Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1243 - 1262 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.48146/odusobiad.1206721 İndeks Tarihi: 31-03-2023

Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri

Öz:
Araştırmada, kadın futbolcuların futbolda psikolojik becerileri ve futbola olan tutumları ile arasındaki ilişkide atletik zihinsel enerjilerinin aracılık etkisinin olup olmadığı belirlemek amacıyla özgün teorik bir model kurulmuş ve bu model de Sobel testi ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya 2021-22 Türkiye Futbol Federasyonu’nun belirlediği kadın futbol liglerinde oynayan 237 kadın futbolcu katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, kişisel bilgiler formu, “Profesyonel Futbolcularda Psikolojik Beceriler Ölçeği-16 (PFPBÖ-16)”, “Futbol Tutum Ölçeği (FTÖ-26)” ile “Atletik Zihinsel Enerji Ölçeği (AZEÖ)” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kadın futbolcuların futbola olan tutumları atletik zihinsel enerjilerini pozitif yönlü, atletik zihinsel enerjileri psikolojik becerilerini olumlu olarak, futbola olan tutumları onların psikolojik becerilerini pozitif düzeyde ve son olarak da kadın futbolcuların atletik zihinsel enerjileri onların futbola olan tutumları ile psikolojik becerileri arasında aracılık etkisinin olduğu belirlenmiştir. Araştırma için önerilen teorik model doğrulanmıştır. Kadın futbolcuların performanslarına yönelik olarak atletik zihinsel enerjileri, futbol tutumları ve psikolojik becerileri ile ilişkili uygulamalar yapılarak farkındalık düzeyleri artırılması önerilebilir.
Anahtar Kelime: Futbolda Psikolojik Beceri Atletik Zihinsel Enerji Futbol Futbolda Tutum

The Effect Of Athletic Mental Energy On Psychological Skills And Attitudes Toward Soccer In Female Soccer Players

Öz:
This paper aimed to determine whether female soccer players’ athletic mental energy (AME) played a mediating role between their soccer psychological skills (SPS) and attitudes toward soccer (ATS). The study developed an original theoretical model, which was tested using the Sobel test. The sample consisted of 237 female soccer players in the soccer leagues of the Turkish Football Federation 2021-2022. Data were collected using a sociodemographic characteristics questionnaire, the Soccer Psychological Skills Scale-16 (SPSS-16), the Soccer Attitude Scale (SAS-26), and the Athletic Mental Energy Scale (AMES). The results showed that ATS affected AME positively. AME affected SPS positively. ATS affected SPS positively. The results also showed that AME played a mediating role between SPS and ATS. The results confirmed the theoretical model. Authorities should inform female soccer players about AME, ATS, and SPS.
Anahtar Kelime: Soccer Psychological Skills Athletic Mental Energy Soccer Soccer Attitude

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Beckmann, J. ve Nash, C. (2018). Sports coaching for lifelong development: A sustainable ambition? Manuscript, Technical University of Munich.
  • Böke, H. ve Güllü, M. (2020). Ortaokul öğrencileri için voleybol tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(2), 130-142.
  • Çelik Kayapınar, F. ve Combul, K. (2021). 4th International Healt Sciences and Innovation Congress Book, I. Hüseynova (Ed.), Futbol Tutum Ölçeği Geliştirilmesi (FUTÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması (232-239. ss.). New York; Liberty Publications
  • Chiou, S.S., Hsu, Y., Chiu, Y.H., Chou, C.C., Gill, D.L. ve Lu, F.J. (2020). Seeking positive strengths in buffering athletes’ life stress–burnout relationship: the moderating roles of athletic mental energy, Frontiers in Psychology, 10, 3007.
  • Chyzowych, W. (1990). The Official Soccer Book of The United States Soccer Federation, Tenth Printing, Chicogo: Rand McNally and Company, 234-235.
  • Cook, D.B. ve Davis, J.M. (2006). Mental energy: defining the science, Nutrition reviews, 64(7), 1.
