Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 639 - 662 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.48146/odusobiad.1136886 İndeks Tarihi: 31-03-2023

Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm

Öz:
Yirminci yüzyılın başlarında Avrupa merkezli olarak ortaya çıkan Sürrealizm, sanatta rastlantısallık ve biçimsel deformasyonlar aracılığı ile sanatçının biçim ve işlevi keşfetmesine, düşündürücü yöntemler kullanarak insanı insan olmayanla grotesk denilebilecek bir şekilde harmanlamasına olanak tanımıştır. Fransız sürrealizmi yirminci yüzyılın başında gelişirken, Avrupa'da eğitim gören Japon sanatçılar yurtdışından etkilenerek geri dönmüşlerdir. Sürrealizmde betimlenen gerçeküstü insan imgelerinin Japon görsel kültüründe çok uzun zamandan beri var olan imgelere benzediği görülmektedir. İnsan vücudunun sanatsal amaçlarla çarpıtılması, Japon görsel kültüründe bilinmedik bir durum değildir. Japon tahta baskıları, eğlenceli ve zekice çarpıtmalar yaratmak için bu temadan yararlanılarak oluşturulmuştur. Yine de Avrupa Sürrealizmi Japon sanatçıların fikirlerini tanınabilir bir hareket haline getirmeleri için onlara bir çıkış sağlamıştır. Tarihsel olarak düşünüldüğünde Japon sanatı açısından Sürrealizmin başlangıç ve bitiş noktaları Avrupa’ya kıyasla çok uzun bir süreci kapsamaktadır. Bu araştırmada, farklı iki kavram olan Distopya ve Sürrealizmin kesişmesiyle ortaya çıkan Distopik Sürrealizm kavramının daha iyi anlaşılmasını sağlamak, aynı zamanda Japon sanatçı Tetsuya Ishida’nın (1973-2005) eserlerinde Distopik Sürrealizmin izlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bir diğer amaç ise, Japon Sanatında Sürrealizmin ortaya çıkışını ve gelişimini örnekler ile belirlemektir. Araştırmada, 19. ve 20 yy. Japon Sürrealist sanatına örnek teşkil edebilecek farklı sanatçılara ait dokuz görsel seçilmiştir. Ayrıca Tetsuya Ishida’nın 1995-2004 yılları arasında oluşturduğu dokuz eser yer almıştır. Sonuç olarak Japon Sanatında Sürrealizm örnekler ile tanımlanmış, Distopik Sürrealizm kavramı tartışılmış ve bu bağlamda Tetsuya Ishida’nın eserlerinde Distopik Sürrealizmin izleri ortaya çıkarılmıştır.
Anahtar Kelime: Tetsuya İshida Distopik Sürrealizm Japon Sanatı Japon Sürrealizmi Distopya.

Distopic Surrealizm in Tetsuya Ishida’s Paintings in the Context of Japanese Surrealizm

Öz:
Surrealism, which emerged as eurocentric in the early twentieth century, allows the artist to discover form and function through randomness and formal deformations in art, and to blend the human with the non-human in a grotesque way by using thought-provoking methods. French surrealism began to develop at the beginning of the twentieth century, and in this process, Japanese artists who were educated in Europe returned to their countries after being influenced by the movement. Surrealistic human images depicted in surrealism seem to resemble images that have existed in Japanese visual culture for a very long time. Distortion of the human body for artistic purposes is not uncommon in Japanese visual culture. Japanese woodblock prints were created using this theme to create fun and clever distortion. Yet, European Surrealism provided a way out for Japanese artists to make their ideas a recognizable movement. When considered historically, the starting and ending points of Surrealism in terms of Japanese art cover a very long period compared to Europe. In the research, it is aimed to provide a better understanding of the concept of Dystopic Surrealism, which emerged with the intersection of two different concepts, Dystopia and Surrealism, and also to reveal the traces of Dystopic Surrealism in the works of Japanese artist Tetsuya Ishida (1973-2005). Another aim of the research is to determine the emergence and development of Surrealism in Japanese Art with examples. In the research, nine images of different artists that can serve as an example of 19th and 20th-century Japanese Surrealist art were selected. In addition, nine images created by Tetsuya Ishida between 1995 and 2004 were included in the study. As a result, Surrealism in Japanese Art was defined with examples, the concept of Dystopic Surrealism was discussed, and in this context, the traces of Dystopic Surrealism in Tetsuya Ishida's works were revealed.
