Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi

ERYILMAZ, ALİ; ATAK, Hasan

Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi

Ali ERYILMAZ, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye)

Hasan ATAK (Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

15 0

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 587 - 600 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi

Öz:

Bu araştırmanın amacı, ergenlikten sonra ve yetişkinlikten önce gelen ve yeni bir yaşam dönemi olarak adlandırılan beliren yetişkinlik (ortalama 18-25 yaş arası) döneminde, romantik yakınlığı başlatmanın cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesidir. Çalışmanın ikinci amacı, farklı toplumsal cinsiyet rollerine atanan beliren yetişkinlerin romantik yakınlığı başlatma açısından karşılaştırılmasıdır. Bu çalışmanın üçüncü amacı, özsaygının ve toplumsal cinsiyet rollerinin romantik yakınlığı başlatmayı yordama düzeylerinin incelenmesidir. Çalışma grubunda 19-25 yaşları arasındaki 148 kadın ve 108 erkek olmak üzere, toplam 256 beliren yetişkin yer almıştır. Verilerin toplanması için, Romantik Yakınlığı Başlatmanın Belirleyicileri Ölçeği, Bem Cinsiyet Rolleri Envanteri ve Rosenberg Özsaygı Ölçeği kullanılmıştır. Romantik yakınlığı başlatma belirleyicilerini kullanmanın cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız gruplar için t-testi tekniğiyle ve romantik yakınlığı başlatmanın toplumsal cinsiyet rollerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı tek yönlü varyans analizi tekniğiyle incelenmiştir. Araştırmada romantik yakınlığı başlatma ile özsaygı, kadınsılık ve erkeksilik arasındaki ilişkiler çoklu regresyon analizi tekniği ile incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular, erkek beliren yetişkinlerin kendilik bilgisi dışında diğer romantik yakınlığı başlatma belirleyicilerini kadınlara göre daha çok kullandıklarını ortaya koymuştur. Toplumsal cinsiyet rollerine göre, androjen ve erkeksi toplumsal cinsiyet rollerine sahip olan katılımcıların kadınsı ve belirsiz toplumsal cinsiyet rollerine sahip olanlara göre romantik yakınlığı daha rahat başlattıkları saptanmıştır. Özsaygı ve erkeksilik değişkenleri romantik yakınlığı başlatmayı %45 oranında açıklamaktadır. Romantik yakınlığı başlatmada erkek olmak, erkeksi ve androjen toplumsal cinsiyet rollerine sahip olmak önemli görülmektedir. Öte yandan, bireylerin özsaygı düzeylerinin yüksek olması, onların romantik yakınlığı başlatmalarını olumlu olarak etkilemektedir. Sonuçlar, beliren yetişkinlik kuramı ve kültür bağlamında tartışılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Investigation of starting romantic intimacy in emerging adulthood in terms of self-esteem, gender and gender roles

Öz:

This study aims, firstly, to examine whether gender plays a decisive role in starting romantic intimacy during the emerging adulthood period; secondly, to compare emerging adults who are assigned different gender roles, in terms of starting romantic intimacy; and thirdly, to analyze the level at which self-esteem and gender roles predict the ability to start romantic intimacy. This study examines the relationship between, gender, gender roles, self-esteem and initiating romantic intimacy at emerging adulthood. A total of 256 individuals (148 female and 108 male) completed the Rosenberg Self-Esteem Scale, Bem Gender Roles Inventory (BGRI) and Markers of Starting Romantic Intimacy Scale. In this study, t-test was used to determine whether gender plays a significant role in initiating a romantic intimate relationship, and also variance analysis method was used to determine whether gender roles plays a significant role in initiating a romantic intimate relationship. Besides basic regression analysis was employed to uncover the interaction between initiating a romantic intimate relationship and gender, self-esteem, and gender roles. It was found out that there was gender difference on starting romantic intimacy. Regression analysis shows that self-esteem, gender, and also gender roles were the most important factors for starting romantic intimacy. The findings of the study suggest that there is a statistically significant relationship between starting romantic intimacy, gender, gender roles, and also self-esteem. The results of the research were found parallel with the literature, and also they are discussed with respect to emerging adulthood, gender, self-esteem and cultural factors.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55, 469-480.
Arnett, J. J. (2001). Conceptions of the transition to adulthood: Perspectives from adolescence to midlife. Journal of Adult Development, 8, 133–143.
Arnett, J. J. (2004). Emerging adulthood: The winding road from the late teens through the twenties. New York: Oxford University Press.
Atak, H. (2005). Beliren yetişkinlik: Yeni bir yaşam döneminin Türkiye’de incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Atak, H. ve Çok, F. (2010). Beliren yetişkinlik (emerging adulthood): İnsan yaşamında yeni bir dönem. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 17 (1), 39-50.
Bem, S. L. (1974). The measurement of psychological androgyny. Jounal of Consultanting and Clinical Psycholgy, 42, 155-162.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (gen. 2. bs). Ankara: Pegem A.
Cain, D. (1988). Divorce among elderly women: A growing social phenomenon. Social Casework, 69, 563–568. Casper, L. M., & Bianchi, S. M. (2002). Continuity and change in the american family. Thousand Oaks: Sage.
Connely, J., & Goldberg, A. (1999). Romantic relationships in adolescence: The role of friends and peers in the emergence and developmant. In W. Furman, B. B. Brown, & C. Feiring, (Eds.), The development of romantic relationships in adolescence (pp. 266-290). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Cramer, D. (1993). Perceived and desired facilitativeness of one’s closest friend, need for approval and self-esteem. British Journal of Medical Psychology, 66, 97-104.
Cramer, D. (2009). Self-esteem, demand for approval and the facilitativeness of a romantic relationship. British Journal of Guidance & Counselling, 37 ( 2), 169-178.
Creasey, G., Kershaw, K., & Boston, A. (1999). Conflict management with friends and romantic partners: Therole of attachment and negative mood regulation expectancies. Journal of Youth and Adolescence, 28, 523-543.
Çuhadaroğlu, F. (1985, Nisan). Gençlerde benlik saygısı ile ilgili bir araştırma. XXI. Ulusal Psikiyatri ve Nöroloji Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Çukurova Üniversitesi, Mersin. Dökmen, Z. Y. (1999). Bem Cinsiyet Rolü Envanteri Kadınsılık ve Erkeksilik Ölçekleri Türkçe Formu’nun psikometrik özellikleri. Kriz Dergisi, 7, 27-40.
Dökmen, Y. Z. (2004). Toplumsal cinsiyet: Sosyal psikolojik açıklamalar. Ankara: Sistem Yayıncılık.
Eryılmaz, A. (2004). Ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde romantik yakınlığı başlatmada algılanan kontrol. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Eryılmaz, A. (2006, May). Perceived control to start romantic intimacy at adolescence and young adulthood periods [Abstract]. Paper presented at the Xth Conference of European Association for Research on Adolescence, Antalya.
Eryılmaz, A. ve Atak, H. (2007). Hazır ya da değilim: Beliren yetişkinlik döneminde romantik yakınlığı başlatmanın belirleyicileri. 1. Psikoloji Lisansüstü Öğrencileri Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı içinde (s. 42-57). İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi.
Eryılmaz, A., & Atak, H. (2009). Ready or not? Markers of starting romantic intimacy at emerging adulthood: Turkish experience. International Journal of Social Science, 4 (1), 31-38.
Eryılmaz, A. ve Ercan, L. (2010a). Beliren yetişkinlikte romantik yakınlığı başlatma: Yakınlığa karşı yalıtılmışlık mı? Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 976, 119-128.
Eryılmaz, A. ve Ercan, L. (2010b). Beliren yetişkinlikte romantik yakınlığı kim başlatabilir? Kişilik özellikleri ve kimlik statüleri. Değerlendirilmek üzere sunulmuş makale taslağı.
Eryılmaz, A., & Ercan, L. (2011). Investigating of the relationship between initiating romantic intimacy and satisfaction of needs at emerging adulthood. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences. 1C0312, 6 (1), 526-535.
Eryılmaz, A. ve Ercan, L. (basımda). Beliren yetişkinlikte romantik yakınlığı başlatma ve başa çıkma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24.
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1993). How to design and evaluate research in education. New York: Mcgraw-Hill.
Furjman, W., & Schaff er, L. (2003). The role of romantic relationships in adolescent development. In P. Florsheim (Ed.), Adolescent romantic relations and sexual behavior: Theory, Research, and practical ımplications (pp. 4-22). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Gray, M., & Steinberg, L. (1999). Unpacking authoritative parenting: Reassesing a multiddimensional construct. Journal of Marriage on the Family, 61, 574-587.
Güneri, O., Sümer, Z., & Yıldırım, A. (1999). Sources of selfidentity among Turkish adolescents. Adolescence, 34, 535-546.
Hally, C. R., & Pollack, R. (1993). The effects of self-esteem, ariety of sexual experience, and erotophilia on sexual satisfaction in sexually active heterosexuals. Journal of Sex Education and Th erapy, 19, 183-192.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Cultural psychology. İstanbul: Evrim Publication.
Kavuncu, A. (1987). Bem Cinsiyet Rolü Envanteri’ni Türk toplumuna uyarlama çalışmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Meador, B. D., & Rogers, C.R. (1979). Person-centered therapy. In R.J. Corsini (Ed.), Current psychotherapies (pp. 131-184). Itasca, IL: Peacock.
Myers, D. G. (1996). Social psychology. USA: The McGraw-Hill Companies.
Moss, B. F., & Schwebel, A. I. (1993). Marriage and romantic relationships: Defining intimacy in romantic relationships. Family Relations, 42, 7-31.
Pettijohn, T. F., Naples, G. M., & McDermott, L. A. (2010). Gender, college year, and romantic relationship status differences in embarrassment and self attitudes of college students. Individual Differences Research, 8 (3), 164-170.
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton University Press.
Sakallı-Uğurlu, N. (2003). How do romantic relationship satisfaction, gender stereotypes and gender relate to future time orientation in romantic relationships? Journal of Psychology, 137 (3), 294-303.
Sencer, M. (1989) Toplum bilimlerinde yöntem. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
Suh, E. J., Moskowitz, D. S., Fournier, M. A., & Zuroff , D. C. (2004), Gender and relationships: Influences on agentic and communal behaviors. Personal Relationships, 11, 41–60.
Sprecher, S. (1994). Two sides to the breakup of dating relationships. Personal Relationships, 1, 199–222.
Sternberg, R. J. (1999). Cupid’s arrow: The course of love through time. UK: Cambridge Universty Press.
Stroebe, W., & Stroebe, M. S. (1986). Beyond marriage: The impact of partner loss on health. In R. Gilmour S. Duck (Eds), The emerging field of personal relationships (pp. 203–224). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Vogel, L. V., Wester, S. R., Heesacker, M., & Madon, S. (2003). Confirming gender stereotypes: A social role perspective. Journal of Rex Roles, 48, 519-528.

