Yıl: 2023 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 176 - 199 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19145/e-gifder.1215822 İndeks Tarihi: 28-03-2023

MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ

Öz:
Sosyal medya aktivizmi son yıllarda mağdur lehine adalet arayışında öne çıkan ve kamuoyu oluşturma gücüyle sosyal adaleti tesis etme, kamu vicdanı ve sivil adalet arayışı konularında öne çıkmaktadır. Hashtag aktivizmi, sosyal medya aktivizminde kullanılan bir strateji olarak öne çıkmakta, gündem belirlemede ve çevrimiçi kamuoyunun oluşturulmasında rol oynamaktadır. Sosyal medya aktivizminde hashtag aktivizminin yanında bir strateji olarak ifşa ve iptal kültürünün de kullanılabildiği görülmektedir. Bu bağlamda mağdur lehine sosyal medya aktivizminde bir strateji olarak ifşa ve iptal kültürü, yeni kamusal mekanlar olan sosyal ağlarda mağdur lehine kamuoyu oluşturma ve kamuoyu baskısı kavramları ile ilişkisi içinde düşünülmelidir.
Anahtar Kelime: Sosyal medya aktivizmi Hashtag aktivizmi İfşa İptal kültürü Slaktivizm.

DISCLOSURE AND CANCEL CULTURE AS A STRATEGY IN SOCIAL MEDIA ACTIVISM IN FAVOR OF THE VICTIM

Öz:
Social media activism has come to the fore in recent years in the pursuit of justice in favor of the victim, establishing social justice with the power of forming public opinion, public conscience and seeking civil justice. Hashtag activism stands out as a strategy used in social media activism, plays a role in setting the agenda and creating online public opinion. It is seen that the disclosure and cancel culture can be used as a strategy in addition to hashtag activism in social media activism. In this context, the disclosure and cancel culture as a strategy in social media activism in favor of the victim should be considered in relation to the concepts of creating public opinion in favor of the victim and public pressure in social networks, which are new public spaces.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARIBAŞ, Nazlı, N. (2017). Kamu Yönetiminde Yasa/Etik Dışı Davranışların Önlenmesinde “İfşa” Mekanizması: Bir Model Önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • ARENDT, Hannah., DWORKIN, Ronald., HABERMAS, Jurgen., GALTUNG, Johan., KING, M., SANER, H., THOREAU, Henry (1997). Kamu Vicdanına Çağrı Sivil İtaatsizlik, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • ATABEK, Nejdet. (2002). “Kamuoyu, Medya ve Demokrasi”, Kurgu Dergisi, 223-238.
  • BABACAN, Mehmet, E. (2014). “Sosyal Medya Sonrası Yeni Toplumsal Hareketler”, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 1(4), s.135-160.
  • BERG, Jan, A. (2014). “The story of the hashtag(#): A practical theological tracing of the hashtag(#) symbol on Twitter”, HTS Teologiese Studies/Theological Studies, 70(1).
  • BİNARK, Mutlu (2007). Yeni Medya Çalışmaları, (Editörler) Mutlu Binark. Yeni Medya Çalışmaları. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • BOGEN, Katherina, W., BLEIWEISS, Kaitlyn K.., LEACH, Nykia. ve ORCHOWSKI, Lindsay (2021). “#MeToo: Disclosure and Response to Sexual Victimization on Twitter”, Journal of Interpersonal Violence, 8257-8288.
  • CAMBRIDGE (2022). Cambridge Dictionary. https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce- t%C3%BCrk%C3%A7e/advocate?q=advocacy adresinden alındı
  • CANKURTARAN, Özlem ve ŞALDIRDAK, Günseli (2021). “Bir İfşa Mekanı Olarak Kadınlar Kulübü Örneğinde Cinsel Şiddetin Online İfşası ve İfşalara Verilen Tepkiler”, Fe Dergi 13(1), s. 28-41.