Anahtar Kelime: Tetsuya Ishida Dystopian Surrealism Japanese Art Japanese Surrealism Dystopia

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Antmen, A. (2008). 20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Bezel, N. (1984). Yeryüzü Cennetlerinin Sonu: Ters Ütopyalar, İstanbul: Say Yayınları.
  • Caro. (2015). Late Artist Tetsuya Ishida Continues to Impress with Nightmarish Paintings. Hifructose.https://hifructose.com/2015/06/18/late-artist-tetsuya-ishida-continues-toimpress-with-nightmarish-paintings/, Erişim Tarihi:13.11.2021.
  • Chao, S. (2019). The world must be made Romantic: The Sentimental Grotesque in Tetsuya Ishida’s Self-Portraits of Others. (Chao and Corrigan, Ed.), Romantic Legacies Transnational and Transdisciplinary Contexts, (s. 304-328), Londra: Routledge Publishing House.
  • CLARK, J. (2013). Surrealism in Japan. Modernities of Japanese Art. (s. 169-183), Leiden: Brill.
  • Conley, K. (2006). Surrealism and Outsider Art: From the “Automatic Message” to André Breton’s Collection. Yale French Studies, 109, 129–143. http://www.jstor.org/stable/4149290
  • Gerakiti, E. (2022). The Dystopian Surrealism of Zdzislaw Beksinski. Dailyartmagazine. https://www.dailyartmagazine.com/the-dystopian-surrealism-of-zdzislaw-beksinski/, Erişim Tarihi: 25.09.2022.
  • Claeys, G. (2016). 'The Post-Totalitarian Dystopia, 1950–2015', Dystopia: A Natural History. Oxford: Oxford University Press.
  • Htpp-1. (2022). Zdzislaw Beksinski. Artnet. http://www.artnet.com/artists/zdzislaw-beksinski/, Erişim Tarihi: 29.09.2022.
  • Htpp-2. (2022). Dystopian Surrealism – The Other-Worldly Horrors of Dystopian Art. Artincontext. Erişim Tarihi: 28.09.2022.
  • http-3. (2012). Tetsuya Ishida and Art as a Social Comment. Xamouart. https://www.xamouart.com/tetsuya-ishida-and-art-as-a-social-comment/ , Erişim Tarihi: 10.04.2022.
  • Htpp-4. (2012). Christies. https://www.christies.com/lot/lot-5638022, Erişim Tarihi:13.02.2022.
  • Ikeda, A. (2016). The Japanese Art of Fascist Modernism: Yasuda Yukihiko’s The Arrival of Yoshitsune/Camp at Kisegawa (1940-41). Modernismmodernity. https://modernismmodernity.org/articles/japanese-art-fascist-modernism, Erişim Tarihi: 24.09.2022.
  • Johnson, S. (2019, 14 Kasım). Japanese ‘cult’ artist Tetsuya Ishida depicts Japan’s relentlessly conformism and technology’s control at Wrightwood 659. Chicagotribune. https://www.chicagotribune.com/entertainment/museums/ct-ent-cult-artist-ishidawrightwood-659-ttd-1114-20191113-tvd35q2ibbeqbohhzo32m6o3du-story.html, Erişim Tarihi: 03.02.2022.
  • Kavas, F. (2019). Çağdaş Sanatta Ütopya ve Distopya. Ankara: İksad Yayınevi.
  • Kumar, K. (2006). Modern Zamanlarda Ütopya ve Karşı Ütopyalar, (A. Galip, Çev.), İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.
  • Lee, M. (t.y). “A Little Exhibit” Shows a lot of Emotion. Tokyoartbeat. https://www.tokyoartbeat.com/en/articles/-/tetsuya-ishida Erişim Tarihi: 23 Nisan 2022.
  • Lynton, N. (2015). Modern Sanatın Öyküsü, (C. Çapan, S. Öziş, Çev.), İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Quinton, J. (t.y). Tetsuya Ishida: Self-Portrait of Other. Brooklynrail. https://brooklynrail.org/2019/11/artseen/Tetsuya-Ishida-Self-Portrait-of-Other Erişim Tarihi: 25 Nisan 2022.
  • Saito, T. (2019). Self-Portrait or Alienation, Ishida: Self-Portrait of Other, (s. 66-73), Madrid: Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia.