  • Güvendi, B, Türksoy, A, Güçlü, M. ve Konter, E. (2018). Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. Internatıonal journal of sports exercıse & traınıng scıences, Vol 4, Issue (2), 70-78
  • Hays, K.F. ve Smith, R.J. (1996). “Incorporating Sport and Exercise Psychology into Clinical Practice”, Exploring Sport and Exercise Psychology, Derl.: Van Raalte, J.L. Brewer, B.W. (Washington D.C: American Psychological Association), ss. 413-429.
  • Hayes, A.F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. New York: The Guilford Press.
  • Harwood, C. (2008). Developmental consulting in a professional football academy: The 5Cscoaching efficacy program. The Sport Psychologist, 22(1), 109–133.
  • İslam, A. (2021). Profesyonel Futbolcuların Psikolojik Becerileri ve Zihinsel Dayanıklılıklarına Göre Cesaretleri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Samsun
  • İslam, A. (2022a, Mayıs). “Farklı Bölümlerde Öğrenim Gören Yükseköğretim Öğrencilerinin Spora Yönelik Tutumu (Ordu Üniversitesi Örneği)”, 1ST Internatıonal Azerbaıjan Academıc Research Congress, Baku, Azerbaijan
  • İslam, A. (2022b). “Ordu İlinde Güreş Yapan Bireylerin Güreş Sporuna Yönelik Tutum Düzeyleri, (Bölüm 16)”, Ilkım, M. (ed): Sporda Güncel Araştırmalar (1. Basım), (ss. 273-286). Ankara: Gece Kitaplığı
  • İslam, A. (2022c). The effect of athletic mental energy on wrestlers’ sports courage and attitudes toward wrestling. Physical Education of Students, 26(5):247–255. https://doi.org/10.15561/20755279.2022.0504
  • İslam, A. ve İmamoğlu, O. (2019). Spor Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (Ordu Üniversitesi Örneği), Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (Ek Sayı 1), 1313-1324
  • İslam, A., Konter, E. ve İmamoğlu, O. (2021). “Futbolcuların Zihinsel Antrenmanlarına Göre Cesaret Düzeyleri, (Bölüm 23)”, Doğar, Y. ve Selçuk, M.H. (ed): Spor Bilimlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler (Cilt 2) (1. Basım), (ss. 179-206). Ankara: Gece Kitaplığı
  • İslam, A. (2023). Three variables in the training of female soccer players: the relationship between psychological skills, mental energy and courage, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14 (1), 373-390. DOI: https://doi.org/10.19160/e-ijer.1230389
  • İnceoğlu, M. (2010). Tutum algı iletişim. 5. Baskı. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi.
  • Kaplan, E., ve Bozdağ, B. (2022). The relationship of use of ımagery in sports with athletic mental energy. Mediterranean Journal of Sport Science, 5(4), 892-903. DOI: https://doi.org/10.38021asbid.1162677
  • Kaya, A., Yurtal, F. D., Kaygusuz, C., Sarı, E., Girgin, G., Şahin, H., Çakır, M.A., Güven, M., Kutlu, M., Balcı, S. ve Terzi, Ş. (2014). Psikolojik Danışma Ve Rehberlik. (Kaya. A.. Ed.). “Bireyi Tanıma ve Bireyi Tanıma Teknikleri” içinde (s. 197-297).10. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştirma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 151-152.
  • Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Konter, E., ve Hankin, T. (2008). Multi-dimensionalinteractional model of sport performance with the soccer example: A dialectical approach. XIIth Conference of Soccer and Tennis,National Sports Academy (pp. 34–51). Sofia, Bulgaria.