  • CASTELLS, Manuel (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür (Cilt 1). (E. Kılıç, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • CLARK, Meredith, D. (2020). “DRAG THEM: A brief etymology of so-called “cancel culture”, Communication and the Public, 3(4), p.88–92.
  • COONS, Jeffrey ve CHEN, Shing.-Ling (2014). Social Network Analysıs For Facebook: Locatıng Clıques And Vısualızıng Socıabılıty. Symbolic Interaction and New Social Media Studies in Symbolic Interaction (s. 43-61). içinde Emerald Group Publishing Limited.
  • CUMHURİYET. (2020). "Umarım bir daha kimseyi taciz edemeyecek": Hasan Ali Toptaş özür diledi. cumhuriyet.com.tr: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/umarim-bir-daha-kimseyi-taciz- edemeyecek-hasan-ali-toptas-ozur-diledi-1797264 adresinden alındı
  • CUMHURİYETn(2020). Yayınevlerinden taciz açıklaması. cumhuriyet.com.tr: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/yayinevlerinden-taciz-aciklamasi- 1797585 adresinden alındı
  • ÇALIŞKAN, Özgür (2021). "Digital Pride on the Streets of the Internet: Facebook and Twitter Practices of the LGBTI Movement in Turkey", Sexuality & Culture(25), p.1447–1468.
  • ÇOBAN, Barış (2009). Yeni Toplumsal Hareketler, Sınıf Mücadelesi ve Ütopya . B. Çoban (Dü.) içinde, Yeni Toplumsal Hareketler Küreselleşme, Direniş, Ütopya. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • ÇOBANOĞLU, Yavuz (2019). "Değişen Kamusallığın Yeni “Siyaset Yapma” Mekânı Olarak Sosyal Medya – (Politik Kimlikler ile Kamusal Haklar İlişkisi Bağlamında Twitter Örneği)", OPUS International Journal of Society Researches, 10(17), s. 696-737.
  • DAĞTAŞ, Erdal (2016). Sınıfsal Kimlik Eksenli Toplumsal Hareketlere ve Medyaya İlişkin Genel Bir Değerlendirme. Özgürleşmenin Yolları (s. 9-26). içinde Ankara: Ütopya Yayınları.
  • DERSHOWİTZ, Alan (2020). Cancel Culture The Latest Attack on Free Speech and Due Process. New York: Hot Books.
  • DURMUŞ, Mustafa (2012)."Yeniden Kamusallık! Kamusallığı Yeniden Tanımlamak Ya Da Yerine Devrimci Bir Seçenek Koymak?", Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi (MSG), (45), s.45-46.
  • EARL, Jennifer ve KIMPORT, Katrina (2011). Digitally Enabled Social Change: Activism in the Internet Age. Cambridge-London: The MIT Press.
  • EDWARDS, Frank, HOWARD, Philip ve JOYCE, Mary (2015). Digital Activism and Non-Violent Conflict.
  • ERDOĞAN, Ş. Bilginer (2021). "Medya ve Kamuoyu İlişkisi Bağlamında “Sosyal Medya Deneyleri” Üzerine Bir Çalışma", İNİF E- Dergi, 6(2), s. 105-123.
  • FEEZELL, Jessica, T. (2018). "Agenda Setting through Social Media: The Importance of Incidental News Exposure and Social Filtering in the Digital Era", Sage, p.482–494.
  • GERÇEK, Hasan (2005). "Mühendislikte Etik Sorunların Ele Verilmesi", Madencilik, 44(4), s.29-38.
  • GIDDENS, Anthony (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • HABERMAS, Jurgen (2003). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. (T. Bora, & M. Sancar, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • HERSH, Marion (2002). "Whistleblowers — heroes or traitors?: Individual and collective responsibility for ethical behaviour", Annual Reviews in Control, 26(2), p.243-262.
  • HILL, M. L. (2018). “Thank You, Black Twitter”: State Violence, Digital Counterpublics, and Pedagogies of Resistance", Sage, 53(2), p.286–302.
