Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği

Büşra KART, (Konya Teknik Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Harita Mühendisliği Bölümü, Konya, Türkiye)
Ceren YAĞCI, (Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Harita Mühendisliği Bölümü, Osmaniye, Türkiye)
Büşra GÖZGÖRER, (Konya Teknik Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Harita Mühendisliği Bölümü, Konya, Türkiye)
Efsun Avcu, (Konya Teknik Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Harita Mühendisliği Bölümü, Konya, Türkiye)
Fatih İŞCAN (Konya Teknik Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Harita Mühendisliği Bölümü, Konya, Türkiye)
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi
20 2
Yıl: 2023 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 15 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21324/dacd.950721 İndeks Tarihi: 30-03-2023

Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği

Öz:
Türkiye, Dünya’nın en aktif sismik kuşaklarından biri olan Alpin Deprem Kuşağı’nda bulunmaktadır. Bulunduğu konum itibariyle toplum yapısı depremlerden büyük ölçüde etkilenmektedir. Özellikle 1999 Marmara depreminden sonra afet yönetimi kavramının önemi artarak konuyla ilgili mobil tabanlı teknolojilerin kullanımı yaygınlaşmıştır. Bu çalışmada Android Studio yazılımı üzerinde Flutter programlama dili kullanılarak bir Deprem Bilgi Sistemi Mobil Uygulaması tasarlanmış ve CBS kullanılarak Konya iline ait acil durum toplanma alanlarının kent üzerindeki dağılımları incelenmiştir. Mevcut alanların uygunluğu yüzölçümü, nüfus, ulaşılabilirlik ve yerleşim yerlerine yakınlık kriterleri ele alınarak haritalar üzerinde değerlendirilmiştir. Bu uygulama ile toplumda afet yönetimi konusunda bir farkındalık yaratılması hedeflenmiştir. Tasarlanan uygulamada deprem öncesi, sonrası ve deprem anı bütün halinde ele alınarak deprem yönetimi konusunda çeşitli içerikler kullanılmıştır. Geliştirilen mobil uygulamanın ayrıcalıklı özelliği ise kullanıcıların ve acil durum toplanma alanlarının konum verisini anlık olarak sunmasıdır. Böylece uygulama ile panik anında bulunulan noktaya en yakın toplanma alanı bilgisine anlık ulaşılabilmektedir. Ayrıca uygulama, deprem sonrasındaki geçici barınma merkezleri hazır hale gelene kadar ki süreçte yaşanılabilecek paniğin önlenmesi, etkin haberleşmenin sağlanması, yardımlaşma ve hızlı ilk acil müdahale sağlanmasını da olanaklı hale getirebilecektir. Bu çalışma ile Konya ilinde bulunan (ilçeler dahil) 125 tane toplanma alanının, olası bir afet durumunda çalışmada değerlendirilen kriterlere göre ihtiyaçlara cevap verebileceği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Deprem Bilgi Sistemi Acil Durum Toplanma Alanları Mobil Cihaz Uygulaması

Design of a Mobile Application for Disaster Management and Examination of the Suitability of Emergency Meeting Areas with GIS: The Case of Konya Province

Öz:
Turkey is located in the Alpin Earthquake Belt, one of the most active seismic belts in the world. The community is greatly affected by earthquakes due to its location. Especially since the 1999 Marmara earthquake the role of disaster management has risen and, in this respect, use of mobile apps has grown in popularity in Turkey. In this study, an Earthquake Information System Mobile Application was designed using Flutter programming language on Android Studio software and distribution of emergency meeting areas of Konya province over the city was investigated using GIS. The suitability of existing emergency meeting areas was evaluated on the maps with the criteria of acreage, population, accessibility and proximity of settlements. The aim of this application is to raise disaster management awareness in the public. Various earthquake management contents were used in the mobile application before, during, and after the earthquake. The most different aspect of this application is represented by instant location data of users and emergency meeting areas. Thus, with mobile application the closest emergency meeting area information can be accessed instantly in a moment of panic. In addition, the application can help to avoid panic during the process until the temporary shelter is ready after the earthquake, allowing for more effective communication, collaboration, and providing a faster first emergency aid. With this study, it was concluded that 125 emergency meeting areas in Konya (including districts) will meet the needs according to the criteria of this study of settlements of a disaster.
Anahtar Kelime: Geographic Information Systems (GIS) Earthquake Information System Emergency Meeting Areas Mobile Application

