Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi

karataş, zeynep

Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi

Zeynep KARATAŞ (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Burdur, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

10 0

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 601 - 614 Metin Dili: Diğer İndeks Tarihi: 29-07-2022

Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi

Öz:

Bu deneysel çalışmada psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme puanlarına etkisini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada Niğde Hacı Zekiye Arslan Lisesi'nden deney ve kontrol gruplarına hem saldırganlık puanı yüksek hem de problem çözme puanı düşük olan 12'şer (6'şar kız, 6'şar erkek) toplam 36 öğrenci alınmıştır. Ölçümler için Koruklu (1998) tarafından geliştirilen Çatışma Çözme Davranışı Belirleme Ölçeği kullanılmıştır. Bu çalışmada deney kontrol, plasebo, ön ölçüm son ölçüm ve izleme ölçümlü karışık desen kullanılmıştır. Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamaları deney grubuna haftada bir, 90-120 dakika ve 10 hafta süreyle uygulanmıştır. Ölçek oturumlardan önce, sonra her üç gruba, on iki hafta sonra deney grubuna tekrar uygulanmıştır. Veriler Kruskal Wallis, Mann-Whitney U ve Wilcoxon Eşleştirilmiş iki örnek testi ile çözümlenmiştir. Analizler, deney grubundaki öğrencilerin çatışma çözme alt boyutlarından saldırganlık puanlarının kontrol grubuna göre önemli düzeyde azaldığını ve problem çözme becerileri puanlarının arttığını göstermiştir. Saldırganlık puanlarındaki bu azalmanın on iki hafta süresince devam ettiği gözlenmiştir. Sonuçlar; ergenlerle psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerinde etkisinin olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Amatruda, M. (2006). Conflict resolution and social skill development with children. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama & Sociometry, Winter, 168-181.
Akdeniz, M. (2007). Öfke kontrolü eğitiminin lise öğrencilerinin öfke kontrolü becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Adana.
Altınay, D. (2003). Psikodrama grup psikoterapisi 400 ısınma oyunu ve yardımcı teknik. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Aytek, H. (1999). Grup rehberliğinin ortaöğretim basamağındaki öğrencilerin öfke davranışlarının kontrolü üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Blatner, A. (2002). Psikodramanın temelleri. (Çev. G. Şen). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Bundy, A. (2001). Anger management program effect on adolescents’ anger, aggression and persfective taking. Unpublished master’s thesis, Arizona State University, Arizona.
Bundy, A. (2003). Differential effects of booster sessions on anger, hope, optimism, and depression in young adolescents. Unpublished doctoral dissertation, Arizona State University, Arizona.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi (2. baskı). Ankara, Pegem A Yayıncılık.
Cenkseven, F. (2003). Öfke yönetimi becerileri programının ergenlerin öfke ve saldırganlık düzeylerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(2), 153-167.
Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve davranışı psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Demiray, U. (2008). Etkili iletişim. Ankara: Pegem Akademi.
Dökmen, Ü. (2005). Sosyometri ve psikodrama. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Duran, Ö. & Eldeleklioğlu, J. (2005). Öfke kontrol programının 15-18 yaş arası ergenler üzerindeki etkililiğinin araştırılması. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 267-280.
Fong, J. (2006). Psychodrama as a preventive measure: teenage girls confronting violence. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama & Sociometry, 59(3), 99-108.
Gander, M. J. & Gardiner, H. W. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi. (Çev. A. Dönmez, N. Çelen, B. Onur) (4. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
Gürüz, D. &Temel Eğinli, A. (2008). İletişim becerileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Hamamcı, Z. (2002). Bilişsel davranışçı yaklaşımla bütünleştirilmiş psikodrama uygulamasının kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve temel inançlar üzerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik Hizmetler ABD, Ankara.
Hamamcı, Z. & Esen-Çoban, A. (2009). Psikodramanın psikolojik danışmanların problem çözme becerilerini algılama düzeyleri üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 63-74.
Hecker, B. (1978). Frustration tolerence, aggression and intervention methods for a population of non institutionalized off enders. Unpublished doctoral dissertation. United States University of Maryland.
Herrmann, D.S. & McWhirter, J.J. (2003). Anger&aggression management in young adolescents; an experimental validation of the SCARE program. Education And Treatment of Children, 26(3), 273-302.
Jacobs, E., Mason, R.L. & Harvill, R.L. (2002). Group counseling. Canada: Brooks/Cole Th omson Learning.
Karatas, Z. & Gökçakan, Z. (2009). Bilişsel davranışsal teknikler ve psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamalarının ergenlerin saldırganlığını azaltmadaki etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1407-1452.
Kipper, A.D. (2002). The cognitive double: integrating cognitive and action techniques. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama & Sociometry, 55(2-3), 93-106.
Koruklu, N. (1998). Arabuluculuk eğitiminin ilköğretim düzeyindeki bir grup öğrencinin çatışma çözme davranışlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kulaksızoğlu, A. (2004). Ergenlik psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Milosevic, V. (2000). Psychodrama and the war: therapists’ dilemmas and challenges in work with an experiental educational psychodrama group. International Journal of Psychotherapy, 5(2), 167-173.
Mundy, J. (1997). Developing anger and aggression control in youth in recreation and park systems. Parks & Recreation, 32( 3), 62-69.
Racelyte, D. (2006). Psychodrama and conflict resolution. Educational Psychology, 17, 44-49.
Reis, D., Quayle, M., Brett, T. & Meux, C. (2008). Dramatherapy for mentally disordered off enders: changes in levels of anger. Criminal Behaviour and Mental Health, 8(2), 139-153.
Sipsas, H.A. (2000). Student created aggression replacement education program: a cross-generational application. Arizona
State University. Unpublished doctoral dissertation, Arizona.
Tekinsav-Sütçü, G.S. (2006). Ergenlerde öfke ve saldırganlığı azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji ABD, İzmir.
Uçak-Şimşek, E. (2003). Bilişsel davranışçı yaklaşımla ve rol değiştirme tekniğiyle bütünleştirilmiş film terapisi uygulamasının işlevsel olmayan düşüncelere ve iyimserliğe etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Programı, Ankara.
Uysal, Z. (2006). Çatışma çözme eğitim programının ortaöğretim dokuzuncu sınıf düzeyindeki öğrencilerin çatışma çözme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Voltan-Acar, N. (2005). Grupla psikolojik danışma ilke ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

APA	karataş z (2011). Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. , 601 - 614.
Chicago	karataş zeynep Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. (2011): 601 - 614.
MLA	karataş zeynep Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. , 2011, ss.601 - 614.
AMA	karataş z Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. . 2011; 601 - 614.
Vancouver	karataş z Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. . 2011; 601 - 614.
IEEE	karataş z "Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi." , ss.601 - 614, 2011.
ISNAD	karataş, zeynep. "Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi". (2011), 601-614.

APA	karataş z (2011). Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 601 - 614.
Chicago	karataş zeynep Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.2 (2011): 601 - 614.
MLA	karataş zeynep Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.2, 2011, ss.601 - 614.
AMA	karataş z Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(2): 601 - 614.
Vancouver	karataş z Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(2): 601 - 614.
IEEE	karataş z "Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.601 - 614, 2011.
ISNAD	karataş, zeynep. "Psikodrama teknikleri kullanılarak yapılan grup uygulamasının ergenlerin çatışma çözme becerilerine etkisinin incelenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/2 (2011), 601-614.