Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Ekren, Sıdıka; Bayram, Emine; Sönmez, Çiğdem

Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Sıdıka EKREN, (Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, İzmir, Türkiye)

Çiğdem SÖNMEZ, (Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, İzmir, Türkiye)

Emine BAYRAM (Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, İzmir, Türkiye)

Tarım Bilimleri Dergisi

6 2

Yıl: 2010 Cilt: 16 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 225 - 234 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Öz:

Bu çalışma, Bornova ekolojik koşullarında 2007 ve 2008 yıllarında klon seleksiyonu yöntemi ile geliştirilen dokuzHypericum perforatum L. (Sarı Kantaron) klonu ile ticari Topaz çeşidinin bazı tarımsal ve kalite özelliklerinibelirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmanın her iki yılında da ikişer biçim yapılmış, bitki boyu, yeşil herbaverimi, drog herba verimi, üst yeşil herba verimi, üst drog herba verimi ve hypericin oranı belirlenmiştir. Araştırmada toplam olarak, 2007 yılı en yüksek yeşil herba verimi 2558.3 kg da -1 ile 16 no’lu klondan, üst yeşil herba verimi 1360.7 kg da -1 ile 12 no’lu klondan, üst drog herba verimi ise 539.7 kg da -1 ile yine 16 no’lu klondan elde edilmiştir. Denemenin ikinci yılında ise en yüksek yeşil herba veriminde 1, 2, 7 ve 16 no’lu klonlardan (sırasıyla804.3, 796.5, 730.0 ve 686.9 kg da -1 ), üst yeşil herba veriminde 7 ve 16 no’lu klonlardan (403.3 ve 396.8 kg da -1 ), üst drog herba veriminde ise 16 no’lu klondan 141.7 kg da -1 olarak belirlenmiştir. Klonların verimi ve hiperisin içeriği üzerine yıl ve biçimin etkileri önemli bulunmuştur (P<0.05). Araştırma sonuçları, her iki yılda özellikle İzmir- Ödemiş-Bozdağ kökenli 16 no’lu klonun verim değerleri bakımından en yüksek, ticari Topaz çeşidinin ise verim bakımından en düşük, ancak hiperisin içeriği bakımından ise %0.286 ve %0.269 ile en yüksek değere sahip olduğunugöstermiştir.

Anahtar Kelime: İzmir bitkisel drog Hypericum perforatum yeşil ot verimi Türkiye Sarı Kantaron bitki boyu kalite tarımsal özellikler

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Characteristics of some agricultural and quality properties ofSt. John’s Wort (Hypericum perforatum L.) clones

Öz:

This study was aimed to determine some agricultural and quality characteristics of nine Hypericum perforatum L. clones developed with clone selection method and Topaz commercial variety under Bornova ecological conditions in 2007 and 2008. In trials, the plants were harvested twice each year. Plant height, fresh and drog herbage yield, fresh and drog herbage yield of top part of plant and hypericin content were determined. As a total, the highest fresh herbage yield, fresh and drog herbage yield of top part of plant were obtained from clone 16 with 2 558.3, clone 12 with 1 360.7 and clone 16 with 539.7 kg da -1 in 2007, respectively. In 2008, the highest fresh herbage yield with clones 1, 2, 7 and 16 as 804.3, 796.5, 730.0 and 686.9 kg da -1 , and from top part of plant, fresh herbage yield with clones 7 and 16 as 403.3 and 396.8 kg da -1 and drog herbage yield with clone 16 as 141.7 kg da -1 were obtained,respectively. Effects of year and harvest time on yield and hypericin contents were statistically significant (P<0.05). Results concluded that clone 16 originated from Đzmir-Ödemiş-Bozdağ had the highest yield and Topaz, a commercial variety, was lowest for yield but the highest for hypericin contents (0.286% and 0.269%) at both years.

Anahtar Kelime: Hypericum perforatum herbage yield Turkey St. John's Worth plant height quality agronomic characteristics Izmir drog herbage

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Amir Nia R (2004). Geliştirilmiş Hypericum perforatum L. klonlarında bazı agronomik ve teknolojik özelliklerin belirlenmesi üzerine araştırmalar. Doktora tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), İzmir
Azizi M (2001). Effect of some enviromental and physiological factors (in vivo and in vitro) on growth, yield and active substances of Hypericum perforatum L. PhD thesis. Terbiat Moddares University (Unpublished), Tehran
Bayram E, Geren H, Avcı AB & Arabacı O (2004). Farklı kökenli bazı sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) popülasyonlarının verim ve kalite özellikleri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 41(2): 49-58
Baytop T (1999). Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi Geçmişte ve Bugün. Nobel Tıp Kitabevi, Đlaveli ikinci Baskı, İstanbul
Berger K, Buckard W, Büter B & Schaffner W (1996). Züchterische bearbeitung von arzneipflanzen mit dem ziel einer optimierung der inhaltstoffproduktion. Zeitschrift fur Arznei und Gewürzpflanzen 1:33-36
Bomme U (1997). Produktionstechnologie von johanniskraut (Hypericum perforatum L.). Zeitschrift fur Arznei und Gewürzpflanzen 2: 127-134
Ceylan A, Bayram E, Arabacı O, Marquard R, Özay N & Geren H (2002). Ege bölgesi florası kantaron (Hypericum perforatum L.) popülasyonlarında uygun kemotiplerin belirlenmesi ve ıslahı. TÜBĐTAK Proje No TARP-1991, İzmir
Couldwell WT, Gopala Krishan R, Hinton DR, He S, Weiss MH, Law RE & Apuzzo MLJ (1994). Hypericin apotential antiglioma therapy. Neurosurgery 35: 705-710
Curtis JD & Levsten NR (1990). Internal secretary structure in hypericu, Hypericum perforatum L. and If. balearicum L. New Phytology 114: 571-580
Çırak C, Ayan AK, Karabük B, Kevseroğlu K & Gülümser A (2007). Ticari olarak kantaron adı altında baharatçılarda satılan bitki materyallerinde hiperisin oranlarının tespiti ve değişim aralıklarının belirlenmesi. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 526-529, 25-27 Haziran 2007, Erzurum
DAC (1986). Deutsche Arzneimittel Codex. 3, Ergünzung (1991) Johanniskraut-hyperici herba. J- 010, Frankfurt am Main: Govi Verlag
Davis PH (1967). Flora of Turkey. Volume II. University of Edinburg, Edinburg
Davis PH (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Island. Edinburg University Pres, pp. 96-103. Edinburg
De Smet PA & Mohen WA (1996). St. John’s Wort as an antidepressant. British Medicinal Journal 313:241- 242
Duke JA (1985). Handbook of Medicinal Herbs. CRC, Boca Raton, Florida, p. 242
Geren H (2003). Farklı kökenli sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) tiplerinin adaptasyonu ve ontogenik varyabilitesi üzerine bir araştırma. Doktora tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), İzmir
Güner A, Özhatay N, Ekim T & Başer KHC (2000). Flora of Turkey and the east aegean ısland (Supplement 2). Edinburg University Pres, p.71-72
Kaçar O (2003). Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.)’da morfolojik agronomik özellikler ile hypericin ve uçucu yağ bakımından bireysel varyabilitenin belirlenmesi. Doktora tezi. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Bursa
Kordana S & Zalecki R (1996). Research on the cultivation of Hypericum perforatum L. Herba- Polonica 42:144-150
Kovancı Đ (1990). Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Teksir No: 107/3, İzmir
Linde K, Ramirez G, Mulrow CD, Pauls A, Weiden Hammer W & Melchart D (1996). St. John’s Wort for depression-an overview and meta-analysis of randomised clinical trials. British Medicinal Journal 313: 253-258
Minitab (1996). MINITAB Inc. MINITAB Release 11 for Windows. State 747 College, Pennsylvania, USA
Özçelikay G (1997). 1989-1995 yılları arasında sağlık bakanlığı tarafından bitkisel ilaçlar için verilen ithal ve üretim ruhsatları üzerine bir çalışma. XI. Bitkisel ilaç Hammaddeleri Toplantısı Bildiri Kitabı, Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları No: 75, Ankara
Özyurt MS (1992). Ekonomik Botanik. Erciyes Üniversitesi Yayınları, No:47, Kayseri Plescher A & Fröbus I (1995). Leitlinie Für Den Effizienten und Umweltvertraeglichen Anbau von Johanniskraut in Thüringen. Jahresbericht 1-15
Pluhàr Zs, Rehàk O & Németh E (2000). Comparative investigation on Hypericum perforatum L. populations of different origin. International Journal of Horticultural Science 61(1): 56-60
Tümen G & Sekendiz OA (1989). Balıkesir ve merkez köylerinde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler. Uludağ Üniversitesi Balıkesir Necatibey Eğitim Fakültesi Yayınları, Balıkesir
Witchl M (1986). Hypericum perforatum L. das Johanniskraut. Zeitschrift fur Phytotherapie 3:87-90
Zeybek U & Haksel M (2010). Türkiye’de ve Dünya’da Önemli Tıbbi bitkiler ve Kullanımları. s.32, Đzmir

APA	Ekren S, Sönmez Ç, Bayram E (2010). Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. , 225 - 234.
Chicago	Ekren Sıdıka,Sönmez Çiğdem,Bayram Emine Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. (2010): 225 - 234.
MLA	Ekren Sıdıka,Sönmez Çiğdem,Bayram Emine Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. , 2010, ss.225 - 234.
AMA	Ekren S,Sönmez Ç,Bayram E Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. . 2010; 225 - 234.
Vancouver	Ekren S,Sönmez Ç,Bayram E Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. . 2010; 225 - 234.
IEEE	Ekren S,Sönmez Ç,Bayram E "Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi." , ss.225 - 234, 2010.
ISNAD	Ekren, Sıdıka vd. "Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi". (2010), 225-234.

APA	Ekren S, Sönmez Ç, Bayram E (2010). Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 16(4), 225 - 234.
Chicago	Ekren Sıdıka,Sönmez Çiğdem,Bayram Emine Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 16, no.4 (2010): 225 - 234.
MLA	Ekren Sıdıka,Sönmez Çiğdem,Bayram Emine Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, vol.16, no.4, 2010, ss.225 - 234.
AMA	Ekren S,Sönmez Ç,Bayram E Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2010; 16(4): 225 - 234.
Vancouver	Ekren S,Sönmez Ç,Bayram E Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2010; 16(4): 225 - 234.
IEEE	Ekren S,Sönmez Ç,Bayram E "Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi." Tarım Bilimleri Dergisi, 16, ss.225 - 234, 2010.
ISNAD	Ekren, Sıdıka vd. "Sarı kantaron (Hypericum perforatum L.) klonlarında bazı tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi". Tarım Bilimleri Dergisi 16/4 (2010), 225-234.