  • HILL, Symon (2013). Digital Revolutions: Activism in the Internet Age. New Internationalist.
  • IŞIK, Gülcan (2011). Toplumsal Hareketler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • JENKİNS, Henry (2016). Youth Voice, Media, and Political Engagement Introducing the Core Concepts. H. J. al içinde, By Any Media Necessary The New Youth Activism. New York: NEW YORK UNIVERSITY PRESS.
  • JOHNSTON, Hank, LARANTA, Enrique ve GUSFIELD, Joseph R. (1999). Kimlikler, Şikayetler ve Yeni Sosyal Hareketler. A. Touraine, C. Offe, J. Cohen, E. Larana, H. Johston, & J. Gusfield içinde, Yeni Sosyal Hareketler. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • KÖYGÜLÜ, Özge (2019). Bir Dijital Aktivizm Türü Olarak Slaktivizm: Lisansüstü Öğrenciler Üzerine Nitel Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi.
  • KILIÇ, Selim (2009). "Kamuoyu Oluşum Sürecinde Sosyal Hareketler ve Medya", Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, s.150-167.
  • KARAYILAN, Gülsün (2020). Planlanmış Davranış Teorisinin Slaktivizme Etkisi: Twitter Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi.
  • KAVADA, Anastasia (2010). Activism Transforms Digital: The Social Movement Perspective. M. Joyce (Dü.) içinde, Digital Activism Decoded The New Mechanics of Change (s. 101-119). New York: Idebate Press.
  • KURTBAŞ, İhsan (2017). Toplumsal Hareketler Siyasası. Ankara: Detay Yayıncılık. MCQUAIL, Denis ve WINDAHL , Sven (2005). Iletişim Modelleri Kitle llctişim Çalışmalarında, Ankara: İmge Kitabevi.
  • MUIS, Jasper., KLEIN, Ofra ve DIJKSTRA, Guido. (2020). Challenges and opportunities of social media research. Using Twitter and Facebook to investigate far right discourses. Researching the Far Right, 147-163.
  • NASLUND, John. A., ASCHBRENNER, Kelly., MARSCH, L., A. ve Bartels, Stephen (2016). "The future of mental health care: peer-to-peer support and social media", Epidemiology and Psychiatric Sciences, (25), p.113–122.
  • NG, Eve (2020). No Grand Pronouncements Here...: Reflections on Cancel Culture and Digital Media Participation. Television & New Media, 21(6), p.621–627.
  • NORRIS, Pippa. (2021). "Cancel Culture: Myth or Reality?", Political Studies, 1-30.
  • OKRAY, Z. (2020). "Şule Çet İçin Adalet’: Bir Twitter Etiketi Üzerine İçerik Analizi", Kadın/Woman 2000, 21(2), s. 59-83.
  • ÖNDER, Mehmet, S. (2021). "Postfeminizmin Ceza Mahkemelerine Sosyal Medya İle Müdahalesi", Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, s. 171-187.
  • ÖZDEMİR, Yeliz, D. (2015). "Taciz Anlatılarında Cinsiyetçi Söylemlerin Yeniden İnşası: #Sendeanlat", Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 2(2), s. 80-103.
  • ÖZTÜRK, Fatma, E. (2021). "İnternet Alt Kültürü Bağlamında Hegemonik Erkeklik Söyleminin Dijital Dönüşümü- #erkekyerinibilsin Hashtag Örneği", Global Media Journal TR Edition, s. 11(22).
  • PANDELL, Lexi (2017). An Oral History of the #Hashtag. wired.com: https://www.wired.com/2017/05/oral-history-hashtag/ adresinden alındı
  • ROMANO, Aja (2020). Why we can’t stop fighting about cancel culture. Ocak 2022 tarihinde wox.com: https://www.vox.com/culture/2019/12/30/20879720/what-is-cancel-culture- explained-history-debate adresinden alındı
  • SAKA, Dilek (2019). İfşanın Sosyal Medyada İntikam Ve Cezalandırma Aracı Olarak Kullanımı: Facebook, Twıtter ve Instagram Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • ŞAHİN, Yasin (2017). "Sosyal Medya Araçlarının Sivil İtaatsizlik Bağlamında Değerlendirilmesi", Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(5), s.171-187.