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açıkalın O., (2017), Deprem ve toplum: bilgiyle ilişkilerimizi yeniden düşünmek ve kurmak, http://www.tdmd.org.tr/TR/Genel/ 4UDMSK/pdf2017/4023.pdf, [Erişim 21 Temmuz 2022].
  • AFAD, (2018), Deprem öncesi, anı ve sonrası alabileceğiniz önlemleri biliyor musunuz, https://www.afad.gov.tr/deprem-oncesi-ani- ve-sonrasi-alabileceginiz-onlemleri-biliyor-musunuz, [Erişim 22 Kasım 2019].
  • AFAD, (2019), Depremler Önlenemez Ancak Depremlerin Afetlere Dönüşmesi Önlenebilir, https://www.afad.gov.tr/depremler- onlenemez-ancak-depremlerin-afetleredonusmesi-onlenebilir [Erişim 16 Ocak 2021].
  • AFAD, (2020a), Afet Yönetimi Kapsamında 2019 Yılına Bakış ve Doğa Kaynaklı Olay İstatistikleri, https://www.afad.gov.tr/kurumlar/ afad.gov.tr/e_Kutuphane/Kurumsal-Raporlar/Afet_Istatistikleri_2020_web.pdf, [Erişim 11 Mart 2021].
  • AFAD, (2020b), İzmir Seferihisar depremi-duyuru, https://www.afad.gov.tr/izmir-seferihisar-depremi-duyuru-81-26112020---2100, [Erişim 26 Şubat 2021].
  • AFAD, (2021), Yıllara göre deprem sayısı, https://deprem.afad.gov.tr/genelistatistikler, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Akkuş Z., Efe T., (2016), Doğal çevre felaketlerinin suça etkisi, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(1), 1-24.
  • BDTİM, (2022), Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/tr/, [Erişim 22 Şubat 2021].
  • Brown P., Daigneault A.J., Tjernström E., Zou W., (2018), Natural disasters, social protection, and risk perceptions, World Development, 104(2018), 310-325.
  • Chu J.Y., Su Y.P., (2011), Comprehensive evaluation index system in the application for earthquake emergency shelter site, Advanced Materials Research, 156-157(2011), 79-83.
  • Çınar A.K., Akgün Y., Maral H.J.P., (2018), Afet sonrası acil toplanma ve geçici barınma alanlarının planlanmasındaki faktörlerin incelenmesi: İzmir-Karşıyaka örneği, Planlama, 28(2), 179-200.
  • Çınar A.K., Ekici Y., Baysan N., (2021), 30 Ekim 2020 Ege Denizi depreminin düşündürdükleri, Planlama, 31(1), 4–11.
  • Çoban M., Sözbı̇lı̇r M., Göktaş Y., (2017), Deprem deneyimini yaşamış kişilerin deprem öncesi hazırlık algılarının belirlenmesi: bir durum çalışması, Doğu Coğrafya Dergisi, 22(37), 113-134.
  • Dagne L., (2019), Flutter for cross-platform App and SDK development, Bachelor’s Thesis, Metropolia University of Applied Sciences, Bachelor of Engineering, Information Technology, Helsinki.
  • Doğruyol M., (2021), Siirt ili deprem tehlike analizi, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 7(1), 149-158.
  • Durduran S.S., Eren Y., Kansun G., Sarı F., (2010), Geçmişten günümüze Konya depremlerinin coğrafi bilgi sistemi ile irdelenmesi, III. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, 11 – 13 Ekim, Gebze, Kocaeli. ss.555-562.
  • Durukal E., Erdik M., Sungay B., Türkmen Z., Harmandar E., (2008), Yapısal olmayan deprem risklerinin azaltılması, Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri’nin İçinde, (Kadıoğlu M., Özdamar E., Ed.,), JICA Türkiye Ofisi Yayınları, Ankara, Türkiye, ss.157-174.
  • Feng Z., González V.A., Trotter M., Spearpoint M., Thomas J., Ellis D., Lovreglio R., (2020), How people make decisions during earthquakes and post-earthquake evacuation: Using Verbal Protocol Analysis in Immersive Virtual Reality, Safety Science, 129, 104837. doi: 10.1016/j.ssci.2020.104837.
  • Gökgöz B.İ., İlerı̇soy Z.Y., Soyluk A., (2020), Acil durum toplanma alanlarının AHP yöntemi ile değerlendirilmesi, European Journal of Science and Technology, 19, 935-945.
  • Güngör H.C., Ayday C., Kibici Y., (2011), Coğrafi bilgi sistemi teknolojisi ile deprem bilgi sistemi uygulaması: Kütahya ili, Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26, 85-98.
  • Haq H.N., Hasbi M.F., Maulid H., (2021), My TelU: Aplikasi mobile untuk civitas akademia Telkom University berbasis Flutter, e-Proceedings of Applied Science, 7(5), 1-31.
