HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME
Yıl: 2023 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 93 - 119 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19145/e-gifder.1223161 İndeks Tarihi: 28-03-2023
HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME
Öz: Demokrasinin bir gereği olarak aday ya da siyasal partiler özellikle seçim kampanyalarında farklı yöntemler kullanarak seçmen kitlesini etkilemeye çalışırlar. Bu yöntemlerden birisi de yüksek bütçeler gerektiren bir tutundurma tekniği olarak siyasal reklam ve bu reklamın türlerinden biri olan negatif siyasal reklam uygulamalarıdır. Negatif siyasal reklamcılık, rakip parti ya da adayın kendisine veya savunduğu düşüncelere yönelik yapılan saldırıları içeren, rakiplerin yetersiz kaldıkları konulara dikkat çeken reklamlar olarak tanımlanmaktadır. Negatif siyasal reklam konusunun ele alındığı bu çalışmada, 1980 sonrası Türk siyasetinde ‘merkezin solu’nu temsil eden Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) ile -bu partinin devamı olarak görülen- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’nin seçim kampanyalarında kullandıkları negatif içerikli reklamların analizinin yapılması ve bu kapsamda reklamlarda öne çıkan temaların ve mesaj stratejilerinin karşılaştırmalı olarak betimlenmesi amaçlanmaktadır. Sol ideolojiden beslenen ve aynı toplumsal zemin üzerine siyaset yapan her iki partinin negatif reklam uygulamalarının özellikle neo-liberal politikaların hayata geçirildiği ve şekillendirdiği birinci dönemin (1980-2000) şartlarından nasıl etkilendiğini ortaya koyacak olması dolayısıyla önem kazanan bu çalışma kapsamında, 1987 ve 1991 genel seçimlerinde SHP’nin, 1995, 1999 ve 2002 genel seçimlerinde ise CHP’nin yaygın yazılı basın evreninde yer alan Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde yayımlanan negatif içerikli siyasal reklamlarının tamamı örnekleme dahil edilmiş ve içerik çözümlemesiyle reklamların analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, belirtilen seçim dönemlerinde CHP’nin “şeriatçı” ve “din istismarcısı” kavramlarını sıklıkla kullandığı buna karşılık SHP’nin bu kavramlara hiçbir reklamında yer vermediği görülmektedir. Ayrıca CHP’nin kullandığı reklamlarda rakip aday isimlerine yer vermediği, SHP’nin ise buna karşılık birçok reklamında rakip aday ismini kullandığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak negatif reklam temaları ve eleştirilerin yöneltildiği parti, aday ve politika (konu) unsurları, dönemin siyasal ve ekonomik şartlarına göre değişebildiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: THE NEGATIVE POLITICAL ADVERTISEMENTS AS REFLECTION OF OFFENSIVE POLICY AN EXAMINATION ON THE CASE OF THE CENTRE-LEFT PARTIES (SHP AND CHP) FROM 1980s TO 2000s
Öz: As a requirement of democracy, candidates or political parties try to influence society by using different methods. One of these methods is negative political advertising practices. Negative political advertising is defined as advertisements that takes attention to issues that competitors are inadequate, including attacks on the rival party or candidate's own or the thoughts they argue. This study aims at analyzing the negative political advertisements of the Social Democratic People's Party (SHP) and -which is seen as the continuation of this party- the Republican People's Party (CHP), which represents the 'left of the center' in Turkish politics after 1980 to reveal the political campaign and message strategies and to compare the prominent features of the parties comparatively. In the 1987 and 1991 general elections, the Social Democratic Populist Party (SDPP) In the 1995, 1999 and 2002 general elections, all of the negative political advertisements in the Republican People's Party (RPP), Milliyet and Hürriyet newspapers were chosen as the sample. According to the findings, it is seen that the CHP frequently uses the concepts of "shariahist" and "religious abuser" during the election periods, whereas SHP does not include these concepts in any of its advertisements. In addition, it was understood that the CHP did not include the names of rival candidates in its advertisements, while the SHP, on the other hand, used the name of the rival candidate in many of its advertisements. As a result, it has been determined that the negative advertising themes and the party, candidate and policy (subject) elements to which the criticism is directed can change according to the political and economic conditions of the period.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AZİZ, Aysel (2003). Siyasal İletişim. İstanbul: Nobel Yayınevi.