  • TDK (2022). Türk Dil Kurumu Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
  • TDK (2022). Türk Dil Kurumu Sözlükleri . sozluk.gov.tr: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
  • TOMBLESON, Bridget ve WOLF, Katharina (2017). "Rethinking the circuit of culture: How participatory culturehas transformed cross-cultural communication", Public Relations Review(43), p. 14-25.
  • TOURAINE, Alain (2007). Bugünün Dünyasını Anlamak. (O. Kunal, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • TURHAN, Durmuş, G. (2017). "Dijital Aktivizm" Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(1), s. 26-44.
  • UEDA, Michico, MORI, Kota., MATSUBAYASHİ, Tetsuya. ve SAWADA, Yasuyuki (2017). "Tweeting celebrity suicides: Users' reaction to prominent suicide deaths on Twitter and subsequent increases in actual suicides", Social Science & Medicine, (189), p.158-166.
  • ULAŞ, Turan (2021). "Kanaat Önderleri Olarak Köşe Yazarlarının Twitter Kullanımları", Selçuk İletişim Dergisi, 14(3), s.1433-1463.
  • YÜKSEL, Erkan (2001). Medyanın Gündem Belirleme Gücü. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • YILDIZ, Filiz ve DURSUN, Onur.(2020). "Kamu Adaletinin Büyük Veri Aracılığı ile İnşası: Şule Çet Davası Üzerine Bir Twitter Analizi", Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, s. 291-328.
  • YILMAZ, Berkant (2015). "Yeni Medya Ortamlarında Örgütlenme ve Toplumsal Etkileri: #Sendeanlat Örnek Olay İncelemesi", 1. Ulusal Toplumsal Ve Kurumsal Çatışmalar/Çözümler Kongresi .
  • YALEZE, Hülya D. (2014). Kriz Yönetiminde Sosyal Medya'nın Kullanımı Üzerine Bir Analiz: Taksim Gezi Parkı Olayları Örneği. Ankara: Gazi Üniversitesi.
  • YENGİN, Deniz ve BAYRAK, Tamer (2017). "Sosyal Medyada Dijital Kamuoyu", The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 7(2).
APA Güntürkün E, Altunay A (2023). MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. , 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
Chicago Güntürkün Elif,Altunay Alper MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. (2023): 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
MLA Güntürkün Elif,Altunay Alper MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. , 2023, ss.176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
AMA Güntürkün E,Altunay A MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. . 2023; 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
Vancouver Güntürkün E,Altunay A MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. . 2023; 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
IEEE Güntürkün E,Altunay A "MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ." , ss.176 - 199, 2023. 10.19145/e-gifder.1215822
ISNAD Güntürkün, Elif - Altunay, Alper. "MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ". (2023), 176-199. https://doi.org/10.19145/e-gifder.1215822
APA Güntürkün E, Altunay A (2023). MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
Chicago Güntürkün Elif,Altunay Alper MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 11, no.1 (2023): 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
MLA Güntürkün Elif,Altunay Alper MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.11, no.1, 2023, ss.176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
AMA Güntürkün E,Altunay A MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2023; 11(1): 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
Vancouver Güntürkün E,Altunay A MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2023; 11(1): 176 - 199. 10.19145/e-gifder.1215822
IEEE Güntürkün E,Altunay A "MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ." Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11, ss.176 - 199, 2023. 10.19145/e-gifder.1215822
ISNAD Güntürkün, Elif - Altunay, Alper. "MAĞDUR LEHİNE SOSYAL MEDYA AKTİVİZMİNDE BİR STRATEJİ OLARAK İFŞA VE İPTAL KÜLTÜRÜ". Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 11/1 (2023), 176-199. https://doi.org/10.19145/e-gifder.1215822