  • Hossain M.S., Gadagamma C.K., Bhattacharya Y., Numada M., Morimura N., Meguro K., (2020), Integration of smart watch and Geographic Information System (GIS) to identify post-earthquake critical rescue area part, I. Development of the system, Progress in Disaster Science, 7, 100116. doi: 10.1016/j.pdisas.2020.100116.
  • Kadıoğlu M., (2008), Modern, bütünleşik afet yönetimin temel ilkeleri, Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri’nin İçinde, (Kadıoğlu M., Özdamar E., Ed.,), JICA Türkiye Ofisi Yayınları, Ankara, Türkiye, ss.1-34.
  • Kırçın P.N., Çabuk S.N., Aksoy K., Çabuk A., (2017), Ülkemizde Yeşil Alanların Afet Sonrası Toplanma Alanı Olarak Kullanılma Olanaklarının Arttırılması Üzerine Bir Araştırma, 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 11-13 Ekim, Eskişehir.
  • Memiş L., Babaoğlu C., (2020), Afet yönetimi ve teknoloji, Farklı Boyutlarıyla Afet Yönetimi İçinde, (Yaman M., Çakır E., Ed.), Nobel, Ankara, ss.163-174.
  • Oktay E., (2007), Türkiye’nin Afet Profili, TMMOB Afet Sempozyumu, 5-7 Aralık, Ankara.
  • Ortaç G., Yıltaş Kaplan D., (2021), Afet yönetimi ve kablosuz iletişim sürekliliği, Türk Doğa ve Fen Dergisi, 10(1), 316-326.
  • Öztürk F., Kaya G.K., (2020), Afet sonrası toplanma alanlarının Promethee metodu ile değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 25(3), 1239-1252.
  • Pop M.D., Stoia A.R., (2021), Improving the Tourists Experiences: Application of Firebase and Flutter Technologies in Mobile Applications Development Process, In 2021 International Conference Engineering Technologies and Computer Science (EnT), 18-19 August, Moscow, Russian Federation, ss. 146-151, IEEE.
  • Sahu S.K., Sharma M., Tripathi K.C., (2021), COVID-19 India tracker application using flutter, International Journal for Modern Trends in Science and Technology, 7(01), 10-15.
  • Shaw R., Shiwaku Hirohide Kobayashi K., Kobayashi M., (2004), Linking experience, education, perception and earthquake preparedness, Disaster Prevention and Management: An International Journal, 13(1), 39-49.
  • Şahin İ., Kılınç T., (2016), Türkiye’de 1980-2014 yılları arasında görülen depremlerin ekonomik etkileri, İktisadi Yenilik Dergisi, 4(1), 33-42.
  • Tabban A., (1970), Türkiye'nin Sismisitesi ve Deprem Bölgeleri Haritasının Geliştirilmesi, Türkiye Jeoloji Bülteni, 13(2), 36-48.
  • Tarabanis K., Tsionas I., (1999), Using network analyses for emergency planning in case of earthquake planning in case of an earthquake, Transactions In GIS, 3(2), 187-197.
  • Tarhan C., Coşkun Z., Zülfikar C., (2013), Deprem Bilgi Sistemi, 2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 25-27 Eylül, Hatay.
  • Tarhan Ç., Aydın C., (2017), Bilişim sistemleri kullanılarak afet direnci artırılabilir mi?, 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 11-13 Ekim, Eskişehir.
  • Tseng C.P., Chen C.W., (2012), Natural disaster management mechanisms for probabilistic earthquake 17 loss, Natural Hazards, 60(3), 1055-1063.
  • Tün M., Pekkan E., Helvacı C., (2015), Afet yönetiminde kitle kaynak kullanımına yönelik mobil uygulama örneği, 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 14-16 Ekim, İzmir.
  • URL-1, (2011), 27 Temmuz 2011 Ilgın (Konya) depremi basın bülteni, B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve DAE Ulusal Deprem İzleme Merkezi,http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/Depremler/onemliler/27%C2%A0_TEMMUZ_2011_ILGIN_KONYA_Depremi.htm, [Erişim 19 Kasım 2020].
  • Ünsal Ö., Yakaryılmaz F., Masca Y., (2022), KBS Entegrasyonu ile Vatandaş Odaklı Afet Yönetim Sistemi: Üsküdar Örneği, https://www.academia.edu/37077562/KBS_Entegrasyonu_ile_Vatanda%C5%9F_Odakl%C4%B1_Afet_Y%C3%B6netim_Sistemi_%C3%9Csk%C3%BCdar_%C3%96rne%C4%9Fi_Urban_Information_System_Integrated_with_Citizen_Focused_Disaster_Management_System_Example_of_%C3%9Csk%C3%BCdar_, [Erişim 21 Temmuz 2022].