- BALCI, Şükrü (2007). “Türkiye'de Negatif Siyasal Reklamlar: 1995, 1999 ve 2002 Genel Seçimleri Üzerine Bir Analiz”, Selçuk İletişim, 4 (4), s.122-142.
- BALCI, Şükrü (2007). “Negatif Siyasal Reklamlarda İkna Edici Mesaj Stratejisi Olarak Korku Çekiciliği Kullanımı”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, s.73-106.
- BALCI, Şükrü ve BAL, Enes (2007). “22 Temmuz 2007 Genel Seçimlerinde Negatif Siyasal Reklam Kullanımı: Partiler, Konular ve Stratejiler”, Demokrasi Platformu Dergisi, 3 (11), s.147-166.
- BANWART, Mary Christine (2002). Videostyle and Webstyle in 2000: Comparing the Gender Diferences of Candidate Presentations in Political Advertising and on the Internet. (Unpublished Doctoral Dissertation). Norman: University of Oklahoma Graduate College.
- BİLGİN, Nuri (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi Teknik ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- ÇETİN, Selçuk (2017). “Birleşik Krallık Referandumu ve Türkiye Tartışmaları: Vote Leave Negatif Siyasal Kampanyası Örneği”, Erciyes İletişim Dergisi, 5 (2), s.128-144.
- DEVRAN, Yusuf (2003). Siyasal Kampanya Yönetimi: Mesaj, Strateji ve Taktikler. İstanbul: And Yayınları.
- FREEDMAN, Paul ve GOLDSTEIN, Ken (1999). “Measuring Media Exposure and The Effects of Negative Campaign Ads”, American Journal of Political Science, 43 (4), p.1189-1208.
- GÖRGÜN, Ayten (2002). Çamurda Dans -Negatif Politik Reklam. İstanbul: Bas-Haş Yayınları.
- İRAK, Hakan ve TAŞCIOĞLU, Raci (2017). “Türkiye’de Negatif Siyasal Reklam Uygulamaları: 2007, 2011 ve 2015 Genel Seçimleri Örneğinde Bir Analiz”, Atatürk İletişim Dergisi, (12), s.43-68.
- JAMIESON, Kathleen Hall ve WALDMAN, Paul A. (2003). “Political Advertising”, in Encyclopedia of Internationalof International Media and Communications. (Ed. Donald H. Johnston). 505-515. New York: Academic Press.
- KAID, Lynda Lee ve JOHNSTON, Anne (1991). “Negative versus Positive Television Advertising in US Presidential Campaigns 1960-1988”, Journal of Communication, 41 (3), p.53-64.
- KAID, Lynda Lee (1981). “Political Advertising.” in Handbook of Political Communication, (Ed. Dan Nimmo and Keith Saunders). 249-271. CA: Sage.
- KARA, Nurten (2000). “1989-1994 Yerel Seçimlerinde Doğru Yol Partisi Gazete Reklamlarına Negatif Siyasal Reklam Açısından Bir Bakış”, Selçuk İletişim, 1 (2), s.127-134.
- KÖKER, Eser ve KEJANLIOĞLU, Beybin (2004). “2002 Seçim Kampanyalarında Ulusal Basın”, İletişim Araştırmaları, 2 (1), s.41-72.
- LANDIS, J., Richard ve KOCH, Gary, G. (1977). “The Measurement of Observer Agreement for Categorical Data”, Biometrics, 33 (1), 159-174.
- LAU, Richard R. ve POMPER, Gerald M. (2002). “Effectiveness of Negative Campaigning in U.S. Senate Elections”, American Journal of Political Science, 46 (1), p.47-66.
- ÖZER, Ömer (1999). “Siyasal Reklamların Karşılaştırmalı Çözümlemesi: 1995 ve 1999 Seçimleri”, İletişim, 99 (3), p.91-113.