  • Sas, M. (1999). Fault Lines: Cultural Memory and Japanese Surrealism. Stanford: Stanford University Press.
  • Sawaragi, N. (2019). The Never-Coming End of the World: Tetsuya Ishida’s Postcataclysmic Vision, Ishida: Self-Portrait of Other, (s. 58-64), Madrid: Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia.
  • Ulowetz, C. (2015). More Real than Reality How the Human Body Functions in Japanese Surreal Art. Japanese Modernism Across Media.
  • Uno, K. (2019). ‘’Self-Portrait of Another’’, Ishida: Self-Portrait of Other , (s. 94-104), Madrid: Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia.
  • Vangölü, Y.B. (2016). Geçmişten Günümüze Gerçeküstücülük, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Eylül, 871-883.
  • Voorhies, J. (2015, 11 Kasım.)“Surrealism.” Heilbrunn Timeline of Art History. The Metropolitan Museum of Art http://www.metmuseum.org/toah/hd/surr/hd_surr.htm>. Erişim Tarihi:16.01.2022.
  • Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme Sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Wu, C. (2014). Reality Within and Without: Surrealism in Japan and China in the Early 1930s. Review of Japanese Culture and Society, (26), 189–208.
  • Görsel 1. Utagawa Kunitoshi, ‘’Yaz sıcağında oynayan hamile kadınlar- Beş başlı On Beden’’, 1881. Erişim Adresi: https://cdn.calisphere.org/data/13030/wm/hb0g5005wm/files/hb0g5005wm-FID4.jpg, E.T.: 19.01.2022.
  • Görsel 2. Sağlıklı bir cinsel yaşam için diyet tavsiyesi, Bilinmeyen sanatçı – gravür – 1855. Rişim Adreesi: https://flashbak.com/illustrated-internal-bodily-functions-in-japanese-woodcuts1800s-419016/, E.T.: 22.01.2022.
  • Görsel 3. Hirai Terushichi, Yaşam, 1938. Erişim Adresi: https://tr.pinterest.com/pin/534450680758979181/, E.T.: 22.01.2022.
  • Görsel 4. Ichiro Fukuzawa, Nisan Şakası, 1930, Ulusal Modern Sanat Müzesi, Tokyo. Erişim Adresi: https://artscape.jp/artscape/eng/ht/1905.html, E.T.: 25.01.2022.
  • Görsel 5. Harue Koga, Havai Fişek, 1927. Erişim Adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/Harue_Koga#/media/File:Hkfireworks.jpg, E.T.: 03.02.2022.
  • Görsel 6. Migishi Kotaro Bulutların Üzerinde Uçan Kelebekler, 1934, Ulusal Modern Sanat Müzesi, Tokyo. Erişim Adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/Migishi_K%C5%8Dtar%C5%8D#/media/File:MigsihiK%C5 %8Dtar%C5%8D-1934-Butterflies_Flying_above_Clouds.png, E.T.: 05.03.2022.
  • Görsel 7. Kitawaki Noboru, Uykusuz Bir Gece İçin, 1937, 122x130 cm. Kyoto Municipal Art Museum. Erişim Adresi: https://en.wikipedia.org/wiki/Kitawaki_Noboru#/media/File:KITAWAKI_Nights.jpg, E.T.: 13.03.2022.
  • Görsel 8. Aimitsu, Bir Gözle Manzara, 1938, 193.5 x 102.0 cm, The National Museum of Modern Art, Tokyo. Erişim Adresi: https://artsandculture.google.com/asset/landscape-with-an-eye-aimitsu/6AHKGtR1_khJlg, E.T.: 15.01.2022.
  • Görsel 9. Jiro Yoshihara, İş, 1965. Erişim Adresi: https://www.wikiart.org/en/jiro-yoshihara/work1965, E.T.: 04.05.2022.
  • Görsel 10. Tetsuya İshida, Süpermarket, 1999, ahşap üzeri akrilik, 103 x 146 cm, Shizuoka Valiliği Sanat Müzesi, Japonya. Erişim Adresi: https://www.facebook.com/Gagosian/photos/a.366602736045/10156951618816046/, E.T.: 05.04.2022.
  • Görsel 11. Tetsuya Ishida, Izakaya Hatsu 1995, Kâğıt üzerine akrilik, 51 x 78.5 cm, özel koleksiyon. Erişim Adresi: https://eldiariodelaeducacion.com/porotrapoliticaeducativa/2021/09/13/ellugar-de-la-evaluacion-en-el-nuevo-curriculo/, E.T.: 06.03.2022.
  • Görsel 12. Tetsuya Ishida, Kovuğunda Uyuyan Böcek, 1995, ahşap üzerine akrilik, 72.8 x 103 cm, özel koleksiyon. Erişim Adresi: https://medium.com/@gussifrarrevi/a-horror-film-story53ea1e742606, E.T.: 19.02.2022.
  • Görsel 13. Tetsuya Ishida, Kargo, 1997. Ahşap üzerine akrilik, 103.0 × 145.6 cm. özel koleksiyon. Erişim Adresi: https://brooklynrail.org/2019/11/artseen/Tetsuya-Ishida-Self-Portrait-ofOther, E.T.: 25.04.2022.
  • Görsel 14. Benjamin Pêret, Otomat Fotoğrafları, Minotaure Dergisi 1933. Erişim Adresi: https://iksadyayinevi.com/wp-content/uploads/2020/08/%C3%87A%C4%9EDA%C5%9ESANATTA-%C3%9CTOPYA-VE-D%C4%B0STOPYA-1.pdf, E.T.: 14.05.2022.
  • Görsel 15. Tetsuya Ishida, Çekmece, 1996. Tuval üzerine akrilik, 59.4 × 42.0 cm. Shizuoka Valiliği Sanat Müzesi, Japan. Erişim Adresi: https://tr.pinterest.com/pin/87116574022263512/, E.T.: 22.04.2022.
  • Görsel 16. Tetsuya Ishida, Mahkûm, 1999. Ahşap üzerine akrilik, 103.0 × 145.6 cm. özel koleksiyon. Erişim Adresi: http://www.eritela.com/siradisi-bir-ressam-tetsuya-ishida/, E.T.: 15.03.2022.
  • Görsel 17. Tetsuya Ishida, Vücut Sıvısı, 2004. Tuval üzerine akrilik ve yağlı boya, 45.5 × 53.0 cm. özel koleksiyon. Erişim Adresi: https://www.mutualart.com/Artwork/BodyFluids/414BCAA39C34F384, E.T.: 26.05.2022.
  • Görsel 18. Tetsuya Ishida, Bağlantı, 1998, Ahşap üzerine akrilik, 91 x 116.7 cm, özel koleksiyon. Erişim Adresi: https://heapsmag.com/sunday-art-scroll-real-time-exhibition-news-fromall-over-the-world-tetsuya-ishida-self-portrait-of-other, E.T.: 16.02.2022.
  • Görsel 19. Tetsuya Ishida, Kürtaj, 2004, Tuval üzerine akrilik ve yağlı boya, 45.5 x53 cm, özel koleksiyon. Erişim Adresi: https://www.mutualart.com/Artwork/CriminalAbortion/2BA250F6F75501A6, E.T.: 11.04.2022.
  • Görsel 20. Tetsuya Ishida, İsimsiz, Tuval üzerine yağlıboya, 130 x 194 cm, 2001. Erişim Adresi: https://www.wikiart.org/en/tetsuya-ishida/untitled-2001, E.T.: 20.05.2022.
APA kavas f (2023). Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. , 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
Chicago kavas ferhat Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. (2023): 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
MLA kavas ferhat Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. , 2023, ss.639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
AMA kavas f Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. . 2023; 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
Vancouver kavas f Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. . 2023; 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
IEEE kavas f "Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm." , ss.639 - 662, 2023. 10.48146/odusobiad.1136886
ISNAD kavas, ferhat. "Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm". (2023), 639-662. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1136886
APA kavas f (2023). Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1), 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
Chicago kavas ferhat Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 13, no.1 (2023): 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
MLA kavas ferhat Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol.13, no.1, 2023, ss.639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
AMA kavas f Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023; 13(1): 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
Vancouver kavas f Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023; 13(1): 639 - 662. 10.48146/odusobiad.1136886
IEEE kavas f "Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm." Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13, ss.639 - 662, 2023. 10.48146/odusobiad.1136886
ISNAD kavas, ferhat. "Japon Sürrealizmi Bağlamında Tetsuya İshida’nın Resimlerinde Distopik Sürrealizm". Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 13/1 (2023), 639-662. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1136886