  • Yariyan P., Zabihi H., Wolf I.D., Karami M., Amiriyan S., (2020), Earthquake risk assessment using an integrated Fuzzy Analytic Hierarchy Process with Artificial Neural Networks based on GIS: A case study of Sanandaj in Iran, International Journal of Disaster Risk Reduction, 50, 101705. doi: 10.1016/j.ijdrr.2020.101705.
  • Yildiz A., Teeuw R., Dickinson J., Roberts J., (2020), Children's earthquake preparedness and risk perception: A comparative study of two cities in Turkey, using a modified PRISM approach, International Journal of Disaster Risk Reduction, 49, 101666. doi: 10.1016/j.ijdrr.2020.101666.
  • Yılmaz A., (2012), Türkiye’de afetlerde karşılaşılan sorunlar, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 61-81.
  • You D., Hu M., Polytechnic W., (2021), A comparative study of cross-platform mobile application development, 12th Annual Conference of Computing and Information Technology Research and Education New Zealand (CITRENZ 2021) & 34th Annual Conference of the National Advisory Committee on Computing Qualifications, Wellington.
  • Zekeng J.C., Sebego R., Mphinyane W.N., Mpalo M., Nayak D., Fobane J.L., Onana J.M., Funwi, F.P., Mbolo M.M.A., (2019), Land use and land cover changes in Doume Communal Forest in eastern Cameroon: implications for conservation and sustainable management, Modeling Earth Systems and Environment, 5(4), 1801-1814.
APA KART B, Yağcı C, GÖZGÖRER B, Avcu E, iscan f (2023). Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. , 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
Chicago KART Büşra,Yağcı Ceren,GÖZGÖRER Büşra,Avcu Efsun,iscan fatih Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. (2023): 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
MLA KART Büşra,Yağcı Ceren,GÖZGÖRER Büşra,Avcu Efsun,iscan fatih Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. , 2023, ss.1 - 15. 10.21324/dacd.950721
AMA KART B,Yağcı C,GÖZGÖRER B,Avcu E,iscan f Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. . 2023; 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
Vancouver KART B,Yağcı C,GÖZGÖRER B,Avcu E,iscan f Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. . 2023; 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
IEEE KART B,Yağcı C,GÖZGÖRER B,Avcu E,iscan f "Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği." , ss.1 - 15, 2023. 10.21324/dacd.950721
ISNAD KART, Büşra vd. "Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği". (2023), 1-15. https://doi.org/10.21324/dacd.950721
APA KART B, Yağcı C, GÖZGÖRER B, Avcu E, iscan f (2023). Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9(1), 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
Chicago KART Büşra,Yağcı Ceren,GÖZGÖRER Büşra,Avcu Efsun,iscan fatih Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 9, no.1 (2023): 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
MLA KART Büşra,Yağcı Ceren,GÖZGÖRER Büşra,Avcu Efsun,iscan fatih Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, vol.9, no.1, 2023, ss.1 - 15. 10.21324/dacd.950721
AMA KART B,Yağcı C,GÖZGÖRER B,Avcu E,iscan f Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2023; 9(1): 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
Vancouver KART B,Yağcı C,GÖZGÖRER B,Avcu E,iscan f Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2023; 9(1): 1 - 15. 10.21324/dacd.950721
IEEE KART B,Yağcı C,GÖZGÖRER B,Avcu E,iscan f "Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği." Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9, ss.1 - 15, 2023. 10.21324/dacd.950721
ISNAD KART, Büşra vd. "Afet Yönetimi İçin Mobil Uygulama Tasarımı ve CBS ile Acil Durum Toplanma Alanlarının Uygunluğunun İrdelenmesi: Konya İli Örneği". Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 9/1 (2023), 1-15. https://doi.org/10.21324/dacd.950721
Sayfa Oluşturulma Tarihi
06-05-2024 10:36

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları