fluid Science 88, 93-102.
  • [2] Bariha, N., Mishra, I. M., Srivastava, V. C. (2016). Fire and explosion hazard analysis during surface transport of liquefied petroleum gas (LPG): A case study of LPG truck tanker accident in Kannur, Kerala, India. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 40, 449-460.
  • [3] Wang, K., Hu, Q., Qian, X., Li, M., Shi, T. (2022). Cause analysis and damage mechanism of explosive destruction with case investigation involving LPG tank trailer. Engineering Failure Analysis 133, 1-27.
  • [4] Dhurandher, B. K., Kumar, R., Dhiman, A. (2015). Impact Assessment of Thermal Radiation Hazard from LPG Fireball. Procedia Earth and Planetary Science 11, 499 – 506.
  • [5] Mishra, K.B.(2016). Multiple BLEVE's and fireballs of gas bottles: Case of a Russian road carrier accident. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 41, 60-67.
  • [6] Hemmatian, B., Casal, J., Planas, E., Rashtchian, D. (2019). BLEVE: The case of water and a historical survey. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 57, 231–238.
  • [7] Planas, E., Pastor, E., Casal, J., Bonilla, J.M. (2015). Analysis of the boiling liquid expanding vapor explosion (BLEVE) of a liquefied natural gas road tanker: The Zarzalico accident. Journal of Loss Prevention in the Process Industries 34, 127-138.
  • [8] İnternet: https://www.kmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=1725, Son Erişim Tarihi: 04.02.2022
  • [9] Zengin, Y., Dursun, R., İçer, M., Gündüz, E., Durgun, H.M., Erbatur, S., Damar, Ö., Güloğlu, C. (2015). Fire Disaster Caused By LPG Tanker Explosion At Lice In Diyarbakır (Turkey): July 21, 2014. Burns 41 (6), 1347-1352.
  • [10] İnternet:https://www.aksam.com.tr/guncel/tanker-faciasinin-bilirkisi-raporu-tamamlandi/haber- 340778, Son Erişim Tarihi: 27.12.2021.
  • [11] İnternet:http://www1.mmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=39824&tipi=1&sube=6#.Yf2Uf-pBxPY, Son Erişim Tarihi: 04.02.2022.
  • [12] İnternet: https://www.haberler.com/lice-de-tanker-patladi-70-yarali-6287850-haberi/, Son Erişim Tarihi: 27.12.2021.
  • [13] Synçka, F., Čulíka, K., Rievaja, V., Gaňa, J. (2019). Liquefied Petroleum Gas as an Alternative Fuel. 13th International Scientific Conference on Sustainable, Modern and Safe Transport (TRANSCOM 2019), Slovakya. 527-534.
  • [14] İnternet: KILIÇ, A. LPG Özellikleri Ve Tehlikeleri. URL: http://www.yangin.org/dosyalar/lpg_ozellikleri_ve_tehlikeleri.pdf, Son Erişim Tarihi: 27.12.2021.
  • [15] Türk Standartları Enstitüsü (1995). “TS 1445 Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG)-Taşıma Kuralları”.
  • [16] ALOHA Kullanım Kılavuzu, (2007).
  • [17] 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu (10.07.2003).
  • [18] 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu (18.10.1983).
  • [19] Karayolu Taşıma Yönetmeliği (08.01.2008).
  • [20] Karayolları Trafik Yönetmeliği (17.04.2015).
  • [21] Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği (28.03.2018).
  • [22] Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik (18.06.2022).
  • [23] Tehlikeli Madde Taşıyan Araç ve Üst Yapıların Teknik Muayeneleri Hakkında Yönetmelik (27.05.2016).
  • [24] Çetinyokuş S. (2017). Sonuç Analizi ile Belirlenen Etki Mesafeleri Üzerine Atmosferik Seçimlerin Etkisi (ALOHA Yazılımı), Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17: 209-217.
  • [25] Casal, J. (2017).Evaluation of the Effects and Consequences of Major Accidents in Industrial Plants. 2nd Ed., Elsevier.
  • [26] Quintiere J.G., Harkleroad, M. (1984). New Concepts for Measuring Flame Spread Properties, NBSIR 84-2943. National Bureau of Standards.
  • [27] Alfatesha, M.A., Radiah D., Biaka, A. (2019). Analysis of Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion (BLEVE) Due To Loss of Containment for Liquefied Petroleum Gas (LPG) Road Tankers. Journal of Occupational Safety and Health, 16(2):11-19.
  • [28] İnternet: https://www.safteng.net/images/BLEVE-_Cause_and_Effects.pdf, Son Erişim Tarihi: 18.10.2022.
  • [29] Guidelines for Evaluating Process Plant Buildings for External Explosions and Fires by Center for Chemical Process Safety, American Institute of Chemical Engineers, appendix A, Explosion and Fire Phenomena and Effects, (1996).
  • [30] Mcdevitt, C. A., C. K. Chan, F. R. Steward, K. N. Tennankore (1990). Initiation Step of Boiling Liquid Expanding Vapor Explosions. Journal of Hazardous Materials, 25:169–180.
APA durmuş a, CETINYOKUS S (2022). Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. , 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
Chicago durmuş ahmet,CETINYOKUS SALIHA Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. (2022): 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
MLA durmuş ahmet,CETINYOKUS SALIHA Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. , 2022, ss.748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
AMA durmuş a,CETINYOKUS S Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. . 2022; 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
Vancouver durmuş a,CETINYOKUS S Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. . 2022; 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
IEEE durmuş a,CETINYOKUS S "Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi." , ss.748 - 764, 2022. 10.29109/gujsc.1147339
ISNAD durmuş, ahmet - CETINYOKUS, SALIHA. "Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi". (2022), 748-764. https://doi.org/10.29109/gujsc.1147339
APA durmuş a, CETINYOKUS S (2022). Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 10(4), 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
Chicago durmuş ahmet,CETINYOKUS SALIHA Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji 10, no.4 (2022): 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
MLA durmuş ahmet,CETINYOKUS SALIHA Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, vol.10, no.4, 2022, ss.748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
AMA durmuş a,CETINYOKUS S Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji. 2022; 10(4): 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
Vancouver durmuş a,CETINYOKUS S Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji. 2022; 10(4): 748 - 764. 10.29109/gujsc.1147339
IEEE durmuş a,CETINYOKUS S "Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi." Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 10, ss.748 - 764, 2022. 10.29109/gujsc.1147339
ISNAD durmuş, ahmet - CETINYOKUS, SALIHA. "Diyarbakır Lice'de Meydana Gelen LPG Tankeri Kazasının Fiziksel Etkilerinin Modellenmesi". Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji 10/4 (2022), 748-764. https://doi.org/10.29109/gujsc.1147339