  • Konter, E. (2002). Profesyonel Futbolda Bazı Değişkenlere Göre Psikolojik Becerilerin Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 125267, Adana
  • Konter, E. (2004). Profesyonel Futbolcuların Kaptan Olup-Olmamalarına Göre Psikolojik Becerilerinin Araştırılması, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), IX (1), 25-34
  • Konter, E. (2005a). Profesyonel Futbolcuların Yaş Gruplarına Göre Psikolojik Becerilerinin Araştırılması, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), X(1), 17-24
  • Konter, E. (2005b). Profesyonel Futbolcuların Oynadıkları Pozisyonlara Göre Psikolojik Becerilerinin Araştırılması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 21-28
  • Konter, E. (2006). Profesyonel Futbolcuların Milli Takımlarda Yer Alma Düzeylerine Göre Psikolojik Becerileri, Spor Hekimliği Dergisi, 41(3), 79-86
  • Konter, E. (2009). “Development of A Soccer Psychological Skills Scale-16 (SPSS-16). Proceedings of the 14 th”. Personality, Motivation, Sport, National Sports Academy, Sofia, Bulgaria.
  • Konter, E. (2013). Towards multidimensional-interactional model of sport courage. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 5(2), 957-968.
  • Konter, E. (2015a, July). “Courage of association football players: Decision-making at risk”. 14th European Congress of Sport Psychology, Bern, Switzerland.
  • Konter, E. (2015b, September). “Courage and football performance in the face of negative and positive circumstances”. International Sport Sciences Research Congress-USBAK, Çanakkale, Turkey.
  • Konter, E. (2017). Psychological skills of football players in relation to level of courage, individual and performance variables. 14th ISSP World Congress of Sport Psychology, 10–14 June, Seville, Spain.
  • Konter, E., Beckmann, J. ve Mallett. C.J. (2019). “Psychological skills for performance development, (part XIV)”, E. Konter, J. Beckmann, and Loughead (eds.). in: Football psychology: From theory to practice. (1nd Edition), (pp.179-197). London, England: Routledge.
  • Konter, E. (2021a). Sport courage in relation to depression-anxiety-stress, self-confidence, selfcontrol and self-management, psychological vulnerability, and sport performance, 15th World Congress of the International Society of Sports Psychology-ISSP, September 30- October 4, Taipei, Taiwan.
  • Konter, E. (2021b). Children sport courage in relation to anger and selected individual, sport, health, and success variables, 15th World Congress of the International Society of Sports PsychologyISSP, September 30-October 4, Taipei, Taiwan
  • Li, F. J., Chen, J. J. ve Baker, M. (2012). University students' attitudes toward physical education teaching. Journal of Teaching in Physical Education, 33(2),186-212.
  • Lieberman, H.R. (2007). Cognitive methods for assessing mental energy. Nutritional Neuroscience, 10(5-6), 229-242.
  • Loehr, J.E. (2005). “Leadership: full engagement for success,” in The Sport Psychology Handbook, ed Murphy S. Champaign, IL: Human Kinetics, 157-158.
  • Lykken, D.T. (2005). Mental energy, Intelligence, 33(4), 331-335
  • Lu, F.J., Gill, D.L., Yang, C., Lee, P.F., Chiu, Y.H., Hsu, Y.W. ve Kuan, G. (2018). Measuring athletic mental energy (AME): instrument development and validation, Frontiers In Psychology, 9, 2363. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02363
  • MacKinnon, D.P., Warsi, G. ve Dwyer, J.H. (1995). A simulation study of mediated effect measures. Multivariate Behavioral Research, 30, 41-62.
  • MacKinnon, D.P., Lockwood, C.M., Lockwood, J.M., West, S.G. ve Sheets, V. (2002). A comparison of methods to test mediation and other intervening variable effects. Psychol Methods, 7 (1), 83– 104. doi:10.1037/1082-989x.7.1.83.
  • Omar-Fauzee, M., Jamalis, M., Ab-Latif, R., ve Cheric, M. C. (2010). The mental skills training of university soccer players. International Education Studies, 3(2), 81–90.
  • Önal, L., Yılmaz, H., Kaldırımcı, M. ve Ağduman, F. (2017). Atatürk Üniversitesi Öğrencilerinin Spora Karşı Tutumları ile Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 1(1).