APA	ERYILMAZ A, ATAK H (2011). Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. , 587 - 600.
Chicago	ERYILMAZ ALİ,ATAK Hasan Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. (2011): 587 - 600.
MLA	ERYILMAZ ALİ,ATAK Hasan Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. , 2011, ss.587 - 600.
AMA	ERYILMAZ A,ATAK H Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. . 2011; 587 - 600.
Vancouver	ERYILMAZ A,ATAK H Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. . 2011; 587 - 600.
IEEE	ERYILMAZ A,ATAK H "Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi." , ss.587 - 600, 2011.
ISNAD	ERYILMAZ, ALİ - ATAK, Hasan. "Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi". (2011), 587-600.

APA	ERYILMAZ A, ATAK H (2011). Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 587 - 600.
Chicago	ERYILMAZ ALİ,ATAK Hasan Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.2 (2011): 587 - 600.
MLA	ERYILMAZ ALİ,ATAK Hasan Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.2, 2011, ss.587 - 600.
AMA	ERYILMAZ A,ATAK H Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(2): 587 - 600.
Vancouver	ERYILMAZ A,ATAK H Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(2): 587 - 600.
IEEE	ERYILMAZ A,ATAK H "Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.587 - 600, 2011.
ISNAD	ERYILMAZ, ALİ - ATAK, Hasan. "Beliren yetişkinlik döneminde özsaygı, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet rollerine göre romantik yakınlığı başlatmanın incelenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/2 (2011), 587-600.