- ÖZKAN, Necati (2002). Seçim Kazandıran Kampanyalar: Türkiye ve Dünyadan Örneklerle. İstanbul: MediaCat.
- ÖZKAZANÇ, Alev (1998). Türkiye’de Siyasi İktidar ve Meşruiyet Sorunu: 1980’li Yıllarda Yeni Sağ. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- SABUNCU, Yavuz (2002). Anayasaya Giriş. Ankara: İmaj Yayınevi.
- SKAPERDAS, Stergios ve GROFMAN, Bernard (1995). “Modeling Negative Campaigning” American Journal of Political Science Review, 89 (1), p.49- 61.
- SOYSAL, Mümtaz (1983). “12 Eylül Sonrasının Başlıca Partileri”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi içinde, (Der. Murat Belge). İstanbul: İletişim.
- SURLIN, Stuart H. ve GORDON, Thomas. F. (1977). “How Values Affect Attitudes Toward Direct Reference Political Advertising”, Journalism Quarterly, 54 (1), p.89-98.
- TOKGÖZ, Oya (1999). “Anavatan Partisi ve Doğru Yol Partisi (1987-1999): Gazete Siyasal Reklamları Üzerinden Bir Değerlendirme”, İletişim, 99/3 (Yaz), s.61- 89.
- TOKGÖZ, Oya (1991). “Türkiye’de Siyasal Reklamcılık: Bir Örnek Olay Olarak Anavatan Partisi Gazete Reklamları,” Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Yıllık, 1989-1990, s.255-273.
- TOPUZ, Hıfzı (1991). Siyasal Reklamcılık. İstanbul: Cem Yayınevi.
- WATTENBERG, Martin P. ve BRIANS, Craig Leonard (1999). “Negative Campaign Advertising: Demobilizer Oor Mobilizer?”, American Political Science Review, 93 (4), p.891-899.
- YILDIRIM, Ali ve Şimsek, Hasan (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- YILDIRIM, Ali ve Şimsek, Hasan (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- YILDIZ, Nuran (1994). Bir Halkla İlişkiler Yöntemi Olarak Siyasal Reklam: Parti Sorumluları ve Seçmenlerin Kavram Algılamaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
| APA | İRAK H, Tascioglu R, KALÇIK T (2023). HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. , 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| Chicago | İRAK Hakan,Tascioglu Raci,KALÇIK TUBA HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. (2023): 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| MLA | İRAK Hakan,Tascioglu Raci,KALÇIK TUBA HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. , 2023, ss.93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| AMA | İRAK H,Tascioglu R,KALÇIK T HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. . 2023; 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| Vancouver | İRAK H,Tascioglu R,KALÇIK T HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. . 2023; 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| IEEE | İRAK H,Tascioglu R,KALÇIK T "HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME." , ss.93 - 119, 2023. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| ISNAD | İRAK, Hakan vd. "HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME". (2023), 93-119. https://doi.org/10.19145/e-gifder.1223161 |
| APA | İRAK H, Tascioglu R, KALÇIK T (2023). HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| Chicago | İRAK Hakan,Tascioglu Raci,KALÇIK TUBA HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 11, no.1 (2023): 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| MLA | İRAK Hakan,Tascioglu Raci,KALÇIK TUBA HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.11, no.1, 2023, ss.93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| AMA | İRAK H,Tascioglu R,KALÇIK T HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2023; 11(1): 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| Vancouver | İRAK H,Tascioglu R,KALÇIK T HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2023; 11(1): 93 - 119. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| IEEE | İRAK H,Tascioglu R,KALÇIK T "HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME." Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11, ss.93 - 119, 2023. 10.19145/e-gifder.1223161 |
| ISNAD | İRAK, Hakan vd. "HÜCUM SİYASETİNİN YANSIMASI OLARAK NEGATİF SİYASAL REKLAMLAR: 1980’LERDEN 2000’LERE MERKEZ SOL PARTİLER (SHP VE CHP) ÖRNEĞİNDE BİR İNCELEME". Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 11/1 (2023), 93-119. https://doi.org/10.19145/e-gifder.1223161 |