  • Öncü, E., Gürbüz, B. ve Tunçkol, H. M. (2012). Basketbol tutum ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Human Sciences [Online]. (9)2, 126-140.
  • Pain, M. A., ve Harwood, C. (2004). Knowledge and perceptions of sport psychology within English soccer. Journal of Sports Sciences, 22(9), 813–826.
  • R Core Team (2020). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. URL https://www.R-project.org/.
  • Rampinini, E., Bishop, D., Marcora, S. M., Bravo, D. F., Sassil, R., ve Impellizzeri, F. M. (2007). Validity of simple field tests as indicators of match-related physical performance in top-level professional soccer players. International Journal of Sports Medicine, 28, 228–235.
  • Sivrikaya, M.H. ve Ozan, M. (2020). Futbolcuların psikolojik becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(1), 1-12
  • Sobel, M.E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. In S. Leinhardt (Ed.), Sociological methodology, 1982 (pp. 290-312). Washington, DC: American Sociological Association.
  • Sobel, M.E. (1986). Some new results on indirect effects and their standard errors in covariance structure. Sociological Methodology, 16, 159-186. doi:10.2307/270922.
  • Strudwick, T. (2016). Soccer science. Champaign, IL: Human Kinetics.
  • Tavşancıl, E.(2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi Ankara: Nobel Yayınevi
  • Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, (5. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık
  • Thelwell, R.C., Weston, N.J.V., Greenlees, I.A., ve Nicholas, V.H. (2008). A qualitative exploration of psychological-skills use in coaches. The Sport Psychologist, 22, 38–53.
  • Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) (2022). İletişim/Bölge Müdürlükleri. Erişim: 17 Mart 2022. https://www.tff.org/default.aspx?pageID=229
  • Ünlü, H. (2011). Beden Eğitimi Öğretmenliği Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği (BEÖYTÖ) Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,11(4), 2005-2020
  • Yıldız, A. B., Yarayan, Y. E., Yılmaz, B., ve Kuan, G. (2020). Adaptation of the athletic mental energy scale to the Turkish language and investigation of its psychometric properties. (Spormetre) The Journal of Physical Education and Sport Sciences, 18(3), 108-119. doi: 10.33689/spormetre.684587.
  • Yıldız, A.B. (2021). Futbolcularda Duygusal Zekânın Atletik Zihinsel Enerjiye Etkisinde Antrenör - Sporcu İlişkisinin Aracılık Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Programı, Ankara
  • Wang, Bin. 2015. bda: Density Estimation for Grouped Data. R Package Version 5.1.6. Comprehensive R Archive Network. https://CRAN.R-project.org/package=bda.
  • Weinberg, R. S., ve Gould, D. (2015). Foundations of sport and exercise psychology (6th ed.). Champaign, IL: Human Kinetics.
APA İSLAM A (2023). Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. , 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
Chicago İSLAM AHMET Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. (2023): 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
MLA İSLAM AHMET Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. , 2023, ss.1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
AMA İSLAM A Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. . 2023; 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
Vancouver İSLAM A Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. . 2023; 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
IEEE İSLAM A "Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri." , ss.1243 - 1262, 2023. 10.48146/odusobiad.1206721
ISNAD İSLAM, AHMET. "Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri". (2023), 1243-1262. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1206721
APA İSLAM A (2023). Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1), 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
Chicago İSLAM AHMET Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 13, no.1 (2023): 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
MLA İSLAM AHMET Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol.13, no.1, 2023, ss.1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
AMA İSLAM A Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023; 13(1): 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
Vancouver İSLAM A Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023; 13(1): 1243 - 1262. 10.48146/odusobiad.1206721
IEEE İSLAM A "Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri." Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13, ss.1243 - 1262, 2023. 10.48146/odusobiad.1206721
ISNAD İSLAM, AHMET. "Kadın Futbolcuların Psikolojik Becerileri İle Tutumlarına Göre Zihinsel Enerjileri". Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 13/1 (2023), 1243-1262. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1206721